Δευτέρα 18 Απριλίου 2016

Από τον Πρωτοψάλτη Απόστολο Κωσταντ. Καλδάνη, ένα CD Εκκλησιαστικής Βυζαντινής Μουσικής, γεμάτο άρωμα Πατριαρχικού Ύφους.


Εκεί κοντά ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ και Πάσχα του 2014 ο Απόστολος Καλδάνης, ο Πρωτοψάλτης από το Θεσπρωτικό Πρέβεζας, κυκλοφόρησε δίσκο ακτίνας (CD) με τίτλο «ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΙ ΥΜΝΟΙ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ», όπου ο ίδιος ερμηνεύει υπέροχα 26 ΥΜΝΟΥΣ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ, με το γνήσιο μεγαλοπρεπές ύφος της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας (το επιλεγόμενο και «Πατριαρχικόν Ύφος»).
Το έργο του αυτό, γέννημα στέρεας θέλησης, αφοσιωτικής αγάπης επί πολλά χρόνια προς την ψαλτική και γενικότερα την Εκκλησιαστική, Υμνωδία και της σφοδρής επιθυμίας του, έρχεται να προστεθεί επάξια στον δισκογραφικό πλούτο των σημαντικότερων νεότερων δημιουργών – ερμηνευτών Εκκλησιαστικής Βυζαντινής Μουσικής. Αποτελεί δε την πρώτη επίσημη δισκογραφική δουλειά του καλλικέλαδου Πρωτοψάλτη και είναι προσφορά του, πρωτίστως, προς τους Χριστιανούς που είναι συνειδητά φιλακόλουθοι και ύστερα προς τον μυημένο κόσμο και ασχολούμενο με «την θείαν του Δαμασκηνού τέχνην».
Γνωρίζω τον Απόστολο Καλδάνη από παιδάκι. Έτσι, ξέρω πως από πολύ νωρίς εκδήλωσε έφεση και αγάπη για την Ψαλτική Τέχνη και το Δημοτικό Τραγούδι. Βλέπετε, τα ακούσματα από τον αείμνηστο πατέρα του Κωνσταντή Καλδάνη, Ψάλτη στην «ΠΑΝΑΓΙΑ» ΘΕΣΠΡΩΤΙΚΟΥ πάνω από εξήντα (60) χρόνια και από τον αείμνηστο θείο του Λεωνίδα Παπακώστα, μελωδικότατο ψάλτη «κάρπισαν» μέσα του «καρπόν εκατονταπλασίονα».
Είχα τη χαρά και την τιμή να πρωτομάθω στον Απόστολο τα πρώτα σημαδόφωνα της Εκκλησιαστικής Βυζαντινής Παρασημαντικής, όπως τα είχα μάθει εγώ στο Ιεροδιδασκαλείο Βελλάς Ιωαννίνων (καλοκαίρια 1956 και 1957 που τότε φοιτούσα).
Τη μεγάλη προσπάθεια, ως έφηβος ο Απόστολος Καλδάνης, την έκανε αργότερα στη «Βυζαντινομάνα» Θεσσαλονίκη όπου μαζί με τη σπουδή της Θεολογίας στο εκεί «ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ» Πανεπιστήμιο, είχε τη χρυσή ευκαιρία και να μαθητεύσει κοντά σε φτασμένους Πρωτοψάλτες (Ζαχαρία Πασχαλίδη, Δημήτριο Σουρλαντζή, Αθανάσιο Παναγιωτίδη) αρχικά και ειδικότερα στους μέγιστους Άρχοντες Πρωτοψάλτες με το μεγάλο όνομα και κύρος, Χαρίλαο Ταλιαδώρο, Αθανάσιο Καραμάνη και Χρύσανθο Θεοδοσόπουλο που επί πολλά χρόνια μεσουρανούσαν στα Αναλόγια των Ι. Ν. «Της Του ΘΕΟΥ ΣΟΦΙΑΣ», του Μητροπολιτικού Ι. Ναού «ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΤΟΥ ΠΑΛΑΜΑ» και «ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ» αντίστοιχα, κοντά στους οποίους διαμόρφωσε το προσωπικό του ψαλτικό ύφος, ενστερνίστηκε και αφομοίωσε το Παραδοσιακό απέριττο αλλά μεγαλοπρεπές στην πραγματικότητα Πατριαρχικό ύφος, αυτό που κυριαρχεί στη Μεγάλη του Χριστού Εκκλησία και στην Αρχιεπισκοπή Κωνσταντινουπόλεως, με αντηχήματα και μνήμες γεμάτο, τόσων μεγάλων Αρχόντων Πρωτοψαλτών και Λαμπαδαρίων του Πατριαρχικού Ναού «ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ», που το ψάλσιμό τους αποκαλύπτει ξεχασμένους κραδασμούς και την αντοχή και το κάλλος της «Πατρώας» Μουσικής. Από εκεί η πλούσια μουσόστολη συγκομιδή μεταλαμπαδεύτηκε σ’ όλες τις πόλεις της Ελλάδας. Πάντως τα σκήπτρα εξακολουθεί να τα κρατά η Θεσσαλονίκη μας και η Βόρεια Ελλάδα.
