Κυβέρνηση Εθνικής Σωτηρίας ή πως μπορεί ο Τσίπρας, να ξανακερδίσει τη δεδηλωμένη που έχασε

Ραγδαίες και δραματικές εξελίξεις δρομολογεί η προχθεσινή ψηφοφορία στη Βουλή. Ο πρωθυπουργός μπορεί να έλαβε την εξουσιοδότηση που ζήτησε για να κλείσει συμφωνία με τους εταίρους-δανειστές, όμως ταυτοχρόνως η κυβέρνησή του απώλεσε τη δεδηλωμένη.

Την ίδια στιγμή που 100 βουλευτές της αντιπολίτευσης είπαν "ναι" στην πρόταση του πρωθυπουργού, βρέθηκαν 17 βουλευτές της συμπολίτευσης που αρνήθηκαν ψήφο είτε λέγοντας "όχι" ή "παρόν είτε απέχοντας, ενώ υπήρξαν και άλλοι 15 από αυτούς που ψήφισαν "ναι", οι οποίοι με κείμενό τους διευκρινίζουν ότι το χθεσινό τους "ναι" δεν συνεπάγεται οπωσδήποτε και "ναι" στα μέτρα που θα προβλέπει η συμφωνία.

Η κυβερνητική πλειοψηφία των 162 έπεσε στις 145 και ενδεχομένως -αν υπάρξει και όταν έλθει η συμφωνία προς ψήφιση στη Βουλή- θα μειωθεί έτι περαιτέρω φθάνοντας τις 130. Το πρόβλημα για τον πρωθυπουργό γίνεται ακόμη μεγαλύτερο αφού οι 17+15 διαφωνούντες βουλευτές είναι όλοι από τον ΣΥΡΙΖΑ και κανένας από τους ΑΝΕΛ.

Αν ήταν από το κόμμα του Παν. Καμμένου οι διαφωνούντες θα μπορούσε ο πρωθυπουργός, εφόσον το ήθελε να ανασυνθέσει την κυβερνητική πλειοψηφία βάζοντας στη θέση των ΑΝΕΛ το Ποτάμι. Τώρα αυτή η δυνατότητα παύει να υφίσταται. Ο Στ. Θεοδωράκης έχει δηλώσει πως δεν μπαίνει σε κυβέρνηση που συμμετέχει το κόμμα του Παν. Καμμένου. Το ίδιο αρνητικό είναι και το ΠΑΣΟΚ.

Η πιθανότητα να υπάρξει κυβέρνηση Μεγάλου Συνασπισμού (ΣΥΡΙΖΑ-Νέας Δημοκρατίας) είναι ανύπαρκτη, οπότε το πρόβλημα της δεδηλωμένης αναπόφευκτα οδηγεί σε πτώση της κυβερνήσεως Τσίπρα. Και το ερώτημα που ανακύπτει είναι "τι θα γίνει;": Θα πάμε σε εκλογές ή θα οδηγηθούμε σε κυβέρνηση εκτάκτου ανάγκης και ευρύτερης συνεργασίας;

Μπορούμε να πάμε σε εκλογές τη στιγμή που επείγει η σύναψη συμφωνίας; Φυσικά και όχι. Θα ήταν η απόλυτη καταστροφή αν μετά το δημοψήφισμα η χώρα οδηγείτο και σε εκλογές. Το μόνο σίγουρο αποτέλεσμα, πριν ακόμη στηθούν οι κάλπες, θα ήταν η χρεωκοπία και η έξοδος από το ευρώ.

Μπορούμε να πάμε σε κυβέρνηση εκτάκτου ανάγκης και ευρύτερης συνεργασίας; Ενδεχομένως ναι, αν αυτή είχε περιορισμένο χρόνο και ήταν ειδικού σκοπού: την υπογραφή της συμφωνίας και την ψήφιση των απαραίτητων εφαρμοστικών νόμων.

