Εορτάζομεν την μνήμην του Πολιούχου της νήσου
Κεφαλληνίας Αγίου Γερασίμου του Θαυματουργού. Από πρωίας, η ώρα 2½ τουρκιστί,
ηκούοντο πυροβολισμοί και, ολίγον κατ' ολίγον, επεκτείνοντο. Προήρχοντο εκ των
υψωμάτων της Νικοπόλεως. Διεδόθη λοιπόν ότι ο πόλεμος ήρξατο και αστραπιαίως η
αγορά ερημώθη. Οι μεν Χριστιανοί κατέφυγαν εις τας οικίας των οι Οθωμανοί οι
δυνάμενοι να φέρωσιν όπλα έτρεχον εις το πεδίον του πολέμου. Οι κανονιοβολισμοί
εξακολούθησαν μέχρι τις 7 το μεσημέρι και κατόπιν εσίγησαν. Ουδείς όμως
εγνώριζεν τι συμβαίνει.
Οι κανονιοβολισμοί ηκούοντο αραιοί προς το μέρος
των Αγίων Αποστόλων και Σκαφιδάκι, οπότε άρχισαν να έρχονται κάρα, νταλίκες και
αμάξια γεμάτα από πληγωμένους και φονευμένους. Ερωτώντες λοιπόν επληροφορήθημεν
ότι τα εν ΝΙκοπόλει τουρκικά πυροβολεία και ο τουρκικός στρατός, συμποσούμενος
εις οκτακοσίους άνδρας και διακοσίους Αλβανούς κατετροπώθη και έρχεται προς την
πόλιν όπου, εγκαταλιπών τα πυροβόλα, ήλθεν και οχυρώθησαν εις τα φρούρια και εις
την τάφρον. Δια να διατηρήσουσιν άμυνα απέκοψαν τας γεφύρας από τας τρεις θύρας
της πόλεως.
Επληροφορήθημεν δε ότι αι δύο [ελληνικαί]
κανονιοφόροι αι ευρισκόμεναι εις τον Αμβρακικόν Κόλπον εβομβάρδισαν τα εις θέσιν
Σόγωνον ευρισκόμενα δύο τουρκικά ατμόπλοια τα οποία εκρύπτοντο εκεί και έγιναν
παρανάλωμα του πυρός. Ταύτα μέχρι του Σαββάτου εσπέρας, αλλά μυστικαί
συνεννοήσεις διεξήγοντο μεταξύ προξένων και του διοικητού του Στρατού.
Το Σάββατον πριν το μεσονύκτιον μου έκρουσαν την
θύραν της οικίας μου και παρατηρήσας εις το παράθυρον είδον τον Χασάνην Μέτα
όστις μου είπε ότι με ζητά ο Κουμαντάρης του Στρατού. Αρνηθείς, μετά εν τέταρτον
της ώρας, ήλθεν ο υποδιευθυντής της αστυνομίας μετά δυνάμεως χωροφυλάκων και μου
εζήτησεν να τον ακολουθήσω, όπου, εξερχόμενος της οικίας μου είδον τον Σέη
Σαμβρ[ε], τον Νοζήρη του Τελωνείου, τον Αλή Μενταβή, τον Ναμήν του Αχμέτ εφένδη
και μερικούς άλλους προκρίτους Οθωμανούς και μας οδήγησαν εις το Λιμεναρχείον
ένθα ήτο ο στρατιωτικός διοικητής και το επιτελείον του καθώς και ο πολιτικός
διοικητής και μερικοί υπάλληλοι οθωμανοί και οι αξιωματικοί από τα τουρκικά
πλοία. Ήλθεν λοιπόν και ο Μητροπολίτης μας και ο κ. Τόλιας και ο κ. Γερογιάννης
ιατρός και ο κ. Παναγιώτης Κοντογιάννης. Ο Καδής, [2 δυσανάγνωστα
ονόματα] ο λιμενάρχης και ο Δήμαρχος της πόλεως Χαλήλ εφένδης, όστις
εχρησίμευσεν ως διερμηνέας.
Λαβών τον λόγον ο Στρατιωτικός Διοικητής είπε
περίπου τα εξής: Οι ενταύθα πρόξενοι των Δυνάμεων Ρωσσίας, Αγγλίας, Αυστρίας μας
έδωσαν έγγραφον εις το οποίον μου λέγουσιν ότι η άμυνα είναι ματαία και επιζημία
και ότι πρέπει να παραδώσω την πόλιν. Αλλά το στρατιωτικόν μου καθήκον δεν μου
επιτρέπει το τοιούτον, έστω και με έναν στρατιώτην και με ένα φυσίγγιον αν
μείνω, και ζητώ την γνώμην σας.
Το λοιπόν του απαντήσαμεν ως εξής, ότι είναι
άξιος συγχαρητηρίων δια την ανδρείαν και την αυταπάρνησιν την οποίαν έδειξεν
τόσον αυτός και οι αξιωματικοί όσον και ο αυτοκρατορικός στρατός αλλά επειδή, ως
λέγει, η τελευταία άμυνα θα αποβή μάταια απέναντι της μεγάλης δυνάμεως την
οποίαν έχει ο εχθρός, τον παρακαλέσαμεν να φεισθή τόσων αθώων πλασμάτων των
γυναικοπαίδων και της ζωής των, εν γένει, και της τιμής και της ζωής του στρατού
και να μην τους οδηγήσει εις τον θάνατον αλλά να παραδώση την πόλιν. Εις αυτό
ευρέθημεν όλοι σύμφωνοι Χριστιανοί και Τούρκοι και έγινεν το σχετικόν έγγραφον
και υπεγράφη παρά των παρευρεθέντων εκεί είκοσι δύο αντιπροσώπων της κοινότητος
και εδόθη εις χείρας του Στρατάρχου. Αυτός δε μας είπεν να διαλυθώμεν και θα
κάμει συμβούλιον με το επιτελείον του και ότι αποφασίσει το επιτελείον θα μας το
ανακοινώσει δια της αστυνομίας. Ημείς πάντες Χριστιανοί και Τούρκοι τον
παρακαλέσαμεν να μας ανακοινώσει το ταχύτερον τας αποφάσεις τας οποίας ήθελεν
λάβει το επιτελείον δια να γνωρίζομεν οποία θα είναι η τύχη μας αύριον.
Αναμένοντες λοιπόν εις το Δημαρχείον ήλθεν
αγγελιοφόρος όστις μας είπεν ότι ο Στρατιωτικός διοικητής και το επιτελείον του
καθώς και [τέλος του κειμένου].
Γιάννης Ρέντζος
www.dimosioshoros.wordpress.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου