Παρέμβαση του Προέδρου της 'Ενωσης των Συλλόγων και Αδελφοτήτων της Δ.Ε. Αθαμανίας του Δήμου Κεντρικών Τζουμέρκων παιδιάτρου Αντώνη Κοντού στην Παρουσίαση του Βιβλίου του Δημήτρη Βλαχοπάνου "ΑΓΑΠΗΜΕΝΗ ΜΟΥ ΑΔΕΛΦΗ ΑΛΕΞ"

Θα ήθελα να συγχαρώ το Δημήτρη Βλαχοπάνο για την προσφορά του στη λογοτεχνία αλλά και στην ιστορία, διότι τα περισσότερα βιβλία του εκτός από λογοτεχνικά είναι και μοναδικά ιστορικά βιβλία.

Έχει βάλει δε σκοπό της ζωής του ο Δημήτρης να κάνει γνωστό στα πέρατα του κόσμου το ολοκαύτωμα του Κομμένου, του χωριού του δηλαδή, που δυστυχώς σε πολλούς Έλληνες δεν είναι γνωστό.

Ως Ηπειρώτης, ως Αρτινός, το θεωρώ αδιανόητο να μην έχουμε μάθει στα σχολεία μας για το ολοκαύτωμα του Κομμένου ενώ μαθαίναμε για παράδειγμα στην Κύρου Ανάβαση: '' Δαρείου και Παρυσάτιδος γίνονται παίδες δύο....''.

Ευτυχώς Δημήτρη με τα βιβλία σου μάθαμε τι έγινε εδώ στον τόπο μας, μάθαμε τι έγινε δίπλα μας στο ολοκαύτωμα του Κομμένου.

Εγώ προσωπικά θα ήθελα Δημήτρη να σε ευχαριστήσω διότι σαράντα χρόνια περίμενα να μάθω γιατί έγινε αυτή η σφαγή στο γάμο και γενικότερα γιατί έγινε το ολοκαύτωμα στο Κομμένο.

Νόμιζα πως μου έλεγε ψέματα ο μπάρμπα Τόλιας όταν μου έλεγε πως δεν έγινε για αντίποινα η σφαγή στο Κομμένο. Ο μπάρμπα Τόλιας ήταν αυτός που έπαιζε βιολί στο γάμο και ήταν ο μόνος που σώθηκε σε αυτόν το γάμο.

Τον μπάρμπα Τόλια τον γνώρισα πριν από σαράντα χρόνια περίπου στις Συκιές Άρτας, στο χωριό του. Οι Συκιές είναι ένα χωριό πριν από το Κομμένο.

Όταν μου είπαν πως μόνο αυτός σώθηκε στο γάμο σε μένα φάνηκε πως ήταν ένας ήρωας. Τον πλησίασα λοιπόν και με την τότε παιδική μου περιέργεια του ζήτησα να μου πει τι έγινε σε αυτόν το γάμο και για το πώς σώθηκε.

Νομίζω πως αξίζει να μάθετε όλοι σας για το πόσο μεγάλη τύχη είχε αυτός ο άνθρωπος!! Τύχη βουνό που λέμε !!

Μου είπε λοιπόν ο μπάρμπα Τόλιας πως πράγματι είχε τελειώσει ο γάμος, τους πλήρωσε ο πατέρας της νύφης, ο Θεόδωρος Μάλιος, και επειδή έμεινε πολύ ευχαριστημένος τους έδωσε και επιπλέον χρήματα, όπως σωστά αναφέρεις Δημήτρη στο βιβλίο σου. Στη συνέχεια ο κλαρινίστας που συνήθως είναι ο αρχηγός της ορχήστρας τους τα μοίρασε τα χρήματα.

Ο Τόλιας όμως νόμισε πως τον γέλασαν στη μοιρασιά! Νόμισε πως του έδωσαν πέντε δραχμές λιγότερα. Πήγε δίπλα από το σπίτι για να τα ξαναμετρήσει. Άφησε κάτω το βιολί και άρχισε να μετράει τα χρήματα, όταν ξαφνικά άκουσε τους Γερμανούς να εισβάλουν στο σπίτι. Άκουσε τη φασαρία και τα ποτήρια να σπάνε , ήταν τη στιγμή που ο Γερμανός κλώτσησε τον δίσκο με τα ποτήρια, όπως αναφέρεται στο βιβλίο σου Δημήτρη. Πήγε τότε λίγο πιο πέρα δίπλα σε μια πορτοκαλιά, έπεσε κάτω και περίμενε να δει τι θα γίνει. Το βιολί είχε μείνει τέσσερα-πέντε μέτρα πιο μακριά.

Όταν οι Γερμανοί τους σκότωσαν όλους και έφευγαν από το σπίτι, ένας Γερμανός ερεύνησε το σπίτι απ΄έξω γύρω-γύρω. Είδε το βιολί κάτω και τον Τόλια επίσης πεσμένο λίγο πιο πέρα και νόμισε πως τον είχαν σκοτώσει οι άλλοι και ότι το βιολί του έπεσε από το χέρι και λίγο πιο πέρα έπεσε και ο μπάρμπα Τόλιας.!! Δίνει λοιπόν ο Γερμανός μια κλωτσιά στο βιολί και άλλη μια στον Τόλια γυρίζοντάς τον ανάποδα. Ο Τόλιας συνέχισε να παριστάνει τον πεθαμένο και καταυτόν τον τρόπο σώθηκε.

Όταν έλεγαν στο χωριό, όπως ορθά γράφεις Δημήτρη, ότι στου Θόδωρου Μάλιου δεν έμεινε τίποτα, ο Τόλιας μονολογούσε: Μα τί λέτε; εγώ την γλίτωσα!!

Ο Τόλιας είχε ένα μικρό προβληματάκι, ένα κουσούρι θα έλεγα, ήταν λίγο κεκές. Επειδή στο καφενείο του χωριού τον πείραζαν με πήρε στο σπίτι του για να μου τα διηγηθεί. Η Κακοτόλιανα, έτσι αποκαλούσαν τη σύζυγο του μπάρμπα Τόλια, μας καθάριζε και πορτοκάλια θυμάμαι. Όταν όμως τον ρωτούσα συνέχεια πως ήταν δυνατόν να έγινε αυτό το μακελειό χωρίς αιτία, χωρίς να έχει προηγηθεί ο σκοτωμός κάποιων Γερμανών, μου απαντούσε: "Τι να σου πω παιδί μου, δεν ξέρω, εγώ μόνο βιολί ξέρω να παίζω, Γερμανοί πάντως στο χωριό δεν είχαν σκοτωθεί."

Τώρα, σαράντα χρόνια μετά, διαβάζοντας το βιβλίο σου Δημήτρη, έμαθα πως η αιτία του ολοκαυτώματος ήταν το γεγονός ότι ο Γερμανός που τυχαία πέρασε από το χωριό, είδε στημένα στην πλατεία τα όπλα των ανταρτών.

Με ξενύχτησες Δημήτρη μου όταν μου έδωσες το βιβλίο σου, το διάβασα όλο σε μία νύχτα..!! Μού θύμισες την εξεταστική περίοδο στα φοιτητικά μου χρόνια, διότι από τότε είχα να ξενυχτήσω διαβάζοντας.

Οφείλω όμως να σε συγχαρώ ακόμα για μια φορά Δημήτρη και να πω πως το βιβλίο σου μου αποσαφήνισε όλες μου τις απορίες που είχα και δεν ήξερε να μου τις εξηγήσει ο μπάρμπα Τόλιας. Όπως για παράδειγμα γιατί το γλέντι μετά το γάμο έγινε στο σπίτι της νύφης στο Κομμένο και όχι στον Παχυκάλαμο στο σπίτι του γαμπρού όπως συνήθως γίνεται . Εμείς στην Ήπειρο έχουμε και τραγούδι για την στιγμή που φτάνει η νύφη στο σπίτι, αυτό που λέει: " Έβγα έξω πεθερά να υποδεχτείς τη νύφη....." : Αν είχε γίνει το γλέντι στο χωριό του γαμπρού που πού ήταν απέναντι από το ποτάμι θα είχαν σωθεί όλοι τους. Ο γαμπρός όμως ήταν ορφανό παιδί και επόμενο ήταν πως δεν υπήρχε αυτή η δυνατότητα !

Δεν ήξερε επίσης να μου πει για το πως σώθηκε ο Αλέξανδρος και Μαρία, που σώθηκαν διότι είχαν φύγει από το σπίτι νωρίτερα και πήγαν τις αγελάδες για βοσκή, για να μην κλάψει ο Αλέξανδρος αφού θα έβλεπε την αδελφή του, την Αλεξάνδρα, να φεύγει από το σπίτι και που θα πήγαινε σε άλλο χωριό.

Συνέχισε φίλε Δημήτρη να γράφεις, έτσι, με την τόσο όμορφη και γλαφυρή Ηπειρώτικη γλώσσα που εσύ ξέρεις και γράφεις.!! Εμείς να ξέρεις πως σε καμαρώνουμε και είμαστε περήφανοι για σένα ..!!