Ερωτήσεις της Κατερίνας Σχισμένου για το νέο βιβλίο της Πασχαλίας Τραυλού με τίτλο Το υπόγειο στην οδό Ήρας 12.

 

	Τι συμβαίνει στο υπόγειο της οδού Ήρας 12;  Μια ιστορία καθηλωτική και ανατριχιαστικά επίκαιρη μέχρι και σήμερα. Η καταξιωμένη συγγραφέας Πασχαλία Τραυλού επιστρέφει με ένα δυνατό μυθιστόρημα που τολμά να μιλήσει μέσα από τις ιστορίες των ηρωίδων της για την αμφισβήτηση του δικαιώματος των γυναικών στην αυτοδιάθεση του σώματος.
Διαβάζουμε στο οπισθόφυλλο:
«…Δύσκολο πράμα να είσαι γυναίκα. Κι αν τα σπλάχνα σας αθέλητα καρπίσουν, μη βγάλετε άχνα σε παπά. Με την καρδιά και το μυαλό σας κουβεντιάστε το. Και μη θαρρείτε πως θα κάνετε φονικό και θα πάτε στην Κόλαση, αν κρίνετε πως άλλη λύση δεν υπάρχει. Αγγελοποιοί είμαστε να λέτε. Στέλνουμε αγγελούδια στον Παράδεισο για να μη ζήσουν στην Κόλαση αυτού του κόσμου». Έτσι έγραφε το τεφτέρι της Παγώνας, της νεκρής μαμής του Παράδεισου, του χωριού όπου μεγάλωσε η Ανθή, η κόρη του πανούργου παπα-Δρόσου τη δεκαετία του ’60. Από αυτό το κειμήλιο και από τη Λούλα την πόρνη γύρεψε απελπισμένα βοήθεια για να σωθεί από το δίλημμα στο οποίο βρέθηκε άθελά της εγκλωβισμένη. H ηρωίδα θα βρει αναπάντεχα την άκρη στη μονή της Αγίας Λεχούσας χάρη στις γνώσεις της μοναχής Υακίνθης και στην αυτοθυσία του δάσκαλου Στρατή Κλωναρίδη. Έκτοτε μάχεται στο υπόγειο της οδού Ήρας 12 για το δικαίωμα των γυναικών να ορίζουν την καρδιά και το σώμα τους. Μόνο που ως τα στερνά της τη βασανίζει η αρχέγονη αμφιβολία αν είναι φόνισσα ή... αγγελοποιός, αν η αυτοδιάθεση και η ελευθερία είναι αμαρτία ή δικαίωμα. Ένα βιβλίο που αποδεικνύει ότι η γυναίκα είναι το κόμμα, η τελεία και το θαυμαστικό σε κάθε νόημα της ζωής. Η γυναίκα δεν είναι απλώς το συμπλήρωμα στη ζωή του άντρα, κάτι σαν το παράρτημα σ’ ένα κείμενο. Είναι το κόμμα, η τελεία και το θαυμαστικό στη δημιουργία του Παντοδύναμου. Κι αν μπει σε λάθος θέση, χάνεται και το νόημα αυτού του κόσμου.

Το υπόγειο στην οδό Ήρας 12: To νέο μυθιστόρημα της Πασχαλίας Τραυλού

Λίγα λόγια για τη συγγραφέα:

Η  Πασχαλία Τραυλού σπούδασε Κλασική Φιλολογία στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών. Ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένη σε ζητήματα φύλου, ακολούθησε μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Άλλα έργα της: Με μπαλαντέρ τη μοναξιά, Η ματζίκα της αγάπης, Κλειδωμένο συρτάρι, Φτερά από μετάξι, Έστω μια φορά, Η γυναίκα του φάρου, Οι εραστές της γραφής, Γυάλινος χρόνος, τα οποία κυκλοφόρησαν από τις εκδόσεις Ψυχογιός. Από τις εκδόσεις Διόπτρα κυκλοφορούν τα βιβλία της Φιλί στα μάτια, Το άγαλμα στη σοφίτα, μια πλήρως αναθεωρημένη έκδοση του μυθιστορήματος Τα ρόδα της σιωπής, όπως επίσης μια πλήρως αναθεωρημένη έκδοση του βιβλίου Ήθελα μόνο ένα αντίο, η τριλογία «Η ελεγεία της στάχτης» (Θεοί από στάχτη, Άνθρωποι από στάχτη και Άγγελοι από στάχτη), H γιατρίνα, Σαντέ και λικέρ τριαντάφυλλο, Η Μήδεια δεν χόρεψε ποτέ και Η ιέρεια με το τατουάζ.

Τίτλος	Το υπόγειο στην οδό Ήρας 12
Συγγραφέας	Πασχαλία Τραυλού
ISBN	9786182202302
Τιμή με ΦΠΑ (€)	17,70
Σελίδες	528
Κατηγορία	ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ

1. Με ποια αφορμή γράψατε αυτό το βιβλίο;

Aφορμή για το βιβλίο στάθηκε μια πρόσφατη σχετικά απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ βάσει της οποίας απαγορεύτηκαν και πάλι οι αμβλώσεις. Γνωρίζοντας την ευαισθησία μου σε θέματα φύλου, μου ζητήθηκε τότε από την υπεύθυνη Δημοσίων Σχέσεων των Εκδόσεων Διόπτρα να γράψω ένα άρθρο για το θέμα. Οι 1000 λέξεις αυτού του άρθρου αποτέλεσαν το έναυσμα για τις 125.000 λέξεις αυτού του μυθιστορήματος και για τη δημιουργία μιας πλειάδας ηρώων που κινηματογραφικά ζωντανεύουν μια εποχή και τη νοσηρότητά της όσον αφορά τη θέση των γυναικών και τις αντιλήψεις πάνω στο ζήτημα της αυτοδιάθεσης. 

2. Μια ιστορία βγαλμένη από μια άλλη δεκαετία και από μια εποχή που οι γυναίκες δεν είχαν δικαίωμα να αποφασίσουν για το σώμα τους και τις ζωές τους. Όπως αναφέρει στο Γράμμα στον Ορέστη ο Ιάκωβος Καμπανέλλης, οι γυναίκες έχουν δικαίωμα να διαλέγουν νυφικό αλλά όχι τις ζωές τους…

Πραγματικά σοφή κουβέντα. Κατά την περίοδο που περιγράφω (δεκαετία του ’60)
υπάρχει ακόμη σκοταδισμός, στερεότυπα και μια πατριαρχική συνείδηση τόσο βαθιά ριζωμένη σε γυναίκες και σε άντρες, επειδή ακριβώς ήταν αλληλένδετη με τα θρησκευτικά πιστεύω τους. Σκόπιμα μάλιστα εμφανίζω κατ’ αντιδιαστολή τις συνθήκες που επικρατούσαν για το θέμα της επίσημα απαγορευμένης άμβλωσης στην επαρχία και στο αστικό περιβάλλον για να καταδείξω ότι υπήρχε γυναικεία ελευθερία και αυτοδιάθεση μόνο κατ’ ευφημισμόν. Οι γυναίκες βιάζονταν, κακοποιούνταν, υπονομεύονταν, βασανίζονταν ψυχικά και σωματικά δίχως να υπάρχει κανείς να τις στηρίξει και να τους αναγνωρίσει τα αυτονόητα δικαιώματα που είχαν οι άντρες. Ως εκ τούτου, το βιβλίο είναι στην ουσία μια ετεροχρονισμένη κραυγή για εκείνα τα γυναικεία δεινά και συνάμα η αποτύπωση της αγωνίας να μην ξαναζήσουμε τέτοιες μέρες.

 

3. Πιστεύετε πως σήμερα που ανακύπτει αυτό το πρόβλημα με κάποιες αποφάσεις που έχουν ληφθεί στην Αμερική αλλά και στην Πολωνία μπορεί να υπάρξει μια αλλαγή υπέρ αυτής της ελευθερίας των γυναικών;

Η αλλαγή και η ελπίδα επήλθαν με την άρση της απαγόρευσης των εκτρώσεων. Οτιδήποτε άλλο αποτελεί οπισθοδρόμηση και σκοταδιστική προσέγγιση. Όμως στο βιβλίο υπογραμμίζω ένα πράγμα: Η άμβλωση είναι μια απόφαση που πρέπει να λαμβάνεται με φειδώ όταν η γυναίκα αδυνατεί να κάνει αλλιώς. Είναι μια λύση ανάγκης σε ένα αδιέξοδο, επιφορτισμένη με απίστευτες τύψεις. Δεν είναι μια επιλογή που την κάνει ευχάριστα ή δίχως εσωτερική τριβή. Καλώς ή κακώς, υπάρχει μέσα της η αρχέγονη αμφιβολία αν πρέπει να απαρνηθεί τη μητρότητα. Η ίδια η συνείδηση της γυναίκας αναλαμβάνει τον ρόλο του κριτή και της γεννά αναστολές και συχνά ενοχές, καθώς αιώνες τώρα τόσο η θρησκεία όσο και το ένστικτο της μητρότητας τη θέτουν απέναντι στις ευθύνες της και ταλαιπωρείται απίστευτα όταν αντιμετωπίζει ένα τέτοιο δίλημμα. Συνεπώς, δεν χρειάζεται τον νόμο ως έναν επιπλέον δραγάτη και επικριτή όταν προσπαθεί να λάβει μια απόφαση. 

4. Πόσο εγκλωβισμένες είναι ακόμη οι γυναίκες σε πατριαρχικές αλυσίδες και αποφάσεις;

Βγαίνοντας έξω από το χωροταξικό πλαίσιο της Ελλάδας ή ακόμη περισσότερο της Ευρώπης, είναι εύκολο να διαπιστώσει κανείς πως, παρά τα βήματα των δυτικών κοινωνιών, υπάρχει ακόμη μια Ανατολή και συνάμα μια Αφρικανική Ήπειρος όπου οι πατριαρχικές αλυσίδες είναι ακόμη ασήκωτες και αρραγείς. Αρκεί να θυμηθούμε τον λιθοβολισμό γυναικών που απαρνήθηκαν τη μαντίλα, την κλειτοριδεκτομή, τον αναλφαβητισμό των γυναικών, που οδηγεί σε μια υποτακτική στάση σε ό,τι τους επιβάλλεται, τις ανήλικες σκλάβες του σεξ των Ταλιμπάν, την ενδοοικογενειακή βία, τις γυναικοκτονίες, το trafficking και πάει λέγοντας. Εξάλλου, ακόμη και στις δυτικές κοινωνίες παρατηρείται έξαρση κάποιων φαινομένων που αποδεικνύουν τη νοσηρότητα και τα βαθιά ριζωμένα ακόμη στερεότυπα για τη θέση των γυναικών. Οι κοινωνίες είναι κατ’ επίφαση προηγμένες και συχνά καταφαίνεται από τα γεγονότα ότι ο δρόμος είναι ακόμη μακρύς και δύσβατος για την πραγματική εξίσωση των δύο φύλων και την αναγνώριση των αυτονόητων δικαιωμάτων τους, όπως αυτά του αυτοκαθορισμού, της αυτοπραγμάτωσης και της αυτοδιάθεσης. 

 

Κατερίνα  Σχισμένου