Γράφει ο Χρίστος Α. Τούμπουρος
Με τη Τζουμερκιώτικη λαλιά
Άρχισε, όπως διαβάζω, να υλοποιείται
η καλοκαιρινή «παραδοσιακή πανδαισία», σ' όλη την Ήπειρο και στην οποία
πρωτοστατούν-κάθε χρόνο- οι Δήμοι. (Επιχορηγώ το τάδε σωματείο ή τον δείνα
ιδιώτη για την «πολιτιστική του δραστηριοποίηση» κατά τους καλοκαιρινούς μήνες).
Η πολιτιστική αυτή δραστηριοποίηση εξαντλείται σε μια «καλλιτεχνική
βραδιά». Μεταφέρεται ο πολιτισμός, συνήθως από την πρωτεύουσα, φορτωμένος στα
μπαγκάζια. Και κάθε καλοκαίρι, εκεί στα Τζουμέρκα και σ' ολόκληρη την Ήπειρο
βουνά και ραχούλες, ποταμιές και ρυάκια αχολογούν από τα κλαρινόπληκτα
ακούσματα! Και δόστου σουβλάκια, να οι μπίρες, ροή τα τσίπουρα. Χοροί αβέρτα από
σιγκουνοφορούσες και φουστανελοφόρους. Και όλα αυτά στο όνομα της παράδοσης.
Χορευτικά μεταφέρεται η Ρούμελη και ο Μοριάς στην Ήπειρο ή ακόμη και
κάθε νεώτερο εμπορικό μουσικό κατασκεύασμα μεταβαπτισμένο σε παραδοσιακό υπό
τους ήχους του ντραμς και της ηλεκτρικής κιθάρας, καθώς «παραδοσιακά» -βεβαίως,
βεβαίως- τους κατευθύνει το αρμόνιο.
Ενίοτε απορρίπτουμε-χωρίς να
γνωρίζουμε επακριβώς- ό,τι το «παλιό», «το παραδοσιακό», το «αποστεωμένο». Και
ασχολούμαστε με τα νεωτερικά «μουσικά» γρυλίσματα, θέλοντας να επιδείξουμε και
στα κακόμοιρα τα χωριά μας, τη δήθεν πολιτιστική μας προκοπή!
Και έτσι η
επιτυχία της όποιας εκδήλωσης εξαρτάται από τον αριθμό, καθαρά τον αριθμό, πόσα
δηλαδή σουβλάκια καταναλώθηκαν και πόσες μπίρες βύζαξαν οι πανηγυριώτες. (Σε
χιλιάδες παρακαλώ τα νούμερα!).
Και απαξάπαντες, δημοτικοί άρχοντες και
δημότες, ευχαριστημένοι τουρλώνουν την κοιλιά τους, έμπλεοι αυτοθαυμασμού -πώς
τα κατάφεραν;- κι αναμένουν διηγούμενοι καταλεπτώς -να κλαίει κανείς ή όχι- το
επόμενο καλοκαίρι.
Ας το πάρουμε απόφαση. Η μυθοποίηση του
εκσυγχρονισμού οδηγεί σε παιδαριώδη μιμητισμό του εκάστοτε (πραγματικού ή
φαντασιώδους) νεωτερικού, στην υποβάθμιση της δημιουργικής αυτενέργειας, σε
μορφές κοινωνικού βίου καθηλωμένες στον μεταπρατισμό.
Και η μυθοποίηση
της παραδοσιοκρατίας οδηγεί αντίστοιχα σε αγκυλώσεις και σκληρύνσεις άγονου
συντηρητισμού, σε παραισθησιογόνους συναισθηματισμούς καύχησης για κάποιο ένδοξο
παρελθόν, ολότελα αποκομμένο από την πραγματικότητα του παρόντος και τις
συγκεκριμένες απαιτήσεις της.
Αν αρκεστούμε ότι παράδοση είναι τα
πανηγύρια, τα κοντοσούβλια και τα κουτάκια μπίρες ας ετοιμαστούμε να
αποχαιρετίσουμε την Αλεξάνδρεια που φεύγει! ....
Παράδοση τελικά δεν
είναι μόνο το τραγούδι, ο χορός και το τσίπουρο. Είναι τρόπος και στάση ζωής και
σκέψης. Είναι η διατήρηση της φυσικής ομορφιάς και των μνημείων της Ηπειρώτικης
τέχνης. Κάτι που οι μέχρι τώρα κρατούντες, φρόντισαν, "τη βοηθεία και φροντίδι"
των αστικών ΜΜΕ - εργολάβων, αλλά και του διαδικτύου, να εκφυλίσουν, να
αλλοιώσουν και τελικά να την εκμηδενίσουν......
Με λίγα λόγια κοράκια .
Τα κοράκια κάτι κράζανε τ' ανήσυχα
στα κυκλογυρίσματά τους, και ψηλάθε
ξαγνάντεύαν γυπαετοί
Χρειάζεται να αναλογιστούμε τι είναι το ηπειρώτικο
πανηγύρι;
Είναι, και τι δεν είναι.
Είναι η ατομική ψυχή, η υφασμένη
στην πλάση, το προσωπικό βάσανο αλλά και βάλσαμο, το μεράκι, ο σεβασμός «σ'
όσους πέρασαν», η σύνθεση των βιωμάτων, από μικρά παιδιά και η πορεία στην
αναζήτηση της ομορφιάς. Συνδέονται όλα με την Ήπειρο, με τον τόπο μας, εκεί όπου
γεννηθήκαμε, εκεί όπου κυλάει πάντα το αίμα μας. Και είμαστε περήφανοι, αλλά και
πλούσιοι από το σεβασμό των μεταμορφώσεών του -το παλιό που γίνεται νέο- από τη
λειτουργία των σκιών, των χρωμάτων, των ήχων στις ρεματιές. Στα πανηγύρια τα
μετουσιώνουμε.
Η Ήπειρος είναι ο καημός, η ψυχή, τα βάσανα, η φτώχια, ο
αγώνας, η προκοπή, οι σχέσεις, οι χαρές και οι λύπες. Κάθε τόπο, κάθε γωνιά και
κάθε ηπειρώτικο απόσκιο θυμόμαστε με αγάπη εκεί όπου όχι μόνο απλά
ονειρευτήκαμε, αλλά πλάσαμε και φυλλωσιές ονείρων. Κι όλα αυτά συνυπάρχουν μαζί
με την ηπειρώτικη ψυχή στα πανηγύρια.
Στα πανηγύρια οι Ηπειρώτες
τραγούδησαν, τραγουδούν και εκφράζουν την ικανοποίησή τους, την ευχαρίστηση και
την αγαλλίασή τους, για την απόδοση της δουλειάς τους, για τον κάματο και τον
ίδρωτά τους.
Στο ηπειρώτικο πανηγύρι είναι στοιχειωμένος ο ηπειρώτικος
πολιτισμός.
Ας το καταλάβουμε για τα καλά. Ο Σελήμπεης και ο Σιαμαντάκας
τελειώνουν. Ο Τζουμερκιώτικος πολιτισμός καίει σαν «άσβεστη δάδα». Αυτόν τον
πολιτισμό οφείλουμε να υπηρετούμε. Με σεβασμό. «Mε λογισμό και μ' όνειρο».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου