Γράφεται το ''νέο'' ασφαλιστικό, που αλλάζει άρδην την ζωή και τα εργασιακά δικαιώματα για χιλιάδες εργαζόμενους.

Πολύ κοντά σε έναν «επώδυνο» συμβιβασμό που θα διατηρεί παγωμένες τις τριετίες και θα μειώνει τις αποζημιώσεις, κατά 50% στους νεοπροσλαμβανόμενους και κατά περίπου 30% στους εν ενεργεία, βρίσκονται κυβέρνηση και τρόικα. Το αργότερο μέχρι αύριο την Τετάρτη 24 Οκτωβρίου 2012 θα έχουν ολοκληρωθεί και οι «τεχνικές λεπτομέρειες» βάσει των δηλώσεων του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά από τις Βρυξέλλες, οι οποίες βέβαια θα αλλάξουν άρδην το σκηνικό για χιλιάδες εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα. Το υπουργείο Εργασίας έχει αναλάβει την εκ του μακρόθεν διαπραγμάτευση, καθώς η εκ του σύνεγγυς παραλίγο να καταλήξει σε ναυάγιο, ρίχνοντας σε ξέρα το... καράβι, λίγο πριν από τη στροφή. Την ίδια στιγμή, στο υπουργείο Εργασίας γράφονται οι διατάξεις για το ασφαλιστικό, καθώς στο πεδίο των δημοσιονομικών μέτρων, οι... λεπτομέρειες φαίνεται πως έχουν κλείσει. Και μάλιστα, περιλαμβάνουν τελικά τα πλέον σκληρά σενάρια που είδαν όλο αυτό το διάστημα το φως της δημοσιότητας ως διαρροές.

Κυριολεκτικά στο παρά πέντε της τελικής συμφωνίας για την εκταμίευση της δόσης των 31,5 δισ. ευρώ κι ενώ πρωθυπουργός, πολιτικοί αρχηγοί, υπουργός Εργασίας αλλά και υπουργός Οικονομικών -ο καθένας από τη θέση του και με τον τρόπο του- διαδραμάτισε συγκεκριμένο ρόλο σε ένα παιχνίδι, που για πολλούς θεωρήθηκε εξ αρχής στημένο, αναμένεται «λύση» και στο καυτό θέμα των εργασιακών. 

Στο θέμα των τριετιών, οι τροϊκανοί αρχικά ζήτησαν την κατάργησή τους και στη συνέχεια υποστήριξαν ότι ήδη έχουν καταργηθεί από το προηγούμενο Μνημόνιο, καθώς η κυβέρνηση Παπαδήμου ψήφισε διάταξη που προβλέπει ότι ο βασικός μισθός απογυμνωμένος από τριετίες αλλά και επιδόματα, θα αντικαταστήσει την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας. Από την πλευρά του το υπουργείο Εργασίας μιλά για αναστολή των τριετιών, όπως αυτή προβλέπεται στην Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου που επικύρωσε κάποια από τα ζητήματα του δεύτερου Μνημονίου, όπως τη μείωση του κατώτατου μισθού κατά 22%. Έτσι, ζητά από την Τρόικα να δεχθεί πάγωμα των τριετιών, μέχρι να υποχωρήσει η ανεργία κάτω από το 10%. «Μέχρι τότε, έχουμε καιρό» δηλώνει χαρακτηριστικά υψηλόβαθμο στέλεχος του υπουργείου Εργασίας που μετείχε στη σύνταξη του ελληνικού e-mail. Δεν αποκλείεται στην τελική συμφωνία να υπάρξει δέσμευση της κυβέρνησης, να επανεξετάσει το θέμα το 2014, όταν θα κληθεί να αποφασίσει βάσει του νέου μηχανισμού, για το ύψος του κατώτατου μισθού. 

Σε αυτή τη μάχη, χαμένα θεωρούνται τα επιδόματα που προβλέπονται στην Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, κυρίως τα οικογενειακά (γάμου και τέκνων) καθώς και το σπουδών. 

Στο σκέλος της αποζημίωσης απόλυσης, που εξαρχής θεωρήθηκε χαμένη υπόθεση, αφού η ηγεσία του υπουργείου παραδέχθηκε ότι στη χώρα μας οι αποζημιώσεις είναι υπερδιπλάσιες από αυτές που ισχύουν στην υπόλοιπη Ευρώπη, η «μάχη» δίνεται στο σκέλος της διασφάλισης των παλαιών εργαζόμενων. 

Ειδικότερα, την πρόταση της τρόικας για μείωση των αποζημιώσεων απόλυσης κατά 50%, το υπουργείο την αποδέχεται για τους νέους ασφαλισμένους. Συγκεκριμένα, δέχεται η αποζημίωση να φθάνει μάξιμουμ τους 12 μισθούς, όσοι δηλαδή δίνονται σήμερα για 16 χρόνια υπηρεσίας στον ίδιο εργοδότη. 

Στην περίπτωση των εν ενεργεία εργαζομένων, μετά τα 16 χρόνια υπηρεσίας, θα δίνονται κανονικά οι μισθοί αποζημίωσης που προβλέπονται και σήμερα, όμως στη βάση υπολογισμού της θα τεθεί πλαφόν. Δηλαδή, η αποζημίωση για 17 και πλέον χρόνια υπηρεσίας, θα υπολογίζεται βάσει ενός ποσού που δεν θα υπερβαίνει ένα συγκεκριμένο πλαφόν. Και σε αυτό το σημείο φαίνεται πως δίνεται τις τελευταίες ώρες η μάχη. Η Τρόικα είχε δεχθεί, το πλαφόν να είναι διπλό. Να αφορά αφενός στο μάξιμουμ των επιπλέον μισθών. Ζητά μάλιστα να είναι το πολύ 6 επιπλέον των 12, μισθοί. Αφετέρου, να υπολογίζεται με βάση τον κατώτατο μισθό, δηλαδή τα 586 ευρώ. Το υπουργείο ανέβασε το ποσό αυτό σε 2.000 με 2.500 ευρώ, όμως ήδη, κύκλοι του υπουργείου κάνουν λόγο για διαπραγμάτευση σε πολύ χαμηλότερο ποσό. 

Στις... λεπτομέρειες συγκαταλέγονται οι περαιτέρω ευελιξίες στην αγορά εργασίας. Το διάλειμμα μεταξύ δύο βαρδιών θα μειωθεί από 12 ώρες σε 11, ενώ οι δανειστές πιέζουν ώστε η διευθέτηση του εβδομαδιαίου χρόνου εργασίας που θα ανοίξει το δρόμο για 6ημερη εργασία σε κλάδους που μέχρι σήμερα δεν προβλέπεται, να γίνεται με ατομική και όχι επιχειρησιακή συμφωνία. 

Γράφεται το ασφαλιστικό

Την ίδια στιγμή, στις υπηρεσίες του υπουργείου Εργασίας γράφονται οι πρώτες διατάξεις για τις ασφαλιστικές αλλαγές, καθώς οι πληροφορίες θέλουν όλα τα μέτρα δημοσιονομικού χαρακτήρα να περιλαμβάνονται σε ένα άρθρο στον προϋπολογισμό 2013. 

Η βασική και πλέον επώδυνη αλλαγή είναι η εφάπαξ, για όλα τα ενδιάμεσα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης και όχι μόνον για το γενικό, αύξηση των ορίων κατά 2 χρόνια.  

Είναι χαρακτηριστικό ότι σε μια από τις πρόσφατες επισκέψεις τους στην οδό Σταδίου 29, οι δανειστές ενδιαφέρονταν κυρίως, για το πόσο άμεσα μπορούν να ανταποκριθούν οι υπηρεσίες στο βαρύ νομοθετικό έργο, εντός πολύ μικρού χρονικού διαστήματος. 

Η ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού συστήματος για την εξασφάλιση της βιωσιμότητας των ταμείων προβλέπει μια σειρά από σημαντικές αλλαγές, όπως αυτές είναι λίγο - πολύ γνωστές και περιγράφονται στο σχέδιο Μνημονίου. Στις αλλαγές της τελευταίας στιγμής συγκαταλέγονται η διατήρηση της 15ετίας (ή 4.500 ένσημα) ως η βασική δυνατότητα για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος, με αυξημένο όμως το όριο ηλικίας στα 67 από 65 που είναι σήμερα. Την τελευταία στιγμή, φαίνεται πως επικράτησε η λογική, που λέει δηλαδή ότι είναι σχεδόν απαγορευτική η λήψη κατώτατης σύνταξης στα 67 με 6.000 ένσημα. Άλλωστε, εάν περνούσε η συγκεκριμένη πρόταση, οι προϋποθέσεις για κατώτατη σύνταξη θα ήταν υψηλότερες από άλλες προϋποθέσεις, όπως για παράδειγμα με 5.500 ένσημα και 67 κλπ. 

Όλες, οι ασφαλιστικές διατάξεις πρέπει να ψηφιστούν πριν από την εκταμίευση της δόσης. 

Μεταξύ των υποχρεώσεων είναι η ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης των επικουρικών συντάξεων (τέταρτο τρίμηνο του 2012), με δραματικές μειώσεις στις παροχές, ενοποίηση υπό την ομπρέλα του ΕΤΑΑ (τέταρτο τρίμηνο 2012) και νέο μηχανογραφικό σύστημα ατομικών λογαριασμών (πρώτο τρίμηνο του 2013). 

Μείωση των εφάπαξ, αλλά και ειδική εισφορά σε όσους έλαβαν υψηλό εφάπαξ στο παρελθόν, αλλά και αναθεώρηση των αναπηρικών συντάξεων (πρώτο τρίμηνο του 2013) προκειμένου να μην αποτελούν περισσότερο από το 10% του συνολικού αριθμού των συντάξεων. 

Τέλος, κλειδωμένη φαίνεται και η διάταξη που προβλέπει μείωση των συντάξεων από 1.000 ευρώ και άνω (κύριες και επικουρικές). Το ποσοστό μείωσης αυξήθηκε με βάση το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων. Σύμφωνα με πληροφορίες το ποσοστό μείωσης θα κυμανθεί ως εξής: από 1.000 έως 1.5000 ευρώ 3% - 4%, από 1501 έως 2.000 ευρώ 4% - 6% και για ποσά σύνταξης 2.001 ευρώ και άνω 12% - 15%. 

Παράλληλα, σχεδιάζεται η κατάργηση των επιδομάτων που έχουν αντικαταστήσει τα δώρα σε κύριες και επικουρικές συντάξεις, από το 2013 και μετά. Υπήρξε η πρόταση να εφαρμοστεί το συγκεκριμένο μέτρο από φέτος, δηλαδή από το δώρο Χριστουγέννων του 2012. 

Μειώνονται κατά 30 ευρώ οι συντάξεις του ΟΓΑ. Επιπρόσθετα οι συνταξιούχοι του Οργανισμού, χάνουν και τα δώρα Χριστουγέννων και Πάσχα που ελάμβαναν, καθώς η συγκεκριμένη παροχή, από το 2013 και μετά καταργείται. 

Καταργείται η διαδικασία αυτόματων προαγωγών στους στρατιωτικούς και τους αστυνομικούς, με συνέπεια να υπάρξει νέα μείωση στις συντάξεις τους. Υπολογίζεται ότι η μείωση αυτή θα είναι κατά μέσο όρο της τάξης του 10%. 

Σαρωτικοί έλεγχοι των συντάξεων για να διαπιστωθεί ποιες είναι «συντάξεις - μαϊμού» και να υπάρξει η ανάλογη περικοπή. 

Καταργείται το ΕΚΑΣ για συνταξιούχους άνω των 64 ετών. 

Επιβάλλονται εισοδηματικά κριτήρια για όσους εισπράττουν οικογενειακά επιδόματα. Ειδικότερα, το σύνολο του επιδόματα θα χορηγείται μόνο για εκείνους που έχουν ετήσιο οικογενειακό εισόδημα, έως 10.000 ευρώ. Για όσους έχουν αποδοχές που κυμαίνονται από 10.000 έως 20.000 ευρώ, θα λαμβάνουν τα 2/3 του επιδόματος. Αντίστοιχα όσοι έχουν εισόδημα από 20.000 έως 30.000 ευρώ θα λαμβάνουν το 1/3 του επιδόματος. Εκείνοι που δηλώνουν ετήσιες αποδοχές υψηλότερες των 30.000 ευρώ χάνουν τελείως το όποιο οικογενειακό επίδομα λάμβαναν (πχ πολύτεκνων). Το επίδομα για ένα παιδί ορίζεται στα 30 ευρώ, για 2 παιδιά στα 40 και για τρία και άνω παιδιά στα 50 ευρώ. 

Της Ρούλας Σαλούρου

www.capital.gr