Με τον Απόστολο, τον οποίον πραγματικά καμάρωνα, «συνυπήρξαμε» ιεροψαλτικά, στο Θεσπρωτικό, όταν εγώ Πρωτοψαλτούσα επί 12 (σχεδόν, 1990 – 2001) χρόνια στην γερόντισσα ομορφοεκκλησία του «ΓΕΝΕΣΙΟΥ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ». Τις μεγάλες γιορτές που τακτικότατα ερχόταν στο χωριό (:8 Σεπτεμβρίου, Χριστούγεννα – Πρωτοχρονιά – Θεοφάνια, Μεγάλη Εβδομάδα και Πάσχα) συμψάλλαμε «μ’ ένα στόμα» τα αθάνατα μαθήματα που και μόνο αρμόζουν στην Ορθόδοξη Λατρεία της Ανατολικής Χριστιανικής Εκκλησίας. Αρκετές φορές πρόθυμα του παραχωρούσα τη θέση μου και εγώ συνέψαλλα συμπαραστεκόμενος δίπλα του. Είναι πολλές και έντονες οι κοινές ιεροψαλτικές μνήμες.
Αξέχαστες όμως μου μένουν τα βράδια της Μ. ΤΡΙΤΗΣ, της Μ. ΠΕΜΠΤΗΣ και της Μ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ:
Μ. ΤΡΙΤΗ: Ο Απόστολος «κεντούσε» με την γλυκιά φωνή του στα Τροπάρια «Οτε η αμαρτωλός», στο δε τροπάριο της Κασσιανής με ημίσβηστα τα φώτα και άκρα ησυχία, εμείς ψάλαμε το μεγάλο Τροπάριο με σιγανές φωνές (Μάθημα του αείμνηστου Άρχοντα Πρωτοψάλτη ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΠΡΙΓΓΟΥ) και στα σημεία «Δέξαι μου τας πηγάς των δακρύων…» εγώ ισοκρατούσα μια μουσική οχτάδα κάτω και ο Απόστολος υψιπετούσε (!!) βάζοντας όλη την ευλυγισία της φωνής του για να εκτελέσει τις αριστοτεχνικές διέσεις, υφέσεις και τις έλξεις του μουσικού κειμένου που σ’ αγγίζουν θέλεις δεν θέλεις στην καρδιά. Πραγματική κατανυκτική πανδαισία!
Το βράδυ της Μ. ΠΕΜΠΤΗΣ, της κουραστικής αλλά και τόσο καθηλωτικής με την εναλλαγή των ήχων και την ποικιλία των Τροπαρίων. Ρυθμός έγχρονος, ακριβής και ηδύμολπος. Χρονικές αγωγές και παύσεις σύντομες και κοφτές! Όλα προσαρμοσμένα στο απέριττο αλλά μεγαλοπρεπές Πατριαρχικό ύφος. Για πρώτη φορά καθιερώσαμε στην Παναγία Θεσπρωτικού να ψάλλονται τα αργά μαθήματα του ΙΑΚΩΒΟΥ ΝΑΥΠΛΙΩΤΗ: 1) Δοξαστικό των Αποστίχων: «ΚΥΡΙΕ, ΑΝΑΒΑΙΝΟΝΤΟΣ ΣΟΥ ΕΝ ΤΩ ΣΤΑΥΡΩ» και το ΚΑΙ ΝΥΝ: «ΗΔΗ ΒΑΠΤΕΤΑΙ ΚΑΛΑΜΟΣ…» Με ηδύτητα και πάθος, αλλά και προσευχητική διάθεση.
Τέσσερες ή πέντε φορές Μ. Πέμπτη είχαμε τον μακαριστό Δεσπότη ΜΕΛΕΤΙΟ, να παρίσταται. Έδειχνε την ευχαρίστησή του και μας απηύθυνε, εκφράζοντας την ικανοποίησή του, τα ειλικρινή συγχαρητήριά του. Αυτές τις Μ. ΠΕΜΠΤΕΣ τελειώναμε την Ακολουθία τα άγρια μεσάνυχτα γύρω στη … μία η ώρα!!! Από τις 7.30 ως τη μία!!! Έξι ώρες οι δυο εκεί να ψάλλουμε συνέχεια γεμάτοι τέλεσμα λειτουργικό και μέθη υμνολογική!!! Σήμερα που εγώ έχω αποσυρθεί από το Ιερό Αναλόγιο, κάθε Μ. ΕΒΔΟΜΑΔΑ ξαναφέρνω στο μυαλό μου εκείνες τις εικόνες της ερμηνείας μας της μουσόστολης Μεγαλοπεμπτιάτικης συγκομιδής, ξαναζώ μ’ αυτές και συγκινούμαι.
Με συνεπήρε, φίλε αναγνώστη ο οίστρος και έγραψα όσα διάβασες μέχρις εδώ, με μοναδικό σκοπό όχι να προβάλω τον εαυτό μου, αλλά για να δείξω τι αντιπροσωπεύει αυτός ο Μεγαλοβδομαδιάτικος Βυζαντινός δίσκος του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ Κ. ΚΑΛΔΑΝΗ, ως ύφος ερμηνείας και εκτέλεσης των υπέροχων Ύμνων. Γιατί όπως και τότε οι δυο μας, έτσι και τώρα μόνος του, αποδεικνύει ότι «το βυζαντινό μέλος στην πράξη, όταν εκτελείται σωστά και με σεβασμό, δεν αποτελεί βουβό και αδρανές μουσειακό κειμήλιο. Ούτε στατικό πνευματικό παράγοντα και ότι η Βυζαντινή μουσική πιστή εκτέλεση των θεσπέσιων Ύμνων της Εκκλησίας μας συνιστά, πέρα από την ώθηση για ικεσία και προσευχή, την αποκάλυψη του ωραίου που προκαλεί συγκινήσεις στην ψυχή των πιστών χριστιανών, ανάγοντας τον εσωτερικό άνθρωπο στη σφαίρα του μεγαλειώδους. Εκφράζει το «άκτιστον» σε μια ατέρμονα κλίμακα αποχρώσεων, γεννώντας λεπτότατες σκέψεις και ανασύροντας πλήθος συναισθημάτων, συναρτώμενων με την αληθινή ΖΩΗ, τον ΘΑΝΑΤΟ και προπαντός με την ΑΝΑΣΤΑΣΗ του ΚΥΡΙΟΥ μας.
Πρέπει να συνεχίσει τις πρότυπες ηχογραφήσεις για να μας χαρίσει με την αγγελόφωνη φωνή του και άλλες συγκινήσεις. Γι’ αυτό εύχομαι στον άξιο Πρωτοψάλτη μας ΑΠΟΣΤΟΛΟ ΚΩΝ. ΚΑΛΔΑΝΗ υγεία, κραταίωση φωνητική, σωματική, πνευματική και ψυχική, ώστε με σεμνότητα, ταπεινότητα και πιστότητα να ψάλλει για πάρα πολλά χρόνια, πάντα «από διφθέρας» προς αγαλλίαση των εκκλησιαζόμενων, ικανοποίηση του ίδιου και κυρίως προς δόξαν της αξεπέραστης Εκκλησιαστικής μας Υμνολογίας και της υπέροχης Χριστιανικής λατρείας και του Τριαδικού Θεού.
Πρέβεζα, Πάσχα του 2014

Δεν υπάρχουν σχόλια: