Η πρώτη πολιτική πτώση από τα «Panama Papers»

Τα «Έγγραφα του Παναμά» (της δικηγορικής εταιρείας Mossack Fonseca) έφεραν στο φως μέρος του παγκόσμιου δικτύου των offshore εταιρειών, αποκαλύπτοντας το μέγεθος της παγκόσμιας διαφθοράς και φοροδιαφυγής. Μεταξύ άλλων στα αρχεία περιλαμβάνονται ονόματα αρχηγών κρατών ή συγγενικών τους προσώπων και ανώτατων πολιτικών αξιωματούχων, όπως: οι Πέτρο Ποροσένκο (πρόεδρος Ουκρανίας), Μαουρίτσιο Μάκρι (πρόεδρος Αργεντινής), Σίγκμουντουρ Ντάβιντ, Βλαντιμίρ Πούτιν (πρόεδρος Ρωσίας), Σι Τζινπίνγκ (Πρόεδρος Κίνας), Ντέιβιντ Κάμερον (Πρωθυπουργός Βρετανίας) και Γκουνλάουγκσον (πρωθυπουργός Ισλανδίας). Ο τελευταίος μάλιστα ήταν και ο πρώτος που ανακοίνωσε την παραίτησή του μετά τις έντονες πιέσεις που δέχτηκε από την αντιπολίτευση και την κοινωνία της Ισλανδίας.

Ο Σίγκμουντουρ Ντάβιντ Γκουνλάουγκσον ανακοίνωσε την Τρίτη την παραίτησή του και ζήτησε τη διεξαγωγή πρόωρων εκλογών. Ο πρόεδρος της χώρας πάντως δήλωσε ότι  θέλει να έχει συνομιλίες με τους αρχηγούς των άλλων κομμάτων πριν να αποφασιστούν. Μία ημέρα νωρίτερα χιλιάδες Ισλανδοί κατέβηκαν στους δρόμους ζητώντας την αποχώρηση του Γκουνλάουγκσον από τον πρωθυπουργικό θώκο. Εξάλλου οι Ισλανδοί ήταν οι μόνοι που ακολούθησαν διαφορετικό δρόμο για έξοδο από την κρίση, η οποία προκλήθηκε από τη φούσκα του χρηματοπιστωτικού τομέα, αφήνοντας τις τράπεζές τους να χρεοκοπήσουν.

Ο Σίγκμουντουρ Ντάβιντ Γκουνλάουγκσον αναδείχθηκε πολιτικά μέσα από την ηγετική του πορεία στο InDefence, το κίνημα που δημιουργήθηκε μέσα από τη διαμαρτυρία του κόσμου για το τραπεζικό σκάνδαλο που κλόνισε συθέμελα την Ισλανδία στην αρχή της οικονομικής κρίσης. Σύμφωνα με τα «έγγραφα του Παναμά» που δημοσιοποίησε η Διεθνής Κοινοπραξία Ερευνητών Δημοσιογράφων (ICIJ), μέχρι τα τέλη του 2009 ο 41χρονος Γκουνλάουγκσον διέθετε το 50% της εταιρείας Wintris. Τον Απρίλη του 2009 όταν μπήκε στη Βουλή δεν την δήλωσε στο «πόθεν έσχες» του. Λίγο αργότερα πούλησε το μερίδιό του στη γυναίκα του έναντι ενός δολαρίου.

Η παραίτηση του Γκουνλάουγκσον είναι η πρώτη εξαιτίας των αποκαλύψεων και μένει να φανεί αν θα υπάρξουν και άλλες πολιτικές αποχωρήσεις. Ένας από τους πολιτικούς που δέχονται μεγάλες πιέσεις είναι ο πρωθυπουργός της Βρετανίας Ντέιβιντ Κάμερον, καθώς ο πατέρας του, βάσει των στοιχείων, ήταν επικεφαλής ενός δικτύου offshore επενδυτικών ταμείων. Σύμφωνα με την εφημερίδα Guardian και το βρετανικό δίκτυο BBC, ο Ίαν Κάμερον διηύθυνε ένα επενδυτικό fund με έδρα τις Μπαχάμες, το Blairmore Holding, του οποίου τα κέρδη διέφευγαν από τις βρετανικές φορολογικές αρχές επί 30 χρόνια, μέσα από ένα περίπλοκο δίκτυο μέσω του παναμαϊκού δικηγορικού γραφείου Mossack Fonseca.

Όταν ρωτήθηκε αν η οικογένεια εξακολουθεί να επενδύει χρήματα στα ταμεία αυτά, απάντησε ότι πρόκειται για ένα «ιδιωτικό ζήτημα». «Δεν έχω μετοχές. Λαμβάνω τον μισθό του πρωθυπουργού και έχω κάποιες αποταμιεύσεις από τις οποίες παίρνω κάποιους τόκους και έχω και ένα σπίτι», πρόσθεσε όταν του τέθηκε το ερώτημα κατά τη διάρκεια συγκέντρωσης στο πλαίσιο της εκστρατείας του για την παραμονή της Βρετανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. «Δεν έχω μετοχές, δεν έχω εξωχώριες κοινοπραξίες, ούτε εξωχώρια ταμεία, τίποτα τέτοιο», επέμεινε.

Ο αρχηγός των Εργατικών, του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Τζέρεμι Κόρμπιν κάλεσε τον βρετανό πρωθυπουργό «να σταματήσει να υπεκφεύγει» και να αναλάβει δράση κατά της φοροδιαφυγής. «Δεν μπορεί να υπάρχουν δύο σταθμά, το ένα για την πλούσια ελίτ και το άλλο για τους υπόλοιπους από εμάς» δήλωσε, τονίζοντας ότι «οι πλούσιοι πρέπει να πληρώσουν». Όταν ρωτήθηκε από δημοσιογράφους, αν θα πρέπει ο Ντέιβιντ Κάμερον να παραιτηθεί, ο Τζέρεμι Κόρμπιν δήλωσε πως είναι νωρίς να ειπωθεί κάτι τέτοιο. «Χρειαζόμαστε, διαφάνεια, να γίνει έλεγχος και να ληφθεί μετά η απόφαση». 

www.tvxs.gr