Η ισπανική μοναξιά ή πώς η ανεργία επηρεάζει μια κοινωνία

«Η μοναξιά μπορεί πραγματικά να σε ρίξει κάτω. Είναι σαν να σε κλείνουν μέσα τους τοίχοι». «Νιώθεις μόνος όταν ετοιμάζεις ένα γεύμα και μετά το τρως μόνος σου». Δύο άνθρωποι. Μόνοι. Ανήκουν σε μια νέα κατηγορία «θυμάτων» της μοναξιάς: τους άνεργους.

«Νιώθεις μόνος; Δεν είσαι μόνος». Η ισπανική εφημερίδα «El Pais» μίλησε με δύο ισπανούς 53 χρόνων. Η Κόντσι Ρίκο είναι νοσηλεύτρια. Δεν είχε ποτέ σταθερή εργασία. Έφτασε «στα πρόθυρα της πείνας» προτού τη δεχτούν σε ένα συσσίτιο.

Ο Γκουστάβο Φεραρέζε ήταν διευθυντής σε πολυεθνική εταιρία κεραμικής. Ευκατάστατος, μέλος της Φιλαρμονικής Ένωσης της Βαλένθια, είχε μόνιμη κάρτα στην αίθουσα συναυλιών του Παλάου.

Τον τελευταίο καιρό ζουν -και αισθάνονται μόνοι. Πρώτα ήρθε η ανεργία. Και μετά, η μοναξιά. Η ανεργία άρχισε να απομακρύνει τους φίλους τους. Όταν δε μπορείς να πας για έναν καφέ, λένε, αρχίζεις να χάνεις τις σχέσεις σου.

Η Κόντσι Ρίκο έχασε την τελευταία της δουλειά τον περασμένο Αύγουστο. Ζει με ένα τσεκ 375 ευρώ τον μήνα. Ο Γκουστάβο είναι άνεργος τα τελευταία έξι χρόνια. Περιμένει να συμπληρώσει τις προϋποθέσεις για να λάβει μηνιαίο επίδομα 426 ευρώ.

«Η μοναξιά στην Ισπανία»

«Η ανεργία συνεπάγεται απώλεια χρημάτων, κύρους και δύναμης. Μπορεί να σε κάνει κοινωνικά απομονωμένο», λέει ο Χουάν Νικολά, βραβευμένος με το εθνικό βραβείο Κοινωνιολογίας.

Ο ίδιος έκανε μια έρευνα για τη μοναξιά στην Ισπανία. Τα στοιχεία δείχνουν ότι το 20% των ισπανών ζουν μόνοι τους. Οι περισσότεροι, σχεδόν το 60%, λένε ότι πρόκειται για επιλογή τους.

«Η εργασιακή κατάσταση είναι η μεταβλητή που συνεισφέρει περισσότερο από οτιδήποτε άλλο στην κοινωνικότητα. Οι άνθρωποι με πλήρη απασχόληση έχουν μεγαλύτερη κοινωνικότητα από αυτούς που δεν έχουν», λέει η μελέτη.

Πάνω από το μισό του πληθυσμού έχει βιώσει μοναξιά τον περασμένο χρόνο. 1 στους 10 έρχεται πολύ συχνά αντιμέτωπος με αυτό το συναίσθημα.

Ο Ρότσιο Μπαλεστέρος, επίτιμος πρόεδρος του τμήματος Ψυχολογίας του πανεπιστημίου Complutense, θεωρεί ότι κύριες πηγές των κοινωνικών σχέσεων είναι βασικά η οικογένεια, η γειτονιά, το σχολείο, το πανεπιστήμιο και ο χώρος εργασίας. «Αν λείπει η δουλειά, λείπει  μια σημαντική πηγή».

Την περασμένη άνοιξη, η Τράπεζα της Ισπανίας ανακοίνωνε προγνώσεις οικονομικής ανάπτυξης για τη χώρα. Ο υπουργός Οικονομικών προέβλεπε ανάπτυξη για την επόμενη πενταετία, και ο πρωθυπουργός Ραχόι διακήρυττε ότι «η κρίση έχει τελειώσει». «Η κρίση έχει τελειώσει, αλλά όχι αυτό που κληροδότησε», διόρθωνε λίγο μετά, όταν ακόμη κι ο πρόεδρος της Κομισιόν Γιουνκέρ του θύμιζε ότι 4,5 εκατομμύρια άνθρωποι είναι άνεργοι.

Την ημέρα που ο υπουργός Οικονομικών ντε Γκίντος έκανε τις προβλέψεις του μπροστά σε ένα επιχειρηματικό ακροατήριο, η στατιστική υπηρεσία της χώρας δημοσίευε έρευνα σύμφωνα με την οποία 4 στους 5 ισπανούς έβρισκαν την οικονομία στην ίδια ή και χειρότερη κατάσταση σε σχέση με τον περασμένο χρόνο. Πάνω από τους μισούς εκτιμούσαν ότι τα πράγματα δε θα βελτιωθούν το 2016.

Καθώς για όλο και περισσότερους λήγει η διετία χορήγησης του επιδόματος ανεργίας, οι άνθρωποι -πολλοί μεσήλικες- που ζητούν χρήματα από περαστικούς στους δρόμους συνεχώς αυξάνονται. 1,5 εκατομμύριο ισπανοί ζουν από τα συσσίτια.

Το 2013 η οργάνωση Oxfam προέβλεπε ότι την επόμενη δεκαετία, 18 εκατομμύρια ισπανοί -το 40% του πληθυσμού- διατρέχουν τον κίνδυνο να βρεθούν στο περιθώριο της κοινωνίας. Αυτή είναι η μία όψη του νομίσματος, λένε πολλοί. Και δείχνουν και την άλλη. «Υπάρχει αύξηση της ριζοσπαστικοποίησης, κυρίως των νέων», λέει ο χρηματιστής και διαχειριστής χαρτοφυλακίων Φελίξ Μορένο στο RT. «.Η σιωπηλή και ειρηνική πλειοψηφία (των διαδηλώσεων) θα επικρατήσει. Παρότι η οργή συνεχίζει να χτίζεται, επειδή υπάρχει πάνω από 50% ανεργία των νέων στην Ισπανία, και αυτοί οι άνθρωποι γίνονται όλο και πιο οργισμένοι».

www.tvxs.gr