Παρασκευή 9 Αυγούστου 2013

Με βαρίδια αντί για σωσίβια μοιάζει η βοήθεια της τρόικας σε μια Ελλάδα που διαρκώς κολυμπάει απεγνωσμένα για να διασωθεί από το τσουνάμι της ύφεσης και της κοινωνικής κατάρρευσης,


Με βαρίδια αντί για σωσίβια μοιάζει η βοήθεια της τρόικας σε μια Ελλάδα που διαρκώς κολυμπάει απεγνωσμένα για να διασωθεί από το τσουνάμι της ύφεσης και της κοινωνικής κατάρρευσης, αλλά όλο στο ίδιο σημείο της καταιγίδας βρίσκεται. Ή κι ακόμα χειρότερα…

Η πρόσφατη διαπίστωση της Eurostat είναι εφιαλτική. Το δημόσιο χρέος της Ελλάδας ανέβηκε κατά 24,5 δισεκατομμύρια ευρώ στο α’ τρίμηνο του 2013 (στα 305 δισ. από 280,4 πέρυσι το ίδιο διάστημα) κι εκτινάχθηκε στο 160% του ΑΕΠ από 136%. Αυτή η αύξηση κατά 24,1% σε σχέση με το α’ τρίμηνο του 2012 δείχνει πια και στον πιο δύσπιστο ότι οι αριθμοί δεν βγαίνουν.

Αν, δηλαδή, ύστερα από ένα τέτοιο κούρεμα χρέους, απίστευτη φορολόγηση, οριζόντιες μειώσεις ξανά και ξανά σε συντάξεις - μισθούς και τόσα μέτρα συνολικά, το αποτέλεσμα είναι αυτό, τότε τα συμπεράσματα είναι αυτονόητα για την περιβόητη… συνταγή, που μοιάζει ποτισμένη με δηλητήριο. Ούτως ή άλλως και το ΔΝΤ έχει παραδεχτεί ότι δεν είναι στραβός ο γιαλός…

Μια σύγκριση με τους αριθμούς την άνοιξη του 2010, όταν η Ελλάδα σπρωχνόταν στο πρώτο μνημόνιο και στην τρόικα, είναι ενδεικτική.

Μαύρο καρό (χαρτιά)Στις 31.3.2010, όταν τα spreads είχαν αρχίσει πια να παίρνουν την ανηφόρα σφίγγοντας κι άλλο τη θηλιά στον λαιμό της Ελλάδας, το χρέος της κεντρικής κυβέρνησης ήταν 310 δισεκατομμύρια ευρώ.

Μαύρο καρό (χαρτιά)Τον Απρίλιο του 2011 η Eurostat ανακοίνωσε ότι «το ελληνικό χρέος για το 2010 ήταν στο 148% του ΑΕΠ, με 329 δισ. ευρώ)». Πού είναι η πρόοδος; Όσο περισσότερο δανείζεται η Ελλάδα, τόσο βαθύτερα βυθίζεται στην ύφεση. Κι όσο βαθύτερα βυθίζεται στην ύφεση, τόσο περισσότερο δανείζεται εκ νέου. Φαύλος κύκλος.

Χαρωπές φωνές

Κι ενώ βάσει όλων σχεδόν των στοιχείων δεν προκύπτει από πουθενά φως στο τούνελ της λιτότητας, υπάρχουν ακόμα… χαρωπές φωνές που κάνουν λόγο για χρέος 120% το 2020 ή για την ανάπτυξη που έρχεται οσονούπω. Αγνοώντας προφανώς ότι η ύφεση αφορά τους πάντες, πλήττοντας, ειδικά τα πιο αδύναμα κοινωνικά στρώματα, όμως η ανάπτυξη, αν και όποτε έρθει, θα ωφελήσει τους λίγους. Τους ελάχιστους…
Μια ειδοποιός διαφορά, βέβαια, από το 2010 είναι ότι σταδιακά άλλαξε η δομή του δημόσιου χρέους. Η Ελλάδα, δηλαδή, χρωστάει πλέον σε κράτη κι όχι σε ιδιώτες, όπως πριν. Το χρέος έχει μετατραπεί με ευρωπαϊκή πολιτική απόφαση κι αφού πρώτα αρκετοί διεθνώς φρόντισαν σε βολικό τάιμινγκ να απαλλαχθούν από τα ελληνικά ομόλογα - σκουπίδια.

Συγκεκριμένα, υπολογίζεται ότι αυτήν τη στιγμή η Ελλάδα οφείλει περισσότερα από 200 δισ. ευρώ στα κράτη - μέλη της ευρωζώνης και στο ΔΝΤ. Περίπου το 70% του χρέους, δηλαδή. Ακόμα, ένα επιπλέον 15% κατέχει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Οι ξένοι ιδιώτες επενδυτές είναι ουσιαστικά εκτός παιχνιδιού με ένα πολύ μικρό κι αναδιαρθρωμένο ποσοστό.

Είναι αναμενόμενο ότι όσο η Ελλάδα δανείζεται από τον Μηχανισμό Στήριξης τόσο… οι μέτοχοι της τρόικας αυξάνουν το ποσοστό και την επιρροή τους στο κρατικό χρέος. Για παράδειγμα, στα τέλη του 2012 το ελληνικό Δημόσιο όφειλε στον Μηχανισμό Στήριξης το 62% του ελληνικού χρέους. Τώρα, όμως, και με τα καινούργια δανεικά που μεσολάβησαν, το ποσοστό έχει αυξηθεί κι άλλο, όπως ήδη αναφέραμε.
Πριν από τα μνημόνια, το μισό και πλέον δημόσιο χρέος της Ελλάδας ήταν προς μεγάλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, ομολογιούχους κ.λπ. Κι έτσι το κούρεμα αφορούσε κυρίως ιδιώτες ομολογιούχους - φυσικά πρόσωπα, χρηματοπιστωτικά ιδρύματα εγχώρια ή του εξωτερικού, ασφαλιστικά ταμεία, αποθεματικά νοσοκομείων κ.λπ.

Το κούρεμα αυτήν τη φορά, αν γίνει, θα είναι προς κράτη. Και γι’ αυτό ενδεχομένως ακούγονται τόσες αρνητικές φωνές στην Ευρώπη. Κάτι, βέβαια, που ίσως αλλάξει, αν διαπιστωθεί άμεσος κίνδυνος για όλο το ευρώ. Έτσι κι αλλιώς, όπως φροντίζει να μας θυμίζει με κάθε τρόπο ο Σόιμπλε, πάνω απ’ όλα στην Ευρώπη είναι το νόμισμα! Euro über alles.

Βλέποντας τον κορσέ να γίνεται όλο και πιο στενός από την τρόικα, ένα σύγχρονο ερώτημα που μπορεί να προκύψει πλέον είναι: «Μήπως τελικά είναι προτιμότερο ένα κράτος να χρωστάει σε ιδιώτες παρά σε άλλα κράτη;».
Μετά την οικονομική κρίση, άλλωστε, όλοι έχουν εμπεδώσει ότι ουσιαστικά το κράτος δημιουργεί χρέη στο όνομα των πολιτών, με αυτούς εγγυητές. Κι όπου κι αν βρίσκονται αυτά τα χρέη, τελικά πάντα καταλήγουν στους φορολογούμενους πολίτες με τον έναν ή τον άλλον τρόπο. Με κουρέματα, με βαριές φορολογίες, με πληθωρισμούς κ.λπ.

Κάτι, λοιπόν, που ενδεχομένως μας διδάσκει η κρίση, αν και σε τέτοια πολύπλοκα θέματα χωράνε πολλές αναγνώσεις, είναι και το ότι δεν έχει σημασία μόνο πόσα χρωστάς, αλλά και πού.

Ένας δανειστής ιδιώτης, είτε ως φυσικό πρόσωπο είτε ως χρηματοπιστωτικό ίδρυμα, δεν έχει τη δύναμη να βάλει χέρι στις φυσικές πηγές πλούτου ενός χρεοκοπημένου κράτους ή πολύ περισσότερο στην εθνική του κυριαρχία. Μόνο τα κράτη μπορούν να κάνουν κάτι τέτοιο, όπως γνωρίζουμε πολύ καλά από την παγκόσμια Ιστορία, αλλά και τη σύγχρονη ελληνική.

Τα οφθαλμοφανώς μη βιώσιμα κρατικά χρέη, όπως της Ελλάδας, άλλωστε, δεν 
δημιουργούνται για να αποπληρώνονται, αλλά για να ελέγχονται…

Δεν υπάρχουν σχόλια: