Από την πίσω πόρτα επανέρχεται η εκτροπή του ποταμού Αώου!

Από την πίσω πόρτα επανέρχεται η εκτροπή του ποταμού Αώου, από το Εθνικό Πάρκο της Βόρειας Πίνδου, την περιοχή της Βάλια Κάλντα για εμπλουτισμό των νερών της λίμνης Παμβώτιδας (Ιωαννίνων).Αυτή τη φορά χρησιμοποιείται η εξής κουτοπονηριά: περιλαμβάνεται στο προσχέδιο Διαχείρισης Υδατικών Πόρων του Υδατικού Διαμερίσματος Ηπείρου υπό τον τίτλο «Αξιοποίηση υδατικού δυναμικού Πίνδου με πολλαπλή και πολυδύναμη χρήση νερού και υδροηλεκτρική εκμετάλλευση».Η ειρωνεία βρίσκεται όμως αλλού: Τα διαχειριστικά σχέδια εκπονούνται (από το 2009 όφειλε η Ελλάδα να τα έχει θεσμοθετήσει και ως έπαθλο κέρδισε ήδη μια καταδίκη για παραβίαση της Οδηγίας 2000/60) για να υπηρετήσουν την ορθολογική διαχείριση των υδάτων. Το έργο αυτό χρονολογείται από το 1990 και επανέρχεται κατά καιρούς με διαφορετικές εκδοχές. Αυτή του 2009 πρόταση της ΔΕΗ Ανανεώσιμες Α.Ε., η οποία προέβλεπε εκτροπή και κατασκευή δυο υδροηλεκτρικών σταθμών μετά τη σφοδρή αντίδραση της τοπικής κοινωνίας και των περιβαλλοντικών οργανώσεων απεσύρθη από την τότε υπουργό ΠΕΚΑ Τ. Μπιρμπίλη.Στην νέα του εκδοχή περιλαμβάνει την απόληψη νερού με την εγκατάσταση αναβαθμού 4-5 μέτρων και αντλιοστασίου, αποθήκευση στον ταμιευτήρα πηγών Αώου της ΔΕΗ και στη συνέχεια η διοχέτευσή του προς το λεκανοπέδιο Ιωαννίνων με αποδέκτη την Παμβώτιδα και την "αξιοποίησή του" από τρία υδροηλεκτρικά έργα.Το βασικό κομμάτι του έργου, υδροληψία και αγωγός προσαγωγής προς τον ταμιευτήρα των πηγών, τμήμα του αγωγού μεταφοράς νερού προς την Παμβώτιδα και ένας υδροηλεκτρικός σταθμός χωροθετούνται εντός του Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου και της Περιφερειακής Ζώνης. Χωροθέτηση η οποία παραβιάζει την Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ Δ 639/14.6.2006) με την οποία θεσμοθετήθηκε το Πάρκο και καθορίστηκαν οι επιτρεπόμενες δραστηριότητες ανά ζώνες Προστασίας.Στη Ζώνη 2, όπου εμπίπτουν τα έργα επιτρέπονται μόνον δραστηριότητες που συνδέονται με την επιστημονική έρευνα, εργασίες διαχείρισης της δασικής βλάστησης, των σημαντικών οικοτόπων και των προστατευόμενων ειδών χλωρίδας και πανίδας, τη συντήρηση των υποδομών, συντήρηση και βελτίωση μονοπατιών και εν γένει ήπιες δραστηριότητες. Το προτεινόμενο έργο είναι τόσο... ήπιο που κατατάσσεται στην κατηγορία Α1, την ανώτερη κατηγορία με πολύ σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον.

Επιζήμιο και καταστροφικό

Ήδη το Διοικητικό Συμβούλιο του φορέας Διαχείρισης Εθνικών Δρυμών Βίκου - Αώου και Πίνδου απάντησε με ένα τρανταχτό όχι στο έργο (3.9.2012) ζητώντας να εξαιρεθεί από το σχέδιο Διαχείρισης η εκτροπή. Στην απόφασή του εστιάζει στις επιπτώσεις και υπογραμμίζει "θα επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό την οικολογική ισορροπία, στην οποία έχουν περιέλθει τα φυσικά οικοσυστήματα της ευρύτερης περιοχής, μετά και την αρχική δέσμευση ποσοτήτων νερού από τις πηγές του Αώου με τη δημιουργία του ομωνύμου φράγματος. Ήδη η έλλειψη νερού στη ροή του ποταμού Αώου είναι εμφανής και ανησυχητική σε διάφορες περιόδους.Η περαιτέρω δέσμευση ποσοτήτων υδάτων από το υδρολογικό σύστημα του Αώου είναι προφανές ότι θα δημιουργήσει ακόμη μεγαλύτερα προβλήματα, αφενός στην περιοχή εγκατάστασης, αλλά και σε περιοχές όπου διέρχεται ο ποταμός, όπως η Περιοχή Προστασίας της Φύσης (Ζώνη Ι -Τμήμα Αώος) του Εθνικού Πάρκου, περιοχές ενταγμένες στο οικολογικό δίκτυο Natura 2000, δημιουργώντας έτσι θέματα συνοχής και συνέχειας του δικτύου, προστασίας και διαχείρισής του.Οι επιπτώσεις που θα προκύψουν από το προτεινόμενο έργο δεν μπορούν να εκτιμηθούν με ακρίβεια εκ των προτέρων, αλλά είναι βέβαιο πως θα είναι ιδιαίτερα αρνητικές για την οικολογική δομή, συγκρότηση και υπόσταση, τόσο του ποτάμιου συστήματος, αλλά και των ζωνών διέλευσης των αγωγών. Τελικά το περιβαλλοντικό κόστος εκτιμάται ότι θα είναι δυσανάλογα μεγαλύτερο από το όποιο αναμενόμενο όφελος, που θα προκύψει από την παραγωγή ενέργειας".Αλλά και το WWF Ελλάς χαρακτηρίζει το έργο απαράδεκτο, καθώς βασίζεται σε μια αλόγιστη χρήση των υδάτινων πόρων και υποβαθμίζει τον οικολογικό πλούτο της περιοχής. Στο σχόλιο του (14.9) επί του σχεδίου διαχείρισης στο πλαίσιο της διαβούλευσης επιπρόσθετα αναδεικνύει τις αντιφατικές εκτιμήσεις για την ποσότητα του νερού που θα αφαιρεθεί από το ποτάμι. Αλλού αναφέρεται 64 και αλλού 70 εκατομμύρια κυβικά ετησίως γεγονός που "εγείρει ερωτηματικά για την επάρκεια σχεδιασμού του έργου και για την ευκολία με την οποία οι επιπτώσεις κρίνονται ως μη σημαντικές".Τόσο φορέας όσο και το WWF Ελλάς σε όλους τους τόνους επιμένουν ότι η εκτροπή στην Παμβώτιδα δεν λύνει τα περιβαλλοντικά προβλήματά της, τα οποία συνδέονται με τη συσσώρευση μεγάλων ποσοτήτων ρυπογόνου ιλύος στον πυθμένα της και την αδυναμία αντιμετώπισης συνολικά των πηγών ρύπανσης στο λεκανοπέδιο των Ιωαννίνων.Τη ρητή και κατηγορηματική αντίθεσή τους στο προτεινόμενο έργο έχουν καταθέσει από τον περασμένο μήνα οι κάτοικοι της Βωβούσας. Με ψήφισμά τους δηλώνουν ότι "κάθε εγχείρημα μεταφοράς νερού από τον ποταμό Αώο και τους παραποτάμους αυτούς. καθώς και οποιαδήποτε επέμβαση που αλλοιώνει τον χαρακτήρα του περιβάλλοντος και απειλεί την ευαίσθητη ισορροπία του οικοσυστήματος της περιοχής και του γειτονικού Εθνικού Δρυμού της Βάλιας Κάλντα θα έχει να αντιμετωπίσει τη δυναμική και με κάθε μέσο κινητοποίησή μας".

www.epirusgate.blogspot.com