Ο
μύθος της προδοσίας του Σουλίου και
των Σουλιωτών από τον Πήλιο Γούση έχει
καταρρεύσει. Είναι άδικη, αλλά
πολύ διαδεδομένη άποψη πως ο Πήλιος
Γούσης υπήρξε προδότης της γενέτειράς
του, του
ένδοξου Σουλίου.
Όχι μόνο προδότης δεν υπήρξε, αλλά
αντίθετα αθώος αγωνιστής, που παραδόθηκε
στην κοινή περιφρόνηση, λόγω σκοπιμοτήτων,
αλλά και από ιστορική
ελαφρότητα. Η κατάταξή
του στη χωρία των προδοτών της πατρίδας
από τον Χριστόφορο Περραιβό, του
οποίου οι απόψεις, παρά
τις εμφανείς αντιφάσεις τους,επικράτησαν
για πάρα πολλά χρόνια σε μεγάλο μέρος
της επιστημονικής κοινότητας, στα σχολικά
βιβλία, και
φυσικά, στο
μεγαλύτερο μέρος της κοινής γνώμης,
είναι καιρός να σταματήσει. Ο Πήλιο
Γούσης ήταν παρόν στους ποικίλους
αγώνες πάνω στα Σουλιώτικα βουνά, στον
εκπατρισμό των Σουλιωτών, στις
μάχες του Ζαλόγγου και του Σέλτσου και
στην πολιορκία και την έξοδο του
Μεσολογγίου, όπου
ο άδολος αγωνιστής της ελευθερίας Πήλιος
Γούσης έφυγε από τη ζωή μαχόμενος στις
επάλξεις του έθνους.
Ο ιστορικός
συγγραφέας Κουγιτέας δίνει μια νέα
άποψη, υποστηρίζοντας
ότι το σπίτι στο οποίο οχυρώθηκαν
οι 200 Αλβανοί "…κατά κακήν
σύμπτωσιν ανήκεν εις τον Πήλιον
Γούσην, όστις κατά την
ημέραν εκείνην εμάχετο απεγνωσμένως
εις Κιάφαν. Το περιστατικόν
τούτο και μόνο ήρκεσεν εις ιστορικόν
των αγώνων του Σουλίου, εξυπηρετούντα
μάλλον προσωπικόν πάθος ή την αλήθειαν, να
προσάψει εις τον Σουλιώτην τούτον
αρχηγόν το στίγμα της προδοσίας".
Η
άποψη αυτή του Κουγιτέα είναι η
σωστή, γιατί συμφωνεί
με τα ιστορικά γεγονότα, τα
οποία πιστοποιούν ότι το Σούλι έπεσε
πρώτα στα χέρια των Τούρκων και μετά τα
υπόλοιπα χωριά.
Τρεις
περίπου μήνες πριν από την προδοσία του
Γούση, δηλαδή
στις 24 Απρίλη 1803, οι
Σουλιώτες αρχηγοί απεύθυναν επιστολή
στον υψηλότατο πρίγκηπα των Κορφών
Θεοτόκη, στην οποία
έγραφαν ότι ο άσπονδος εχθρός του γένους
ζητάει να τους χαλάσει την πατρίδα
τους, και κατέληγαν:
"Και
εμίς αποφασίσαμαιν να απαιθάνουμεν
όλλοι μικρί και μοιγάλοι και όχοι να
παραδοθούμαιν εις τα χαίρια του. Τόρα
άρχεισαι να μαζόνει ασκέρη και να κάνει
και μουσαβαιρέδες μαι όλην την Τουρκιάν
δια να έλθει απάνου μας, δια
τούτο και εμίς προσπεύτομαιν και
παρακαλούμαιν την υψηλότητά σας και
σεναρότους δια να μας ευρεθύται ος
ομόπυστει χριστιανοί ότι έχουμαιν
μαιγάλην χρίαν δια κάμποσες μπάλες από
λίτραις τρις και τριούμισει, όσα
σας φανούν εύλογον δια να υμποραίσομεν
να αντισταθούμεν ότι ύμαισταν πολλά
χριαζούμαινει από αυτή και αυτή μυστικό
το τρόπο δια να λάβουμαιν".
Η
επιστολή αυτή, απαρατήρητη
από την επίσημη βιβλιογραφία, υπογράφεται
και από τον προδότη Πήλιο Γούση, με
το πραγματικό του όνομα Πήλιος
Πούσμπος, και είναι
απορίας άξιο πως, ύστερα
από τρεις μήνες, αυτός
ο ίδιος προδίνει την πατρίδα του στον
άσπονδο,όπως τον αποκαλεί
εχθρό του.
Στη
συνέλευση της Κέρκυρας, ο
Πήλιο Γούσης εναντιώθηκε στην πολιτική
του Περραιβού, κρατώντας
περήφανη στάση και αυτή ακριβώς τη
στάση του την πλήρωσε ακριβά, με
μια χαλκευμένη, όπως
αποδείχθηκε, προδοσία. Μια
προδοσία η οποία δεν έγινε ποτέ.
Όταν
ο Αλή πασάς κηρύχθηκε από την Πύλη
αναγνωρισμένος εχθρός του κράτους, οι
Σουλιώτες εκμεταλλεύτηκαν τη συγκυρία
για να πάρουν πίσω την πατρίδα
τους. Μπροστάρης μαζί μ’
άλλους σ’ αυτή την προσπάθεια κι ο
Πήλιος Γούσης. Η συνέλευση των
Σουλιωτών της Κέρκυρας επέλεξε μεταξύ
των άλλων αντιπροσώπων της και τον δήθεν
προδότη Πήλιο Γούση και τον εξουσιοδότησε
να ζητήσει από τον υποναύαρχο του
σουλτανικού στόλου την πατρίδα του, που
πριν λίγα χρόνια την είχε προδώσει. Η
προσπάθεια δεν ευοδώθηκε κι οι
Σουλιώτες εκπατρίστηκαν για άλλη μια
φορά. O Πήλιος Γούσης, εκπατρισμένος
κι αυτός, κατευθύνθηκε
στο Μεσολόγγι, όπου έζησε
μαζί μ’ άλλους Σουλιώτες, και
φυσικά, με τους
Μεσολογγίτες, τη δεύτερη
πολιορκία της πόλης και βρήκε ένδοξο
θάνατο κατά την ηρωική Έξοδο. Ο
Π. Τζιόβας γράφει:
«Προτού αρχίσει η δεύτερη πολιορκία
του θρυλικού Μεσολογγίου 65 γυναικόπαιδα, οδηγούμενα
από τους Θεοδ. Λάμπρου, Λ. Βέικο, Γ. Δράκο
και Πήλιο Γούση μπήκαν στην πόλη με τη
φροντίδα του φιλικού Αθ. Κεφαλά, ο
οποίος καταγόταν από την Πρέβεζα». Ο
Γούσης μετείχε μαζί με τον Κίτσο Τζαβέλλα
και 500 μαχητές στην
προσπάθεια διάσωσης της νησίδας
Ντολμάς, η οποία τελικά
αλώθηκε από τους Τούρκους.
Στις
3 του Μάρτη του 1826 μπροστά
στο φάσμα της πείνας και μετά από την
άλωση του Αιτωλικού συνήλθαν οι
καπεταναίοι στο καλύβι του Ν. Ζέρβα
και ο Πήλιος Γούσης,φαμελίτης
ο ίδιος, επειδή νόμισε
ότι οι μη οικογενειάρχες ήθελαν να
φύγουν τους φοβέρισε με τα παρακάτω
λόγια, όπως τα περιέσωσε
ο επιστήθις φίλος του Νίκος Κασομούλης.
«Πουθενά δεν
πηγαίνομεν! Βουνόν (εις
ύψος) να το κάμη απ’
έξω, εδώ θα πεθάνωμεν,και
όποιου (του) βαστά
ο κώλος ας κάμη αρχήν και βλέπει. Ανατολικόν
εδώ δεν το κάμνομεν». Μέσα
στο γενικό χαλασμό της εξόδου του
Μεσολογγίου, χάθηκε
ένδοξα και ο Πήλιο Γούσης, πολεμώντας
κατά των εχθρών. Γενικά η πολιτεία
του Πήλιου Γούση, με
κανέναν τρόπο δεν δικαιολογεί το στίγμα
του προδότη, που του έδωσε ο Χριστόφορος
Περραιβός.
Οι νόμοι
του Σουλίου σε θέματα προδοσίας της
πατρίδας ήταν ιδιαίτερα αυστηροί. Αν
ήταν προδότης ο Πήλιο Γούσης θα
είχε λιντσαριστεί και θανατωθεί.
http://katoci.blogspot.gr
1 σχόλιο:
ΔΕΝ ΗΤΑΝ ΠΡΟΔΟΤΗΣ-ΗΤΑΝ ΠΑΤΡΙΩΤΗΣ
Χωρίς να διεκδικώ δάφνες ιστορικού ή επαίοντος, άλλά ως μέσος αναγνώστης πολλών συγγραμμάτων για το Σούλι και την ιστορία του νομίζω ότι χρόνια τώρα καλλιεργήθηκε ένα ψέμα που απέχει της ιστορικής πραγματικότητας.
Ότι ποιο απεχθέστερο ψέμα που έγραψε κυρίως ο Περραιβός (Συγκεκαλυμμένα ) περί προδότη. Υπερβαίνει και αυτόν τον ΠΟΥΚΕΒΙΛ που αν ήξερε κάτι τέτοιο θα το ανέφερε .Η αλήθεια είναι μετά βεβαιότητος ότι Ο Πήλιο Γούσης (Μπούσμπος) με τους δυό αδελφούς του πολέμησε με τους Μποτσαραίους και τους Κουτσονικαίους στο Σέλτσο .Εκεί σκοτώθηκε ο αδελφός του ο Γούση Μπουσμπος ενώ ο Αδελφός του Λάμπρος διεσώθη με δυο πληγές πολεμώντας στο φυλάκιο του Προφήτη Ηλία. ΄Ο Πήλιος Γούσης Μπουσμπος μαζί με άλλους Σουλιώτες και επικεφαλής τον Κίτσο Μπότσαρη έκαναν ηρωική έξοδο από το Σέλτσου ξιφήρεις
και διασώθηκαν αφού διέσχισαν με ηρωισμό τις γραμμές του εχθρού.( Καρατζένης Δημ .Η ΜΑΧΗ ΤΟΥ ΣΕΛΤΣΟΥ) Μετά απο 22 Χρόνια
η μοίρα τον έφερε σε μιά άλλη έξοδο αυτή του Μεσολογγίου που δεν τα κατάφερε και σκοτώθηκε. Εξ άλλου τα ίδια έλεγαν και για τους Μποτσαραίους οτι είχαν φιλίες με τον Αλη Πασά. Μην Ξεχνάμε οτι το Σούλι το έφαγε η διχονοια . Αλλα Είναι ανηστόρητο ένας τέτοιος ήρωας να κηλιδώνεται με τη Ρετσινιά του Προδότη την ώρα που έδωσε τη ζωή του για την ελευθερία της Πατρίδας. Εξ άλλου πως αντέχει στη λογική ένας ΄΄προδότης΄΄ να σεργιανίζει στο Σούλι στο Σέλτσο στο Μεσολόγγι μαζί με τους Τζαβελαίους Μποτσαραίους Ζερβαίους Κουτσονικαίους και άλλους Σουλιώτες και να μην του είχαν πάρει το κεφάλι..... Ποιό Μεγάλη απόδειξη είναι και το παρακάτω κείμενο του Πολέμαρχου Λαμπρου Κουτσονίκα ο οποίος στο Σέλτσο ήταν τεσσάρων έτών.
Γράφει ο ΛΑΜΠΡΟΣ ΚΟΥΤΣΟΝΙΚΑΣ για το ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΗΣ ΕΞΟΔΟΥ ΣΤΟ ΣΕΛΤΣΟ στις 23 Απριλιου του 1804.{….. Όπως και αν εγένετο όμως,η θέσις αύτη επροδώθη και κατελείφθη υπό των Οθωμανών,και οι Σουλιώται άμα έλαβαν την θλιβερωτάτην ταύτην είδησιν εν τη στιγμή συνήλθον και απεφάσισαν την έξοδον δια μέσου των εχθρών, σχηματισθέντες δε εις φάλαγγας εμπροσθοφυλακής και οπισθοφυλακής,έθεσαν εν τω μέσω τα γυναικόπαιδα και ούτως αθρόοι προσέβαλαν και διάσχισαν δια της σπάθης τας λεγεώνας των εχθρών,αποφασίσαντες όσοι δυνηθώσι πλέον να αποπεράσωσι, ειδέ ν’αποθάνωσι με την σπάθην εις τας χείρας, διότι τοιούτος είναι ο προορισμός του Σουλιώτου.
Η εμπροσθοφυλακή οδηγούμενη υπό του ατρομήτου Κίτζου Βότσαρη προσέβαλε τους εχθρούς δι’απαραδειγματίστου ορμής και γεναιοψυχίας, διέσχισε τα στίφη των βαρβάρων και εξήλθε. Aλλ’ ατυχώς ακολούθως συνεπυκνώθησαν και πάλιν οι εχθροί και εμπόδισαν την διέξοδον των γυναικοπαίδων, και ούτως εγένετο εμπόδιον εις την οπισθοφυλακήν,ητις παλαίουσα μετά των εχθρών στήθος προς στήθος και σώμα προς σώμα διέβη και αυτή δια μεγάλης σφαγής και θυσίας και του εχθρού αυτού.
Εις την αιματηράν και τραγικωτάτην ταύτην μάχην εφονεύθησαν οι πλείστοι των Σουλιωτών, μεταξύ δε και ο Νέστωρ γέρο-Κουτσονίκας μετά των δύο υιών αυτού Αθανασίου και Ιωάννου ,ο Γούση Μπούσμπας και άλλοι πολλοί εκ των προκρίτων κ.λ.π ο δε Νότης Βότσαρης πληγωθείς ηχμαλωτίσθη.
‘Οσοι δε ηδυνήθησαν να διασχίσουν τον εχθρικόν στρατόν,μετέβησαν εις την Πάργαν και εις την Επτανησον,πολλαί δε γυναίκες με τα τέκνα των ερρίφθησαν άλλαι μεν εκ των βράχων και άλλαι εις τον Αχελώον ποταμόν και επνίγοντο…… }
Πολέμαρχος Λάμπρος Ιωάν. Κουτσονίκας (4 ετών στο Σέλτσο το 1804)
(Ιστορία του Σουλίου - 1864 σελίς 84)
Ας Φροντίσουν οι Σύλλογοι του Σουλίου αλλά και η ΠΑΝΗΠΕΙΡΩΤΙΚΗ ή να τον κατατάξουν στους προδότες με αδειάσιστα ιστορικά στοιχεία,ή αλλιώς να αποκαταστήσουν την άδικία σε έναν Ηρωα. Νομίζω ότι είναι το λιγότερο που μπορούν να κάνουν για την μνήμη του και την υστεροφημία του Ηρωα του Σουλίου ΠΗΛΙΟΥ ΓΟΥΣΗ (ΜΠΟΥΣΜΟΥ)
ΧΡΗΣΤΟΣ Β.ΚΑΠΕΡΩΝΗΣ
ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑΣ ΠΗΓΙΩΤΩΝ ΑΡΤΑΣ 17-3-2020
Δημοσίευση σχολίου