Μάλιστα, θα έλεγα πως αυτή η εξέλιξη ίσως καταστεί αναγκαία μετά από πίεση και των εταίρων-δανειστών. Έχοντας ουσιαστικά χάσει την δεδηλωμένη η κυβέρνηση είναι μάλλον λογικό να υποθέσουμε πως οι Θεσμοί θα εγείρουν ενστάσεις ως προς τη δυνατότητα της κυβερνήσεως να εφαρμόσει όσα θα συμφωνηθούν. Μέχρι τώρα υπήρχε πρόβλημα εμπιστοσύνης για το αν η κυβέρνηση όντως επιθυμούσε την υπογραφή συμφωνίας, τώρα προστίθεται, και είναι λογικό, και πρόβλημα δυνατότητας να υλοποιήσει αυτά για τα οποία αποφάσισε ότι θέλει, και εξουσιοδοτήθηκε ευρύτερα, να δεσμευθεί.

Με άλλα λόγια οι 17 του ΣΥΡΙΖΑ με τη χθεσινή τους ψήφο κλάδεψαν τα πόδια της κυβέρνησης και ενδεχομένως στερούν από τη χώρα την τελευταία ευκαιρία να επιτύχει μια (όντως επώδυνη) συμφωνία που θα την κρατήσει στο ευρώ και σε ευρωπαϊκή τροχιά.

Η ψήφος των 17 -αλλά και η απειλή των 15 ότι θα μετατρέψουν το χθεσινό τους "ναι" σε μελλοντικό όχι- στο μόνο δρόμο που οδηγεί είναι σε αυτόν της κυβέρνησης εθνικής ενότητας για να υλοποιηθεί η επώδυνη συμφωνία και όχι στην αποτροπή της λιτότητας.

Δεν ξέρω αν αυτό ήθελαν, πάντως ο Αλ. Τσίπρας και οι άλλοι πολιτικοί αρχηγοί εάν κινηθούν με σύνεση και υπευθυνότητα και όχι με προσωπική ή κομματική ιδιοτέλεια μπορούν, εφόσον φυσικά το θέλουν, να ξεπεράσουν το εμπόδιο που έστησαν οι διαφωνούντες βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ.

Για τα κόμματα της αντιπολίτευσης είναι πιο εύκολο να το πράξουν, ίσως και να πρέπει να το επιδιώξουν, για την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ είναι δύσκολο. Όχι μόνον γιατί πρέπει να συγκυβερνήσει με τους ορκισμένους πολιτικούς του αντιπάλους, αλλά και επειδή θα χάσει την αριστερή του πτέρυγα, της οποίας οι θέσεις έχουν απήχηση όχι μόνον στην Κουμουνδούρου, αλλά, όπως έδειξε και το Δημοψήφισμα και στο λαό.

Βεβαίως, η εξέλιξη αυτή ενδεχομένως να συμφέρει και τον Τσίπρα. Από τη στιγμή που, στη δευτερολογία του, μετέτρεψε την παροχή εξουσιοδότησης σε ψήφο εμπιστοσύνης της κυβέρνησης, και η αριστερή πτέρυγα του κόμματός του δεν υπάκουσε, του δίνεται η ευκαιρία να λάβει διαζύγιο από τους "αριστεριστές" του ΣΥΡΙΖΑ και να επιχειρήσει να γίνει ο ηγέτης που θα γονιμοποιήσει και θα ενώσει έναν χώρο που θα εκτείνεται από την Ευρωπαϊκή Ριζοσπαστική Αριστερά μέχρι τη Σοσιαλδημοκρατία και το Πολιτικό Κέντρο.

Δεν ξέρω εάν το θέλει ή το μπορεί, εάν πάντως το θέλει θα πρέπει να συμφωνήσει στο σχηματισμό κυβέρνησης ευρύτερης συνεργασίας, ειδικού σκοπού και για περιορισμένη χρονική διάρκεια. Ο ίδιος έχει δηλώσει ότι δεν πρόκειται να γίνει Παπαδήμος, όμως αυτό λύνεται αφού μπορεί να βρεθεί ένα πρόσωπο κοινής εμπιστοσύνης το οποίο θα αναλάβει, με τη στήριξη του ΣΥΡΙΖΑ, της Ν.Δ., του Ποταμιού και του ΠΑΣΟΚ, να σχηματίσει κυβέρνηση για 3-6 μήνες προκειμένου να υπογραφεί η συμφωνία και να ψηφιστούν οι εφαρμοστικοί νόμοι.

Με αυτό τον τρόπο θα μοιραστεί το πολιτικό κόστος που θα έχει η συμφωνία και τα μέτρα, ενώ μετά, στις εκλογές που θα γίνουν, συγκεντρώνει τις περισσότερες πιθανότητες από όλους να είναι το δικό του κόμμα πρώτο, ακόμη κι αν οι "αριστεριστές" της Κουμουνδούρου δημιουργήσουν κάποιο άλλο κόμμα. Τις απώλειες που θα έχει από αριστερά του εκτιμάται ότι θα μπορέσει να τις αναπληρώσει σε σημαντικό βαθμό από δεξιά του. Εάν το καταφέρει γίνεται όντως ο κυρίαρχος του παιχνιδιού.

Το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν μπορεί να συμπεριφερθεί ωσάν να μην έχει γίνει τίποτε. Θα ήταν δε τραγικό λάθος να επιχειρήσει να αντιμετωπίσει το πρόβλημα που ανέκυψε με το να θέσει απλώς θέμα κομματικής πειθαρχίας, να ζητήσει οι διαφωνούντες να παραδώσουν την έδρα τους και να κάνει ανασχηματισμό. Η συμφωνία που θα (πρέπει να) υπογραφεί και τα μέτρα που θα τη συνοδεύουν θα έχουν δυσβάστακτο πολιτικό κόστος που δεν είναι σίγουρο ότι μπορεί να το σηκώσει έχοντας απέναντί του εκτός από τα κόμματα της αντιπολίτευσης και την εξ αριστερών πολιτική και κοινωνική αμφισβήτηση.

Η διακυβέρνηση, ακόμη κι αν κάνει ανασχηματισμό, εφεξής θα γίνεται ολοένα και πιο προβληματική και τελικά στην ιστορία θα καταγραφεί ωσάν άλλος ένας πρωθυπουργός που εφάρμοσε πάνω κάτω ίδιες πολιτικές με τους προκατόχους του, ενώ θα του καταλογιστούν και βαρύτατες ευθύνες για τα σοβαρά λάθη που έκανε από τη στιγμή που κέρδισε τις εκλογές, με αποτέλεσμα η χώρα να βρίσκεται ένα βήμα πριν τον ευρωπαϊκό εκτροχιασμό της. Από τον τρόπο που θα διαλέξει να σηκώσει το γάντι που του πέταξαν ο Λαφαζάνης, ο Βαρουφάκης, η Κωνσταντοπούλου, ο Στρατούλης και οι άλλοι βουλευτές του θα εξαρτηθεί το μέλλον του Τσίπρα αλλά και του ΣΥΡΙΖΑ.

Οι ηγέτες φαίνονται στα δύσκολα και από τις αποφάσεις που παίρνουν και όχι από τις πολιτικές και επικοινωνιακές φιλοτεχνήσεις που τους γίνονται. Ο Αλ. Τσίπρας μπορεί να εκμεταλλευθεί την ευκαιρία και το χθεσινό τακτικό μειονέκτημα της κυβέρνησής του να το μετατρέψει σε στρατηγικό πλεονέκτημα για τον ίδιον και τον ΣΥΡΙΖΑ. Απ' αυτόν εξαρτάται. Φυσικά και από το πως θα αντιδράσουν οι αντίπαλοί του. Αυτό όμως είναι μια άλλη ιστορία, με την οποίαν θα ασχοληθούμε προσεχώς...

www.matrix24.gr