Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου Ραμπουσιάνων - Καλόβρυσης Κόνιτσας

Δείτε τα video

Κτισμένη πάνω σε ένα βραχώδη λόφο στους πρόποδες του υψώματος Ευαγγελίστρια και μεταξύ  των χωριών Καλόβρυσης και Μελισσόπετρας βρίσκεται η Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου Ραμπουσιάνων που χρονολογείται από τον 16^ο αιώνα.

Η χρονολογία αυτή συνάγεται από την αρχιτεκτονική μορφή και από τα επιμέρους μορφολογικά στοιχεία της Μονής.

Η παρουσία πλίνθων στους αρμούς και το ίχνος κεραμοπλαστικής ταινίας στο ανατολικό τμήμα της βόρειας πλευράς, δημιουργεί υποψία για την ύπαρξη προγενέστερου κτίσματος.

Από την Ιερά Μονή σήμερα σώζεται το Καθολικό όπου ακολουθεί μια ιδιαίτερα σπάνια παραλλαγή του λεγόμενου Αθωνικού αρχιτεκτονικού τύπου (Τρίκογχος μετά Τρούλου και Λιτής).

Στο εσωτερικό του ναού σώζονται ελάχιστα τμήματα αγιογραφιών όπως στο τύμπανο του τρούλου που διακρίνεται ο Παντοκράτορας, μέρος από την παράσταση της Ουράνιας Λειτουργίας και Ζώνη με ολόσωμους μετωπικούς Αγγέλους. Τοιχογραφικός διάκοσμος υπάρχει ακόμα και στο ανατολικό μέτωπο του ανατολικού τόξου που στηρίζει τον τρούλο, όπου εικονίζονται οι ημίσωμες μορφές δύο προφητών που κρατούν ανοιχτά ειλητάρια.

Στα βορειοδυτικά του ναού υπάρχουν ίχνη από ερείπια κελλιών σε επίπεδο θεμελίωσης, ενώ δυτικά στην ίδια κατάσταση βρίσκονται τα ερείπια του Ηγουμενείου.

Στην βορειοανατολική γωνία του Καθολικού υπάρχει η στέρνα της Μονής βάθους 4 μέτρων η οποία καλύπτεται από ημικυκλική καμάρα. Τμήμα της προεξέχει από την επιφάνεια του εδάφους περίπου 1 μέτρο.

Γύρω από αυτά σώζεται σε χαμηλό ύψος ο μανδρότοιχος.

Κατά την παράδοση στο μοναστήρι υπήρχε υπόγεια σήραγγα όπου οδηγούσε στον ποταμό Σαραντάπορο.

Το Καθολικό κατά την Κατοχή έγινε στόχος του γερμανικού πυροβολικού, όπου κατέστρεψε ολοσχερώς την Λιτή και το δυτικό τμήμα του τρούλου.

Οι φθορές επισκευάστηκαν στα τέλη της δεκαετίας του '50, ενώ εργασίες έγιναν και σε μεταγενέστερες εποχές.

Γενική ανακαίνιση έγινε το 2011 με την φροντίδα και τις ενέργειες του Ηγουμενοσυμβουλίου της Ιεράς Μονής, με χρηματοδότηση της Νομαρχίας Ιωαννίνων, την προσωπική φροντίδα του Νομάρχη κ. Καχριμάνη καθώς και την συνδρομή δωρεών από ευλαβείς χριστιανούς.

Παλαιότερα η Ιερά Μονή ήταν Μετόχι της Ιεράς Μονής Παναγίας της Μολυβδοσκεπάστου, ενώ σήμερα λειτουργεί ως ανεξάρτητη Μονή.

Εως το 1857 όπου χτίσθηκε ο ενοριακός ναός της Αγίας Τριάδος στην Καλόβρυση, οι κάτοικοι του χωριού εκκλησιάζονταν στο μοναστήρι.

Για τις ανάγκες του μοναστηριού σε μικρή απόσταση ανατολικά του, υπάρχει βρύση πόσιμου νερού.

Σώζεται ως και σήμερα η υπόγεια καμαροσκέπαστη αίθουσα συλλογής του νερού (υδρομάστευση), που διαμορφώνεται στην κλίση του εδάφους, με ορατή την βόρεια πλευρά της.

Τα μορφολογικά στοιχεία της μας επιτρέπουν να την τοποθετήσουμε χρονολογικά, στον ίδιο χρόνο κατασκευής με τη Μονή.

Με απόφαση του Μητροπολίτη Κονίτσης κ.κ. Ανδρέου υπήχθησαν στη Μονή:

α) το Μονύδριο της Ευαγγελίστριας που βρίσκεται στην τοπική κοινότητα Μελισσόπετρας.

β) το Μετόχι του Αγίου Νικολάου και Αγίου Αθανασίου Δερβενίου και

Στην κυριότητα της Μονής υπάρχει επίσης Κελλί του Τιμίου Σταυρού και παλιές σταβλικές εγκαταστάσεις με νέα άδεια επαναλειτουργίας.

Η Μονή Αγίου Νικολάου Ραμπουσιάνων είναι ιστορικό διατηρητέο μνημείο (ΦΕΚ 12/17-1-58τ.Β΄)

Απολυτίκιο 

Κανόνα πίστεως, και εικόνα πραότητας, εγκρατείας διδάσκαλον,
ανέδειξε σε τη ποίμνη σου, η των πραγμάτων αλήθεια
δια τούτο εκτήσω τη ταπεινώσει τα υψηλά,
τη πτωχεία τα πλούσια, Πάτερ Ιεράρχα Νικόλαε,
πρέσβευε Χριστώ τω Θεώ, σωθήναι τας ψυχάς ημών.

Ὕμνοι  εἰς τὴν Ὑπεραγίαν  Θεοτόκον

τὴν  ἐπικαλουμένην  «Ραμπουσανιώτισσαν»

ὑπὸ  Ἀρσενίου ἱερομονάχου τοῦ Μολυβίτου. 

Ἀπολυτίκιον· Τῆς ἐρήμου πολίτης. ἤχος Α΄

Τὴν σε­πτήν σου εἰ­κό­να ὥ­σπερ δῶ­ρον οὐ­ρά­νιον

μάν­δρα Ῥαμ­που­σά­νων ἡ θεία κεκτημένη ἀ­γάλ­λε­ται·

ἡ χάρις σου ἐκ ταύ­της γὰρ Ἁγνή, ἐκχεῖται δαψιλῶς πᾶσι πιστοῖς.

καταφύγιον ὑπάρχουσα ἀσφαλὲς, φιλόχριστος κραυγάζει σοὶ λαὸς·

δό­ξα τῇ θαυ­μα­στῇ σου ἀ­ρω­γῇ, δό­ξα τῇ προ­μη­θείᾳ σου,

δό­ξα τῇ πρὸς ἡ­μᾶς σου πλου­σίᾳ χρηστότητι.

Ἕτερον ἀ­πο­λυ­τί­κιον

ψαλ­λό­με­νον τῇ πρώ­τῃ Κυ­ρια­κῇ τοῦ Αὐ­γού­στου κα­τὰ τὴν με­ταφο­ρὰν τῆς

ἁ­γίας εἰ­κό­νος καὶ τὸν ἑορτασμὸν αὐτῆς εἰς τὸ Μετόχιον Εὐ­αγ­γε­λι­στρί­ας

Τῆς ἐρήμου πολίτης. ἤχος Α΄

Ῥαμ­που­σά­νων ἐκ μάνδρας ἡ εἰκών σου κεκόμισται,

Εὐαγγελιστρίας εἰς θεῖον σου, Παρθένε, μετόχιον

δροσίζουσα ἱκέτας σου πιστοὺς τοῖς νάμασι τῆς χάριτος ἀεί.

Σὴν βοήθειαν αἰτοῦντες τὴν ταχινὴν κραυγάζομεν βαθέων ἐκ ψυχῆς·

δό­ξα τοῖς με­γα­λείοις σου, Ἁγνή, δόξα τῇ ἀντιλήψει σου,

δό­ξα τῇ πρὸς ἡ­μᾶς σου χρη­στό­τη­τι, Δέ­σποι­να.

Κοντάκιον· Τῇ ὑπερμάχῳ.  Ἦχος πλ. Δ΄.

Τῇ παναγίᾳ σου εἰκόνι καταφεύγοντες

ὡς εἰς λιμένα γαληνότατον σῳζόμεθα·

σὺ γὰρ ἔφορος ἡμῶν καὶ καταφύγιον.

Ἀντιλήπτωρ, ὤ Παρθένε, ἀναδέδειξαι,

τοῖς αἰτοῦσι σὴν στοργήν,  Ῥαμπουσανιώτισσα,

καὶ βοῶσι σοί· Χαίροις, πάντων ἡ Ἄνασσα.

Με­γα­λυ­νά­ρια

Χαί­ροις, Ῥαμ­που­σά­νων θεία μονή,

ἔ­χου­σα ἐν κόλ­ποις ὡς κειμήλιον τιμαλφὲς

περίπυστον εἰ­κό­να μητροπαρθένου Κόρης

τῆν ἐπικαλουμένην Ῥαμπουσανιώτισσα.

-

Ἴ­θυ­νον πρὸς τρί­βους τῶν ἀ­ρε­τῶν,

κε­χα­ρι­τω­μέ­νη Θεοτόκε, πάντας ἡμᾶς

τοὺς τὰ με­γα­λεῖ­α τὰ σὰ ὑ­μνο­λο­γοῦν­τας

καὶ μέσης ἐκ καρδίας, χαῖ­ρε, βο­ῶν­τας σοι.

-

Ἡ τῶν Ῥαμ­που­σά­νων θεία μο­νὴ

χαίρει καυχωμένη τῇ εἰκόνι σου τῇ σεπτῇ

τῇ ἐπιτελούσῃ τεράστια, Παρθένε,

ἣν πί­στει προ­σκυ­νοῦν­τες σὲ με­γα­λύ­νο­μεν.

 -

Ἀκτῖνας ἐκπέμπει θεοειδεῖς,

Ἁγνή, ἡ εἰκών σου καὶ φωτίζει καὶ δᾳδουχεῖ

τὰς τρίβους σῶν δούλων τῶν πόθῳ ἐκζητούντων

συνεῖναι σοι εἰς δόξαν, Κόρη, τὴν ἄληκτον.

-

Νικόλαε μάκαρ Μύρων ποιμήν,

καὶ σὺ Θεοτόκε, Ῥαμπουσάνων καταφυγή,

ῥύσασθε παντοίων δεινῶν καὶ πάσης βλάβης

τούς πίστει αἰτου­μέ­νους τὴν σὴν βοήθειαν.

-

Σκιρτῶσι, Παρ­θέ­νε, πνευματικῶς

χοροὶ ἀνυμνούντων τῆς εἰκόνος σου τῆς σεπτῆς

ἐ­πά­νο­δον ἐν ὕ­μνοις κη­ρύ­ττοντες εὐ­σή­μως

τὴν ἄμαχον πρεσβείαν καὶ προστασίαν σου.

-

Δεήθητι, Παντάνασσα, σοῦ Υἱοῦ,

ὅπως κατατάξῃ ἐν μερίδι τῇ δεξιᾷ

τοὺς σήμερον ἐνταῦθα συῤῥεύσαντας καὶ πόθῳ

τιμῆσαι βουλομένους τὴν σὴν ἐπάνοδον.

-

Ἀρσένιος ἐξύφανεν ἐγκώμιά σοι, Κόρη·

δὸς αὐτῷ πλουσίαν τὴν σὴν παραμυθίαν.

Α­πο­λυ­τί­κιον Θε­ο­τό­κου Ραμ­που­σι­α­νι­ω­τίσ­σης ψαλ­λό­με­νον

τήν πρώ­την Κυ­ρια­κήν τού Αυ­γού­στου κα­τά την με­τα­φο­ρά

της Α­γί­ος ει­κό­νος και τον ε­ορ­τα­σμόν αυ­τής

είς με­τό­χιον Ευ­αγ­γε­λι­στρί­ας

Τῆς ἐρήμου πολίτης. Ἤχος Α

Ἐκ Ραμ­που­σιά­νων Μο­νής τῇ ἐν Μπο­ρο­βί­τσκα πα­νύ­μνη­τε,

ἡ ἁ­γί­α εἰ­κών σου ὥ­σπερ θεί­ον κει­μή­λιον,

εἰς Ευ­αγ­γε­λί­στρια με­τή­χθη εὐ­λα­βῶς,

πη­γά­ζου­σα α­εί ἁ­για­σμόν καί προ­σπί­πτον­τες

παρ­θέ­νε πα­νευ­σε­βῶς, ἀ­πό ψυ­χῆς βο­ῶ­μεν σοι

δό­ξα τῇ παρ­θε­νί­α σου ἅ­γνή,

δό­ξα τοῖς με­γα­λεῖ­οις σου,

δό­ξα τῇ πρός ἡ­μάς σου χρη­στό­τη­τι Δέ­σποι­να

Κον­τά­κιον

Τῇ Ὑπερμάχῳ. Ἠχος πλ.Δ᾿

Τῇ πα­να­γί­α σου εἰ­κό­νι κα­τα­φεύ­γον­τες

ὡς εἰς λι­μέ­να γα­λη­νό­τα­τον σω­ζό­με­θα

Ἀλ­λ’­ὡς ἔ­φο­ρος ἡ­μῶν καί κα­τα­φύ­γιον,

Σύ γάρ ὤ­φθης βο­η­θός Ραμ­που­σι­α­νι­ώ­τισ­σα

τοἰς πι­στῶς τῇ σῇ εἰ­κό­νι κα­τα­φεύ­γου­σι

τοῦς βο­ῶν­τας σοι, χαί­ρε πάν­των Βα­σί­λισ­σα.

Μεγαλυνάρια

Χαί­ρει Θε­ο­τό­κε ἡ σή Μο­νή Ραμ­που­σιά­νων ἡ πά­λαι, ἐ­πι­κέ­κλη­ται προ­σφυ­ῶς, ἔ­χου­σα ἐν κόλ­ποις ει­κό­να σου την θεί­αν, καί ἃ­πα­σι κη­ρύτ­τει, τά σά θαυ­μά­σια

-

Χά­ριν ἀ­να­βλύ­ζει ἡ σή εἰ­κών, ἡ ἐν Ραμ­που­σιά­ννης καί εὐ­φραί­νει πά­σαν ψυ­χήν, ἥν πι­στῶς Παρ­θέ­νε Ραμ­που­σι­α­νι­ώ­τισ­σαν κα­λοῦ­μεν, ἁ­για­σμόν ἐκ ταύ­της, ἀ­εί λαμ­βά­νον­τες.

-

Θεί­ους, ἀ­να­βλύ­ζου­σα οἰ­κτιρ­μούς, σῦν τῷ Νι­κο­λά­ῳ παν­τευ­λό­γη­τε Μα­ριάμ, ἅ­παν­τας ε­λε­ῆ­τε καί ῥύ­ε­τε πά­σης βλά­βης, τούς ἐ­πι­κα­λού­με­νους τάς θεί­ας χά­ρι­τας.

 -

Ἒ­χου­σα ὡς πλοῦ­τον πνευ­μα­τι­κόν, ἡ Μο­νή Παρ­θέ­νου τήν εἰ­κό­να σου τήν σε­πτήν, σή­με­ρον ἐ­ορ­τά­ζει ἐ­πά­νο­δον ἐν ὓ­μνοις κη­ρύ­του­σα εὐ­σή­μως, τήν θεί­αν χά­ριν σου.

www.romiazirou.blogspot.gr