Τα πολύ συχνά επώνυμα Ελλήνων που προέρχονται από αλβανικές λέξεις

Εκτός από αυτά, αλβανικής προέλευσης λέξεις χρησιμοποιούνται στην καθημερινότητα του ομιλητή της ελληνικής.

Έχουμε ξαναπεί ότι ο γλωσσικός δανεισμός, δηλαδή η διαδικασία κατά την οποία μία γλώσσα παίρνει στοιχεία (κατά βάση λεξιλόγιο) από μία άλλη και τα ενσωματώνει στη δική της πραγματικότητα, είναι κάτι που το βρίσκουμε σε κάθε γλώσσα του κόσμου. Ως εκ τούτου και στα ελληνικά.

Συνήθως, όταν σκεφτόμαστε για δάνειες λέξεις στα ελληνικά, το μυαλό μας θα πάει κατευθείαν στις δύο γλώσσες «υψηλού κύρους»: Τα αγγλικά, που είναι κυρίως η γλώσσα της τεχνολογίας αλλά και τα γαλλικά. Υπάρχουν όμως και μία σειρά από άλλες γλώσσες που δανείζουν την ελληνική.

Ένα πολύ καλό παράδειγμα είναι οι αλβανικές λέξεις ή, για να το θέσουμε καλύτερα, οι λέξεις αλβανικής προέλευσης. Πολλές από αυτές έχουν ενσωματωθεί τόσο καλά στην ελληνική γλωσσική πραγματικότητα που δεν φαίνεται καν ότι είναι δάνειες.

Η μάλλον πιο γνωστή λέξη που χρησιμοποιούμε στα νέα ελληνικά και η οποία έχει αλβανική προέλευση, είναι η λέξη σβέρκος, η οποία προέρχεται από την αλβανική λέξη zverk, -u. H συγκεκριμένη λέξη σημαίνει, όπως και στα ελληνικά, το πίσω μέρος του λαιμού.

Αλλή μία πολύ γνωστή λέξη που έχει χρησιμοποιηθεί και στην αργκό παλαιότερων δεκαετιών είναι η λέξη τσίφτης, που βγαίνει από το αλβανικό qift που σημαίνει το γεράκι. Όπως και οι λέξεις μπέσα (και μπαμπέσης), μπάκα, μπουσουλάω, φλογέρα, η λούτσα ακόμα το κοκορέτσι.

Το πιο εντυπωσιακό βέβαια είναι ότι η πιθανότερη ετυμολογία της λέξης λουλούδι έρχεται από το αλβανικό lule, με πανάρχαια πορεία στον χρόνο, και πέρασε στα νέα ελληνικά μέσω των αρβανίτικων. Σε αυτό το ζήτημα βέβαια υπάρχουν κάποιοι που θεωρούν ότι η λέξη προέρχεται από το λατινικό lilium, εκδοχή όμως που είναι σίγουρα λιγότερο πιθανή.

Εντυπωσιακό είναι επίσης ότι πολλά ελληνικά επώνυμα έχουν ως βάση αλβανική ρίζα: Μπούρας, Λάγιος, Γκ(ι)ώνης, Πλιάκος, Σιούτος, Λάλας, Βλάμης κτλ. είναι μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα.

Όπως έχουμε πει και αλλού, η ιστορία των λέξεων μπορεί να μιλήσει για τη συνύπαρξη των λαών εδώ και αιώνες. Προφανώς, αντίστοιχα πολλές ελληνικές λέξεις χρησιμοποιούνται στην Αλβανία και στα Βαλκάνια.

Νίκος Σταματίνης

https://www.tampouloukia.gr/