Τετάρτη 4 Μαΐου 2022

Το γεφύρι της Άρτας- Μια άλλη εντελώς διαφορετική εκδοχή του μύθου.


ΑΜΦΙΚΤΙΟΝΙΑ ΑΚΑΡΝΑΝΩΝ
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

                                                        Ο Μωυσής Ελισάφ και τα Γιάννενα – ΗΧΩ ΤΗΣ ΑΡΤΑΣ
                       ΞΗΡΟΜΕΡΟNEWS

Το γεφύρι της Άρτας

Ο πρωτομάστορας (Γιώργος Νταβούλης) – ο τεχνίτης από την Βενετία (Λορέντζο) – η γυναίκα του Πρωτομάστορα (Δόμνα) και η Βονιτσιάνα Θεία και Νονά της (Η Τρισεύγενη Μάγγανου).

https://www.mixanitouxronou.gr/wp-content/uploads/2015/12/Arta-Gefyri_-1820.jpg

γκραβούρα του W. Turner (1820)

«ολημερίς το χτίζανε, το βράδυ εγκρεμιζόταν»...
Μια άλλη παραδοχή, σύμφωνα με τον μύθο που έγινε εικονογραφημένο μυθιστόρημα στην εφημερίδα ΕΜΠΡΟΣ. Η εφημερίδα ΕΜΠΡΟΣ στο χρονικό διάστημα 1955-1957 δημοσίευε σε εβδομαδιαία βάση μια σειρά της εικονογραφημένης ιστορίας «Το γεφύρι της Αρτας».
Η γυναίκα του πρωτομάστορα ήταν από τη Άρτα και  η Νονά της ήταν η Βονιτσιάνα Τρισεύγενη. Την Τρισεύγενη την συναντήσαμε στα ιστορικά κείμενα Βόνιτσας σε τόμο που θα εκδοθεί σύντομα. Είναι η μητέρα του Μάγγανου (στα νότιο δυτικά της Βόνιτσας και πάνω από την λίμνη ΛΙΝΟΒΡΩΧΙ ακόμα και σήμερα η περιοχή λέγεται ΜΑΓΓΑΝΟ), πεθερά της Χρυσαυγής (έχουμε πλήθος νοταριακών πράξεων με το όνομά της) και γιαγιά της Σάνας (κόρη της Χρυσαυγής Μάγγανου). Η σχέση του Μάγγανου με την Άρτα είναι σε ένα καλό σημείο έρευνας. Οι ανακοινώσεις θα γίνουν σύντομα.
Διαβάστε ορισμένα εικονογραφημένα αποσπάσματα από την εν λόγω σειρά. Για ολόκληρη την ιστορία μπορείτε να την διαβάσετε στην ιστοσελίδα της Εθνικής Βιβλιοθήκης/ψηφιακές εφημερίδες/ εφημερίδα ΕΜΠΡΟΣ/περίοδος 1955-1957.
Παραθέτουμε μόνο τις δημοσιεύσεις που αναφέρεται η Βόνιτσα και τα γεγονότα εκεί. (ο μικρός Βονιτσιάνος, η μητέρα του η Ελένη (η στραβή) κλπ).
Ο Γιώργος ο πρωτομάστορας αναλαμβάνει να φτιάξει το γεφύρι, να κατορθώσει αυτό που οι πολλοί άλλοι μαστόροι είχαν αποτύχει. Μια γριά ζητιάνα ομολογεί στον Γιώργο την κατάρα για το στέριωμα του γεφυριού και τον μύθο της νεράιδας που είχε χαθεί στα νερά του Αράχθου.
Ο πρωτομάστορας έχει στην δούλεψή του ένα τεχνίτη (τον Λορέντζο) από τη Βενετία. Μεταξύ του Λορέντζο και της Δόμνας , της  γυναίκας του πρωτομάστορα, αναπτύσσεται μια σχέση.  Ο Πρωτομάστορας στέλνει την Δόμνα στη Βόνιτσα, στη θεία και νονά της, την Τρισεύγενη. Ο Λορέντζο αναζητά την Δόμνα και με την βοήθεια ενός μικρού εργάτη από τη Βόνιτσα, ανακαλύπτει ότι η αγαπημένη του φιλοξενείται στη Βόνιτσα,  δυό σπίτια μετά το σπίτι του μικρού Βονιτσιάνου…..
Ο Λορέντζο συναντιέται συχνά στη Βόνιτσα με την αγαπημένη του Δόμνα, ενώ ταυτόχρονα ο Λορέντζο αφήνει να διαδίδεται ότι έχει σχέση με μια χανούμισσα. Ο Πρωτομάστορας αντιλαμβάνεται τις απουσίες του Λορέντζο. Το παράνομο ζευγάρι κανονίζει για να φύγει στη Βενετιά. Όμως ο πρωτομάστορας τους προλαβαίνει πρίν το φευγιό από τη Βόνιτσα. 
Τις επόμενες μέρες μάταια ο Λορέντζο ψάχνει την αγαπημένη του, ενώ προς μεγάλη έκπληξη όλων οι καμάρες του γεφυριού αντέχουν στις μεγάλες κατεβασιές του Αράχθου. Ο πρωτομάστορας είχε πετύχει το μέχρι τότε ακατόρθωτο. Το στερέωμα του γεφυριού. Η Δόμνα όμως ακολουθεί την καρδιά της που βρίσκεται στην αγκαλιά του Λορέντζο. 
Από εδώ αρχίζει μια περίπλοκη ιστορία γεμάτη ίντριγκες, και ταυτόχρονες παράλληλες ιστορίες που οδηγούν σε μέρη και δρόμους με τα αποία προφανώς η Άρτα είχε μεγάλη σχέση όχι μόνο εμπορική αλλά και πολιτιστική. Βρίσκουμε το ζευγάρι να πηγαίνει προς την Πρέβεζα μιας και έχει στήσει καρτέρι ο πρωτομάστορας για να σκοτώσει και τους δύο. Τελικώς καταφέρνει να πάρει πίσω τη σύζυγό του Δόμνα που μέχρι το τέλος της ιστορίας (142 συνέχειες) θα πλανάται το ερωτηματικό τι απέγινε η γυναίκα, αν και όλοι υποψιάζονται  πως ο πρωτομάστορας για να την τιμωρήσει και να στεργιώσει το γεφύρι την έχτισε στην πιο ψηλή καμάρα. 
Εμπλέκεται και η δική του ταραγμένη ιστορία με την κοντέσσα της Βενετίας Νταμπέργκολα που θα βρουν όμως και οι δυο τραγικό θάνατο μη γλιτώνοντας την άτη και την νέμεση των εγκλημάτων που έχουν διαπράξει στο παρλεθόν με ιστορίες που πραγματικά κόβουν την ανάσα στα νερά του Ιονίου, της Κορφούς, της Γουμενίτσας της Βόνιτσας αλλά και της Πρέβεζας, της Βενετίας, της Νάπολης ενώ κουρσάροι και πειρατές μέτοχοι της ιστορίας δημιουργούν την νέα τροπή σε μια πορεία που είναι για όλα τα εμπλεκόμενα μέλη τραγική. Πρόσωπα όπως ο Γιάννης Γατοφάγος, ο Θανάσης Νταβούλης, ο δίδυμος αδερφός του πρωτομάστορα, η θεία Καλή, ο κόντες Νταμπέργκολας, ο αρχικουρσάρος, ο Πίπης ο άπιστος υπηρέτης  δημιουργούν μια άψογη πλοκή που δεν σταματάς την ανάγνωση, τρέχει από μόνη της.
 Έτσι το γεφύρι της Άρτας που είναι και το κεντρικό σημείο της τραγωδίας όλως αυτών των ηρώων έχει χτιστεί πάνω σε δάκρυα, κατάρες και αίμα. Μια εξαιρετική πλοκή του  Δημήτρη Γιαννουκάκη και η κλασσική εικονογράφηση του Κ. Παπαδόπουλου αποτέλεσε την μεγαλύτερη έκπληξη αυτής της άγνωστης πτυχής και έμπνευσης στην εφημερίδα Εμπρός.
Λόγος για μελέτη, σκέψη και για μια αναζήτηση των τόσων χαμένων οδών θαλάσσιων και γεφυρών με πόλεις, πολιτισμούς και ανθρώπους που δεν δείχνουν εσωστρέφεια αλλά μια απίστευτη διαλεκτική και εξωστρέφεια, μια πνοή κοσμπολιτισμού που μάλλον λείπει τελείως στην εποχή μας....γράφτηκε στη δεκαετία του ΄50 και είμαστε σχεδόν έναν αιώνα μπροστά...

Δεν υπάρχουν σχόλια: