Ευρωπαϊκή Ένωση και εκλογική αδικία στην 'Ηπειρο. Μπορούν να ψηφίσουν οι Ηπειρώτες και οι Πρεβεζάνοι πολίτες τους ευρωβουλευτές, στη χώρα της συγκεντρωτικής αθηναϊκής γραφειοκρατίας;

Τα πολιτικά πράγματα καθορίζονται στη χώρα μας από την κατάφωρη αδικία που επιβάλλει το εκλογικό σύστημα. Ξέρουμε πως, παρά τη διατυμπανιζόμενη ισότητα απέναντι στο νόμο, ο πολίτης που ψηφίζει το κόμμα που πλειοψηφεί λογαριάζεται σαν να ρίχνει δύο ψηφοδέλτια στην κάλπη, ενώ όλοι οι άλλοι ρίχνουν μόνο ένα. Το πρώτο και το δεύτερο κόμμα, ας πούμε με 35% και 32% των ψήφων του εκλογικού σώματος, παίρνουν περίπου 150 και 100 έδρες, αντίστοιχα. Είναι πλήρης και κραυγαλέα ανατροπή κάθε έννοιας εκλογικής δικαιοσύνης και κάθε δημοκρατικής ηθικής.

Εκλογική κοινοβουλευτική δικαιοσύνη αποκαταστάθηκε κάποια στιγμή στη χώρα μας, αλλά μόνο για τις ομάδες των 22-25 (κατά περιόδους) ελλήνων βουλευτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Η σχέση μας, δηλαδή, με την Ευρωπαϊκή Ένωση, άλλοτε ΕΟΚ, και οι υποχρεώσεις που απέρρεαν από τη συμμετοχή μας στην κοινοβουλευτική της συνέλευση, που μετεξελίχθηκε σε εκλεγόμενο κοινοβούλιο, μας επέβαλαν εκλογή των Eλλήνων ευρωβουλευτών με μια απλή και άδολη αναλογική. Οι ευρωβουλευτές μας είναι ίσως οι μόνοι Έλληνες στην ιστορία μας, που εκλέχτηκαν με τίμια αναλογική διαδικασία.

Βέβαια, η τίμια αυτή διαδικασία σκεπάζει δύο σημαντικές εκλογικές και πολιτικές αδικίες. Η πρώτη έχει σχέση με την μη αναλογική εκπροσώπηση των κρατών μελών. Οι μικρές χώρες μετέχουν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με λογική «ενισχυμένου μειοψηφικού συστήματος». Όσο μικρότερη δηλαδή είναι μια χώρα, τόσο πιο πολύ ενισχύεται δυσανάλογα η συμμετοχή της στο Ευρωκοινοβούλιο. Κατανοούμε πως αυτό έχει μια λογική: Αφού οι επί μέρους χώρες, ως κράτη-μέλη, είναι ασύμμετρες πληθυσμιακά, οι «μειοψηφικές» χώρες πρέπει να ενισχύονται θεσμικά. Η Γερμανία με τα ογδόντα εκατομμύριά της, έχει 99 βουλευτές ενώ το Λουξεμβούργο με το μισό μόνο εκατομμύριό του έχει, δυσανάλογα αλλά λειτουργικότερα, έξι βουλευτές.

Η δεύτερη εκλογική και πολιτική αδικία, όπως μας αφορά σε ελλαδικό και τοπικό-περιφερειακό, ηπειρωτικό, επίπεδο είναι η εκλογή με συγκεντρωτικά κομματική λίστα που «μαγειρεύεται» στην «Αθήνα». Συχνά η Αθήνα, παρά τους λίγους (αναλογικά) ευρωβουλευτές που έχει η χώρα μας, αναδεικνύεται ως μία κοινοβουλευτική υπερπρωτεύουσα μαζί με το Παρίσι, το Λονδίνο και τη Μαδρίτη, που είναι πρωτεύουσες χωρών με πολλές δεκάδες ευρωβουλευτών! Και αυτό συμβαίνει επειδή η εξάρτηση των ευρωβουλευτών μας από την κεντρική αυτή «πολεογραφική» οντότητα παρουσιάζεται στα βιογραφικά τους με μεγάλη συχνότητα. Οι περισσότεροι, διαχρονικά, «υπήρξαν» επειδή υπήρξε και καλλιεργήθηκε η σχέση τους με την «Αθήνα».

Ο κομματικός συγκεντρωτισμός που οδηγεί σε αθηνο-κομματικό διορισμό του ευρωβουλευτή, διαστρέφει το νόημα της άδολης ευρωπαϊκής απλής αναλογικής και περιθωριοποιεί τις περιφέρειες και τον όποιο φιλο-ευρωπαϊκό ή αντι-ευρωπαϊκό προσανατολισμό του πληθυσμού τους. Αυτός στερείται το πολιτικό δικαίωμα να ψηφίσει τοπικούς ή περιφερειακούς φιλο-ευρωπαίους ή αντι-ευρωπαίους υποψήφιους αφού η λαϊκά αποκεντρωμένη ευρωπαϊκή ιδέα απομακρύνεται από την περιφέρεια. Αυτά αφορούν την πόλη μας Πρέβεζα, την ιδιαίτερη περιφέρειά μας Ήπειρο, και, για λόγους πολιτισμικής, πολιτικής και εδαφικής «συμμαχίας» μία ή δύο από τις όμορες χερσαίες και θαλάσσιες περιφέρειες. Αφορούν επίσης τα μεγαλύτερα κόμματα, που άνετα μπορούν να περιφερειοποιήσουν τις υποψηφιότητες-έδρες και, ιδιαίτερα, τα μικρότερα κόμματα, στο βαθμό που ο δικός τους μικρός αριθμός ευρωβουλευτών θα καθορίζεται και στην περιφέρεια (δηλαδή εκτός Αθηνών) από τη συγκεκριμένη περιφέρεια (δηλαδή ευρω-εκλογική περιφέρεια, σε δεύτερη ή τρίτη κατανομή) που θα δείχνει συνεκτικότερο ευρωπαϊκό, ευρωσκεπτικιστικό ή αντιευρωπαϊκό προσανατολισμό.

Καταθέτουμε τις παραπάνω σκέψεις σαν μικρή συμβολή στο σημαντικό γεγονός της τιμής που έγινε στην Ευρωπαϊκή Ένωση από τη Σουηδική Ακαδημία για την απονομή του Βραβείου Νόμπελ Ειρήνης.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Ο χάρτης με τις προτιμήσεις πόλεων στο σύνολο των βιογραφικών σημειωμάτων των βουλευτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου έχει γίνει με βάση έρευνά μας για την κοινοβουλευτική περίοδο 1999-2004.

Γιάννης Ρέντζος

www.dimosioshoros.wordpress.com