Πέμπτη 29 Φεβρουαρίου 2024

Λογγάδες Ιωαννίνων. Δείτε τα video



ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Όλα τα παρακάτω στοιχεία τα έχουμε συλλέξει από το διαδίκτυο( site, blog, You tube, facebook, βικιπαίδεια). Εάν σε μερικά από αυτά κάποιος έχει πνευματικά δικαιώματα και δεν επιθυμεί να δημοσιευτούν ας μας τηλεφωνήσει στο 6977266641

Χριστόφορος Ευθυμίου

Δείτε τα video

















































Λογγάδες
Οι Λογγάδες είναι  χωριό του νομού Ιωαννίνων, σε μικρότερη απόσταση από 500 μ. από τη λίμνη Παμβώτιδα των Ιωαννίνων, στην ανατολική πλευρά της. Ο πληθυσμός με απογραφή του 2011 ήταν 859 άτομα. Η απόσταση από το κέντρο των Λογγάδων μέχρι το κέντρο των Ιωαννίνων είναι 13 χλμ. Τα γειτονικά χωρία είναι η Βασιλική, η Αμφιθέα, η Μάζια, το Δρωσοχόρι, το Πέραμα, η Κατσικά. Το προηγούμενο όνομα των Λογγάδων ήταν Αρδομίστα ή Αδρομίστα.
Η κεντρική εκκλησία είναι ο ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου. Οι Λογγάδες έχουν και μία τοπική ομάδα με όνομα Τιτάν Λογγάδων, ενώ παλαιότερα ονομαζόταν Άφοβος. Αυτή η ομάδα έχει αναδείξει πολλούς ποδοσφαιριστές που μέχρι και σήμερα παίζουν μέχρι και στην α΄ κατηγορία Ελλάδος. Αυτη η ομάδα έχει φτάσει μέχρι το α΄ ερασιτεχνικό πρωτάθλημα της Ηπείρου.
Στο χωριό είναι χτισμένο το Αρσάκειο δημοτικό και γυμνάσιο Ιωαννίνων. Στα μέσα του 2015 θα χτιστεί επίσης ένα ακόμα κτίριο για το Λύκειο του Αρσακείου. Το Αρσάκειο Ιωαννίνων (2009) χτίστηκε λόγο την ομόφωνη απόφαση των Λογγαδίτων να δοθούν μερικά στρέμματα για να χτιστεί το Αρσάκειο.


























Οι Λογγάδες είναι ένα χωριό με πολλές εκκλησίες. Μερικές είναι ο Άγιος Μηνάς, η Αγία φανερωμένη κ.α. Όμως ο κεντρικός ναός της εκκλησίας είναι ο ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου. Πριν από 40 χρόνια, οι Λογγαδιώτες, βλέποντας ότι η Παλαιά Εκκλησία δεν εξυπηρετούσε τις ανάγκες τους,στην άσκηση των Θρησκευτικών καθηκόντων τους, αποφάσισαν να χτίσουν τον Ιερό Ναό,προς Τιμήν Της Παναγίας. Πρωτοστάτης ο Χρίστος Μάστορας, με όλους τους συγχωριανούς δίπλα του, με Εράνους και  αιτήματα βοήθειας  κατάφεραν να θεμελιώσουν τον ναό. Μέτα από δέκα χρόνια από την εκκίνηση χτίσης του ναού, εγκαινίασε  από τον Μητροπολίτη Ιωαννίνων.
Αρχικά το χωριό,  μπορεί και από τους αρχαίους χρόνους, η τοποθεσία αναφέρεται σαν Λογγάδες, όπου βρέθηκαν και αρχαίοι τάφοι...

Το χωριό Λογγάδες (Αρμοδίτσα) σαν κοινότητα αναγνωρίσθηκε με το Βασιλικό Διάταγμα 7 Αυγούστου 1919, ΦΕΚ 184/1919, και αποτελούνταν από τους συνοικισμούς Αρμοδίτσα και Ιερά Μονή Γενεθλίων Θεοτόκου (Δουραχάνης). Ο Συνοικισμός και η Κοινότητα μετονομάσθηκαν σε κοινότητα Λογγάδων με το Β.Δ. 20.09.1955 ΦΕΚ Α 287/1955. Πήρε το όνομα Λογγάδες από το τοπωνύμιο Λογγάδες που βρίσκεται πέντε λεπτά Δυτικά από το χωριό όπου βρέθηκαν Αρχαίοι τάφοι.
Στο Χρυσόβουλο του Ανδρόνικου Παλαιολόγου του Πρεσβυτέρου το 1913 με το όνομα Αρδομιστία είναι καθαρά Ελληνικό. Όμως το όνομα Λογγάδες που δόθηκε είναι Σλαβικό και αυτό γιατί η ρίζα LONGE που σημαίνει λόγχη, είναι σλαβική.
Επίσης το όνομα του χωριού δυνάμεθα να πούμε ότι προέρχεται και από το ουσιαστικό (ο) λογάς - αδος που σημαίνει ο διαλεχτός, ο εκλεκτός, ο εξαιρετικός άνθρωπος ο Λαμπρίδης στη «Μαλακασιακά» γράφει ότι λειτουργούσε σχολείο δημοτικό με όλες τις τάξεις. Κυρίως στο Νάρθηκα της εκκλησίας μέχρι την απελευθέρωση του 1913.
Ασχολία των κατοίκων η γεωργία και κτηνοτροφία. Ν.Α. του χωριού σώζονται τα ίχνη της παλιάς πόλης Κατούνας, η πολυάριθμη πόλη διαλύθηκε τον 17ο αιώνα και οι κάτοικοι της ίδρυσαν την κοινότητα Κατούνα στην Αιτωλοακαρνανία. Το όνομα Κατούνα το φέρει ένα ρέμα ο Κατούνας ................

Η παλαιά εκκλησία Της Κοίμησης Της Θεοτόκου με Ιστορία εκατοντάδων χρόνων παραμένει όρθια παρά τα χρόνια της,είναι βεβαίως ορατές οι εργασίες αναστήλωσης των εξωτερικών χώρων (τα Χαγιάτια) ,εργα με προσωπική εργασία του πρώην ιερέα του χωριού μας Αιδεσιμότατου Νικολάου Παπαδιά,στον οποίο αξίζουν θερμά συγχαρητήρια και σεβασμός όχι μόνο για αυτές τις προσωπικές του εργασίες,αλλά και για όλα τα παρεκκλήσια στους γύρω λόφους όπου και πάλι με προσωπική του εργασία,αναστήλωσε και συντήρησε όσο οι δυνάμεις του επέτρεπαν.
Το έργο συνεχίζει ο ακούραστος νέος Ιερέας ο Αιδεσιμολογιότατος Ευάγγελος Σιούλας.

Ιστορικό Λογγάδων.
Αντίκρυ από τα Γιάννενα και σε απόσταση μισής ώρας πλεύσης στη θρυλική Παμβώτιδα,στα ριζά του Μιτσικελιού,κάτω από το Δρίσκο, απλώνεται μεγαλόπρεπα το ιστορικό χωριό Λογγάδες, που για αιώνες έφερε το όνομα Αρδομίστα ή Αδρομίστα και που μ΄αυτό το όνομα αναφέρεται από συγγραφείς, εγκυκλοπαίδειες και γραπτά διαφόρων εποχών.
Αρχικά, μπορεί και από τους αρχαίους χρόνους, η τοποθεσία αναφέρεται σαν Λογγάδες, όπου βρέθηκαν και αρχαίοι τάφοι.
Στο χωριό αυτό, που είμαι γέννημά του, στο κέντρο βρίσκεται η ιστορική εκκλησία Η ΚΟΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ, Ιερό Κειμήλιο και καμάρι του χωριού και πρέπει της Ηπείρου ολάκερης, που είναι διασπαρμένη με τέτοια αναθυμήματα.
Αιώνες τώρα στέκει μόνο, με τις δικές του δυνάμεις, όσες του απέμειναν, σε πείσμα του χρόνου και των λογιών λογιών κατακτητών και αυτό είναι το παράπονό του.

Ο Ιωαν.Λαμπρίδης στο τεύχος Α', στα κεφάλαια εκκλησιαστική διοίκηση και Μονές τις σελίδεσ 57 και 58 γράφει: <<Μέχρι το 516 μ.χ αναφέρεται η επισκοπή Δωδώνης, στα πρώτα χρόνια του Χριστιανισμού στην Ηπειρο.Στη Σύνοδο του 789, της Κωνσταντινούπολης, αναφέρεται η επισκοπή Ιωαννίνων.Και ερωτάται ο συγγραφέας, για 363 χρόνια πού ήταν  ο καθεδρικός ναός της επισκοπής; Λέγεται ότι κατ΄αρχάς συνέστη στο χωριό Αρδομίστα (σημερινές Λογγάδες) σε απόσταση μισής ώρας πλού από τα Ιωάννινα προς Α. δια του Πόρου (περιοχή των Λογγάδων παλιό λιμάνι).Στο Άγιο Βήμα του ναού του χωριού, υπάρχει λίθινο σύνθρονο. Επίσης υπάρχουν και δύο επιγραφές, η μία πάνω σε λίθο, στο μεσημβρινό τοίχο και φέρει τα γράμματα <<ΕΜΕΡΕ>>, <<Μ.Ε>, <<ΕΤ.δ.ρ.λ>> που τα τελευταία δηλώνουν (.........), που συμπίπτει με την εποχή που καταστράφηκε η Δωδώνη. (Σημ. Η Δωδώνη καταστράφηκε από τους Γότθους το 550 υπό τον Τοτίλα).Η άλλη επιγραφή είναι γραμμένη μέσα στο Νάρθηκα με στοιχεία ΑΧΝΕ (1655), την εποχή που ανακαινίστηκε ο ναός πιο μεγαλόπρεπος. Κατά την περίοδο αυτή υπάρχει η παράδοση: Κάποιος Τουρκαλβανός ανεβαίνοντας στον μιναρέ του τζαμιού Φετιχγιέ, στο φρούριο και παρατηρώντας την γύρω περιοχή, θαμβώθηκε από την αντανάκλαση του φωτός που προερχόταν από τους πολυποίκιλους τρούλους, που ήταν επάνω από τη στέγη του ναού.Αγανάκτησε και έδωσε εντολή να τον ανατρέψουν. Έτσι ανακαινίσθηκε με απλή πλακόστρωτη στέγη, όπως είναι σήμερα, πάνω στους αρχαίους και μεσαιωνικούς τοίχους.
Λίγα λόγια για τον Πατριάρχη Κωνσταντινούπολης Ιωάσαφ, που συνδέεται το όνομά του με την εκκλησία. Ο Νικ. Ζιάγκας στο βιβλίο του <<Τουρκοκρατούμενη Ήπειρος>>, μας πληροφορεί: << Ο πατέρας του Ιωάσαφ ήταν από την Κράψη (χωριό πιο πάνω από τις Λογγάδες) και τον έλεγαν Νικόλαο και η μάνα του από την Αδρομίστα (Λογγάδες) και την έλεγαν Πανάγιω. Μεταξύ των άλλων ο Πατριάρχης έκτισε στη μνήμη των γονιών του την καθολική εκκλησία της Κράψης και την καθολική εκκλησία Παναγιά Αδρομίστας, στα ερείπια αρχαίας εκκλησίας, πάντα κατά τον Νι. Ζιάγκα. Άρα η εκκλησία προϋπήρχε.
Ο κύριος ναός είναι αφιερωμένος στην ΚΟΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ. Δεξιά είναι ο ναϊσκοςτης Φανερωμένης και αριστερά ο Άγιος Νικόλαος. Υπάρχει μία εικόνα, ο Αποκεφαλισμός Ιωάννου, και με δυσκολία διαβάζω <<ΤΗ ΠΕΙ ΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΕΚ ΚΑΛΛΑΡΙΤΑΣ ΕΤΕΙ 1730>>. Υπάρχουν πολύ παλιές εικόνες, καθώς και βιβλιοθήκη στο ιερό από παλιά Ευαγγέλια. Υπάρχει ένα χαγιάτι, όπου γινόντουσαν οι συνελεύσεις και παίρνονταν διάφορες αποφάσεις, σε δύσκολες στιγμές.
Όλα αυτά τα παραπάνω είναι ένας πρόλογος, πρόλογος δυσανάλογος με το θέμα μου, που θα είναι σύντομο.


























Είναι αλήθεια αυτός ο ναός δε μπορούσε να καλύψει τις ανάγκες των εκκλησιαζομένων και έτσι κτίστηκε ένας ναός, αφιερωμένος στη Χάρη Της, με ιδρώτα και κόπους πολλούς κύρια των ίδιων των Λογγαδιτών. Καταπώς περνώ από την εκκλησία, τρέχει η σκέψη στο παρελθόν και φαντάζομαι ισκιώματα να ξεβγαίνουν από την στενή κύρια Πύλη και να συναθροίζονται στο γραφικό χαγιάτι. Αφουγκράζομαι τους ανασασμούς τους και αναστεναγμούς και να κουβεντιάζουν για τις φαμίλιες, για τον κάματο και τη σοδιά.
Χιλιάδες άνθρωποι στο διάβα των αιώνων, έζησαν και λειτουργήθηκαν σ΄αυτή την εκκλησία, που από μόνη της κάνει κουράγιο να στεριωθεί και μοιάζει βοήθεια να ζητά να κρατηθεί, όσο πιο πολύ μπορεί, για να μαρτυρεί στην τωρινή γενιά και στις άλλες που θα ΄ρθουν, ότι και εδώ υπήρξε Ελλάδα από πολύ παλιά και με την Πίστη την ορθή αντάμα πορεύτηκαν μέχρι τις μέρες τις δικές μας.
Και αυτή τη στιγμή, καταπώς γράφω αυτές τις αράδες, ήρθε στη σκέψη μου μια άλλη εκκλησία <<ΚΟΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ>>, και <<ΕΚΕΙΝΗ>>, στην Παφλαγονία του Πόντου, που πριν τέσσερα χρόνια επισκέφτηκα. Και να πως περιγράφω στοοδοιπορικό <<ΠΕΤΡΙΝΕΣ ΜΝΗΜΕΣ>>... <<Πάνω ψηλά στα κράσπεδα τόυρανού, στην πιο πάνω κορφή κοντά στο Ασκορντάση, ήταν η εκκλήσία ΚΟΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ. Γκρεμισμένη τώρα και μόνο τα θεμέλια θυμίζουν ένα κάποιο χριστιανικό - ελληνικό μεγαλείο...>> Και να φανταστεί κανείς ότι βρίσκεται στην καρδιά της Τουρκίας και όχι στη καρδιά της Ελλάδος, που βρίσκεται η εκκλησία των ΛΟΓΓΑΔΩΝ.
Τι λέτε γι΄αυτό σεις οι υπεύθυνοι και αρμόδιοι; Δεν αξίζει τον κόπο να δοθεί χείρα βοηθείας και να στεριώσει αυτός ο ιστορικός ναός; Γιατί αλλιώς, σε λίγο θα γίνει ένας σωρός άμορφης μάζας, για να θάψει από κάτω ό,τι το ιερό και όσιο και να σβήσει μια ιστορία αιώνων κι ένα κομμάτι της Εθνικής μας Ιστορίας.
Όσο είναι καιρός, που ακόμα αντέχει, ας γρηγορήσουμε, για να μη ψάχνουμε μεταξύ μας τους ενόχους της αδιαφορίας 

Το χωριό Λογγάδες (Αρμοδίτσα) σαν κοινότητα αναγνωρίσθηκε με το Βασιλικό Διάταγμα 7 Αυγούστου 1919, ΦΕΚ 184/1919, και αποτελούνταν από τους συνοικισμούς Αρμοδίτσα και Ιερά Μονή Γενεθλίων Θεοτόκου (Δουραχάνης). Ο Συνοικισμός και η Κοινότητα μετονομάσθηκαν σε κοινότητα Λογκάδων με το Β.Δ. 20.09.1955 ΦΕΚ Α 287/1955. Πήρε το όνομα Λογκάδες από το τοπωνύμιο Λογκάδες
που βρίσκεται πέντε λεπτά Δυτικά από το χωριό όπου βρέθηκαν Αρχαίοι τάφοι.
Στο Χρυσόβουλο του Ανδρόνικου Παλαιολόγου του Πρεσβυτέρου το 1913 με το όνομα Αρδομιστία είναι καθαρά Ελληνικό. Όμως το όνομα Λογγάδες που δόθηκε είναι Σλαβικό και αυτό γιατί η ρίζα LONGE που σημαίνει λόγχη, είναι σλαβική.
Επίσης το όνομα του χωριού δυνάμεθα να πούμε ότι προέρχεται και από το ουσιαστικό (ο) λογάς - αδος που σημαίνει ο διαλεχτός, ο εκλεκτός, ο εξαιρετικός άνθρωπος ο Λαμπρίδης στη «Μαλακασιακά» γράφει ότι λειτουργούσε σχολείο δημοτικό με όλες τις τάξεις. Κυρίως στο Νάρθηκα της εκκλησίας μέχρι την απελευθέρωση του 1913.
Ασχολία των κατοίκων η γεωργία και κτηνοτροφία. Ν.Α. του χωριού σώζονται τα ίχνη της παλιάς πόλης Κατούνας, η πολυάριθμη πόλη διαλύθηκε τον 17ο αιώνα και οι κάτοικοι της ίδρυσαν την κοινότητα Κατούνα στην Αιτωλοακαρνανία.

Το όνομα Κατούνα το φέρει ένα ρέμα ο Κατούνας...........................

Για τους επισκέπτες
Η Κοινότητα Λογγάδων απέχει μόλις 8 χιλιόμετρα από τη πόλη των 
Ιωαννίνων και 
είναι το κεφαλοχώρι του λεκανοπεδίου.Για να πάει κανείς στους 
Λογγάδες
 μπορεί 
να πάρει τον παλιό δρόμο Ιωαννίνων - Μετσόβου και μόλις περάσει το χωριό Πέραμα
 υπάρχει πινακίδα δεξιά προς Λογγάδες 5 χιλιόμετρα.
Στη διαδρομή θα συναντήσει αριστερά του το Μοναστήρι της Παναγίας 
Ντουραχάνης όπου μπορεί να δει το μαναστήρι με σπάνιες εικόνες και τους
 ανακαινισμένους χώρους από τον Παπα - Θανάση και στο αίθριο της μονής
 μπορεί να απολαύσει τη θέα της λίμνης Παμβώτιδας και απέναντι τα 
πανέμορφα Γιάννενα.Θα έχει την ευκαιρία να συναντήσει τον 
Παπα - Θανάση έναν αξιόλογο Ιερομόναχο,να συζητήσει μαζί του για 
 πολλά θέματα ,Εκκλησιαστικά και όχι μόνο και να επισκεφτεί το οικοτροφείο 
και το γυμνάσιο που με 
την φροντίδα του Παπα- Θανάση σπουδάζουν άπορα παιδιά παρέχοντας τους 
στέγη και τροφή εντελώς δωρεάν.

Μετά το Χάνι μπαίνει στο χωριό και συναντά την παλαιά Εκκλησία
της Κοίμησης Της Θεοτόκου με το υπέροχο καμπαναριό,μοναδικό κτίσμα
σε όλη την περιοχή,με τις καμάρες και τον θόλο όπου χτυπώντας
η καμπάνα,έσερνε τη μελωδία της σε όλο το λεκανοπέδιο ευχάριστα
και γλυκά στο άκουσμα της.
Στην κεντρική Πλατεία του χωριού θα συναντήσει Καφετέριες
και γραφικά παραδοσιακά Καφενεία και ταβερνάκια με κύριο ποτό το
 Λογγαδιώτικο γνήσιο τσίπουρο.Παιδικές φωνές και παιχνίδια στην
πλακόστρωτη Πλατεία δίνουν τη ζωντάνια τους και ο χώρος με τα
παγκάκια γύρο από την Πλατεία είναι πολλές φορές η μικρή Βουλή
των Λογγαδιωτών αλλά και το καλοπροαίρετο κουτσομπολιό και τα αστεία 
πειράγματα
 μεταξύ τους.
Λίγο πιο πέρα προς τα πλατάνια όπου κοσμεί  ο υπέρλαμπρος
Νέος Ιερός Ναός της Κοίμησης Της Θεοτόκου,θα συναντήσετε την
 κοσμική ταβέρνα του Κιτσάκη και κάτω από τα αιωνόβια πλατάνια το
παλιό ιστορικό πηγάδι και την ταβέρνα του Καραβίδα.
Το Γήπεδο της τοπικής ποδοσφαιρικής ομάδος ΤΙΤΑΝ προσφέρεται
 για αθλοπαιδιές και η μπασκέτα για καλάθια μέσα στο καταπράσινο
 περιβάλλον και τον καθαρό αέρα του χωριού.
Ανηφορίζοντας το δρόμο προς την Αγία Φανερωμένη θα συναντήσετε
 τους παλαιούς αμπελώνες και φτάνοντας στην τσούκα (το λοφίσκο)
 της Αγία Φανερωμένης,σας περιμένει ένα μοναδικό θέαμα.....Οι Λογγάδες να 
απλώνονται  μπροστά σας,ο κάμπος με τα διάφορα χρώματα τ
ης φύσης,η λίμνη Παμβώτιδα με το πανέμορφο νησάκι της και
απέναντι τα ωραία Γιάννενα.
Ο Δρίσκος με τις οξιές και τους κέδρους αλλά και άλλα δένδρα
 υψώνετε πίσω,διασχίζεται από την Εγνατία οδό η οποία χάνεται μέσα
 στο Τούνελ των 4.900 μέτρων βγαίνοντας στην Μπαλντούμα και συνεχίζει προς
 Γρεβενά μέχρι
Αλεξανδρούπολη
Φεύγοντας από τους Λογγάδες προς το χωριό Βαιλική,θα συναντήσετε
 αριστερά σας το Αρσάκειο Σχολείο ένα Κόσμημα του χωριού μας
και όλου του Νομού Ιωαννίνων,αφού είναι το μοναδικό Αρσάκειο
Σχολείο της περιοχής ,τα Εγκαίνια του οποίου έγιναν στις 10/05/2009 και θα 
λειτουργήσει το
 Δημοτικό Σχολείο φέτος με την επόμενη Σχολική περίοδο μέχρι να ολοκληρωθούν 
οι υποδομές
 του ώστε να λειτουργεί το Γυμνάσιο και το Λύκειο κανονικά.
Συνεχίζοντας το δρόμο μπορείτε να επιστρέψετε στη πόλη των
Ιωαννίνων από την άλλη πλευρά από την Καστρίτσα όπου θα συναντήσετε 
το Ξακουστό
 Μοναστήρι της Καστρίτσας και το Παλαιολιθικό Σπήλαιο και στη συνέχεια από τον 
 Κατσικά φτάνετε
και πάλι στα Γιάννενα.
Ελπίζοντας πως η βολτούλα στους Λογγάδες και η ξενάγηση ήταν
μια πρόκληση για την επίσκεψή σας,περιμένουμε τον ερχομό σας
 στο χωριό μας ευχόμενοι να περάσετε καλά και να σας μείνουν ευχάριστες 
αναμνήσεις

Δεν υπάρχουν σχόλια: