Η Κατερίνα Σχισμένου συζητάει με την ποιήτρια και συγγραφέα Μαρία Βουζουνεράκη.

Ποιά η γνώμη σας για την Αθήνα του 2018 ως παγκόσμια πρωτεύουσα βιβλίου;

Η πόλη μας είναι Παγκόσμια πρωτεύουσα βιβλίου για το 2018, συγκεκριμένα από τον Απρίλιο του 2018 έως τον Απρίλιο του 2019! Ελάχιστοι το γνωρίζουν. Διανύουμε μια εποχή που ο κόσμος έχει απομακρυνθεί από το βιβλίο. Συνήθως, αρκείται σε επιλογές  χωρίς ιδιαίτερη σκέψη, με βάση την τιμή ενός βιβλίου, τα σχόλια που έχει ακούσει για αυτό και την προβολή του από τα ΜΜΕ και τα social media. Νομίζω πως η πρωτοβουλία αυτή θα προσθέσει ένα λιθαράκι στην πολιτιστική μας κληρονομιά και εύχομαι να συνεπάρει και να προβληματίσει τους συμπολίτες μας.

Τι σημαίνει να είναι μια πόλη σαν την Αθήνα στο επίκεντρο του βιβλίου  και κατά πόσο υπάρχει παραγωγή λογοτεχνίας στην Ελλάδα του 2018;

Πιστεύω πως είναι καιρός το αναγνωστικό κοινό να μάθει να διαβάζει, να ταξιδεύει, να ονειρεύεται και να σχεδιάζει μέσα από ένα βιβλίο. Παράλληλα η πόλη και η Χώρα  μας θα έχουν την ευκαιρία να συγκεντρώσουν τα βλέμματα παγκοσμίως, μέσα από τις διάφορες εκδηλώσεις που έχουν προγραμματιστεί. Ευτυχώς, στην χώρα μας, παρά τις αντίξοες συνθήκες, υπάρχει παραγωγή λογοτεχνίας! Οι εκδοτικοί οίκοι, δίνουν μάχη καθημερινά για να επιβιώσουν, ωστόσο, μέσα από  τον αγώνα αυτό, βγαίνουν στην επιφάνεια αξιόλογες παραγωγές από αξιόλογους ανθρώπους που αρνούνται να εγκαταλείψουν.

Πώς γράφεται ένα βιβλίο, πώς εκδίδεται και πώς φτάνει στα χέρια του αναγνώστη;

Για να δημιουργήσεις, πρέπει να έχεις έμπνευση κατ’ εμέ! Και η έμπνευση είναι κάτι απροσδιόριστο, που μπορεί να γεννηθεί από ένα τυχαίο περιστατικό, ένα ιστορικό συμβάν, μια ιστορία κλπ

Καλό είναι ο συγγραφέας, να μην έχει κάτι κατά νου μόνο την απήχηση στο αναγνωστικό κοινό ή την εμπορικότητα του συγγράμματος του, αλλά το κατά πόσο μπορεί να αποτυπώσει σε χαρτί, την καρδιά, το μυαλό και την σκέψη του. Όταν τα ολοκληρώσει όλα αυτά, η επόμενη κίνηση είναι η αξιολόγηση από τον εκδοτικό του οίκο. Στην συνέχεια και αφού ολοκληρωθεί η επιμέλεια του, το εξώφυλλο κλπ, θα πάρει δρόμο για το τυπογραφείο.

Τελικό στάδιο είναι  η επίσημη παρουσίαση του από τον εκδοτικό οίκο και η διανομή του στα βιβλιοπωλεία και σημεία πώλησης.

Τι είδους αναγνωστικό κοινό είναι ο Έλληνας;

Όπως προανέφερα, ο Έλληνας δυστυχώς προσανατολίζεται με βάση την τιμή ενός βιβλίου και την προβολή του γενικά. Αντίστοιχα, έχει παρατηρηθεί ότι προτιμάει ένα βιβλίο που δεν θα τον προβληματίσει με την ανάγνωση του. Δυστυχώς  επιλέγει ακόμα τίτλους για να κοσμήσει το ράφι του! Πιστεύω πως η χρονιά αυτή ίσως είναι η ευκαιρία του για να επιλέξει κάτι διαφορετικό, να έρθει σε επαφή με τους δημιουργούς ενός βιβλίου, συγγραφείς ποιητές, να μάθει τις κυκλοφορίες των εκδοτικών οίκων, να διευρύνει τους ορίζοντες του.

Τι θα θέλατε να έχετε γράψει εσείς ;

Εγώ προσπαθώ ακόμα να ολοκληρώσω το μυθιστόρημα μου!

Η έκδοση του από τον εκδοτικό μου οίκο, είναι στα άμεσα σχέδια μου. Δεν σκοπεύω να εγκαταλείψω την ποίηση , άλλωστε θεωρώ  ότι αυτό είναι κάτι έμφυτο και δεν μπορείς να προσδιορίσεις τι θα γράψεις και πότε. Άλλωστε, ποτέ δεν έγραφα κάτι «κατά παραγγελία».

Ποιό συγγραφέα θαυμάζετε;

Μου βάζετε δύσκολα! Δεν θα αναφερθώ σε συγκεκριμένα ονόματα γατί είναι αρκετοί και για διαφορετικούς λόγους ο καθένας!

Θα πως μόνο πως θαυμάζω εκείνους που προτιμούν να τσαλακωθούν γράφοντας αυτό που τους εκφράζει και όχι με γνώμονα την εμπορικότητα ενός βιβλίου.

Πόσο ο τόπος, ο χώρος και η εποχή μας καθορίζει συγγραφικά;

Ο τόπος, ο χρόνος και η εποχή πάντα καθόριζε έναν συγγραφέα. Ακόμα και μια αναδρομή σε παρελθόντα έτη, νοοτροπίες και συνήθειες θα πρέπει να παντρεύεται με το τώρα για να έχει υπόσταση.  

Αν θέλατε να ζούσατε σε άλλη εποχή ή χώρα ποιά θα ήταν αυτή;

Έχω πει πολλές φορές πως δεν θα ήθελα να ζω σε άλλη χώρα! Όμως θα ήθελα να γυρίσω μερικά χρόνια πίσω, όπου οι σχέσεις των ανθρώπων ήταν πιο αγνές και δεν τις καθόριζε το χρήμα. Στην εποχή του «φαίνεσθε» , ξεχάσαμε να είμαστε άνθρωποι.

Υπάρχει η αλήθεια του συγγραφέα;

Πάντα υπάρχει η αλήθεια του συγγραφέα, ακόμα και αν δεν σου την δίνει στο πιάτο και πρέπει να ψάξεις στις λέξεις του για να την βρεις.

Πώς προσδιορίζεται ένα βιβλίο σε καλό ή μη και μια γραφή αντίστοιχα;

Ένα βιβλίο θεωρείται καλό όταν φτάνεις στην τελευταία του σελίδα , αλλά παραμένει στο μυαλό σου για πολύ – πολύ καιρό ακόμα. Όταν σε παρακινεί και γεννά εικόνες, όταν κάτι έχει να σου διδάξει και ας μην το καταλάβεις ολοκληρώνοντας το. Για εμένα δεν υπάρχουν «κακά» βιβλία. Θυμώνω όμως όταν στο όνομα της εμπορικότητας εκδίδονται συγγράμματα που δεν διαφοροποιούνται μεταξύ τους. Αυτό το copy – paste που χαρακτηρίζει την εποχή μας.  Εκεί έρχομαι να ενισχύσω τον θεσμό, πιστεύοντας και ελπίζοντας πάντα πως ίσως μάθουμε να αξιολογούμε τι κρύβεται πίσω από μια έκδοση κάθε φορά.

Ποιά είναι η Μαρία Βουζουνεράκη.

Κατάγομαι από το Ορεινό,  ένα όμορφο χωριό έξω από την Ιεράπετρα,  με άγρια φύση και αυθεντικούς ανθρώπους!

Εκεί έκανα τα πρώτα μου βήματα και έζησα υπέροχα παιδικά χρόνια.

Η πρώτη μου επαφή με τον γραπτό λόγο, ήρθε στα 9 μου χρόνια.

Μεγάλωσα και αρνούμαι να κατέβω από το συννεφάκι μου, εκείνο που μου επιτρέπει να ονειρεύομαι και να πιστεύω  πως οι άνθρωποι δεν έπαψαν να αγαπούν.

Προσπαθώ, να αναδείξω αυτά που θεωρώ «αξίες ζωής» μέσα από τον γραπτό λόγο.

Με θυμάμαι με ένα χαρτί και ένα μολύβι, να προσπαθώ να αποτυπώσω αυτά που οι άνθρωποι δεν τολμούν να ξεστομίσουν.

Εκτός από την πρώτη μου συγγραφική απόπειρα, που αφορά στην ποιητική συλλογή με τίτλο: « Η νύχτα στα μάτια των δειλών» από την Άνεμος εκδοτική, ο γραπτός μου λόγος εκφράζεται τα τελευταία χρόνια και από διάφορα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Κατερίνα Σχισμένου