Τη μέρα που εμείς ήμασταν απασχολημένοι με τις παρελάσεις
και τις επικολυρικές ατάκες για την «ενότητα του έθνους», πέρασε στα ψιλά η
ειδησούλα: η μεγαλύτερη εταιρεία πληροφορικής στον κόσμο, η Microsoft,
προτίμησε τη Ρουμανία (και όχι την Ελλάδα, όπως αρχικά σχεδιαζόταν) για να
εγκαταστήσει ένα κέντρο υποστήριξης των προϊόντων της. Πάει αυτό,
χάθηκε.
Αν πιστέψουμε την εξήγηση που δίνεται (εδώ οι λεπτομέρειες), η ματαίωση αυτής της επένδυσης οφείλεται
στο ρίσκο που βλέπουν οι ξένοι επενδυτές ακόμα στην Ελλάδα, καθώς η κατάσταση
της οικονομίας δεν έχει σταθεροποιηθεί και το GREXIT παραμένει ως
απειλή.
Πώς γίνεται αυτό; Υποτίθεται ότι, με τη συμφωνία του
καλοκαιριού, η απειλή αυτή εξαλείφθηκε. Ή μήπως όχι; Ο πρωθυπουργός το
διατυμπανίζει urbi et orbi. Στην Αμερική πρόσφατα έγινε ό,τι έγινε με απώτερο
στόχο να πειστεί κανένας επενδυτής να φέρει τα λεφτά του εδώ. Υποτίθεται ότι η
αμερικανική κυβέρνηση -και προσωπικά ο Ομπάμα- έβαλαν πλάτη για να μη μας διώξει
ο Σόιμπλε από την ευρωζώνη. Και το πέτυχαν. Γιατί οι αμερικανικές επιχειρήσεις
δεν τα πιστεύουν όλα αυτά;
Ποια είναι η συνολικότερη εικόνα στον τομέα
των επενδύσεων; Επιχειρήσεις εγκατεστημένες στην Ελλάδα -ελληνικές ή
πολυεθνικές- είτε φεύγουν είτε μεταφέρουν την έδρα τους αλλού. Άλλες για
φορολογικούς λόγους, άλλες για να εξασφαλίσουν χρηματοδότηση και άλλες,
τελευταία, λόγω των «κλειστών» τραπεζών (capital controls).
Βεβαίως, το
φαινόμενο δεν είναι σημερινό. Αλλά το ερώτημα είναι πού και πώς θα
σταματήσει. Σε μια χώρα που «προσφέρει τόσες ευκαιρίες» -έτσι δεν
λένε;- με «στρατηγική θέση» -έτσι δεν πιστεύουμε;- με το κόστος εργασίας να έχει
υποχωρήσει στο χαμηλότερο σημείο του εδώ και δεκαετίες, τι έχουν τα έρμα
και ψοφάνε;
Πώς και πότε θα αντιστραφεί αυτό το κλίμα;
Δυστυχώς, όποια απάντηση κι αν δοθεί είναι επισφαλής. Μέχρι τώρα έφταιγε η
απειλή της εξόδου της χώρας από την ευρωζώνη. Θεωρητικά αυτή έχει εξαλειφθεί
τουλάχιστον για τρία χρόνια. Ή μήπως όχι και οι ξένοι επενδυτές βλέπουν και
φοβούνται άλλα; Η νέα διαβεβαίωση είναι ότι επενδύσεις θα έρθουν, όταν γίνει η
ρύθμιση του ελληνικού χρέους. Πατάει σε γερές βάσεις αυτή η
πρόβλεψή ή μήπως είναι άλλη μια παρηγοριά στον άρρωστο;
Χοντρικά η
Ελλάδα έχει αυτή τη στιγμή δύο μεγάλα προβλήματα. Μεγάλη ανεργία και ετοιμόρροπο
συνταξιοδοτικό σύστημα. Η λύση και των δύο περνάει μέσα από την αύξηση της
απασχόλησης, που θα φέρει και έσοδα στα ασφαλιστικά ταμεία. Πώς θα γίνει αυτό,
αν επιχειρήσεις εγκατεστημένες εδώ φεύγουν και άλλες που είναι
να έρθουν δεν έρχονται;
Τη συντριπτική πλειονότητα των
στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ τη διακατέχει μια αντι-επιχειρηματική νοοτροπία. Λογικό,
αφού η πάσης φύσεως Αριστερά δίνει μεγαλύτερο βάρος σε ό,τι είχε σχέση με το
κράτος. Ο στόχος των «μεγάλων δημόσιων επενδύσεων» παραμένει στη ρητορική τους.
Όμως, σε εποχή που το κράτος δεν μπορεί να πληρώσει ούτε τους προμηθευτές του
και οι τράπεζες χρειάζονται ανακεφαλαιοποίηση κάθε τρεις και λίγο, πού θα
βρεθούν οι πόροι για ένα κρατικό επενδυτικό μπουμ; Αστεία
πράγματα.
Κρατικά λεφτά δεν υπάρχουν. Στην ποσοτική χαλάρωση του Ντράγκι
εμείς δεν μετέχουμε. Το ΕΣΠΑ, ακόμα κι αν το αξιοποιήσουμε ολόκληρο (ποτέ δεν
έχει γίνει), είναι μάλλον σταγόνα στον ωκεανό. Έλληνες επενδυτές δεν υπάρχουν.
Οι ξένοι είτε φεύγουν είτε ματαιώνουν όσες επενδύσεις είχαν προγραμματίσει είτε
απλώς περιμένουν. Οι μόνοι που ετοιμάζονται να μας έρθουν είναι κάποια funds,
για να αγοράσουν «κόκκινα» δάνεια.
Μήπως όλα αυτά είναι σημάδια μιας
κατάρρευσης; Όχι αυτής που βλέπουμε και ζούμε τα τελευταία χρόνια, αλλά μιας
άλλης, πιο οδυνηρής, που έρχεται και ακόμα είναι δύσκολο να
φαντασθούμε;
Επενδύσεις μπορεί να μη γίνονται, αλλά από
πατριωτικές κορώνες των πάσης φύσεως επισήμων δεν έχουμε
παράπονο. Και τη φετινή 28η Οκτωβρίου χορτάσαμε. Και του
χρόνου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου