Συνέντευξη με τη Μαρία Αγγελίδου.

Γράφει η Σχισμένου Κατερίνα.

Το σημερινό μας αφιέρωμα στους Έλληνες και Ελληνίδες συγγραφείς, με αφορμή την Αθήνα ως παγκόσμια πρωτεύουσα βιβλίου 2018, φιλοξενεί τη Μαρία Αγγελίδου.

-Η Αθήνα παγκόσμια πρωτεύουσα βιβλίου. Τι σημαίνει για σας αυτό;

Μια πολύτιμη υπενθύμιση οτι ο κόσμος δεν τελειώνει στα προάστεια της Αθήνας. Οτι υπάρχει κι αλλού κόσμος που ζει, αγαπάει, φοβάται, πολεμάει. Και γράφει.

-Η λογοτεχνία σε τι μπορεί να βοηθήσει έναν άνθρωπο, που όπως ο Έλληνας, ζεί εδώ και μια δεκαετία μέσα σε μια πολλαπλή κρίση;

Το αν η λογοτεχνία βοηθάει ή δεν βοηθάει έναν άνθρωπο, δεν δείχνει ίσως πολλά για τη Λογοτεχνία, δείχνει όμως παρά πολλά για τον άνθρωπο. Σ’ αυτή τη σχέση (όπως και σε όλες τις σημαντικές σχέσεις) η ερώτηση δεν είναι τι μπορεί να κάνει η λογοτεχνία. Αλλά τι μπορεί να κάνει ο άνθρωπος.

-Υπάρχει παραγωγή στην παιδική λογοτεχνία;

Άφθονη. Υπερβολική. Όχι υποχρεωτικά καλής ποιότητας.

-Πώς αντιμετωπίζει ο Έλληνας το παιδικό βιβλίο;

Όπως και πολλά άλλα πράγματα: με άκριτο, βιαστικό και επιπόλαιο τρόπο.

-Διαβάζουν τα σύγχρονα Ελληνόπουλα; Υπάρχουν προτιμήσεις;

Διαβάζουν και μάλιστα πολύ. Το διάβασμά τους δεν με ανησυχεί, το παιχνίδι τους με ανησυχεί. Δεν παίζουν αρκετά.

-Ποιοί είναι για σας οι συγγραφείς ή τα έργα που πρέπει να διαβάσει κάποιος;

Σ’ αυτήν την ερώτηση δεν μπορώ ν’ απαντήσω.

-Τι πιστεύετε για τις αυτοεκδόσεις; Πώς θα τις χαρακτηρίζατε;

Νόμιμες. Είναι κάτι που γίνεται. Μερικές φορές πολύ καλά. Αλλά η αγορά δεν τους αφήνει μεγάλα περιθώρια διακίνησης, απορρόφησης και αποδοχής.

- Πώς η εκπαίδευση μπορεί να οδηγήσει τη νέα γενιά στη λογοτεχνία;

Πιστεύω οτι δεν μπορεί. Η σχέση της κάθε γενιάς με τη λογοτεχνία είναι υπόθεση της γενιάς και της λογοτεχνίας. Είναι έρωτας. Η ανάμειξη της εκπαίδευσης σ’ αυτή τη σχέση είναι συνοικέσιο. Μερικές φορές, βέβαια, τα συνοικέσια οδηγούν σε πετυχημένους γάμους. Τη λογοτεχνία, όμως, δεν την παντρεύεσαι. Υπάρχει κάτι πού θα μπορούσε να γίνει καλύτερα εδώ στην Ελλάδα από συγγραφείς, κοινό ή τι; Νομίζω οτι θα ήταν πολύ ΩΦΕΛΙΜΟ, αν διαβάζαμε περισσότερο και αν γράφαμε λιγότερο.

-Θα συνεχίσω με μερικές ερωτήσεις από το ερωτηματολόγιο του Προύστ αν συμφωνείτε-

Ποια είναι η δική σου ιδέα της τέλειας ευτυχίας;

Το να την θέλεις συνέχεια.

-Ποιος είναι ο μεγαλύτερός σου φόβος;

Να μη μπορείς να σκεφτείς.

-Ποιο χαρακτηριστικό αποδοκιμάζεις περισσότερο στον εαυτό σου;

Τη βιασύνη. Και πολλά άλλα.

-Ποιον ζωντανό άνθρωπο θαυμάζεις περισσότερο;

Προσπαθώ να μη θαυμάζω. Ο θαυμασμός δεν αφήνει χώρο για άλλες σχέσεις. Αν θαυμάζω κάποιους, πάντως… θαυμάζω όσους διαθέτουν κοινή λογική.

-Ποια είναι η ψυχική σου διάθεση τώρα;

Καλοκαιρινή!

-Σε ποιες περιπτώσεις λες ψέματα;

Σχεδόν σε όλες.

-Πού θα ήθελες να ζεις;

Μ’ αρέσει πολύ η Αθήνα, πολλές πόλεις της Ελλάδας, πολλές πόλεις σε άλλα μέρη. Όχι στο κρύο, όμως. Στη ζέστη.

-Ποιο από τα πράγματά σου θεωρείς ως θησαυρό σου;

Το μυαλό μου και τα πόδια μου. Είμαι η ζωντανή διάψευση της παροιμίας “Όποιος δεν έχει μυαλό, έχει πόδια”. Έχω και μυαλό και πόδια, ευτυχώς. Δεν εννοώ οτι είμαι ιδιαίτερα προικισμένη σε μυαλό ή σε πόδια. Αλλά οτι έχω μυαλό που σκέφτεται. Και πόδια που τρέχουν.

- Ποια πιστεύεις ότι είναι η χειρότερη μορφή δυστυχίας;

Ευτυχώς δεν ξέρω.

-Ποιοι είναι οι αγαπημένοι σου συγγραφείς;

Είναι παρά πολλοί και θα ‘ναι αδικία να αναφέρω μερικούς μόνο.

-Και μιά δική μου ερώτηση. Ποιό παραμύθι θα θέλατε να έχετε γράψει;

Θα ήθελα πολύ να έχω γράψει Τις 13 και 1/2 ζωές του Μπλε Αρκούδου, του Walter Moers, εκδόσεις Άγρα. Το έχω μεταφράσει και το έχω ζηλέψει. Πολλά βιβλία έχω ζηλέψει. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει και οτι θα μπορούσα να τα γράψω.

Ποιά είναι η Μαρία Αγγελίδου;

Η Μαρία Αγγελίδου γεννήθηκε το 1957 στην Αθήνα. Σπούδασε φιλολογία και λογοτεχνία στην Αθήνα και στη Ζυρίχη. Ασχολείται με τη λογοτεχνική μετάφραση και έχει μεταφράσει πάνω από 500 βιβλία, τα μισά από τα οποία είναι για παιδιά. Έχει διασκευάσει για το παιδικό αναγνωστικό κοινό Σαίξπηρ και Μολιέρο, Δάντη και Θερβάντες, Μέλβιλ, Γκολντόνι κ.ά. Για τις μεταφράσεις της έχει βραβευτεί τρεις φορές από την Ελληνική Εταιρεία Μεταφραστών Λογοτεχνίας και την ΙΒΒΥ. Το 2007 βραβεύτηκε με το Κρατικό Βραβείο παιδικού Βιβλίου Γνώσεων για το βιβλίο της Ελληνική Μυθολογία, Πώς ξεκίνησε ο κόσμος(εκδ. Παπαδόπουλος), το 2012 βραβεύτηκε από το περ. ΔΙΑΒΑΖΩ με το Βραβείο Εικονογραφημένου Παιδικού Βιβλίου για το βιβλίο της Ιστορίες που τις είπε η Πέτρα (εκδ. Αερόστατο), ενώ το 2013 με το Βραβείο Βιβλίου Γνώσεων από τον Κύκλο του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου για το παραμύθι Ιστορίες που τις είπε ο Πόλεμος και το 2014 με το ίδιο βραβείο για το παραμύθι Ιστορίες που τις είπε δρόμος (εκδ. Μεταίχμιο). Το 2014 το ιστορικό της παραμύθι Ιστορίες που τις είπε η θάλασσα (εκδ. Μεταίχμιο) απέσπασε το Κρατικό Βραβείο 2013 Βιβλίου Γνώσεων για παιδιά.

Σχισμένου Κατερίνα.