Η πρόκληση για τους Ευρωπαίους προοδευτικούς.

Απ' άκρου εις άκρον της Ευρώπης αυξάνει η δυσαρέσκεια με την τρέχουσα απάντηση στις οικονομικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρώπη. Από το Παρίσι και το Βουκουρέστι στη Μαδρίτη και την Αθήνα, από το Δουβλίνο στο Λονδίνο, ο κόσμος κατεβαίνει στους δρόμους για να διαμαρτυρηθεί ενάντια στην κυβερνητική διαφθορά, την πολιτική απραξία και τις κοινωνικά άδικες απαντήσεις στην οικονομική κρίση, που ζητούν από εκείνους που πλήττονται σκληρότερα να θυσιάσουν τα περισσότερα. Σήμερα οι Ευρωπαίοι είναι πιο δύσπιστοι από ποτέ για το αν οι κυβερνήσεις μπορούν να είναι μια δύναμη του καλού ή για το αν το μέλλον επιφυλάσσει καλύτερες μέρες για εκείνους και τα παιδιά τους. Η πρόσφατη νίκη του Φρανσουά Ολάντ (François Hollande) στη Γαλλία ήγειρε ελπίδες πως μια πιο προοδευτική προσέγγιση είναι δυνατή. Σήμερα, η πρόκληση που αντιμετωπίζουν οι προοδευτικοί είναι να αποκαταστήσουν την εμπιστοσύνη προς το κράτος και να παρουσιάσουν ένα ρεαλιστικό σχέδιο σε εθνικό και πανευρωπαϊκό επίπεδο.

Πώς μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο;

Πρώτον, βασικός μας άξονας οφείλουν να είναι η μεταρρύθμιση και ο εκσυγχρονισμός. Μπορούμε να αποκαταστήσουμε την εμπιστοσύνη στο κράτος μόνο στο βαθμό που αυτό λειτουργεί ως ένας αποτελεσματικός και διαυγής σύμμαχος του λαού. Πρέπει να μπει ένα τέλος στη γραφειοκρατική αναποτελεσματικότητα, τις καταχρήσεις εξουσίας και την υπεξαίρεση των δημοσίων πόρων.

Στη Ρουμανία, έχουμε βαλθεί να δημιουργήσουμε πιο σύγχρονες δημόσιες υπηρεσίες με καλά καταρτισμένους, σωστά αμειβόμενους και -πάνω απ' όλα- υπερκομματικούς υπαλλήλους. Για να συμπληρωθεί αυτό το πρόγραμμα χρηστής διακυβέρνησης, η Ευρώπη χρειάζεται να μπει σε μια διαδικασία δημοκρατικής ανανέωσής της.

Χρειάζεται να βελτιώσουμε την λογοδοσία και να βάλουμε ένα τέλος στην κατάχρηση της κοινοβουλευτικής διαδικασίας και στα αδόκητα κοινοβουλευτικά προνόμια. Αλλά χρειάζεται επίσης να εξασφαλίσουμε πως τα εθνικά κοινοβούλια και το ευρωκοινοβούλιο θα παραμείνουν στο επίκεντρο της δημοκρατικής διαδικασίας.

Δεύτερον, στην οικονομία χρειάζεται να υπερβούμε την τρέχουσα αντιπαράθεση μεταξύ ανάπτυξης και λιτότητας. Όλοι οι λογικοί πολιτικοί θέλουν ανάπτυξη, όπως θέλουν και υγιή δημόσια οικονομικά. Με πιο έλλογες δαπάνες, σώφρονες επενδύσεις των διαθέσιμων πόρων και καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, αμφότερα μπορούν να επιτευχθούν. Αλλά ως προοδευτικοί, δεν είναι δυνατό να ακολουθούμε μια αμιγώς οικονομίστικη προσέγγιση. Χρειάζεται επίσης να μας καθοδηγούν ο πόθος για κοινωνική δικαιοσύνη και αλληλεγγύη, που χρειάζονται προνοητικότητα και μετριοπάθεια.

Στη Ρουμανία επί παραδείγματι, η κυβερνώσα «κοινωνική φιλελεύθερη ένωση» (USL) έχει δεσμευτεί να ισοσκελίσει τον εθνικό προϋπολογισμό αλλά και να επανορθώσει την υπερφορολόγηση των Ρουμάνων συνταξιούχων από την προηγούμενη κυβέρνηση· θα επιστρέψουμε τα χρήματα που κατακρατήθηκαν άδικα. Η ιστορία κρίνει τις κοινωνίες από το πώς συμπεριφέρονται στους νέους, τους ηλικιωμένους και τους ασθενείς. Σε αυτά, δεν έχουμε δικαίωμα αστοχιών.

Σε ολόκληρη την Ευρώπη ο κόσμος είναι έτοιμος να κάνει θυσίες, αλλά όχι να θυσιαστεί. Χρειαζόμαστε πιο δίκαιες απαντήσεις στην κρίση, με τους πλέον προνομιούχους να καταβάλουν δίκαιο αντίτιμο. Αυτός είναι ο λόγος που δεσμευτήκαμε να καταπολεμήσουμε τη φοροδιαφυγή, με καλύτερο συντονισμό των υπηρεσιών που είναι υπεύθυνες για την σύλληψη της φορολογικής ύλης, και πρόληψη και καταπολέμηση της διαφθοράς, όσο ψηλά κι αν βρίσκεται.

Αν η ιστορία κρίνει τις κοινωνίες από το πώς συμπεριφέρονται στους πιο αδύναμους, οι αγορές κρίνουν τις οικονομίες από τα κίνητρα που δίνουν στις ιδιωτικές επενδύσεις, από τις διαθέσιμες υποδομές που υποβοηθούν την ανάπτυξη και από το πόσο κοστίζει η δημιουργία θέσεων απασχόλησης. Σε ολόκληρη την Ευρώπη χρειάζεται μείωση της φορολόγησης της εργασίας, καλύτερη απορρόφηση της κοινοτικών πόρων και απλούστευση των επενδυτικών διαδικασιών. Αν δώσουμε μια νέα ώθηση στην ανάπτυξη, συγκρατώντας παράλληλα την κοινωνική μας συνοχή, θα ανταποκριθούμε στις ανάγκες του λαού μας ενώ θα τηρούμε στο ακέραιο τις υποχρεώσεις μας προς τους εταίρους μας -στην περίπτωση της Ρουμανίας το «διεθνές νομισματικό ταμείο» (ΔΝΤ) και την «παγκόσμιο τράπεζα».

Τέλος εμείς οι προοδευτικοί χρειάζεται να θυμηθούμε τον διεθνισμό μας. Πολλά από τα σημερινά μας προβλήματα είναι εκ φύσεως περιφερειακά ή παγκόσμια και όχι τοπικά. Η καλύτερη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών, προϋποθέτει την διεύρυνση και την ενίσχυση της συνθήκης του Σένγκεν. Για να ανταποκριθούμε στις αμυντικές μας υποχρεώσεις, χρειάζεται η ενεργός συμμετοχή μας στο ΝΑΤΟ. Η Ρουμανία έχει δεσμευτεί να ενδυναμώσει τις σχέσεις της με τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ και συμμετέχει στο πρόγραμμα ανάπτυξης της πυραυλικής άμυνας.

Αλλά και στο οικονομικό επίπεδο, οι Ευρωπαίοι προοδευτικοί χρειάζεται να δουλέψουμε μαζί ώστε να εξισορροπήσουμε το δημοσιονομικό σύμφωνο με δεσμεύσεις υπέρ της δημιουργίας θέσεων εργασίας και των επενδύσεων σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Αυτό σημαίνει έκδοση ομολόγων ευρωπαϊκών έργων για να προσελκυσθούν ιδιωτικές επενδύσεις σε πανευρωπαϊκές υποδομές, αύξηση των κεφαλαίων της «ευρωπαϊκής τράπεζας επενδύσεων» (ΕΙΒ) και επικέντρωση των διαρθρωτικών ταμείων στις επιχειρήσεις του μέλλοντος.

Το πολιτικό εκκρεμές αρχίζει να στρέφεται προς το προοδευτικό στρατόπεδο. Με εμπιστοσύνη στο νέο πολιτικό μας πρόγραμμα, οι προοδευτικοί δεν χρειάζεται να δείξουμε απλά πως είμαστε πρόθυμοι και προετοιμασμένοι να κυβερνήσουμε αποτελεσματικά, αλλά και πως μπορούμε να αλλάξουμε την Ευρώπη, να αποκαταστήσουμε την εμπιστοσύνη στο μέλλον και να παράσχουμε ίσες ευκαιρίες σε όλους.

του Βίκτορ Πόντα

Ο Victor Ponta είναι πρωθυπουργός της Ρουμανίας