Θολώνει επικίνδυνα το τοπίο. Αυτά όλα που επιβάλλει η τρόικα, οδηγούν σε μια αλυσίδα επιπτώσεων, από την οποία έγκυροι διεθνείς αναλυτές έχουν αρχίσει να παίρνουν αποστάσεις.

Σε ένα συμπαθητικό εστιατόριο όπου έτρωγα ένα βράδυ άκουσα και αυτό: η νεαρά σερβιτόρα δουλεύει για να συντηρεί τους απολυμένους γονείς της! Μία ημέρα αργότερα ένας Αμερικανός που ήρθε στην Ελλάδα για να εξαγοράσει, μεταξύ άλλων, δάνεια για funds, μου μίλησε για ύπαρξη χρηματοδοτικού κενού από το 2013 και αποχώρηση του ΔΝΤ από το πρόγραμμα.

Την ίδια ώρα, οι ρυθμίσεις των Ταμείων έχουν πέσει τελείως έξω, καθώς, σε αντίθεση με άλλες φορές, ελάχιστοι είναι αυτοί που προβαίνουν σε αυτές, παρά τις συνέπειες που προμηνύονται Αυτό φοβούνται και οι αγορές: την είσπραξη των φόρων στο τελευταίο τετράμηνο του έτους.

Ολα αυτά δείχνουν ότι το κλίμα για την οικονομία έχει αρχίσει να θολώνει για τα καλά. Το ερώτημα είναι τι μπορεί να το σώσει και πώς, τη στιγμή που ακόμα και οι εγγυητικές προς τις εταιρείες που αναλαμβάνουν έργα του Ελληνικού Δημοσίου δίνονται με το στανιό από τις τράπεζες.

Ο προβληματισμός που έχει δημιουργηθεί εύλογα έχει να κάνει με τις εκτιμήσεις ότι η ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας είναι ιδιαίτερα αμφίβολο το πότε θα έρθει και ότι η υπόθεση επενδύσεων αποδεικνύεται πολύ πιο σύνθετη σε σχέση με αυτά που υπόσχονταν τα μαγικά χαρτάκια της τρόικας. Το ζήτημα αναδεικνύει το γεγονός ότι δεν έχει επιτευχθεί μια ολοκλήρωση στις αποκρατικοποιήσεις και εδώ είναι ένας τομέας όπου η κυβέρνηση δεν είναι αυτή που φέρει την κύρια ευθύνη.

Είναι ξεκάθαρο ότι τα ξένα κεφάλαια δεν πείθονται από μια καχεκτική οικονομία στην οποία τα κόκκινα δάνεια ανεβαίνουν με ρυθμό εκθετικό, γιατί ακριβώς η ύφεση βαθαίνει και οι τράπεζες αρχίζουν να μετρούν εκ νέου τις απώλειες από τις τελευταίες ανακεφαλαιοποιήσεις. Το πρόβλημα απουσίας σχεδίου στην οικονομία συνεχίζει να φαίνεται όλο και περισσότερο και αυτά που η τρόικα υπολογίζει δεν λειτουργούν.

Και τούτο διότι παρά τις συνεχείς προσπάθειες της κυβέρνησης δεν θα έρθει κανένας να επενδύσει σε μια οικονομία όπου το διαθέσιμο εισόδημα μειώνεται συνεχώς και αισθάνεται ότι η κοινωνική συνοχή απειλείται. Η επόμενη μέρα του τραπεζικού συστήματος είναι πολύ κρίσιμη με αυτά τα δεδομένα.

Δεν είναι τυχαίο ότι η BlackRock έχει επισπεύσει τους ελέγχους στις ελληνικές τράπεζες. Ωστόσο, πόσο αυτές μπορούν να μπουν επιθετικά και να βοηθήσουν την οικονομία όταν δεν ξέρουν τι πρόκειται να χρειαστούν μέχρι τον επόμενο χρόνο και οι επισφάλειες συνεχίζουν να ανεβαίνουν; Η αλήθεια είναι ότι ουδείς γνωρίζει τι ακριβώς έχουν στο μυαλό τους οι Γερμανοί να κάνουν με τα τελευταία 8 δισ. του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.

Αυτό είναι ένα τελευταίο μαξιλάρι το οποίο αν χρησιμοποιηθεί για την κάλυψη των χρηματοδοτικών κενών, τότε οι τράπεζες θα είναι καλό να μη ζητήσουν νέα βοήθεια, εφόσον φυσικά τη χρειαστούν.

Το πρόβλημα της Ελλάδας δεν είναι πολιτικό. Είναι οικονομικό. Με το να κατεβάσεις το ΑΕΠ στα 175 δισ. μέσα σε 4 χρόνια δεν πρόκειται να λύσεις το ζήτημα του χρέους, ούτε, όμως, θα βγεις στις αγορές επειδή θα έχεις μειώσει το έλλειμμα.

Στύβοντας μια κοινωνία και ανεβάζοντας την ανεργία, δεν δημιουργείς ούτε επιχειρηματικές προσδοκίες ούτε πολιτική σταθερότητα. Αυτά όλα που επιβάλλει η τρόικα οδηγούν σε μια αλυσίδα επιπτώσεων, από την οποία έγκυροι διεθνείς αναλυτές έχουν αρχίσει να παίρνουν αποστάσεις.

Η Deutsche Bank επανέφερε το θέμα κουρέματος των διακρατικών δανείων στην τελευταία μηνιαία έκδοση του «House View». Αυτό, όμως, δεν πρόκειται να γίνει τζάμπα. Με τι θα συνδυαστεί, μόνο αυτή ξέρει...

Παναγιώτης Μπουσμπουρέλης

www.protothema.gr