Ο χαιρετισμός του εκπροσώπου της Πανηπειρωτικής Συνομοσπονδίας Ελλάδος Σπύρου Τζίμα στην εκδήλωση τιμής για τα 200 χρόνια από την ίδρυση της Φιλικής Εταιρείας στο Ζάππειο την Τετάρτη 18-2-2015

Κυρίες και κύριοι

Η ποικιλόμορφη εναλλαγή της ιστορικής μοίρας του υπόδουλου Ελληνισμού στους Οθωμανούς και άλλες δυνάμεις κατοχής, αλλά και η έκβαση προεπαναστατικών κινημάτων στάθηκαν η αφορμή να αντιληφθούν οι επί 4 αιώνες σκλάβοι ότι:

-οι μεγάλες Δυνάμεις δεν ενδιαφέρονταν και τόσο για την απελευθέρωση των Ελλήνων (εκτός κι αν αυτό συνέπιπτε με τα συμφέροντά τους) και

-ότι έπρεπε επομένως να βασιστούν στις δικές τους κυρίως δυνάμεις.

Παράλληλα ,μολονότι στη Βιέννη η Ιερή Συμμαχία έμοιαζε να παλινορθώνει μια Φεουδαλική ενωμένη Ευρώπη και να επιθυμεί τη διατήρηση και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ,ωστόσο επρόκειτο για ύστατη προσπάθεια άμυνας απέναντι στα ανερχόμενα στην Ευρώπη εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα της ανερχόμενης αστικής τάξης που εμπνέονται από τα κηρύγματα του Ευρωπαικού Διαφωτισμού και τον απόηχο της Γαλλικής επανάστασης (που έκαναν την Οθωμανική Αυτοκρατορία το Μεγάλο ασθενή της εποχής.)

Σε τοπικό επίπεδο δε ο Νεοελληνικός διαφωτισμός, η ίδρυση σχολείων από Έλληνες αστούς εμπόρους της διασποράς και ευεργέτες καθώς και ευνοϊκές συνθήκες για τους ναυτικούς (όπως στο Κιουτσούκ ΚαΪναρτζή ) και κινήματα αποστασίας ,όπως του Αλή Πασά στα Γιάννενα, έδιναν φτερά σε έναν επικείμενο Ελληνικό αρχικά ξεσηκωμό. Πολλές μυστικές εταιρείες ιδρύονται εμπνεόμενες από τα κινήματα των καρμπονάρων και των ελευθεροτεκτόνων και τις ευρωπαΪκές ιδέες του διαφωτισμού. Κυρίως η δράση του Ρήγα και η πνευματική προσφορά του Κοραή όμως προσέδωσαν το αναγκαίο ιδεολογικό βάθος και την πολιτική προσήλωση στα κινήματα ,έως ότου εγένετο η ΦΙΛΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ.

Ο Νικόλαος Σκουφάς απ’το Κομπότι Άρτας στην Οδησσό ,μαζί με τον Εμμανουήλ Ξάνθο από την Πάτμο και τον Αθανάσιο Τσακάλωφ από τα Γιάννενα ιδρύουν το θέρος του 1814 ,όταν ήρθε το πλήρωμα του χρόνου την Εταιρεία που αφύπνισε το γένος και προκάλεσε την εθνεγερσία του 1821 και την ίδρυση της σύγχρονης Ελλάδας. Αλλά αυτά θα αναφερθούν από την κυρία Κουρμαντζή αναλυτικά και έγκυρα.

Για την Π.Σ.Ε και τους άλλους συνδιοργανωτές η σημερινή σεμνή επετειακή εκδήλωση θα επιθυμούσαμε να έχει

-Χαρακτήρα αυτονόητης απότισης τιμής στους τρεις επώνυμους και τους περισσότερους γνωστούς αλλά και τους χιλιάδες ανώνυμους Φιλικούς που με την Εταιρεία που έκαναν πριν 200 χρόνια και με τους αγώνες, ακόμα και με την ίδια τη ζωή τους, μας πρόσφεραν ό,τι έχουμε και ό,τι είμαστε εφεξής και τους ευγνωμονούμε νυν και αεί.

-Τιμής ιδιαίτερης για τους ηπειρώτες πρωτεργάτες ,οι οποίοι συνεχίζοντας τη μακρά σκυταλοδρομία της προσφοράς των κινημάτων στην Ήπειρο, από το Διονύσιο το Φιλόσοφο και τους αρματωλούς και κλέφτες σαν τον Ανδρούτσο και τον Καραϊσκάκη και παιδαγωγούς σαν το Μαρούτση και το Γκιούνμα ή τον Ψαλλίδα που έκαναν τα Γιάννενα «πρώτα στ’άρματα ,στα γρόσια και τα γράμματα», διαφωτιστές πολλούς και Ευεργέτες ,έως τους αγώνες των ηρώων στο Σούλι και τη θυσία στο Ζάλογγο ,που μας κάνουν εμάς τους ηπειρώτες πολύ υπερήφανους.

-Αλλά και διότι στην Π.Σ.Ε τουλάχιστον θεωρούμε πως οι Φιλικοί διαχρονικά επιβεβαίωσαν τη μεγάλη αξία που έχουν οι αγώνες που καθίστανται αποτελεσματικότεροι ,όταν είναι οργανωμένοι ,επίσης η ενότητα των λαών και των ανθρώπων στην επιδίωξη κοινών στόχων για το καλό όλων ,η συλλογικότητα στη δράση και η συνεργασία όλων ισότιμα-αξιοκρατικά και δημοκρατικά.

Οργάνωση, ενότητα, συλλογικότητα όπως γίνεται τώρα εδώ για μια απλή γιορτή, αλλά και για την προάσπιση εντελώς σύγχρονων λύσεων σε τωρινά δύσκολα προβλήματα και αγώνας ανιδιοτελής είναι ό,τι εμπνέει τη δράση μας κι αυτό που απαιτούν οι περιστάσεις.

Κλείνοντας θα ήταν σκόπιμο να υπομνηματιστεί πως οι Φιλικοί μεν οδήγησαν στην επιτυχία των στόχων ενός ολόκληρου έθνους με αποτέλεσμα να υπάρχει η ελεύθερη Ελλάδα, οπότε ο τροχός της Ιστορίας έκτοτε μας συμπεριλαμβάνει στις περιφορές του με δική μας ευθύνη πια. Αντίθετα οι ίδιοι πλήρωσαν τιμήματα, αφού ο Σκουφάς πέθανε πρόωρα αδικαίωτος, ο Ξάνθος γλιστρώντας σαν ζητιάνος στα σκαλιά της Βουλής, ο Τσακάλωφ πικραμένος στα ξένα μετά τη δολοφονία του κυβερνήτη που υπηρετούσε ως απλός υπάλληλος. Η πατρίδα τους λησμόνησε όσο ζούσαν, ενώ χρόνοι πολλοί πέρασαν για να τους δικαιώσουμε μετά το θάνατό τους.

Για την Π.Σ.Ε. είναι καθήκον να υπομνηματίζεται πόσο ολέθρια είναι πάντοτε η εμφύλια διαμάχη και πόσο σημαντικό είναι να δικαιώνονται όσοι προσπάθησαν να ενώσουν σε αγώνες για το κοινό καλό. Ας είναι και η σημερινή εκδήλωση ευκαιρία να ενωθούμε σε παρόμοιες προσπάθειες.  

romiazirou.blogspot.gr