Ποίηση και ποιητές, ένας αγώνας επιβίωσης και για τους δύο εφόσον συχνά η ποίηση κατασπαράζει στα δικά της μοναδικά πλοκάμια τους ποιητές της. Καταραμένοι ποιητές, ο Μπωντλαίρ, ο Βερλαίν, ο Ρεμπώ, ο Καρυωτάκης, ο Λαπαθιώτης, η Πολυδούρη... Να υπάρχει όμως ευτυχισμένος ποιητής; Δεν ξέρω τι απάντηση θα μπορούσε να μας δώσει ο Ρίτσος, ο Σαχτούρης, ο Σινόπουλος, ο Μαγιακόφσκι, ο Ελύτης, ο Σεφέρης, ο Κάλβος, ο Σολωμός, ο Σικελιανός, ο Πατρίκιος, ο Μπρέχτ, ο Λουντέμης, ο Λόρκα…
Τι είναι άραγε η ποίηση; Μας βοηθά η ποίηση να ζήσουμε αλλά και να πεθάνουμε; Είναι το φως της αιώνιο και παντοτινό ακόμη και στις πιο σκοτεινές εποχές; Τι να ΄ναι η ποίηση και το ποίημα, ο ποιητής και ο βίος του που συχνά αυτό το σκοτεινό ποτάμι της πάλης της ζωής και του θανάτου τον κάνει να ακροβατεί μεταξύ ουρανού και γης; Ποιο είναι το τίμημα της μεγάλης αυτής τέχνης; Πώς είναι η ζωή ενός μεγάλου ποιητή που συνήθως είναι ταλαιπωρημένος και εκδιωγμένος εν ζωή και αφού πεθάνει, τότε πια γίνεται δάφνη στα στεφάνια των «δικαιούχων» και των επισήμων προς κατάθεση;
Και πώς γεννιέται η ποίηση άραγε, από το θάνατο ή από τη ζωή; Από την ευτυχία ή τη δυστυχία; Ο ρόλος της στην κοινωνία ποιος να είναι; Τι θέλει να μας πει ένας ποιητής με τους στίχους του και γιατί υπήρξαν ποιητές που εκτελέστηκαν, φυλακίστηκαν και βασανίστηκαν; Να είναι άραγε τόσο επικίνδυνη αυτή η ποίηση; Σίγουρα υπάρχουν πολλαπλές και πολυεπίπεδες απαντήσεις σε όλα αυτά τα ερωτήματα που βασανίζουν την ανθρωπότητα από τότε που ψέλισε: «Μῆνιν ἄειδε, θεά…» (Ιλιάδα) που φέτος θα απαγγελθεί στο τρίτο πρόγραμμα της ελληνικής ραδιοφωνίας από το μουσείο της Ακροπόλεως, το πρώτο μεγάλο ποίημα που ακόμη και σήμερα διδάσκεται στα σχολεία μας και ίσως κάποτε να εμπνεύσει έναν μελλοντικό ποιητή.
«Όπου και αν με πήγαν οι θεωρίες μου, βρήκα ότι ένας ποιητής ήδη είχε πάει εκεί» θα μας πει ο Φρόιντ γιατί η ανθρώπινη ψυχή και το ασυνείδητο, όλη η αρχετυπική σκέψη βρήκε κάθε της καταφύγιο στην ποίηση πριν την ψυχανάλυση. Όλα τα είχαν πει ο Όμηρος και στην Ιλιάδα και την Οδύσσειά του όπως και σε όλα τα έργα του Σοφοκλή, του Ευριπίδη του Αισχύλου. «Μας διώχνουνε τα πράγματα, κι η ποίησις είναι το καταφύγιο που φθονούμε» θα μας πει ο Κ. Καρυωτάκης. Η ποίηση δεν είναι άποψη ούτε μια εύκολη διαδρομή σε ένα ήρεμο ποτάμι. Είναι το ανεξήγητο Ντουέντε του Λόρκα, είναι το χρέος των ποιητών του Γ. Ρίτσου: «…Πολλοί στίχοι είναι σαν πόρτες —πόρτες κλειστές σ' ερημωμένα σπίτια και πόρτες ανοιχτές σε ήμερες συγυρισμένες ψυχές.»
Είναι μια ανάσα για τον Ν. Βρεττάκο: «Αν δε μου 'δίνες την ποίηση, Κύριε, δε θα 'χα τίποτα για να ζήσω αυτά τα χωράφια δε θα 'ταν δικά μου.» Είναι η καταστροφή του για τον Χριστιανόπουλο: «…Εγκαταλείπω την ποίηση δε θα πει προδοσία·βρίσκει κανείς τόσους τρόπους να επιμεληθεί την καταστροφή του.»
Είναι μια περιπλάνηση για τον Ν. Ασλάνογλου : «Το ποίημα θέλω να είναι νύχτα, περιπλάνηση σε ξεμοναχιασμένους δρόμους και σε αρτηρίες όπου η ζωή χορεύει.», ενώ δεν ξέρεις από πού έρχεται θα μας εκμυστηρευτεί ο Μ. Γκανάς: « Το ποίημα έρχεται από μακριά δεν ξέρεις αν χορεύει ή παραπατάει.» Και όπως λέει και η Τζένη Μαστοράκη :«Πρέπει να ‘ναι δύσκολη η δουλειά του ποιητή. Προσωπικά, δεν το ξέρω. Εγώ σ’ όλη μου τη ζωή έγραφα μόνο κάτι μακριά, απελπισμένα γράμματα για τις άνυδρες συνοικίες, τα ‘κλεινα σε μπουκάλια και τα πετούσα στους υπονόμους.». Πρέπει ν’ ακούμε τους ποιητές που μας προειδοποιούν πως «…Με τις λέξεις σου να είσαι πολύ προσεχτικός όπως είσαι ακριβώς μ’ έναν βαριά τραυματισμένο που κουβαλάς στον ώμο» όπως μας λέει και ο Άρης Αλεξάνδρου.
Όμως ο Β. Μαγιακόφσκι ξέρει πως : «Η ποίηση είναι ένα ταξίδι Σ’ άγνωστη χώρα. Η ποίηση είναι ταυτόσημη. Με την παραγωγή ραδίου.
Για μια και μόνο λέξη. Λιώνεις χιλιάδες τόνους. Γλωσσικό μετάλλευμα…» Αυτά είναι η ποίηση κι άλλα πολλά κι ανείπωτα που όσα κι αν γραφτούν δεν θα αρκούν ποτέ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου