Κυριακή 5 Αυγούστου 2012

Όσκαρ Πιστόριους. Γράφει η ιστορία στους Ολυμπιακούς Αγώνες.

Ο Οσκαρ Πιστόριους θα γράψει ιστορία



O Οσκαρ Πιστόριους τρέχει. Τρέχει από μικρό παιδί. Οταν δεν τρέχει, παίζει μποξ, κάνει πάλη, βουτάει στην πισίνα παίζοντας πόλο, χτυπιέται στο ράγκμπι και πρόσφατα έπεσε από τη μηχανή του ενώ έπαιρνε μέρος σε αγώνες μοτοκρός. Οταν σηκώθηκε είδε πως το πόδι του βρισκόταν 10 μέτρα μακριά από τον ίδιο. Δεν αγχώθηκε, δεν ούρλιαξε, απλά σηκώθηκε, πήγε στο σημείο όπου βρισκόταν, το ξεσκόνισε και το ξαναφόρεσε. Το ατύχημα δεν περιλάμβανε αίματα από τη στιγμή που από τότε που ήταν 11 μηνών ο Οσκαρ δεν έχει πόδια. Αλλά εξακολουθεί να τρέχει.
Τρέχει πολύ γρηγορότερα από τους περισσότερους αρτιμελείς ανθρώπους στον πλανήτη. Την ώρα που τρέχει, ίσως και να θυμάται να τον κοιτάζουν με οίκτο επειδή, προτού καν σβήσει το κεράκι της πρώτης του τούρτας, τότε που ήταν 11 μηνών, αναγκάστηκε να χάσει και τα δύο άκρα του λόγω ενός προβλήματος στην περόνη, στο κόκαλο της γάμπας που βρίσκεται δίπλα στην κνήμη και ενώνει το γόνατο με τον αστράγαλο. Οταν βγήκε από το νοσοκομείο, ήταν 13 μηνών και φόρεσε τα πρώτα του προσθετικά μέλη. Τέσσερις μήνες μετά περπάτησε. Το τρέξιμο ακολούθησε.

«Βάλε τα πόδια σου, έχεις σχολείο»
Περπατώντας, πήγε με την παρέα του στο γυμναστήριο όταν ήταν στο γυμνάσιο. Μπήκε μέσα, ζήτησε να προπονηθεί φορώντας φόρμες και έξι μήνες μετά, όπως θυμάται ο τότε προπονητής του, «κατάλαβα πως δεν έχει πόδια. Ηταν καλύτερος από τους υπόλοιπους. Αλλά δεν ήθελε να μιλάει για τα πόδια». Ηταν η εποχή που η μητέρα του φώναζε σε αυτόν και στον μεγαλύτερο αδελφό του: «Σηκωθείτε, έχετε σχολείο. Εσύ βάλε τα παπούτσια σου. Εσύ βάλε τα πόδια σου και βιαστείτε...». Οταν δεν βιαζόταν τόσο, του έλεγε «να μην ντρέπεσαι. Δεν είσαι διαφορετικός και πρέπει να προσπαθείς συνεχώς να γίνεις καλύτερος άνθρωπος». Το προσπαθεί.

Στην τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων στο Λονδίνο εμφανίστηκε και αυτός, ένας κανονικός αθλητής όπως και οι χιλιάδες άλλοι στο Ολυμπιακό Στάδιο του Λονδίνου. Δεν ήταν όμως ακριβώς «κανονικός». Ηταν ο πρώτος μη αρτιμελής αθλητής που θα λάβει μέρος στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Η ιστορία του, το κατά πόσο τα προσθετικά του μέλη τού δίνουν πλεονέκτημα σε σχέση με τους υπόλοιπους αθλητές είναι αντικείμενο μιας παλιάς κουβέντας.

Εδώ και χρόνια αρκετοί εναντιώνονται στη συμμετοχή του σε «κανονικούς αγώνες» (ο ίδιος πήρε το χρυσό στους Παραολυμπιακούς του 2004 στην Αθήνα) πιστεύοντας πως αυτά τα ειδικά προσθετικά μέλη με το όνομα «Flex-Foot Cheetah» κατασκευασμένα από την ισλανδική εταιρεία Össur δίνουν ένα αθέμιτο πλεονέκτημα στον Πιστόριους απέναντι στους αρτιμελείς αθλητές. Τον Ιούλιο του 2007 η Παγκόσμια Ομοσπονδία Στίβου (IAAF) τον κάλεσε να λάβει μέρος σε αγώνα 400 μέτρων με αρτιμελείς αθλητές, όπου τον μαγνητοσκόπησε για να δει την τεχνική του. Ηρθε τελευταίος. Τον Νοέμβριο του 2007 η Αθλητική Ακαδημία της Κολονίας τον κάλεσε για μια σειρά ελέγχους που έδειξαν, σύμφωνα με τον καθηγητή Βιομηχανικής δρα Πέτερ Μπρέγκεμαν, ότι «ο Πιστόριους έχει σημαντικά πλεονεκτήματα σε σχέση με αρτιμελείς αθλητές». Βασισμένη σε αυτές τις δηλώσεις, τον Ιανουάριο του 2008 η IAAF και η ΔΟΕ τον απέκλεισαν από τους Ολυμπιακούς του Πεκίνου.

Απέναντι στον Μπόλτ
Ο 25χρονος σήμερα Νοτιοαφρικανός αντέδρασε («είναι ανώριμοι και υποκειμενικοί») και συνέχισε να πιέζει προσλαμβάνοντας τη νομική φίρμα Dewey & LeBoeuf. Εκανε έφεση που έφτασε ως το Διεθνές Αθλητικό Δικαστήριο της Λωζάννης (CAS) όπου αποδείχθηκε πως ο δρ Μπρέγκεμαν είχε υποκειμενική κρίση εξετάζοντάς τον μόνο σε ευθεία γραμμή και χωρίς να υπολογιστεί η δυσκολία του ίδιου του αθλητή στο ξεκίνημα της κούρσας και κατά τη διάρκεια της επιτάχυνσης.

Το δικαστήριο τον δικαίωσε, αλλά οι χρόνοι όχι. Αποκλείστηκε από το Πεκίνο για αθλητικούς λόγους, περίμενε άλλα τέσσερα χρόνια και στο Λονδίνο σε λίγες ημέρες ετοιμάζεται να γράψει ιστορία τρέχοντας στα 400 μέτρα και στη σκυταλοδρομία 4x400. Αν μάλιστα η χώρα του, η Νότια Αφρική, βρεθεί αντιμέτωπη στη σκυταλοδρομία των 4x400 μέτρων με την Τζαμάικα, αναμένεται ρεκόρ τηλεθεάσεων αφού θα βρεθούν αντίπαλοι στα κουλουάρ ο πιο γρήγορος αθλητής του κόσμου, ο Γιουσέιν Μπολτ, και ο πιο γρήγορος αθλητής του κόσμου χωρίς πόδια, ο Οσκαρ Πιστόριους.

Η ιστορία του σηκώνει μια ολόκληρη φιλοσοφική κουβέντα. Αλλοι το βλέπουν σαν τη δύναμη της θέλησης κόντρα στην αναπηρία. Αλλοι το βλέπουν σαν ένα unfair προβάδισμά του για μηχανικούς λόγους. Η πιο βαθιά σκέψη μιλάει για τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα που δίνει στον άνθρωπο η καταγωγή του. Ο Πιστόριους γεννήθηκε στην προνομιούχα πλευρά της Νότιας Αφρικής. Αν είχε γεννηθεί στην άλλη πλευρά, πιθανότατα δεν θα ξέραμε για τα αποθέματα κουράγιου του. Αλλά όλα αυτά είναι λεπτομέρειες. Και ο ίδιος δεν κόλλησε στο ότι δεν έχει πόδια, θα κολλήσει σε αυτές;

Ολο αυτό που κάνεις είναι ένας θρίαμβος απέναντι στην αναπηρία. Δεν έχεις πόδια και είσαι έτοιμος να συναγωνιστείς αθλητές που έχουν πόδια. Λοιπόν, πώς είναι να τρέχεις χωρίς πόδια; «Δεν έχω τρέξει ποτέ με πόδια που έχει ένας κανονικός άνθρωπος, οπότε δεν μου φαίνεται και πολύ διαφορετικό. Αν δεν έχεις γνωρίσει κάτι, δεν ξέρεις πώς είναι. Το τρέξιμο πάντως είναι τρέξιμο. Οταν πρωτοφόρεσα τα προσθετικά μου μέλη, τα Össur “Flex-Foot Cheetah”, χρειάστηκα λίγο χρόνο για να τα συνηθίσω -ωστόσο με μια μικρή εξάσκηση τον πρώτο καιρό η προσαρμογή ήταν εύκολη, κάτι που με βοήθησε στο να τελειοποιήσω την τεχνική μου».

Πώς ήταν να μεγαλώνεις από μικρός χωρίς πόδια; «Είναι κάτι που συνέβη όταν ήμουν μόλις 11 μηνών, οπότε δεν έχω κάποια ανάμνηση από αυτό. Οι γονείς μου πήραν την απόφαση να κοπούν τα πόδια μου και μεγάλωσα χωρίς να έχω γνωρίσει κάτι διαφορετικό. Βέβαια, ποτέ δεν υπήρξε κάποιος που να μου φερθεί διαφορετικά-μάλιστα η μητέρα μου φερόταν και στα τρία παιδιά της με τον ίδιο τρόπο. Η διαφορά ήταν στο ότι έλεγε στον αδελφό μου να βάλει τα παπούτσια του, ενώ σε μένα να βάλω τα πόδια μου για να μας πάει στο σχολείο!».

Αν είχες πόδια, θα έκανες το ίδιο πράγμα με αυτό που κάνεις τώρα; Ηθελες να γίνεις δρομέας από παιδί; «Από πολύ μικρή ηλικία θυμάμαι τον εαυτό μου να είναι ένα πολύ ενεργητικό παιδί. Μάλιστα από τότε που ξεκίνησα το σχολείο ασχολήθηκα με τον αθλητισμό και ήταν κάτι που πολύ το ευχαριστιόμουν. Μου άρεσε να παίζω ράγκμπι ως παιδί. Πάντως αν δεν είχα γίνει επαγγελματίας αθλητής, μάλλον θα είχα ασχοληθεί με την αρχιτεκτονική. Με ιντριγκάρουν τα κτίρια».

Πώς νιώθεις που θα συμμετάσχεις στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου; «Το να σε επιλέξει η χώρα σου για τα αθλήματα των 400 μέτρων και της σκυταλοδρομίας 4x400 μέτρων για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου είναι μεγάλη τιμή. Είμαι πολύ χαρούμενος που τα χρόνια που πέρασαν με σκληρή δουλειά, αποφασιστικότητα και θυσίες έπιασαν τόπο. Είμαι πάρα πολύ ενθουσιασμένος, όμως, που μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες θα είμαι σε θέση να ανταγωνιστώ για να διατηρήσω τους τρεις παραολυμπιακούς τίτλους που κατέκτησα το 2008, στους Παραολυμπιακούς Αγώνες που έρχονται μετά τους Ολυμπιακούς. Η αίσθησή μου είναι πως θα καταφέρω να κάνω καλούς χρόνους στα αγωνίσματα που θα πάρω μέρος και ανυπομονώ για το Λονδίνο. Την αγαπάω αυτή την πόλη».

Σύμφωνα με το περιοδικό «Time», είσαι ένας από τους πιο επιδραστικούς ανθρώπους στον κόσμο. Πώς είναι να είσαι σύμβολο παγκόσμιας έμπνευσης; «Το να παίρνεις τέτοια εύσημα είναι κάτι πάρα πολύ όμορφο, σε κάνει να νιώθεις υπόχρεος απέναντι στον κόσμο. Προσωπικά θα ήθελα να με θεωρούν επιδραστικό άνθρωπο των σπορ που εμπνέει τον κόσμο και ειδικά τα νεαρά παιδιά που ξεκινούν από πολύ μικρά την καριέρα τους στον αθλητισμό. Το μόνο που έχουν να κάνουν είναι να το απολαύσουν χωρίς να έχει καμία απολύτως σημασία το ποιοι είναι και από πού κατάγονται».

Πώς ένιωσες την πρώτη φορά που συμμετείχες σε αγώνα με αρτιμελείς αθλητές στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα της ΙΑAF στη Νότια Κορέα; «Το να συμμετάσχω σε ένα Παγκόσμιο Πρωτάθλημα της IAAF ήταν κάτι το φοβερό. Το να σου δίνεται η δυνατότητα να εκπροσωπήσεις τη χώρα σου είναι κάτι το πολύ μεγάλο, είναι προνόμιο. Ενιωσα συγκίνηση και υπερηφάνεια που φόρεσα τα χρώματα της Νότιας Αφρικής σε αυτούς τους αγώνες».

Τι περιλαμβάνει η προπόνησή σου; «Η προπόνησή μου είναι ένας συνδυασμός δύναμης και φυσικής κατάστασης, ασκήσεων ταχύτητας, έχει να κάνει πολύ με την αποκατάσταση και την εκγύμναση του σώματός μου, ενώ, όπως είναι φυσικό, αυτό το πρόγραμμα συνοδεύεται από πολύ αυστηρή δίαιτα».
Πόσο δύσκολη είναι η συμμετοχή τόσο στους Ολυμπιακούς όσο και στους Παραολυμπιακούς Αγώνες; Τι είδους προετοιμασία χρειάζεται για να αντεπεξέλθεις και στις δύο διοργανώσεις; «Δεν μπορώ να μιλήσω για την προετοιμασία που χρειάζονται οι Ολυμπιακοί Αγώνες αφού δεν έχω λάβει ποτέ μέρος. Ωστόσο, κοιτάζω κάθε διοργάνωση το ίδιο επαγγελματικά. Είμαι πολύ ανταγωνιστικός αντίπαλος και συμπεριφέρομαι στους συναθλητές μου με σεβασμό και βέβαια θέλω να δίνω τον καλύτερο εαυτό μου σε κάθε αγώνα. Το μυστικό της προετοιμασίας μου πριν από τον αγώνα είναι η συγκέντρωση της τελευταίας ημέρας πριν από την κούρσα. Προσπαθώ να περνάω όσο πιο ήσυχα γίνεται ώστε να τα δώσω όλα την ημέρα που αγωνίζομαι».

Πώς αντιμετωπίζεις την αναπηρία σου σε καθημερινή βάση; «Δεν το βλέπω ούτε σαν αναπηρία ούτε σαν κάποια ικανότητα. Δεν έχω πόδια. Ε, και; Πρέπει να συνεχίσω τη ζωή μου. Δεν αφήνω τίποτα να με κρατήσει πίσω και βλέπω τα πράγματα με τον ίδιο τρόπο που τα βλέπει κάθε άνθρωπος».
Πώς αντιδρούν οι άνθρωποι όταν σε βλέπουν και δεν αναγνωρίζουν ποιος είσαι; «Οι περισσότεροι είναι μια χαρά, βέβαια κάποια περίεργα βλέμματα τα έχω αντιμετωπίσει, αλλά και αυτά μες στο πρόγραμμα είναι και τα έχω συνηθίσει. Αν παρατηρήσω κάποια παιδάκια να με κοιτούν επίμονα, πολλές φορές τους κάνω πλάκα και τους λέω πως κάποιος καρχαρίας μού έφαγε τα πόδια. Θα έπρεπε να δεις το πρόσωπό τους την ώρα που ακούν αυτό το πράγμα. Είναι πολύ αστείο!».

Δεν υπάρχουν σχόλια: