Χορεύοντας τσάμικο στο ...''Τέξας''.

Του Ευάγγελου Αυδίκου

Ο τίτλος φαίνεται μεταμοντέρνος. Ένας ελληνικός παραδοσιακός χορός στην καρδιά της πολιτείας με τους καουμπόηδες. Κι όμως όλα μπορούν να συμβούν, παραμονή της 4ης Αυγούστου, μιας ημερομηνίας φαιάς που θυμίζει πολιτικές εκτροπές όταν η συνείδηση του ανθρώπου στομώνει και  παρασύρεται από 'εθνοσωτήριους' λόγους.

Σάββατο βράδυ. Ζέστη. Οι καρέκλες απλωμένες στην αυλή, δίπλα από την πολύβουη εθνική οδό. Ο Θανάσης αεικίνητος περιφέρεται από τραπέζι σε τραπέζι. Μπροστά απλώνεται η επιγραφή ''ΤΕΞΑΣ''. Τα γράμματα μεγάλα. Είναι το ουζερί στον Ελαιώνα, απέναντι από την παλιά Γεωργική Υπηρεσία, όπου οι μορφές του Πεταλά και του επιστάτη Χρήστου ανακατεύονταν με τις  κοντές ανάσες των γυναικών της γειτονιάς που βάραγαν τσαπί στα περβόλια της Υπηρεσίας.

''ΤΕΞΑΣ''. Το παλιό καφενείο που έδωσε τη θέση του στο σύγχρονο ουζερί. Στραβολαίμιασα εκείνη τη βραδιά περιφέροντας τη ματιά μου από το επιβλητικό σύγχρονο ''ΤΕΞΑΣ'' στο ταπεινό καφενείο που γέμιζε με τις μυρωδιές των λουλουδιών της κυρά Δήμητρας και το καλοσυνάτο χαμόγελο του μπάρμπα Θόδωρου. Η κυρά Δήμητρα, η 'θείτσα' που μας μεγάλωσε όλους. Η ΄θείτσα' που σκαλίζει τη μνήμη και φέρνει κοντά οικεία, αγαπημένα πρόσωπα. Εκεί στο μόνοχωρο , το στενόμακρο καφενείο μυήθηκε η γενιά μου στο ούζο και στον κόσμο έξω από την οικογένεια. Εκεί, κάναμε τα πρώτα βήματα στον αντρικό πολιτισμό, που κάποιες φορές ζαλιζόταν από το πολύ οινόπνευμα που κυλούσε στις φλέβες. Και τότε άναβαν τα αίματα.Έτσι, το ταπεινό καφενείο έγινε ''ΤΕΞΑΣ''. Φόρεσε ένα μεγάλο σομπρέρο, αταίριαστο γι' αυτό.

Η  Ηπειρώτικη ορχήστρα του Ηλία Πλαστήρα με επαναφέρει στο σύγχρονο Τέξας. Κάτω από το μεγάλο σομπρέρο το πατάρι που φιλοξενεί τη νεανική παραδοσιακή ορχήστρα. Παιδιά που γεννήθηκαν με τη γνώση την παλιά. Ο ήχος τους, ο τρόπος που παίζουν και τραγουδάνε βγαίνει από το παρελθόν. Μακριά από την ευκολία του τυποποιημένου. Του εύκολου που σκεπάζεται από τη δύναμη των ηχείων.

Κι εκεί σ' αυτό το χώρο συναντιέται το παλιό με το καινούργιο. Τα κορμιά υπακούν στην πρόκληση, αρπάζουν το μαντήλι κι αρχίζει ο αργόσυρτος χορός. Το μεράκι που ανταμώνει με τις ανάγκες του παρόντος.

Παράξενο ''ταίριασμα''. Οι θαμώνες στο ουζερί είχαν ραντεβού με την παράδοση σ' ένα χώρο που το όνομά του θύμιζε αναταραχή. Ένα αταίριαστο ζευγάρι; Αν σκεφτούμε περισσότερο, όχι. ΤΕΞΑΣ  έχει γίνει ο κόσμος τα τελευταία χρόνια. Το πανηγύρι του Θανάση στο ουζερί ''ΤΕΞΑΣ'' θύμισε τη δύναμη της παράδοσης όταν κάποιος τη βυζαίνει σωστά και δημιουργικά. Μας σπρώχνει σε άλλους δρόμους. Ξεσηκώνει τους θαμώνες, τους βάζει σε κυκλικούς χορούς. Τους μαθαίνει την ομορφιά του απλού. Του ανεπιτήδευτού. Του απέριττου. Τους μυεί σε διαφορετικές αξίες. Πάνω απ' όλα τους μαθαίνει να λένε 'όχι' στο εύκολο. Να λένε 'ναι' στη συνύπαρξη. Στη συλλογικότητα. Στα θετικά συναισθήματα. Κι αυτά μπορούν να γίνουν μόνο αν κάποιος πιαστεί στον κυκλικό χορό και κάνει ΤΕΞΑΣ τον τυποποιημένο και εγωπαθή εαυτό του.

Ο Ευάγγελος Γρ. Αυδίκος γεννήθηκε στην Πρέβεζα, με καταγωγή από το Συρράκο. Σπούδασε στο Κλασικό Τμήμα της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και εργάστηκε για πολλά χρόνια στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση ως φιλόλογος. Είναι καθηγητής λαογραφίας στο Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.