Πέμπτη 12 Σεπτεμβρίου 2019

Αιγοπροβατοτροφία – Η εποχή των ζωοτροφών και των συμφωνιών


του Δρ. Απόστολου Μαραντίδη, ζωοτέχνη-διατροφολόγου

Η αρχή της χρονιάς για έναν κτηνοτρόφο με πρόβατα ή αίγες συνήθως ξεκινάει την περίοδο που ξεκινάει και η παράδοση του γάλακτος, δηλαδή αμέσως μετά τον απογαλακτισμό των αρνιών και την έναρξη του αρμέγματος. Άλλοι κτηνοτρόφοι βέβαια, για αρχή θεωρούν την έναρξη των τοκετών στο κοπάδι. Από μια πιο επιστημονική σκοπιά, η αρχή θα μπορούσε να είναι η ημέρα της εισαγωγής των αρσενικών στο κοπάδι ή και ακόμα νωρίτερα, δηλαδή η περίοδος της προετοιμασίας του κοπαδιού για αναπαραγωγή.
Στην πράξη, όμως, η αρχή της χρονιάς δεν είναι τόσο σημαντική όσο η περίοδος του φθινόπωρου, που παίζει σημαντικό ρόλο στην κερδοφορία της επόμενης χρονιάς, καθώς είναι η εποχή που ο κτηνοτρόφος θα πρέπει να πάρει τις δυο πιο σημαντικές αποφάσεις που αφορούν τη μονάδα του και αναφέρονται παρακάτω:

1. Απόφαση για την προμήθεια των ζωοτροφών

Με βάση τον αριθμό των γαλακτοπαραγωγών ζώων, τα αρσενικά ζώα της μονάδας και τα ζώα αντικατάστασης που θα κρατήσει ο κτηνοτρόφος στη μονάδα του, θα πρέπει να υπολογίσει με ακρίβεια τις ποσότητες των ζωοτροφών που θα χρειαστεί, για να βγάλει τη χρονιά χωρίς να ξεμείνει. Σε αυτή την περίπτωση, μπορεί να υπολογίσει με βάση την κατανάλωση των προηγούμενων ετών ή να συμβουλευτεί έναν διατροφολόγο-ζωοτέχνη.
Παράλληλα, θα πρέπει να συνυπολογίσει την πιθανότητα ενός βαρύ χειμώνα ώστε να είναι πλήρως καλυμμένος και να μη χρειαστεί να αγοράσει ζωοτροφές με πολύ ακριβότερη τιμή και ίσως χαμηλότερη ποιότητα κατά τη διάρκεια του χειμώνα.
Θα πρέπει, τέλος, να συμπληρώσει με τριφύλλια (σανό μηδικής) τις ήδη υπάρχουσες ποσότητες που έχει προμηθευτεί κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού και να ολοκληρώσει την αγορά του άχυρου. Θα πρέπει να υπολογίσει τις υπάρχουσες ποσότητες από τα σιτηρά που έχει παραλάβει μέσα στο καλοκαίρι, όπως είναι το κριθάρι, το σιτάρι, η βρώμη κ.ά. και σύμφωνα με αυτά να προχωρήσει στην αγορά καλαμποκιού, συνυπολογίζοντας τη δική του παραγωγή, εφόσον υπάρχει.
Για να κυλήσει όλη η χρονιά ομαλά, καθώς μπαίνουμε στη φθινοπωρινή εποχή, οι αποθήκες θα πρέπει να είναι πλήρεις από ζωοτροφές καλής ποιότητας, οι οποίες θα έχουν τη σωστή υγρασία κατά την αποθήκευση. Ένα μέσο αποδεκτό ποσοστό υγρασίας στα άχυρα είναι το 8%-10 %, στα τριφύλλια το 13%-15% και η ιδανική υγρασία για τους δημητριακούς καρπούς είναι κάτω από 13%. Παράλληλα, όλες οι ζωοτροφές θα πρέπει να είναι σωστά αποθηκευμένες και προστατευμένες, ώστε να διατηρηθούν χωρίς να χαλάσουν.
Σχετικά με τις υπόλοιπες ζωοτροφές, όπως για παράδειγμα το πίτυρο και το σογιάλευρο, σαφώς και θα μπορούσαν να αγοραστούν καθ’ όλη τη διάρκεια του χειμώνα, αλλά έχει παρατηρηθεί πως η τιμή τους είναι χαμηλότερη κατά τη διάρκεια του φθινόπωρου, επομένως προτείνεται να γίνει μια αγορά στις αρχές αυτής της εποχής και ακόμη μια αγορά λίγο πριν από την περίοδο των Χριστουγέννων.

2. Η απόφαση για την πώληση του γάλακτος

Η τιμή πώλησης του παραγόμενου γάλακτος είναι ο σημαντικότερος παράγοντας για την κερδοφορία μιας κτηνοτροφικής μονάδας, ιδίως όταν από μεριάς του κτηνοτρόφου έχουν ρυθμιστεί όλοι οι υπόλοιποι παράγοντες της παραγωγής.
Δυστυχώς, η τιμή του γάλακτος δεν είναι σταθερή και δεν είναι άμεσα συνδεδεμένη με το κόστος παραγωγής, αλλά υπόκειται στους νόμους της ελεύθερης αγοράς και κυρίως στον νόμο της προσφοράς και της ζήτησης.
Ο κτηνοτρόφος θα πρέπει να συνυπολογίσει πολλούς παράγοντες σχετικά με την επιλογή του γαλατά ή τυροκόμου που θα πουλήσει το γάλα του. Εάν ο γαλατάς είχε δείξει μια καλή σχέση συνεργασίας κατά τα προηγούμενα χρόνια, αν οι πληρωμές γίνονταν στην ώρα τους, αν η τιμή ακολουθούσε μια λογική πορεία κατά τη διάρκεια της προηγούμενης γαλακτικής περιόδου, είναι πρωταρχικά ζητήματα που πρέπει να λάβει υπόψη του ο κτηνοτρόφος, παράλληλα με την αξιοπιστία του γαλατά/τυροκόμου.
Ορισμένα από τα πιο κοινά ζητήματα που επηρεάζουν την τιμή και πρέπει να ληφθούν υπόψη από τον κτηνοτρόφο είναι η προσφορά παγολεκάνης με εγκατάσταση και απεγκατάσταση, το ύψος της παρεχόμενης προκαταβολής χρημάτων και ο τρόπος αποπληρωμής τους, οι απαιτήσεις του γαλατά σε λιπαρά και πρωτεΐνες του γάλακτος, οι απαιτήσεις για μικροβιακό φορτίο καθώς και για σωματικά κύτταρα στο γάλα και κατά περίπτωση επιπλέον ζητήματα.
Συνοψίζοντας, αν ένας κτηνοτρόφος καταφέρει να συγκεντρώσει τις απαραίτητες ποσότητες ζωοτροφών για την πλήρη κάλυψη της χρονιάς από την αρχή του φθινοπώρου σε υψηλή ποιότητα και σε χαμηλές τιμές, τότε θα έχει καταφέρει να χαμηλώσει εξαιρετικά το κόστος παραγωγής γάλακτος και επομένως θα αυξήσει σημαντικά την κερδοφορία της κτηνοτροφικής του μονάδας, λαμβάνοντας υπόψη ότι το κόστος διατροφής κυμαίνεται μεταξύ 50% και 70% του συνολικού κόστους παραγωγής.
Παράλληλα, αν η τιμή πώλησης του γάλακτος κλείσει με μία ικανοποιητική τιμή, τότε τα δύο βασικά ζητήματα για να κυλίσει ομαλά η επερχόμενη γαλακτική περίοδος, σε συνδυασμό με ορισμένα ακόμη ζητήματα, όπως για παράδειγμα η κάλυψη του κοπαδιού με ένα πλήρες εμβολιακό πρόγραμμα, αυξάνει στο μέγιστο τις πιθανότητες για μία πολύ επιτυχημένη και κερδοφόρα χρονιά.

Δεν υπάρχουν σχόλια: