Ημέρες Πρεβεζάνικης ιστορίας και ζωής. 'Ενα καλά οργανωμένο τριήμερο της εορταστικής επετείου των ελευθερίων της Πρέβεζας.

Το τριήμερο που πέρασε ήταν αφιερωμένο στην εκατονταετηρίδα της απελευθέρωσης της πόλης μας (1912-2012) και ήταν κατάστικτο από πολυάριθμες εκδηλώσεις που πρέπει να χαρακτηριστούν ως απόλυτα επιτυχείς. Την Παρασκευή (19-10-2012) είχαμε την ευκαιρία να παραβρεθούμε στα εγκαίνια της έκθεσης «100 Χρόνια Πρέβεζα» με πλούσιο αρχειακό και φωτογραφικό υλικό από την εκατονταετία 1912 -2012. Η έκθεση είναι ανοιχτή στην «Οικία Αθανασιάδη», της οποίας αρχίζει να διαγράφεται με μεγαλύτερη ακρίβεια ο προορισμός (δηλαδή η χρήση) ως πολιτιστικού πολεογραφικού πνεύμονα στην πόλη μας. Το υλικό του Ιδρύματος «Ακτία Νικόπολις» αποτελεί σημαντική βάση και η πρεβεζάνικη συμβολή του Νίκου Καράμπελα δεν είναι ποτέ κατώτερη των προσδοκιών μας. Θα πρέπει βέβαια τώρα, όπως έχουμε προτείνει και με άλλη ευκαιρία, να αναζητηθεί η όποια άλλη διαθεσιμότητα πρεβεζάνικού μουσειακού υλικού ώστε να αναδειχθεί ισότιμα και αυτό. (Το πρέβεζάνικο αρχειακό υλικό έχει επίσης γίνει αντικείμενο επιμελούς αναζήτησης και φωτογράφισής του, από τα Γενικά Αρχεία του Κράτους και τον ακάματο διευθύνοντα Σπύρο Σκλαβενίτη. Γνωρίζουμε ακόμα και μια σχετική προσπάθεια της Δημοτικής Βιβλιοθήκης, της οποίας οι συνεργάτες ασφυκτιούν στο διαθέσιμο χώρο της, ενώ καμιά πρόταση μεταστέγασής της δεν ακούγεται. Τα κτίρια της ΠΑΥΠ/Αϊ-Αντρέα θα μπορούσαν να είναι μια σημαντική πρόταση και, στο εορταστικό πλαίσιο των ημερών, νομίζω πως λείπει μια έκθεση βιβλίων για την ιστορία της Πρέβεζας). Δεν θα πω κάτι ιδιαίτερο για το ντοκιμαντέρ «Νύχτες Μαγικές και Ονειρεμένες - Όταν η καντάδα συνάντησε την Πρέβεζα» που μας πρόσφερε ο ακούραστος πρεβεζανογράφος σκηνοθέτης Γιάννης Νικολαΐδης στο Πολιτιστικό Κέντρο Πρέβεζας (πρώην «Όαση»), το ίδιο βράδυ. Η κοινωνία μας εκτιμά ιδιαίτερα τη μοναδικότητα που έχουν οι δουλειές του και εγώ συγκινούμαι πάντα, όχι μόνο για όσες δικές εικόνες του βλέπω, αλλά και για τα όσα βιώματα δεν έτυχε να έχω. Ο Γιάννης «προπαγανδίζει» τόσο έντεχνα την Πρέβεζά μας.

Το Σάββατο (20-10-2012) πλημμύρισε από δραστηριότητες όπως η επιμνημόσυνη δέηση στο μνημείο των πεσόντων στην Νικόπολη. Από αυτή την «πόλη της νίκης», όνομα σημαδιακό, αφού από εκεί άρχισε και το ξήλωμα της οθωμανικής κυριαρχίας στην Πρέβεζα, ξεκίνησε και ο διπλός «Δρόμος Νίκης» με τους Ποδηλάτες και κατοπτρικά με ένα δεύτερο κύμα από την Πλατεία Ανδρούτσου και κοινό τελικό τερματισμό στο Δημαρχείο Πρέβεζας. Θα πρέπει όμως εξάρουμε, ως ιδιαίτερο γεγονός του τριημέρου την προσπάθεια για τελική και ίσως οριστική ιστοριογράφηση της απελευθέρωσης, που με μεγάλη προσοχή και επιμέλεια έκανε με την ομιλία του ο Ευάγγελος Αυδίκος, καθηγητής Λαογραφίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Ο τίτλος της τεκμηριωμένης ανάλυσής του «Πρέβεζα 1912-2012 - Η Απελευθέρωση, οι εφημερίδες και η προοπτική της πόλης» μας δείχνει το μεθοδολογικό δρόμο που ακολούθησε ο φίλος ομιλητής. Facts only facts. Δε σταμάτησε όμως στο κοίταγμα του παρελθόντος. Ο Βαγγέλης, πάντα θαρραλέος απέναντί μας, μεταφέρει με τις παρεμβάσεις του ένα γνήσια κοινωνικό κοίταγμα της «ιστορίας-παρελθόν» μεταπλασμένης σε «ιστορία-παρόν» και «ιστορία-μέλλον». Πρόβαλε λοιπόν το πρόταγμα της «τοπικότητας» της Πρέβεζας και μας υπενθύμισε, ανάμεσα σε άλλα στοιχεία προοπτικής και οράματος, τους πάντα ξεχασμένους Πρεβεζάνους της γιορτής μας. (Σε σχέση με μερικούς από αυτούς ο εκλεκτός φίλος γιατρός Νίκος Γέρος μας υπενθύμισε ένα πρόσφατο αθηναϊκό θεατρικό έργο όπου η ηλικιωμένη Τουρκάλα αναζητά στο όνειρό της την Πρέβεζα των παιδικών της χρόνων.). Η παρουσία της μεγάλης μας πρεβεζάνικης και διαγενεακής χορωδίας «Αρμονία» και η συμμετοχή της παραδοσιακής χορωδίας-ορχήστρας του Δημοτικού Ωδείου Πρέβεζας «Σπύρος Δήμας» άνοιξαν και έκλεισαν με τόση συγκίνηση τη βραδιά αυτή. Θυμάμαι ακόμα τη «μελωδία» των χατζιδακικών μεταγραφών και τους γνήσια πρεβεζάνικους-ηπειρώτικους ήχους του κλαρίνου. Συγχαρητήρια σε δασκάλους, διευθυντές και εκτελεστές. [Εικόνα από τη φωτογραφική έκθεση. Σε πρώτο πλάνο ο Στράτος Σταμουλάκης, Πρεβεζάνος από πολύ παλιά πρεβεζάνικη οικογένεια].

Κυριακάτικο πρωινό ξύπνημα με το πάντα αλησμόνητο στην πόλη αυτή «εωθινό», εκτελούμενο στους δρόμους της από τη Φιλαρμονική Πρέβεζας «Ορφέας». «Και μόνο αυτό θα αρκούσε για να αναδείξει την επέτειο». Μας το είπε φίλος και το μεταφέρουμε, επειδή κι εμείς το πιστεύουμε. Στη Δοξολογία, στον Άγιο Χαράλαμπο, χαρήκαμε το Γιώργο Κούρτη, επίτιμο πρόεδρο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, που εκφώνησε τον πανηγυρικό της ημέρας. Με αμείωτη την πίστη του στις δυνάμεις του έθνους μας, ο αξιολογότατος αυτός Πρεβεζάνος φίλος κήρυξε εκεί, μέσα στο μεγάλο μας ζωντανό μνημείο, το «πάντα» και το «αύριο» για τη χώρα μας και την πόλη μας. Τον συγχαίρουμε. Μια πολλαπλά ιδιαίτερη στιγμή της ημέρας ήταν τα αποκαλυπτήρια δυο μνημειακών πλακών που, μπροστά στο Δημαρχείο, μνημονεύουν δύο σημαντικά ιστορικά γεγονότα της πόλης. Το «Χαλασμό της Πρέβεζας» (1798) που άρχισε με τη σφαγή της γαλλικής Ρεπουμπλικανικής Φρουράς στη Νικόπολη και την ημέρα της απελευθέρωσης (21η Οκτωβρίου 1912). Η επαινέσιμη μνημειακή παρέμβαση ήταν πρωτοβουλία του εκλεκτού Πρεβεζάνου φίλου Μπάμπη Τσόκα, βραβευμένου σκηνοθέτη που ζει στη Σουηδία, και εκτελέστηκε από Σουηδούς καλλιτέχνες. Οι παραδοσιακοί χοροί από όλους τους πολιτιστικούς συλλόγους του Δήμου Πρέβεζας και η βραδινή βαρκαρόλα στο λιμάνι της Πρέβεζας έδωσαν ένα πλατύ λαϊκό τόνο στο εορτασμό.

Τελειώνουμε με το θεατρικό έργο «Το Τίμημα», σε κείμενο και σκηνοθεσία του φίλου εκπαιδευτικού Κώστα Καζούκα, που παρουσιάστηκε από τη «Θεατρική Σκηνή Πρέβεζας». Ο πρεβεζάνος αυτός δημιουργός άντλησε εν μέρει την έμπνευσή του από τη δομή της παλαιότερης κερκυραϊκής δραματικής νουβέλας του Κωνσταντίνου Θεοτόκη και προσπάθησε να αναδείξει το τραγικό άρα πανανθρώπινο στοιχείο με βάση μια ολοζώντανη και πειστικότατη «πολεογραφία» της πόλης μας Πρέβεζας, χρονοθετημένη στη δεκαετία του 1950. Το εγχείρημα του Καζούκα και των συνεργατών του, σε μια «διδασκαλία» (σκηνοθεσίας και ηθοποιίας) με θετική και αγωνιστική κοινωνική προοπτική, πέτυχε απόλυτα και συγχαίρουμε όλους τους συνεργάτες αυτής της προσπάθειας. Και θα πρέπει να συμπεριλάβουμε τόσο τους πολυάριθμους θεατές που αγκάλιασαν την παράσταση, όσο και το Δήμο που συμπεριέλαβε την πολεογραφική αυτή ηθογραφία στις γιορτές της εκατονταετούς επετείου της απελευθέρωσης της πόλης μας.

Η μεγάλη ποικιλία των εκδηλώσεων της επετείου της 21^ης Οκτωβρίου κάλυπτε (και κυρίως αποκάλυπτε) σημαντικές πτυχές της ιστορίας και της ζωής της πόλης μας και της κοινωνίας της. Πολλές εκδηλώσεις, που έλαβαν χώρα, πρέπει να θεωρηθούν ως πρεβεζάνικα γεγονότα με μοναδικό περιεχόμενο και όχι ως απλές ανώνυμες εκπληρώσεις υποχρεώσεων μνήμης. Ναι, θυμηθήκαμε με αρκετή συγκίνηση τους παλιούς και τα παλιά. Συγχαίρουμε όλους όσοι δούλεψαν αφανώς για τη διοργάνωση ή έλαβαν μέρος στις εκτελεστικές εμφανίσεις. Συγχαίρουμε την Πρέβεζα.

Δείτε εδώ προτάσεις του «Δημόσιου Χώρου» για την εκατονταετηρίδα.

Γιάννης Ρέντζος

www.dimosioshoros.wordpress.com