Ξεκινά το διεθνές φεστιβάλ κινηματογράφου των Κανών. 66 χρόνια μαγεία.

Ταινίες που έγραψαν Ιστορία, σταρ που λάτρεψαν οι προβολείς, σκηνοθέτες που άλλαξαν την τροχιά του κινηματογράφου. Εξήντα έξι χρόνια τώρα οι Κάνες είναι το εργαστήρι της «Εβδομης Τέχνης», αλλά ταυτόχρονα και η μεγάλη γιορτή των σινεφίλ.

Το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Κανών γεννήθηκε στα τέλη του '30, για να ανταγωνιστεί το Φεστιβάλ της Βενετίας και να στηρίξει την ανερχόμενη γαλλική κινηματογραφία. Σε καιρούς πολέμου, η γαλλική διοργάνωση θα ήταν η απάντηση στη φασιστική βενετσιάνικη φιέστα. Η αυλαία άνοιξε τον Σεπτέμβρη του 1939 με την προβολή της «Παναγίας των Παρισίων», αλλά η εισβολή των Γερμανών στην Πολωνία διέκοψε το φεστιβάλ, που άρχισε στη συνέχεια να διοργανώνεται τακτικά από τις 20 Σεπτεμβρίου 1946 και μετά κάθε φθινόπωρο, εκτός από τις χρονιές 1948 και 1950. Eκτοτε, από τον Μάιο του 1952, το ραντεβού του με τους σινεφίλ είναι κάθε άνοιξη.

Η πρώτη αφίσα του Κινηματογραφικού Φεστιβάλ των Κανών το 1939

Ενώ οι πρώτες εκδόσεις του φεστιβάλ αποτελούσαν κυρίως κοινωνικές εκδηλώσεις από τις οποίες σχεδόν όλες οι ταινίες αποχωρούσαν με ένα βραβείο, η παρουσία των σταρ και η αυξανόμενη κάλυψη από τα μέσα ενημέρωσης του χάρισε διεθνή προβολή. Στη δεκαετία του '50, το φεστιβάλ έγινε πολύ δημοφιλές χάρη στις διασημότητες στο κόκκινο χαλί του όπως οι Κερκ Ντάγκλας, Σοφία Λόρεν, Γκρέις Κέλι, Μπριζίτ Μπαρντό, Κάρι Γκραντ, Ρόμι Σνάιντερ, Αλέν Ντελόν, Σιμόν Σινιορέ και Τζίνα Λολομπριτζίντα, ενώ το 1955 απονεμήθηκε για πρώτη φορά ο Χρυσός Φοίνικας στην ταινία «Marty», αντικαθιστώντας το Μεγάλο Βραβείο που δινόταν ως τότε στην καλύτερη ταινία του διαγωνιστικού προγράμματος.

Στις μεγάλες στιγμές της διοργάνωσης στη δεκαετία του '60 ανήκουν οι προβολές και οι βραβεύσεις κλασικών φιλμ όπως των «Ντόλτσε Βίτα» του Φεντερίκου Φελίνι, «Περιπέτεια» του Μικελάντζελο Αντονιόνι, «Μπεν Χουρ» του Γουίλιαμ Γουάιλερ και «Η πηγή των παρθένων» του Iνγκμαρ Μπέργκμαν. Τα πάρτι, επίσης, έγραψαν τη δική τους ιστορία, με τους Ιταλούς και τους Eλληνες να ξεχωρίζουν: η Μελίνα έσπασε πιάτα, ο Ντασσέν χόρεψε και ο Ζαμπέτας έπαιξε μπουζούκι στην ξέφρενη γιορτή του «Ποτέ την Κυριακή». Επαναστατική περίοδος, τα 60s δεν άφησαν ανεπηρέαστη την κοσμοπολίτικη Κρουαζέτ. Τον Μάη του '68, τα μέλη της επιτροπής, Ζαν Λικ Γκοντάρ, Φρανσουά Τριφό, Κλοντ Λελούς, Λουί Μαλ και Ρομάν Πολάνσκι, διέκοψαν την εξέλιξη της διοργάνωσης λέγοντας πως η αληθινή ζωή προηγείται του φεστιβάλ.

Η δεκαετία του '70 σφραγίστηκε από ένα σκάνδαλο: δύο πολεμικές ταινίες, το «Αποκάλυψη τώρα!» του Φράνσις Φορντ Κόπολα και το «Ταμπούρλο» του Φόλκερ Σλέντορφ, μοιράστηκαν τον Χρυσό Φοίνικα το '79, αλλά η πρόεδρος της κριτικής επιτροπής Φρανσουάζ Σαγκάν είπε ότι δέχτηκε πιέσεις για το φιλμ του Κόπολα. Το φεστιβάλ τής απάντησε ότι του χρωστά 12.000 φράγκα για τα έξτρα ποτά που κατανάλωσε!

Η εποχή των μύθων Σοφία Λόρεν, Αλέν Ντελόν και Ρόμι Σνάιντερ στο Φεστιβάλ του 1963

Δέκα χρόνια μετά, βγήκε στο προσκήνιο ένας νεαρός σκηνοθέτης που ανέδειξε την ανεξάρτητη αμερικανική παραγωγή. Ο Στίβεν Σόντερμπεργκ έσπασε ταμπού με το «Σεξ, ψέματα και βιντεοταινίες». Το 1993, η Νεοζηλανδή Τζέιν Κάμπιον έγινε η πρώτη γυναίκα που κέρδισε τον Χρυσό Φοίνικα με τα «Μαθήματα πιάνου». Το '97 μισός αιώνας φεστιβάλ γιορτάστηκε παρουσία του προέδρου της γαλλικής δημοκρατίας Ζακ Σιράκ και ο κινηματογραφικός κόσμος υποκλίθηκε στον Ινγκμαρ Μπέργκμαν, απονέμοντάς του τον «Φοίνικα των Φοινίκων».

Τα αστέρια του '50: Το Φεστιβάλ έγινε πολύ δημοφιλές χάρη στις διασημότητες όπως η Γκρέις Κέλι που πατούσαν το κόκκινο χαλί

Το 2007, η 60ή επέτειος ανέδειξε τον χαρακτήρα της παγκόσμιας αυτής διοργάνωσης: στην ηλιόλουστη Κυανή Ακτή, η Αντζελίνα Τζολί φωτογραφίζεται σκορπώντας τη λάμψη των σταρ. Στην αίθουσα του Palais des Lumieres, 33 σκηνοθέτες απ' όλο τον κόσμο τιμούν την «έβδομη τέχνη», υπογράφοντας από ένα 3λεπτο του σπονδυλωτού φιλμ «Το each his own cinema».

Η συνάντηση: Ο Ηλίας Καζάν με τον Αλγερινό σκηνοθέτη Μοχάμεντ Λακντάρ Χαμίνα στο φεστιβάλ του 1989

Τον Μάη του '68, τα μέλη της επιτροπής, Ζαν Λικ Γκοντάρ, Φρανσουά Τριφό, Κλοντ Λελούς, Λουί Μαλ και Ρομάν Πολάνσκι, διέκοψαν την εξέλιξη της διοργάνωσης λέγοντας πως η αληθινή ζωή προηγείται του Φεστιβάλ

Νέα σχολή: Ο Κουέντιν Ταραντίνο με τον Χρυσό Φοίνικα για το «Pulp Fiction» το 1994

«Ο σκοπός του Φεστιβάλ είναι να ενθαρρύνει την ανάπτυξη της τέχνης της κινηματογραφίας σε όλες τις μορφές της, ενώ ενισχύει και διατηρεί ένα πνεύμα συνεργασίας μεταξύ όλων των χωρών που παράγουν κινηματογράφο» (Φεστιβάλ Κανών, 1948)

Γράφει η Αντα Δαλιάκα

www.ethnos.gr