Προσήλιο Τζουμέρκων. Απολαύστε τα video

Απολαύστε τα video

Το χωριό Προσήλιο αποτελεί Δημοτικό Διαμέρισμα του  Δήμου Βορείων Τζουμέρκων. Το χωριό βρίσκεται στις δυτικές υπώρειες της κεντρικής Πίνδου και βρίσκεται στο κέντρο των βλαχόφωνων χωριών των Τζουμέρκων (Συρράκο, Καλαρρίτες, Ματσούκι, Κηπίνα- Αρμπουρίσι,Παλαιοχώρι Συρράκου, Βαθύπεδο) παρόλο που ο πληθυσμός του είναι μη βλαχόφωνος. Απέχει από τα Ιωάννινα 48 χμ με τα οποία συνδέεται μέσω ασφαλτοστρωμένου δρόμου που ολοκληρώθηκε το 1995 ενώ η διάνειξή του είχε ολοκληρωθεί ήδη από το 1961. Η πλατεία του χωριού βρίσκεται σε υψόμετρο περίπου 700 μέτρων. Εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους του χωριού είναι 221 άνθρωποι ενώ οι μόνιμοι κάτοικοι του χωριού είναι ελάχιστοι. Κατά την τελευταία απογραφή του έτους 2011 υπήρχαν 101 μόνιμοι κάτοικοι.

Ιστορικά στοιχεία.

 Το χωριό μετονομάστηκε σε Προσήλιο το 1928, διατήρησε για ένα χρόνο το όνομα Χαλάσματα από το 1927 έως 1928, ενώ η πρώτη του ονομασία σλαβικής προελεύσεως που διατηρήθηκε μέχρι και το 1927 ήταν Δοβίσδιανα. Οι κάτοικοι του δεν ανήκαν στη βλάχικη φυλή και παρόλο που οι εμπορικές τους σχέσεις ήταν κυρίως με βλάχους ελάχιστοι γνώριζαν και μιλούσαν τη βλάχικη γλώσσα. Οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνταν με τη γεωργοκτηνοτροφία ενώ το χωριό έβγαλε και αρκετούς μάστορες.

Σύμφωνα με τον θρύλο πριν χτιστεί το χωριό (πριν 700 περίπου χρόνια) στο χώρο αυτό υπήρχε μοναστήρι στη μνήμη του Αγίου Βλασίου, ο οποίος εορτάζεται στις 11 Φεβρουαρίου. Το μοναστήρι - σύμφωνα με την παράδοση - ήταν πολυπληθέστατο και πολύ πλούσιο, με μεγάλη περιουσία (κτήματα) ενώ στο βουνό Σάντος υπήρχαν τα ζώα του μοναστηριού από τα οποία είχε μεγάλη παραγωγή γάλακτος. Το γάλα μεταφερόταν με κεραμιδοαγωγό σε μεγάλο κεραμικό λέβητα στο μοναστήρι. Την παράδοση αυτή επιβεβαιώνει με μαρτυρία του, ο συγγραφέας και ιστορικός του χωριού Κων/νος Γ. Δημόκας (τέως Δημοδιδάσκαλος) όπως γράφει σε εγχειρίδιο του το 1955. Κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας πέρασε από την περιοχή ο Κουρτ - Πασάς με το στρατό του και - σύμφωνα με την τοπική παράδοση - κάλεσε τον ηγούμενο να μεταβεί στη θέση «Βρύση Γκόγκου». Ο ηγούμενος αρνήθηκε και τότε ο πασάς πυρπόλησε και κατέστρεψε από τα θεμέλια το μοναστήρι σκοτώνοντας τον ηγούμενο και τους καλογήρους. Βέβαια η καταστροφή οφείλεται κα σε άλλους λόγους εθνικούς, θρησκευτικούς και πολιτικούς γιατί όπως όλοι γνωρίζουμε επί τουρκοκρατίας τα μοναστήρια ήταν οι εστίες, τα σχολεία, τα κέντρα θρησκευτικής λτρείας αλλά και τα καταφύγια των διωγμένων, των κλεφτών και των αμαρτολών. Μετά την καταστροφή του μοναστηριού, παρέμειναν στη γύρω περιοχή οι τότε κολλήγοι - ου καλλιεργούσαν τα κτήματα της μονής - οι οποίοι με την πάροδο του χρόνου έγιναν οι πρώτοι κάτοικοι του χωριού.

Στο χωριό υπήρχε παλαιό διδακτήριο για 70 μαθητές και το 1959 μετά από προσωπική εργασία των κατοίκων, έγινε η επέκταση του. Σήμερα σε αυτό το κτίριο - το οποίο ελλείψει μαθητών δε λειτουργεί ως σχολείο - στεγάζεται ο σύλλογος του χωριού, αναψυκτήριο ενώ από το δήμο Τζουμέρκων έχει γίνει διαμόρφωση του εξωτερικού χώρου του όπως και της πλατείας του χωριού. Το χωριό σήμερα είναι χωμένο στο πράσινο, με άφθονα και γάργαρα νερά που κυλούν από το βουνό αλλά και τις γνωστές κρήνες Λεύκες, Σόγια και Τσίτσαινας

Πολιτιστικές Δραστηριότητες Από το 1977 έχει ιδρυθεί ο "Σύλλογος Προσηλιωτών Ιωαννίνων η Αγία Παρασκευή" www.prosilio.Διοικητικές μεταβολές

• Κ. Δοβισδιανών Ν. Ιωαννίνων

ΦΕΚ 184Α - 19/08/1919 Σύσταση της Κοινότητας με έδρα τον οικισμό Δοβίσδιανα

ΦΕΚ 76Α - 02/05/1927 Ο οικισμός Δοβίσδιανα της Κοινότητας μετονομάζεται σε Χαλάσματα

ΦΕΚ 76Α - 02/05/1927 Η Κοινότητα μετονομάζεται σε Κοινότητα Χαλασμάτων

• Κ. Χαλασμάτων Ν. Ιωαννίνων

ΦΕΚ 76Α - 02/05/1927 Η Κοινότητα προήλθε από τη μετονομασία της Κοινότητας Δοβισδιανών

ΦΕΚ 81Α - 14/05/1928 Ο οικισμός Χαλάσματα της Κοινότητας μετονομάζεται σε Προσήλιον

ΦΕΚ 81Α - 14/05/1928 Η Κοινότητα μετονομάζεται σε Κοινότητα Προσηλίου

• Κ. Προσηλίου Ν. Ιωαννίνων

ΦΕΚ 81Α - 14/05/1928 Η Κοινότητα προήλθε από τη μετονομασία της Κοινότητας Χαλασμάτων

ΦΕΚ 244Α-04/12/1997 Η Κοινότητα καταργείται και συνενούται με το Δήμο Τζουμέρκων

Μύλος του Γούσια

Σε ένα τοπίο μοναδικής ομορφιάς, ανάμεσα σε αιωνόβια πλατάνια και εντυπωσιακούς καταρράκτες, βρίσκεται ο Μύλος του Γούσια που έχει πάρει φυσικά το όνομά του από τον ιδιοκτήτη του. Είναι ένας από τους πλέον προσβάσιμους μύλους στην ευρύτερη περιοχή μιας και βρίσκεται 20 μόλις μέτρα από το δρόμο που ενώνει το Προσήλιο με τη Πράμαντα και τους Καλαρρίτες. Έζησε στιγμές δόξας στο παρελθόν αλλά τα τελευταία χρόνια περιέπεσε σε 'ασχημη κατάσταση λόγω της μη λειτουργίας και της μη συντήρησής του. Για πάνω από δεκαπέντε χρόνια αποτελεί σημείο αναφοράς για τις απογευματινές βόλτες της νεολαίας του χωριού. Δυστυχώς τα τελευταία χρόνια ο μύλος κατέρρευσε αλλά σώζεται μεγάλο μέρος του μύλου και των υποδομών του. 

Δείτε το video

www.romiazirou.blogspot.gr