Οπως όλα τα υπαρκτά φαινόμενα, στατικά, φαντασιακά και
κινούμενα, έτσι κι ένα κομματικό συνέδριο αποκτά ευθύς εξ αρχής τα
χαρακτηριστικά του. Τα συνέδρια μαζικών πολιτικών σχηματισμών, που «οφείλουν»
κατά παράδοση να αποτελούν «σταθμό» των εξελίξεων, εμφανίζουν ανάλογα στην
πορεία και μια δική τους αισθητική.
Η σχετική εικόνα του 9ου
συντακτικού-ΠΑΣΟΚικού συνεδρίου που θα έβγαινε «προς τα έξω» είχε προετοιμασθεί
κατάλληλα γι' αυτό κι επιμελώς. Ως «προς τα μέσα» κυριαρχούσε όμως η συνήθης
εκείνη ατμόσφαιρα που «κουβαλάνε» σταθερά μαζί τους οι συνήθεις μετέχοντες. Κι
αυτό είναι κάτι που δεν μεταβάλλεται με οργανωτισμούς και συνθήματα, γιατί εδώ
είναι βαθιές οι ρίζες. Εστω κι αν η σύνθεση των αντιπροσώπων του «συντακτικού»
αυτού 9ου συνεδρίου της «παράταξης» (πρώην «κινήματος») εμφάνιζε ενδεχόμενα
κάποιες οπτικές διαφορές, η γενική εικόνα του δεν (θα μπορούσε να) ήταν κατά
πολύ διαφορετική εκείνης όλων των προηγουμένων. Την αισθητική σύνθεσή της όριζαν
γενιές, ηλικίες, επαγγέλματα, φανερές εμπειρίες και «άδηλες» προθέσεις, θέσεις,
επαφές και κυρίως πρόσωπα: αποτυπωμένα ήδη στο ιστορικό κάδρο των συνεδρίων,
γνωστά εν πολλοίς και για τούτο «μη εξαιρετέα». Αρκετοί το απέδειξαν δε στην
πράξη, με τα κείμενα που οι ίδιοι/ίδιες διάβασαν κακοποιώντας πολιτικό λόγο και
βασανίζοντας ρητορική αισθητική.
Ο υπογράφων (σύνεδρος εκ των ενόντων,
διαγραμμένος κι ωστόσο «αριστίνδην»), ως μη έχων την τάση να αναλύει ποσοτικά το
πολιτικό-κοινωνικό γίγνεσθαι, δεν θα έμπαινε στον πειρασμό να ερευνήσει τα
σχετικά μεγέθη που διαδικαστικά καταγράφηκαν στο 9ο συντακτικό και πρώτο
«βενιζελικό» συνέδριο του ΠΑΣΟΚ. Αυτό είναι δουλειά στατιστικολόγων και
δημοσκόπων, εμπειροτεχνών του «γκάλοπ», την οποία εκείνοι μας γνωρίζουν με
ομαδοποιήσεις και κατηγορίες στοιχείων που μεθοδικά συνέλεξαν. Κι όλα τούτα
θεωρούνται χρήσιμα, εφόσον δεν υφίστανται στοχευμένες επεξεργασίες, χωρίς
ασφαλώς να μας προϊδεάζουν οι πάροχοί τους με a priori προφανείς
συμπερασματισμούς. Τα συμπεράσματα θα πρέπει συνεπώς να είναι «δικά μας», ημών
δηλαδή των απλών πολιτών ενός σκεπτόμενου δήμου. Βέβαια, τα συμπεράσματα
προκύπτουν και από αριθμούς, ενώ και τα δύο αυτά στοιχεία εμφανίζουν τη δική
τους επίσης αισθητική: εκείνη της λογικής και την άλλη της αριθμητικής. Το
αριθμητικό στοιχείο, λ.χ., των 845 (μόλις!..) γυναικών έναντι 3.126 ανδρών
προκαλεί (και) αισθητικά...
Την εκδοχή μιας νέας συνεδριακής αισθητικής
προσέδωσε με τον έμφυτο ρητορικό του λόγο ο νέος πρόεδρος, Ευάγγελος Βενιζέλος,
υπερβαίνοντας εν πολλοίς κι αυτήν τούτη την καθηγητική του διάσταση.
Επιχειρώντας στην εισαγωγική του ομιλία να ικανοποιήσει κατά το δυνατόν συνολικά
τις προσδοκίες της βάσης, θέτοντάς τη συνάμα απέναντι στο μέτωπο των εν όψει
βαρόνων, παλαιών τε και «νεοτεύκτων», φανέρωσε πτυχές πολυσυλλεκτικού ηγέτη, ώς
τώρα άγνωστες. Χωρίς δε να εξειδικεύσει περιεχόμενα της πολιτικής του, προτίμησε
απαντήσεις σε κρίσιμα ερωτήματα της τραγικής τρετίας που ως κοινωνία πολιτών και
«ατόμων» ζούμε. Μη έχοντας δε να χάσει τίποτε επί πλέον, ο γέγονε γέγονε, προέβη
στην «κυνική» ομολογία του ότι «δεν σώσαμε την πατρίδα». Ακόμη δε κι εκείνοι που
νόμιζαν βάσιμα πως το είχε κάνει αυτό ήδη ο Γιώργος, ουδόλως φάνηκαν να
ενοχλήθηκαν. Την επομένη μάλιστα, κάποιοι εξ αυτών τον «αποθέωναν» καθώς έφθανε
από τον Βόσπορο στο στάδιο του φαληρικού όρμου. Πόσοι και ποιοι ήταν τούτοι;
Ποσοτικό το ζήτημα, άνευ ουδεμιάς αριθμητικής ή αισθητικής αξίας.
Σπάνια
πάντως κρίνονται εντός των συνεδρίων τα πράγματα, καθώς τούτο συντελείται με την
παρεμβολή δυνάμεων στο «γίγνεσθαι» πριν και μετά τις εργασίες των. Είναι γνωστό
άλλωστε και ιστορικά, ότι τα συνέδρια δεν παράγουν αλλά «διατρανώνουν» κι
εδραιώνουν ήδη κυρίαρχες καταστάσεις. Εν όψει συνεδρίου λοιπόν, «πετάχτηκε» και
η ευρεπίτροπος των θαλασσών Μαρία Δαμανάκη, ώστε να μας «προλειάνει» τη διάθεση,
εκ νέου, με την είδηση ότι στην Κομισιόν επίσης απασχολούνται με το ζήτημα του
κατώτατου μισθού στην Ελλάδα... Η ίδια πάντως, ίσως και κάποιος προηγηθείς από
τον «κυβερνοχώρο» Μέργος μαζί, ας δανειστούν κανένα σύγγραμμα δημόσιας
οικονομίας του αείμνηστου Σάκη Καράγιωργα, μήπως αντιληφθούν έστω κι αργά θέματα
κράτους-κοινωνίας, υπερδομής, αναδιανομής πλούτου κ.ά. Αυτά δεν είναι άγνωστα εν
Εσπερίαις, τα έχουν όμως ξορκισμένα εκεί ύστερα από την «κατάρρευση» του
'89-'90.
Αλλά, όπως έλεγε τελευταία ένας συμπαραστάτης μας στα δύσκολα, ο
Σλοβένος πολιτικός φιλόσοφος Σλάβογιε Ζίζακ, την ώρα δε που η χώρα του
δοκιμάζεται επίσης από σημάδια της τρέχουσας κρίσης, «οι Ελληνες σπάνε τα αβγά
και η ομελέτα γίνεται στις Βρυξέλλες»(!..).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου