Τρίτη 16 Σεπτεμβρίου 2025

Εξ Ηπείρου. .............. (Σπύρος Χ. Γιώτης)





Γράφει ο Αθανάσιος Δημ. Στράτης.


Περιδιαβαίνοντας παμπάλαια φύλλα εφημερίδων, ανακαλύπτει κανείς δημοσιεύματα αναφερόμενα σε ήρωες της Ηπειρωτικής γής, όχι τόσον προβεβλημένους όσο άλλοι της εποχής των, αλλά άγνωστοι στο ευρύ κοινό, ακόμη και σε αυτό των κοντοσυγχωριανών των. Ήρωες που έδωσαν τα πάντα για την ανεξαρτησία της Ελλάδας και άλλους που πάλεψαν να ορθοποδήσει στις δύσκολες εκείνες εποχές. 

Μία από αυτές τις οικογένειες ήταν των Γιωταίων με καταγωγή το χωριό Βαριάδες Ιωαννίνων (Λάκκας Σουλίου). 

Η εφημερίδα Φωνή της Ηπείρου δημοσίευσε στις 13 Φεβρουαρίου 1898 το παρακάτω κείμενο για τον θανόντα Σπύρο Χ. Γιώτη:




Σπύρος Χ. Γιώτης.

“Την 4ην Φεβρουαρίου 1898 απεβίωσε, και την 5ην κατήλθεν εις τον τάφον έν από τα ολίγα λείψανα της παρωχημένης λεβεντιάς του ελληνικού Στρατού ο αντισυνταγματάρχης του πεζικού Σπύρος Γιώτης. Οι επιζώντες συστρατιώται του και συναγωνισταί του Δ. Μπαϊραχτάρης, Αλ. Δράκος και τινες άλλοι μετρούνται εις τα δάκτυλα. Κατετάχθη εις τον στρατόν  17ετής και υπηρέτησεν ευόρκως 40 όλα έτη, και καθ’ όλον αυτό το μακρόν διάστημα υπήρξε τύπος και υπογραμμός της αρετής και του καθήκοντος. Εγεννήθη εν Αγρινίω και κατήγετο εκ Βαριάδων του Σουλίου (Λάκκας Σουλίου), ενός εκ των μαχιμωτέρων χωρίων του Εφταχωρίου της Σουλιωτικής Δημοκρατίας, όπερ χωρίον ανήκεν εις τον προπάππον του τον διάσημον Αϊ-Γιαν-Βιλαετλήν Παπά Ζώτον, φονευθέντα εν εσχάτω γήρατι εν Βρεστενίτση των Αγράφων κατά το 1803, μετά την πρώτην καταστροφήν του Σουλίου.

Η οικογένεια των Γιωταίων υπήρξε μία των μεγαλειτέρων και μαχιμωτέρων οικογενειών της Ηπείρου. Ο πάππος του μεταστάντος Γιώτης υπήρξεν ο διάσημος αρματωλός και κλέφτης της παρελθούσης εκατονταετηρίδος, συναγωνιστής και γυναικάδελφος του διασήμου ήρωος και αρχηγού του Σουλίου Κίτσιου Μπότσαρη, εις αυτόν δε αναφέρεται το πασίγνωστον Ηπειρωτικόν άσμα:

“Τι συλλογιέσαι, Γιώτη μου, τι βάνεις με το νού σου;

Καιρός δεν είνε για κλεψιά, κι ούτε γι’ αρματωλίκι.

Τι τα ντερβένια τούρκεψαν τα πήραν αρβανίτες κ.λ.π.”

Ο δε πατήρ του Χρήστος Γιώτης, ού τινος έπεσαν 4 όλοι αδελφοί εν τω ιερώ αγώνι του 1821, υπήρξεν είς των ανδρειοτέρων, των εντιμωτέρων και των μετριοφρονεστέρων αγωνιστών του 1821, και συνεδέετο δια στενωτάτης συγγενείας μετά της οικογενείας των Μποτσαραίων και άλλων καπετανικών του Σουλίου οικογενειών και απέθανε έχον το σώμα διάτρυτον εκ των τουρκικών σφαιρών, αλλά και με την ευχαρίστησιν ότι είχε 4 εκλεκτούς υιούς εν τω Ελληνικώ Στρατώ, και ένα εν τη πολιτική υπαλληλία, τον νυν έφορον Αττικής κ. Δημ. Γιώτην, τον τιμιώτερον του οικονομικού κλάδου τύπον.

Πρό μιάς μόλις δεκαετίας υπηρέτουν εν τω Ελληνικώ Στρατώ 4 Γιωταίοι ενδεδειγμένης ικανότητος και γενναιότητος αξιωματικοί. Οι Γιάννος, Γιώτης, Σπύρος Γιώτης, Κώστας Γιώτης και Πέτρος Γιώτης, και σήμερον δεν υπάρχει ούτε είς. Το αμείλικτον του θανάτου δρέπανον τους εθέρισεν όλους εκτός του μικροτέρου Πέτρου Γιώτη, του γενναιότατα πολεμήσαντος κατά τον ατυχή μας πόλεμον εις τα Τζουμέρκα, όστις ένεκα φοβεράς κατ’ αυτού διωργανωθείσης αδικίας, απεστρατεύθη!

Ο Σπύρος Γιώτης τω 1862 εν ηλικία 21 ή 22 ετών ήτον ανθυπασπιστής, πράγμα σπανιώτατον εις την εποχήν του, χωρίς να εξέλθη από στρατιωτικήν σχολήν, αποκτήσας όλους τους βαθμούς του από του δεκανέως και άνω επί στρατιωτικαίς αρεταίς. Τότε, κατά την έξωσιν του αειμνήστου Όθωνος έπαιξε σπουδαίον πρόσωπον, μετά του μακαρίτου Αντωνίου Ζέρβα, του πρό τριών ετών αποθανόντος αντισυνταγματάρχου, αιχμαλωτίσαντες τους υπουργούς Βούλγαρην και Κουμουνδούρον έμπροσθεν του Πύργου της Δουκίσσης, και αναγκάσαντες την τότε κυβέρνησιν να αποφυλακίση τον περιβόητον Λεωτσάκον, όν είχε φυλακίσει.

Επελθούσης της τάξεως και εγκαθιδρυθείσης εις τον Ελληνικόν θρόνον της παρούσης δυναστείας ο Σπύρος Γιώτης ών λίαν εγγράμματος μεταξύ των συναδέλφων του καθείξαν επί μακρόν εμπιστευτικάς θέσεις διατελέσας διαρκής υπασπιστής του τέως αποθανόντος υποστρατήγου Δαγκλή. Υπήρξεν είς των διασημοτέρων ληστοδιωκτών της εποχής της μεγάλης ληστείας εξολοθρεύσας πολλάς ληστοσυμμορίας εκ παραλλήλου προς τους διασήμους ληστοδιώκτας τη ςεποχής εκείνης Ν. Μακρήν τον νυν υποστράτηγον, Κίτσιον Μπότσαρην και Δ. Μπαϊρακτάρην, συνταγματάρχας.

Έν των σπουδαιοτέρων προσόντων του μεταστάντος ήτο η έκτακτος οξύνεια και η μέχρις ελαττώματος τιμιώτης του χαρακτήρος του. όταν δε ο υποστράτηγος Ν. Μακρής ανέλαβε την διοίκησιν του αρχηγείου της Θεσσαλίας, καθ’ ήν εποχήν η δύστηνος αύτη χώρα ήτον έρμαιον της ζωοκλοπής και της ληστείας, προς τον Σ. Γιώτην έστρεψε το βλέμμα του. ο Γιώτης αρνηθείς κατ’ αρχάς να αναλάβη την  ανωτέραν εποπτείαν του νομού Τρικκάλων ηναγκάσθη επιτέλους να δεχθή. Ως τοιούτος δε ηυδοκίμησε τόσον ώστε η τότε κυβέρνησις αμείβουσα τας πράξεις και τον ζήλον του τιμίου και γενναίου ανδρός διώρισεν αυτόν ανώτερον επόπτην όλης της Θεσσαλίας. Η δράσις του εν Θεσσαλία υπήρξεν το κύκνειον άσμα του στρατιωτικού βίου του. Έφερεν εις το εδώλιον του κατηγορουμένου επί υποθάλψει ληστείας τον βουλευτήν Καλαμπάκας Γιαννούσιον Τάκην μετά των δύο αδελφών του και του γαμβρού του Χριστόδουλου Δημάκη, και αν ευρέθησαν ελαφροί τη συνείδησιν ένορκοι να καταστρέψωσι το τολμηρόν έργον του Σ. Γιώτη, ο βουλευτής Τάκης δεν εγκατέλειψε τας φυλακάς άσπιλος εν τη συνειδείσει του κόσμου.

Ο Σπύρος Γιώτης προσεβλήθη πρό ενός και ημίσεως έτους εξ αρθριτικών ρευματισμών και έκτοτε κατέκειτο κλινήρης, ένεκα τούτου δεν ηδυνήθη να λάβη μέρος εις τον πόλεμόν μας, η δε παθητική αύτη θέσις εδείνωσε την νόσον του εις ό συνετέλεσε και η αδικωτάτη αποστράτευσις του αδελφού του Πέτρου, και ούτως απεβίωσεν εξ εγκεφαλικής αποπληξίας την 4ην Φεβρουαρίου εν ηλικία 57 ετών, αφήσα ενάρετον σύζυγον, τρυφάν μονογενή θυγατέρα, προσφιλεστάτους αδελφούς και άλλους συγγενείς και αφοσιωμένους φίλους και συστρατιώτας.

Γαίαν  έχοι ελαφράν”.

Σημ. Ο Σπύρος Χ. Γιώτης μεταξύ των άλλων ασχολήθηκε με την αιχμαλωσίαν του Χαϊρεδίν μπέη από τους ληστάρχους Τσεκουραίους και τον Τσανάκα. Περί την παραπομπή των Τάκηδων εις δίκη επί υποθάλψει ληστών βλέπε εφημερίδα ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ, Μάϊος 1894. 

Δεν υπάρχουν σχόλια: