Ένας Ιερώνυμος Μπός στην Άρτα.

Γράφει η Κατερίνα Σχισμένου.

Ο Ιερώνυμος Μπός γεννήθηκε το 1450 δηλαδή στο μεσαίωνα και το πιο γνωστό του έργο είναι σύμφωνα με τους μελετητές ο κήπος των επίγειων απολαύσεων όπου και φιλοτεχνήθηκε κατά την περίοδο 1490-1510, αγοράστηκε από τον βασιλιά Φίλιππο Β’ σε δημοπρασία το 1591 και τοποθετήθηκε στο σπίτι του στο Escoliar. Το 1939 μεταφέρθηκε στο μουσείο Πράδο της Μαδρίτης, όπου εκτίθεται μέχρι και σήμερα.

Αποτελείται από ένα τρίπτυχο πινάκων, το οποίο διαβάζεται από τα αριστερά προς τα δεξιά, σαν ένα βιβλίο, σαν μια ιστορία που εξιστορεί ο ίδιος και η τέχνη του. Ξεκινώντας από τον Παράδεισο ο καλλιτέχνης απεικονίζει το αμάρτημα της γνώσης με εξωκοσμικό ήδη πρωτοποριακό σουρεαλισμό που θ΄αναρωτιώνταν ένας σύγχρονος για τη δύναμη της σκέψης, της σύλληψης και της αποτύπωσης ενός τέτοιου κόσμου. Επικρατεί το γυμνό, τα ζώα με φανταστικές συχνά τρομακτικές ιδιότητες, αντικείμενα, φρούτα περίπλοκες συνθήκες. 

Για πολλούς, ο πίνακας αποτελεί προειδοποίηση για τα μελλούμενα, ενώ ορισμένοι υποστηρίζουν πως παρουσιάζει, λεπτομερώς, τον χαμένο παράδεισο αλλά και το δεξί τρίπτυχο τον σκοτεινό κόσμο ίσως της κόλασης. Η τελική κρίση και η απονομή της δικαιοσύνης η αμαρτία ως συνδετικός κρίκος και η πορεία αυτής. Ο πίνακας αποτελεί σίγουρα ένα διαχρονικό μήνυμα το οποίο δεν αποτυπώνεται εμφανώς αλλά με πολλά σύμβολα και σημαινόμενα. Ο θεατής πρέπει να παρατηρήσει, να σκεφτεί να μπεί στην τοπιογραφία της σκοτεινής σκέψης του ανθρώπου, του καλλιτέχνη του μεσαίωνα. Με χαρά και έκπληξη το είδαμε από ιδέα του συνεργατικού καφενείου Χάρτα να μετατρέπεται σε πράξη με τη συμβολή του Χρήστου Καρέζου και να κοσμεί τον τοίχο του. Τροφή για σκέψη και προβληματισμό... Πόσο μακριά είναι ο σύγχρονος άνθρωπος απ΄ αυτόν του μεσαίωνα; Πόσο διαχρονικό είναι το σκοτάδι και ο μοντερνισμός του Ιερώνυμου Μπός; Ευτυχώς υπάρχουν στην πόλη και τέτοιες αισθητικές επιλογές, φως στο σκοτάδι.

Κατερίνα Σχισμένου