Πέμπτη 20 Ιουνίου 2019

Αιγοπροβατοτροφία: Kουρά των αμνών, αλλά το μαλλί στα αζήτητα


Αυτή την εποχή, όπως και κάθε χρόνο, ολοκληρώνεται η διαδικασία κουρέματος των αιγοπροβάτων. Παραδοσιακά, ο τρόπος και η τεχνική κουρέματος αποτελούσαν ένα σημαντικό δρώμενο στη ζωή των κτηνοτρόφων. Σε συνδυασμό με τα έθιμα της κάθε περιοχής, η δραστηριότητα αυτή αποκτούσε γιορτινό χαρακτήρα με τη συμμετοχή όλων. Το μαλλί από τα ζώα χρησίμευε στην καθημερινότητα των ανθρώπων της υπαίθρου ως πρώτη ύλη για την ενδυμασία, καλύπτοντας το σύνολο των αναγκών του σπιτιού.
Η εριοϋφαντουργία, όπως ονομάζεται η βιοτεχνία ή βιομηχανία μεταποίησης του μαλλιού, για εκατοντάδες χρόνια παρήγαγε προϊόντα, εξασφαλίζοντας με αυτόν τον τρόπο εργασία σε όλη την αλυσίδα παραγωγής. Με την εξέλιξη της τεχνολογίας, παρέδωσε τη σκυτάλη στο σύνολό της σε νέες πρώτες ύλες για την παραγωγή υφασμάτων, οι οποίες χρησιμοποιούνται μέχρι και σήμερα, με σημαντικά μειωμένο κόστος παραγωγής. Η αλλαγή αυτή επηρέασε σημαντικά τον παραγωγικό χάρτη του κτηνοτροφικού τομέα, με αποτέλεσμα πολλά επαγγέλματα να έχουν σχεδόν εξαφανιστεί. Η εξέλιξη όμως της τεχνολογίας μπορεί να αναδείξει το αιγοπρόβειο μαλλί ως μία σημαντική πρώτη ύλη για την παραγωγή ποιοτικών προϊόντων και ειδικά αυτών της ένδυσης.

Αξιόπιστο, αλλά με μικρή αξία στην αγορά

Πολλά από τα νέα προϊόντα που παράγονται με συνθετικές πρώτες ύλες προκαλούν σημαντικά προβλήματα στην υγεία του ανθρώπου, λόγω της σύνθεσής τους. Το μαλλί, αντίθετα, παραμένει ένα αξιόπιστο προϊόν, φιλικό προς το δέρμα του ανθρώπου. Με τη χρήση νέων τεχνολογιών θα μπορούσε να αξιοποιηθεί καλύτερα και να δώσει προστιθέμενη αξία στην παραγωγή.
Περιγράφοντας την εικόνα της κατάστασης που επικρατεί σήμερα στον τομέα της αιγοπροβατοτροφίας, ο Νίκος Κατσούλας, κτηνοτρόφος από τη Λαμία, εξηγεί στην «ΥΧ» το αδιέξοδο στο οποίο έχει οδηγηθεί η διάθεση του μαλλιού των αιγοπροβάτων. «Το μαλλί των αιγοπροβάτων ακολούθησε την πορεία και την εξέλιξη της κλωστοϋφαντουργίας. Από τη στιγμή που έκλεισαν οι μεγάλες βιομηχανίες, σταμάτησε και η μεταποίηση του μαλλιού, με αποτέλεσμα σημαντικές ποσότητες να μένουν αδιάθετες και να αποτελούν βραχνά για τους κτηνοτρόφους στο πώς να τις διαχειριστούν. Οι πρώτες ύλες που χρησιμοποιούν διάφορες βιομηχανίες στον κόσμο προέρχονται από άλλες χώρες, με σχεδόν μηδενικό κόστος παραγωγής».

Σχεδόν το χαρίζουν

Για μειωμένο ενδιαφέρον από την πλευρά των παραγωγών κάνει λόγο και ο Αργύρης Μπαϊραχτάρης, κτηνοτρόφος από τον Τύρναβο, εστιάζοντας στη μειωμένη ζήτηση και στην τιμή του παραγωγού. «Γνωστοί κτηνοτρόφοι, για να μην το πετάξουν, το δίνουν σχεδόν τσάμπα σε εμπόρους, κοντά στα 12 λεπτά το κιλό. Από ό,τι γνωρίζουμε, οι ποσότητες αυτές εξάγονται στην Τουρκία, όπου και μεταποιούνται από διάφορες εταιρείες. Ακούσαμε ότι έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον και οι Ιταλοί, χωρίς όμως να έχουμε δει κάτι. Εμείς, από την πλευρά μας, είμαστε διατεθειμένοι να συνεργαστούμε με ερευνητικά κέντρα και εταιρείες που να δίνουν προστιθέμενη αξία στο προϊόν μας. Η κτηνοτροφία μας έχει ιστορία, παράδοση, ποιότητα και μπορούμε να αποκομίσουμε σημαντικά οφέλη. Μας λείπει η συνεργασία και μια ολοκληρωμένη στρατηγική για τον τομέα μας».

Για δομική και φαρμακευτική χρήση

Τη δική της οπτική για το θέμα μας μεταφέρει η Λένα Γεροθανάση από τα Ζαγοροχώρια, που μέσα από την οικοτεχνική της επιχείρηση, σε συνδυασμό με τον αγροτουρισμό, αξιοποιεί το μαλλί από τοπικές φυλές προβάτων και μαθαίνει την τέχνη στους επισκέπτες της περιοχής. «Το μαλλί των αιγοπροβάτων έχει μεγάλο ενδιαφέρον, αρκεί να το δούμε μέσα από μια άλλη σχέση. Πριν από λίγα χρόνια, σχηματίσαμε μια ομάδα και, σε συνεργασία με το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθήνας, προσπαθούμε να αναβιώσουμε τον παραδοσιακό τρόπο αξιοποίησης του μαλλιού, γνωρίζοντας τις δυνατότητές του μέσα από την παραγωγική αλυσίδα. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν η λανολίνη, μια πολύτιμη ουσία για φαρμακευτική χρήση, όπως επίσης και η δυνατότητα αξιοποίησης του μαλλιού ως δομικού υλικού».
Αν λάβουμε υπόψη ότι σήμερα εκτρέφονται στη χώρα εκατομμύρια αιγοπρόβατα και το μαλλί παραμένει αναξιοποίητο ως πρώτη ύλη, φαίνεται να υπάρχει διέξοδος για αυτό το προϊόν. Χώρες όπως η Ιρλανδία, η Νέα Ζηλανδία, η Αυστραλία κ.ά., χρησιμοποιούν το μαλλί ως πρώτη ύλη για την παραγωγή προϊόντων, όχι μόνο ειδών ένδυσης. Η χώρα πρέπει να προβεί σε όλες τις ενδεδειγμένες ενέργειες, ώστε να δώσει προστιθέμενη αξία στο προϊόν. Πρέπει με κάθε τρόπο να σταματήσει η ζημιογόνος αυτή πρακτική και να αναζητηθούν τρόποι απαλλαγής από τον όγκο μαλλιού μετά από την κουρά των αμνών.

Στα αζήτητα και το δέρμα των ζώων

Η άποψη του κ. Κατσούλα είναι ότι υπάρχει μια συνολική υποβάθμιση όλων αυτών των κτηνοτροφικών προϊόντων. «Εμείς απλά το βλέπουμε ως υποπροϊόν, χωρίς καμία αξία, και προσπαθούμε, με οποιονδήποτε τρόπο, να το ξεφορτωθούμε από την παραγωγή μας. Την ίδια κατάληξη έχει και το δέρμα των ζώων, με τιμές από 50 λεπτά το τεμάχιο για το πρόβατο και 1 ευρώ για το αρνί. Δεν υπάρχει πλέον ενδιαφέρον να συζητάμε για την αξιοποίηση αυτών των προϊόντων».

Δεν υπάρχουν σχόλια: