"Καθρέφτης" του θέματος "Κληρονομιά και
Εκπαίδευση", το οποίο προτάθηκε από το Διεθνές Συμβούλιο Μνημείων και Τοποθεσιών
για τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Πολιτιστικής Κληρονομιάς, είναι τα
περισσότερα σχολεία καθώς και πολλά μοναστήρια στην Ήπειρο.
Πρόκειται για ιστορικά κτήρια, τα οποία αποτελούν
μία κληρονομιά άρρηκτα συνδεδεμένη με την αρχιτεκτονική παράδοση, την ιστορία
αλλά και τις μνήμες του τόπου. Ταυτόχρονα, αποτελούν "κομμάτι"
της ιστορίας της εκπαίδευσης στην τουρκοκρατούμενη Ήπειρο, στην περίοδο του
μεσοπολέμου αλλά και τη μεταπολεμική Ελλάδα.
Είναι δημιουργίες από
πελεκητή πέτρα των κτιστάδων από τα Μαστοροχώρια Ιωαννίνων, "οι οποίες μπορούν
να αποτελέσουν πρόκληση και αφορμή για τη γνωριμία των μαθητών με τα ιδιαίτερα
και, ίσως, άγνωστα στοιχεία της πολιτιστικής κληρονομιάς του τόπου και παράλληλα
μία πρόταση για μελλοντική αξιοποίηση στο πλαίσιο ευρύτερων μαθητικών
δραστηριοτήτων και προγραμμάτων" όπως επισημαίνει η ΛΒ' Εφορεία Προϊστορικών
& Κλασικών Αρχαιοτήτων της Θεσπρωτίας σε σχετική ανακοίνωση, με αφορμή το
θέμα του εορτασμού.
Το σχολείο "Βούλγαρη" είναι το
μεγαλύτερο στην Θεσπρωτία. Ξεκίνησε να οικοδομείται το 1932 από την οικογένεια
του χρυσοχόου Σωτήρη Βούλγαρη, ο οποίος είχε γεννηθεί στην Παραμυθιά. Στα 20
χρόνια του, αναζητώντας μία καλύτερη τύχη, κατέφυγε αρχικά στην Κέρκυρα, στη
συνέχεια στη Νάπολη, για να καταλήξει τελικά στη Ρώμη. Εκεί, άνοιξε το δικό του
χρυσοχοείο, που σε μερικές δεκαετίες θα εξελισσόταν στον πασίγνωστο οίκο. Την
επιθυμία του να συμβάλει στην πνευματική ζωή της ιδιαίτερης πατρίδας του, με την
ανέγερση ενός μεγαλοπρεπούς κτιρίου, που θα στέγαζε τους μαθητές του δημοτικού
σχολείου, υλοποίησαν μετά το θάνατό του, το 1932, τα παιδιά του Κωνσταντίνος και
Γεώργιος.
Η οικογένεια Βούλγαρη έχει τη βαθύτερη ρίζα της καταγωγής της
στο χωριό Καλαρρύτες, από το οποίο οι πρόγονοι του ευεργέτη μετοίκισαν στην
Παραμυθιά, την περίοδο 1819 - 1820. Το πετρόχτιστο σχολικό κτήριο κόστισε, τότε,
δύο εκατομμύρια δραχμές, εγκαινιάστηκε στις 2 Οκτωβρίου του 1937 και στέγασε για
72 χρόνια το Δημοτικό Σχολείο Παραμυθιάς. Στις 12 Ιουνίου του
2009, στις αίθουσες έγινε το τελευταίο μάθημα.
Το σχολείο είναι
συνδεδεμένο και με τις ιστορικές μνήμες του τόπου. Εκεί, φυλακίστηκαν πριν
εκτελεστούν οι 49 πρόκριτοι της Παραμυθιάς.
Το μήνυμα του φετινού
εορτασμού της Παγκόσμιας ημέρας Μνημείων και Τοποθεσιών επικαιροποιεί το αίτημα
του Δήμου Σουλίου και της κοινωνίας της Παραμυθάς που διεκδικούν την αξιοποίηση
του σχολείου "Βούλγαρη" ως σημείο αναφοράς για τη σύγχρονη
κοινωνική, πολιτιστική και οικονομική ζωή της περιοχής.
Κάθε χωριό στην
Ήπειρο κι ένα σχολείο. Κάθε σχολείο και μία ιστορία Στο Ζαγόρι Ιωαννίνων
σώζονται σπουδαία σχολικά κτήρια που οικοδομήθηκαν με δαπάνες ευεργετών ή και
όλων των κατοίκων, στο τέλος του 18ου αιώνα, τον 19ο και μετέπειτα. Λειτούργησαν
ως δημοτικά, αρρεναγωγεία και παρθεναγωγεία,με τετραετή φοίτηση, ενώ είχαν
σπουδαίες βιβλιοθήκες, με σπάνια βιβλία και χειρόγραφα.
Η
Πασχάλειος Σχολή είναι ένα περίφημο διδακτήριο στο χωριό
Καπέσοβο. Χτίστηκε με δαπάνες των αδελφών Κωνσταντίνου και Παύλου Πασχάλη το
1861, έχει 14 αίθουσες και μία πλούσια βιβλιοθήκη, η οποία φιλοξενεί, στο
πρωτότυπο, τη Μεγάλη Χάρτα του Ρήγα Φεραίου.
Πλειάδα ευεργετών προσέφεραν
στην Παιδεία, με σχολεία που οικοδομήθηκαν στα χωριά τους και φέρουν τιμητικά τα
ονόματα τους.
Στο Δίλοφο δεσπόζει η Αναγνωστοπούλειος
Σχολή, δωρεά της ομώνυμης οικογένειας.
Στο Μεγάλο Πάπιγκο, δίπλα
στην εκκλησία, η Καλίνειος Σχολή κτίστηκε το 1897 με δαπάνες,
αρχικά του Μιχαήλ Πολυχρονίου. Η Σχολή φέρει το όνομα της μητέρας ενός άλλου
ευεργέτη από το Πάπιγκο του Μιχαήλ Αναγνωστόπουλου, της Καλλίνης, ο οποίος
υποστήριξε οικονομικά στη συνέχεια το εγχείρημα. Μάλιστα, ίδρυσε νηπιαγωγείο,
δημοτικό και σχολαρχείο. Στη διαθήκη του, το 1906, άφησε ένα μεγάλο ποσό για την
εποχή (5.000 λίρες Αγγλίας) για τη συντήρηση των Καλλίνειων Σχολείων.
Στο
Ζαγόρι υπάρχει πλειάδα φημισμένων σχολείων, καθώς σε κάθε χωριό η Παιδεία είχε
βαρύνουσα σημασία για τον πολιτισμό της περιοχής. Μάλιστα, το 1815, οι
Ζαγορίσιοι έκαναν προσπάθειες να αυτονομηθούν και να ιδρύσουν Πανεπιστήμιο με
έδρα τη μονή Ρογκοβού και γενικό διευθυντή τον δάσκαλο του Γένους Γεώργιο
Γεννάδιο.
Σήμερα, τα άλλοτε διδακτήρια στο Ζαγόρι παραμένουν σιωπηλοί
μάρτυρες της ιστορίας της περιοχής. "Στον σχεδιασμού του Δήμου Ζαγορίου είναι να
δημιουργηθεί ένα δίκτυο πολιτισμού και εκπαίδευσης, ανάμεσα στα 43 χωριά του,
ανοίγοντας και πάλι τις πόρτες των περίφημων σχολείων" λέει στο ΑΠΕ - ΜΠΕ η
αντιδήμαρχος Ζαγορίου Αγγελική Αγγέλη, επισημαίνοντας ότι "η
σπουδαία κληρονομία της περιοχής, τα σχολεία, πρέπει, με τις κατάλληλες
χρηματοδοτήσεις, να αναδειχθούν σε πηγές Παιδείας και Πολιτισμού".
Δείτε το
βίντεο
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου