Ο λάθος δρόμος στο Aσφαλιστικό

                         

Σύμφωνα με όσα δημοσιεύθηκαν και δεν διαψεύστηκαν, στο τέλος της περασμένης εβδομάδας, κατά τη συνάντηση των επικεφαλής των δανειστών με τον υπουργό Εργασίας Γιώργο Κατρούγκαλο, όπου συζητήθηκε το σχέδιο της κυβέρνησης για το Ασφαλιστικό, εκφράστηκαν ζωηρές επιφυλάξεις για την επίτευξη των κυβερνητικών σχεδίων, από το λεγόμενο «κουαρτέτο». Ανάλογες επιφυλάξεις εκφράστηκαν και από τον αντιπρόεδρο της Κομισιόν Βάλντις Ντομπρόβσκις στην επίσκεψή του στην Αθήνα.

Η βασική αντίρρηση αφορά στο ότι οι περικοπές είναι περισσότερες στις μεσαίες και κατώτερες συντάξεις, καθώς δεν περιλαμβάνονται οι τρεις βασικές κατευθύνσεις για τη μεταρρύθμιση του Ασφαλιστικού, που είχε ζητήσει η τρόικα σχεδόν από την αρχή της κρίσης, το 2010:

• Να περικοπούν οι συντάξεις των «ευγενών» ταμείων, των ΔΕΚΟ και των τραπεζών, οι οποίες έχουν υπεραναπλήρωση αποδοχών και σ' αρκετές περιπτώσεις, ξεπερνά το 116% των συντάξιμων αποδοχών.
• Να γίνει ουσιαστική και όχι απλώς διοικητική ενοποίηση ταμείων. Για παράδειγμα, ενιαίοι κανόνες και προϋποθέσεις συνταξιοδότησης στο Ταμείο Αυτοαπασχολούμενων (ΕΤΑΑ - γιατροί, δικηγόροι, μηχανικοί) καθώς επίσης και σ΄ άλλα ταμεία.
• Να κοπεί «μαχαίρι» η δυνατότητα πρόωρων συνταξιοδοτήσεων και να ισχύσει άμεσα η ρήτρα μηδενικού ελλείμματος για τα επικουρικά ταμεία.

Τις συγκεκριμένες απαιτήσεις δεν υιοθετεί η κυβέρνηση και ο Γιώργος Κατρούγκαλος, επειδή θα έπρεπε να συγκρουστούν με τα κοινωνικά στρώματα, τα οποία ωφελούνται απ' αυτήν την κατάσταση έναντι των εκατομμυρίων ασφαλισμένων στο ΙΚΑ, στον ΟΓΑ, στον ΟΑΕΕ και τα οποία διαθέτουν ισχυρή δύναμη πίεσης ώστε να προασπίζονται κεκτημένα τους δεκαετιών. Το έκαναν με επιτυχία το 2001, όταν κινητοποιήθηκαν ενάντια στη μεταρρύθμιση Γιαννίτση, την οποία τώρα όλοι βεβαίως εξυμνούν, το έκαναν και όταν επιχείρησε, χωρίς προετοιμασία όμως, να το επιβάλει στην αρχή της θητείας της η κυβέρνηση Γ. Παπανδρέου αλλά γρήγορα διαπίστωσε ότι δεν την «έπαιρνε».

Οι συγκεκριμένες κοινωνικές κατηγορίες γαλουχήθηκαν και απέκτησαν δύναμη πίεσης μέσω των πελατειακών σχέσεων, τόσο κατά την περίοδο της παντοδυναμίας του Ανδρέα Παπανδρέου (κλαδικές), τη δεκαετία του '80, όσο και επί Καραμανλικής Δεξιάς, την πενταετία 2004-2009. Στηριξαν επίσης τον ΣΥΡΙΖΑ, κι από κόμμα του 4% το 2010, τον οδήγησαν σε δυο εκλογικές νίκες και αναδείχθηκε στην εξουσία. Έτσι σήμερα η διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ είναι, κατά μία έννοια, όμηρος των συγκεκριμένων κοινωνικών ομάδων.

Περιοριζόμενη, λοιπόν, η κυβέρνηση να περικόψει συντάξεις από τη μεγάλη μάζα των συνταξιούχων του ΙΚΑ, του ΟΑΕΕ και του ΟΓΑ, στην ουσία προστατεύει τα βολεμένα συμπλέγματα εξουσίας και για να μην συγκρουστεί μαζί τους «κλαδεύει» τις συντάξεις των μικρομεσαίων και των μισθωτών.

Οι λόγοι, ως εκ τούτου, για τη συγκεκριμένη πορεία μεταρρύθμισης του Ασφαλιστικού είναι λόγοι  πελατειασμού και όχι λόγοι ουσιαστικής μεταρρύθμισής του. Να θιγούν, σκέφτονται -«τόσο όσο»- και οι «δικοί» μας, όσοι μας  στηρίζουν, αλλά το βάρος της λύσης θα το επωμιστούν οι εύκολοι στόχοι. Μισθωτοί, μεσαίοι επαγγελματίες και αγρότες συνταξιούχοι.

Ταυτόχρονα, συντρέχουν και οι ιδεοληπτικοί λόγοι από τους οποίους διακατέχεται ο ΣΥΡΙΖΑ και συνοψίζονται στο ότι αντί να  διαμορφωθούν, με το απαραίτητο νοικοκύρεμα στα ταμεία, οικονομικές συνθήκες αντικρατικιστικού χαρακτήρα ώστε να προκύψει αναπτυξιακή δυναμική και να μπουν λεφτά στο ασφαλιστικό σύστημα, επιλέγεται να διευθετηθεί το ζήτημα με ανισοκατανομή των βαρών του.

Μόνο που με τον τρόπο αυτό δεν ξεπερνιέται το πρόβλημα του Ασφαλιστικού, αλλά διαιωνίζεται εκ νέου. Τα ταμεία θα ψάχνουν μέσω των περικοπών πόρους, τους οποίους δύσκολα μπορούν να βρουν, οι συνταξιούχοι θα αυξάνονται και θα απαιτούν να πάρουν αναλογικά με τα όσα έχουν πληρώσει, το κράτος θα παρεμβαίνει για να μην καταρρεύσει παντελώς κι οριστικά το σύστημα κ.ο.κ.

Συνεπώς, ο γιαλός θα παραμείνει στραβός όσο στραβά αρμενίζει η κυβέρνηση.  

του Μιχάλη Μιχαήλ 

Ο Μιχάλης Μιχαήλ είναι δημοσιογράφος. 

www.protagon.com