Ένα
βιβλίο ντοκουμέντο από τον Λάμπρο Τόκα
Ο
ΕΡΓΑΤΙΚΟΣ ΑΓΩΝΑΣ με μεγάλη χαρά υποδέχεται
το βιβλίο του Λάμπρου Τόκα «ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ
ΤΟΥ ΦΛΕΒΑΡΗ- Μαρτυρίες συλληφθέντων
αγωνιστών 40 χρόνια μετά το χτύπημα στο
κλιμάκιο του ΚΚΕ το 1974». Το βιβλίο
αυτό αποτελεί ντοκουμέντο για τον
αντιδικτατορικό αγώνα των κομμουνιστών.
Εκδόθηκε αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις
ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ και κυκλοφορεί σε όλα τα
βιβλιοπωλεία.
Ο
συγγραφέας του Λάμπρος Τόκας, κομμουνιστής-
αγωνιστής του προδικτατορικού και
αντιδικτατορικού νεολαιίστικου κινήματος
είναι ευρύτερα γνωστός στους Έλληνες
κομμουνιστές και ευρύτερα στην Αριστερά
αφού για δεκαετίες εργάστηκε στον
Ριζοσπάστη του οποίου αποτέλεσε κορυφαίο
στέλεχος ενώ συνέβαλε τα μέγιστα
για την ανόρθωση της εφημερίδας μετά
την διάσπαση του κόμματος το 1991.
Με
το βιβλίο του Λάμπρου η ιστοσελίδα μας
θα ασχοληθεί συστηματικά το επόμενο
διάστημα. Στην παρούσα φάση περιοριζόμαστε
στα όσα αναφέρονται στο οπισθόφυλλο:
«Σ'
αυτό το βιβλίο φιλοξενούνται οι προσωπικές
μαρτυρίες είκοσι αγωνιστών της Αριστεράς-
και ενός πρώην ΕΣΑτζή. Οι συγκεκριμένοι
αγωνιστές συνελήφθησαν μαζί με δεκάδες
άλλους τον Φλεβάρη και τον Μάρτη του
1974, όταν η Ασφάλεια της Αθήνας επέφερε
ισχυρό πλήγμα στις αντιδικτατορικές
οργανώσεις του ΚΚΕ, της ΚΝΕ, της Αντι-ΕΦΕΕ
και του ΠΑΜ. Στη συνέχεια υπέστησαν
άγρια βασανιστήρια από τα όργανα του
στρατιωτικοφασιστικού καθεστώτος,
επειδή αγωνίστηκαν για την ανατροπή
της χούντας και για μια Ελλάδα ελεύθερη,
ανεξάρτητη και πραγματικά δημοκρατική.
Με
τις συνεντεύξεις που παραχώρησαν και
τις απαντήσεις τους στο κοινό
ερωτηματολόγιο, οι εν λόγω είκοσι
αγωνιστές περιγράφουν κατ' αρχάς τις
συνέπειες από τα βασανιστήρια στην
Ασφάλεια και στο στρατόπεδο Μπογιατίου.
Κρίνουν αν και σε ποιο βαθμό δικαιώθηκαν
οι αγώνες και τα ιδανικά όλων εκείνων
που στην εξέγερση του Πολυτεχνείου
διεκδικούσαν «Ψωμί-Παιδεία- Ελευθερία-Εθνική
Ανεξαρτησία». Και διατυπώνουν τελικά
την άποψή τους για το αν και με ποιες
προϋποθέσεις είναι εφικτή στις μέρες
μας η κοινή δράση και συνεργασία των
κομμάτων και κινημάτων της Αριστερός».
ΒΙΒΛΙΟ | ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ ΤΟΥ 1974
Βασανιστήρια
την εποχή του Παπαδόπουλου και του
Ιωαννίδη
«Θυμάμαι
πολύ έντονα αυτά που μας είχε πει ένας
λοχαγός μας στο ΚΕΣΑ - Κουκάκης νομίζω
ότι λεγόταν -, ο οποίος είχε μιλήσει με
έναν πολύ ψυχρό τρόπο για τα βασανιστήρια
γενικώς. Γνωρίζοντας ότι είναι πολύ
δύσκολο πράγμα να μιλήσεις σε νέα παιδιά
- όπως ήμασταν οι νεοσύλλεκτοι
εσατζήδες - και να τους πεις πόσο καλά
είναι τα βασανιστήρια, πήρε ένα παγωμένο
ύφος και μας είπε: "Κοιτάξτε να δείτε.
Για τον Στρατό, ένα και ένα κάνουνε δύο.
Είμαστε σε πόλεμο και συλλαμβάνουμε
έναν αξιωματικό του αντίπαλου στρατοπέδου.
Αυτός ξέρει ένα σωρό πράγματα και όσα
ξέρει θα πρέπει να τα πει. Αφού είμαστε
σε πόλεμο, κάθε μέσο για να του αποσπάσουμε
αυτά που ξέρει είναι θεμιτό. Αυτή είναι
η ωμή αλήθεια. Ο,τι ξέρει θα πρέπει να
το πει».
Η
παραπάνω μαρτυρία του πρώην εσατζή
Τάσου Κλίτσα που υπηρέτησε στο Πεντάγωνο
από το 1972 έως το 1974 είναι παραπάνω από
διαφωτιστική για τον τρόπο που
«εξοπλίζονταν» ιδεολογικά νέα παιδιά
στο φόντο της δικτατορίας 1967-74 και ένα
από τα ερμηνευτικά κλειδιά της
βαρβαρότητας, των βασανισμών που
υπέστησαν εκατοντάδες αριστεροί και
δημοκράτες αγωνιστές από το στρατοκρατικό
καθεστώς Παπαδόπουλου και αργότερα
Ιωαννίδη. Και αυτή η αποκαλυπτική
αποτύπωση της «Κοινοτοπίας του Κακού»
(που μετέτρεψε δεκάδες νέους σε ιμάντες
μιας τυραννίας) αθροίζεται πλάι σε
είκοσι μαρτυρίες αγωνιστών της Αριστεράς
που συνελήφθησαν με δεκάδες άλλους τον
Φεβρουάριο και τον Μάρτιο του 1974 και
βασανίστηκαν, όταν η Ασφάλεια επέφερε
ένα συντριπτικό πλήγμα στις αντιδικτατορικές
οργανώσεις του ΚΚΕ, της ΚΝΕ, της Αντι-ΕΦΕΕ
και του ΠΑΜ και όταν υπήρχε η πληροφορία
πως οργανωνόταν ένα δεύτερο «Πολυτεχνείο».
Ο έμπειρος δημοσιογράφος Λάμπρος Τόκας
συγκέντρωσε τις μαρτυρίες, ενώ το βιβλίο
περιλαμβάνει επίσης αποσπάσματα από
το διαβιβαστικό που έστειλε η Γενική
Ασφάλεια Αθηνών προς το Στρατοδικείο
με λίστα προσώπων που είχαν αντιδικτατορική
δράση, αποσπάσματα από μαρτυρίες στελεχών
της ΚΝΕ από τον Τύπο, κατάθεση στο
Στρατοδικείο δύο ηρωικών μορφών του
ΚΚΕ, της τυφλής Μίνας Γιάννου και του
ναυτεργάτη Νίκου Καλούδη, μια παλιότερη
συνέντευξη του εμβληματικού αγωνιστή
Κώστα Κάππου, βιογραφικά και φωτογραφικό
υλικό.
Σήμερα,
40 χρόνια μετά την πτώση της χούντας, το
βιβλίο από τη σκοπιά της προφορικής
ιστορίας συμβάλλει στο να αρχίσουμε να
έχουμε εικόνα για την υποφωτισμένη
ιωαννιδική περίοδο.
Και
η προφορική ιστορία έχει τη δυναμική
της αφού μέσα από τη ματιά απλών ανθρώπων
αποτελεί πολλές φορές την καλύτερη
πυξίδα για μια εποχή.
ΕΝΤΥΠΗ
ΕΚΔΟΣΗ
Δημήτρης
Ν. Μανιάτης-
ΝΕΑ 31/05/2014
Μαρτυρίες
από τα μπουντρούμια της χούντας
Μια από τις πιο
σημαντικές πτυχές του αντιδικτατορικού
αγώνα ξετυλίχτηκε πριν λίγες ημέρες
κατά την παρουσίαση του βιβλίου του
δημοσιογράφου Λάμπρου Τόκα «Τα παιδιά
του Φλεβάρη. Μαρτυρίες συλληφθέντων
αγωνιστών 40 χρόνια μετά το χτύπημα στο
κλιμάκιο του ΚΚΕ το 1974» (εκδόσεις
«Καστανιώτη»).
Πολλά από κείνα τα «παιδιά»,
που βασανίστηκαν στα μπουντρούμια της
χούντας (στην Ασφάλεια της οδού Μεσογείων
και τις στρατιωτικές φυλακές στο
Μπογιάτι) βρέθηκαν στον κατάμεστο πρώτο
όροφο της ΕΣΗΕΑ. Με μεγάλο απόντα τον
Κώστα Κάππο, που συμβόλισε εκείνη την
περίοδο την ηρωική αντίσταση (πέθανε
το 2007). Μαζί με τον συγγραφέα για το
βιβλίο μίλησαν οι δημοσιογράφοι Κ.
Αρβανίτης, Γ. Δελαστίκ και Δ. Παπαβασιλείου,
ενώ το κλίμα φόρτισαν με τις παρεμβάσεις
τους οι Γ. Τόλιος, Δ. Παπαχρήστος κ.ά.
Το βιβλίο-ντοκουμέντο
είναι μοναδικό, αφού περιγράφει και
συγκεντρώνει για πρώτη φορά όσα
διαδραματίστηκαν από τις 14 Φεβρουαρίου
μέχρι την κατάρρευση της δικτατορίας
στις 23 Ιουλίου και την απελευθέρωσή
τους. «Η υπόθεση του Φλεβάρη» εμφανίστηκε
ως μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες
των χουντικών δυνάμεων «κατά του
κομμουνισμού».
Εκτός από τους περίπου
σαράντα αγωνιστές που παραπέμπονταν
στο στρατοδικείο λίγες μέρες πριν από
τη μεταπολίτευση, αφορούσε άλλους εξήντα
που καταζητούνταν (μεταξύ τους το σύνολο
της ηγεσίας του ΚΚΕ). Αλλά και άλλους
εβδομήντα που εμπλέκονταν με τον έναν
ή τον άλλο τρόπο. Ηταν ο πιο μαζικός
διωγμός μετά την επιβολή της δικτατορίας,
αν εξαιρέσουμε την εξέγερση του
Πολυτεχνείου.
Στις σελίδες του βιβλίου
καταγράφονται οι μαρτυρίες είκοσι
αγωνιστών από εκείνους που συνελήφθησαν
τον Φλεβάρη και τον Μάρτη του 1974, όταν
η Ασφάλεια της Αθήνας επέφερε ισχυρό
πλήγμα στις αντιδικτατορικές οργανώσεις
του ΚΚΕ, της ΚΝΕ, της Αντι-ΕΦΕΕ και του
ΠΑΜ. Στη συνέχεια πολλοί απ' αυτούς
υπέστησαν άγρια βασανιστήρια από τα
όργανα του στρατιωτικοφασιστικού
καθεστώτος, επειδή αγωνίστηκαν για την
ανατροπή της χούντας και για μια Ελλάδα
ελεύθερη, ανεξάρτητη και πραγματικά
δημοκρατική.
Εκτός από τα άλλα ντοκουμέντα
παρατίθεται η συγκλονιστική μαρτυρία
του Κ. Κάππου για την περίοδο εκείνη,
αλλά και αποσπάσματα από απολογίες
ηγετικών στελεχών του ΚΚΕ, που πιάστηκαν
τότε (Μίνα Γιάννου, Νίκος Καλούδης).
ΕΘΝΟΣ
21/6/2104
Τα
παιδιά του Φλεβάρη....
Του
Θανάση
Σκαμνάκη -
"Πριν"22
Ιουνίου 2014
Την
Τετάρτη το βράδυ ξαναβρέθηκαν -ύστερα
από πόσα χρόνια άραγε;- κάμποσοι άνθρωποι
που είχαν κάποτε τις πιο στενές συντροφικές
σχέσεις κι ύστερα σκόρπισαν, σχεδόν
χάθηκαν.
Αφορμή για τη συνεύρεση έδωσε
η παρουσίαση του βιβλίου του Λάμπρου
Τόκα,
Τα
παιδιά του Φλεβάρη: Μαρτυρίες συλληφθέντων
αγωνιστών 40 χρόνια μετά το χτύπημα στο
κλιμάκιο του ΚΚΕ το 1974 (εκδ.
Καστανιώτη).
Το βιβλίο σε μεγάλο του
μέρος αναφέρεται στη γενιά που ονομάστηκε
αργότερα Γενιά του Πολυτεχνείου και
αφορά
εκείνο το κομμάτι της που
δεν
συναλλάχθηκε με το σύστημα εξουσίας.
Δεν
είναι λόγω επιλογής του συγγραφέα αλλά
λόγω επιλογής των ίδιων των γεγονότων.
Αυτό το τμήμα της γενιάς, τα μεγαλύτερο
και καλύτερο,
έμεινε εν πολλοίς πίσω
από τα παραμορφωτικά φώτα της δημοσιότητας.
Εν
πάση περιπτώσει περί αυτού έχουν γραφτεί
και έχουν ειπωθεί πολλά.
Παρατηρούσα
ωστόσο τους 60 και βάλε χρόνων εκπροσώπους
της γενιάς. Από τότε, το 1974, έχουν περάσει
40 χρόνια και όσα κουβάλησαν έχουν
αποτυπωθεί πάνω τους, με όλους τους
τρόπους κι όχι τόσο με τις φαλάκρες και
τα άσπρα μαλλιά. Είναι το βλέμμα κυρίως
που δεν σπιθίζει ίδιες προσδοκίες.
Επόμενο!
Με πολλούς έχουμε αποξενωθεί,
ουσιαστικά πια. Ωστόσο τότε είχαμε
ταυτιστεί τόσο πολύ που ήταν κάτι πολύ
περισσότερο από οικογένεια, ήταν
σύντροφοι.
Έτσι κάθε σύλληψη μάς έσκαβε τα σωθικά
κι ήταν σαν να κοβόταν κάτι από τη,
βαθύτερη ύλη μας. Τέλος πάντων.
Ύστερα
από κάποια ηλικία η διάθεση να λες
ιστορίες από το παρελθόν αναπτύσσεται
γοργά, μαζί με τη δυνατότητα του μυαλού
να σβήνει δυσάρεστες όψεις και να
προβάλει σχεδόν ιδανικές εικόνες.
Εξάλλου στο παρελθόν μας έχουμε
απεριόριστη δύναμη επέμβασης. Αν όμως
θέλουμε να μιλήσουμε με σύγχρονους
όρους, αποφεύγοντας όσο μπορούμε τους
εξωραϊσμούς, θα πρέπει δυο πράγματα να
πούμε.
Το πρώτο και κύριο: τότε, όταν
ήρθαν τα γεγονότα και σε ρώτησαν «εσύ
τι λες;» δεν κάθισες να το λογαριάσεις,
τι συμφέρει, τι όχι, ποια καριέρα και
ποιο μέλλον αού επιφυλάσσουν... Είπες
ναι, χωρίς περιστροφές και με πλήρη
συνείδηση. Δεν είχες στο μυαλό σου
ηρωισμούς και τότε. Ούτε καν μια κοινωνική
καταξίωση και αποδοχή. Σε ένα περιβάλλον
μουντό και σε μεγάλο βαθμό εχθρικό δεν
μπορούσες να διαβλέπεις ευφημία.
Το
δεύτερο έρχεται σαν συνέπεια του πρώτου.
Πώς έγινε κι εκείνα τα βουτυρόπαιδα, τα
παιδιά του Βαρβακείου, του πρότυπου
πειραματικού τότε και των «καλών»
οικογενειών, μεσοαστικών, μικροαστικών,
ακόμα και αστικών, και λιγότερο, πολύ
λιγότερο δυστυχώς εργατικών, να
πιστέψουν τόσο πολύ στην υπόθεση του
κομμουνισμού και να βρεθούν στα
βασανιστήρια παλικάρια, σαν να έρχονταν
από παλιά; Ήταν
τα γεγονότα που τους έκαναν. Δεν θα
αναφερθώ στους λαμπερούς ανθρώπους που
τους ενέπνευσαν, γιατί κι αυτοί δεν θα
ήταν αν τα γεγονότα δεν τους
δημιουργούσαν.
Έχουν
μια κάποια σημασία αυτά σε άνυδρους
καιρούς. Κι όπως λένε κι οι Κατσιμιχαίοι
«η
μνήμη τρέφει το παρόν, το παρελθόν μας
δικαιώνοντας».


Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου