Πόσο λείπει σήμερα η Μελίνα;

Εφυγε από τη ζωή σαν σήμερα  6 Μαρτίου 1994, πριν από 27 χρόνια. Ηταν ένα σύμβολο μιας ολόκληρης εποχής με τις αρετές και τις αδυναμίες της. Πόσο χρήσιμη θα ήταν σήμερα μια πολιτικός σαν τη Μερκούρη;

Πόση αξία έχει το προσωνύμιο «τελευταία ελληνίδα Θεά» σε μια χώρα όπου το «είναι Θεά», «είσαι Θεά» και το «Θεάαααααα» είναι πληθωριστική τσιρίδα της μεσημβρινής τηλεόρασης; Πόσο διαχρονικός είναι ο θεσμός της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης όταν έχει φτάσει να θεωρεί η πανευρωπαϊκή πρωτεύουσα της σακούλας σκουπιδιών Τρίπολη ότι της αξίζει; Πόσο μας λείπει σήμερα η Μελίνα Μερκούρη;

Εφυγε από τη ζωή μια μέρα σαν την σημερινή πριν από 27 χρόνια, 6 Μαρτίου 1994. Ηθοποιός-αστέρας με παγκόσμια ακτινοβολία, σύμβολο του φεμινισμού, του αντιδικτατορικού αγώνα, της μάχης για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα, σύμβολο και του παπανδρεϊσμού. Πόσο μας λείπει σήμερα η Μελίνα Μερκούρη;

Θυμάμαι τη μέρα που μάθαμε ότι «έφυγε» η Μελίνα. Ηταν η εποχή που την Ελλάδα διοικούσε η αυλή της Μιμής με τους αστρολόγους και τους κόλακες του κατάκοπου Ανδρέα, μια χώρα σε ηθική αποδρομή. Θυμάμαι ότι είχα σκεφτεί πως πάνω απ΄ολα θα μας έλειπε ότι ο λόγος της περνούσε στο εξωτερικό. Οτι πάνω απ΄όλα η Μελίνα ήταν ένας άνθρωπος που σε έκανε να την ακούσεις. Και ότι μια κουβέντα της, ιδίως σε σκοτεινές περιόδους όπως εκείνη, ήταν αρκετή για να αλλάξει το κλίμα διεθνώς, να συστρατευτούν γύρω της μια σειρά προσωπικοτήτων παγκοσμίου εμβέλειας και να περάσεις το μήνυμά σου ως χώρα.

Αυτή είναι μια Μελίνα που λείπει σήμερα.

Αλλά η χρονική απόσταση εξωραΐζει τα πράγματα. Η νοσταλγία είναι ανίκητη. Νοσταλγείς τα χρόνια που ήσουν πιο νέος και όχι απαραίτητα την εποχή τους. Στη συλλογική μνήμη η Μελίνα είναι το classy και λαμπερό σύμβολο μιας εποχής που όλοι ήμασταν νεότεροι – τίποτα πιο ανίκητο από αυτόν τον συνδυασμό, άρα η κρίση μας πολύ υποκειμενική.

Υπάρχουν όμως και αυτοί που δεν θυμούνται τη Μελίνα και δεν έχουν μεγαλώσει με τη μυθολογία της. Ο Ελληνας και η Ελληνίδα που γεννήθηκε την ημέρα που πέθανε η Μελίνα, έχει προλάβει να ψηφίσει κιόλας πέντε-έξι φορές. Γκρινιάζοντας για την κατάσταση της χώρας, μουρμουρίζοντας αβασάνιστα κατάρες για τη γενιά της Μεταπολίτευσης, βρίζοντας γενικά τους «ψεύτες πολιτικούς» και ειδικά που δεν υπάρχουν άλλες πιστωτικές κάρτες και εύκολοι διορισμοί στο Δημόσιο και στις τράπεζες, αμφισβητώντας τη Δημοκρατία της Μελίνας.

Σε όλους αυτούς, ένα ολοένα και μεγαλύτερο τμήμα του πληθυσμού, η Μελίνα δεν μοιάζει να λείπει.

Ή μήπως όχι; Ισως η Μελίνα να είναι ακριβώς αυτό που τους λείπει. Οχι για τα ομολογουμένως σημαντικά οράματά της για τον Πολιτισμό, τις πολιτικές αρετές και τους αγώνες της ή την όποια ακεραιότητα των ιδεών της για τη σοσιαλδημοκρατία – μεταξύ μας και η Μελίνα μια πρωθιέρεια του άκρατου λαϊκισμού των 80s υπήρξε, ασχέτως αν δεν το πολυλέμε.

Λείπει η Μελίνα σταρ.

Σήμερα ακριβώς που επικρατεί το φαίνεσθαι εις βάρος τού είναι. Σήμερα που το πολιτικό δυναμικό της χώρας είναι σε τέτοια ένδεια που θεωρούμε αστέρα με ακτινοβολία τον Αλέξη Τσίπρα επειδή δεν φοράει γραβάτα και μιλάει αγγλικά του lower (ή τη Ζωή Κωνσταντοπούλου με τα ροζ μπαλόνια στη Βουλή και του «τι είπατε;»). Σήμερα που η πολιτική διεξάγεται σε όρους τηλεοπτικούς και μετριέται σε followers και likes, η Μελίνα θα ήταν η σταρ που θα έδινε την εξωστρέφεια που λείπει από τη δημόσια σφαίρα.

Που θα έκανε και τους νεότερους να δουν τη ζωή με έναν κοσμοπολιτικό ευρυγώνιο. Που θα έκανε τους απελπισμένους νεότερους να αντιληφθούν ότι παρά τις αντίξοες συνθήκες και όλα αυτά που τους αποθαρρύνουν, πάντα μπορεί να γίνει κάτι της προκοπής σε αυτόν τον τόπο.

Και, εδώ που τα λέμε, δεν είναι μόνο οι νέοι που το έχουν ανάγκη αυτό.

Πάνος Παπαδόπουλος