Σάββατο 20 Οκτωβρίου 2012

Εμπροσθοβαρείς ασκήσεις.

Photo: Lastexit@Flickr

Τα σύννεφα έχουν πυκνώσει πάλι πάνω από την Ελλάδα. Οι διαπραγματεύσεις με την τρόικα έχουν προσλάβει έναν εφιαλτικό Σισύφειο χαρακτήρα. Κάθε φορά που η κυβέρνηση, καταϊδρωμένη, ανεβάζει το βράχο των νέων μέτρων λιτότητας στους εκπροσώπους των δανειστών στον λόφο, εκείνοι με περιφρόνηση του δίνουν μία σπρωξιά και κατρακυλά πάλι κάτω. Η σύγχρονη εκδοχή του μύθου μάλιστα περιλαμβάνει και ένα χαρακτηριστικό που την καθιστά χειρότερη από το πρωτότυπο: κάθε φορά που ο κ. Στουρνάρας και το επιτελείο του παίρνουν ξανά την ανηφόρα, ο βράχος είναι πιο βαρύς από την προηγούμενη φορά.

Εν τω μεταξύ, η εσωτερική διαπραγμάτευση μεταξύ των μελών της τρόικας για τη διαχείριση του ελληνικού ζητήματος εγκυμονεί νέους κινδύνους. Το ιδανικό σενάριο θα ήταν να οδηγούσε σε μία συνολική διευθέτηση του προβλήματος του ελληνικού χρέους, το οποίο όλοι οι νηφάλιοι παρατηρητές παραδέχονται ότι δεν κατέστη βιώσιμο από το PSI. Το ΔΝΤ έχει δίκιο από οικονομική άποψη να επιμένει σε αυτό το θέμα και αν μπορέσει να εκμαιεύσει υποχωρήσεις από τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ή από την ΕΚΤ σχετικά με την περαιτέρω ανακούφιση του ελληνικού Δημοσίου, κάτι τέτοιο θα ήταν προφανώς ευπρόσδεκτο. Υπάρχει όμως η πιθανότητα να μην κάνει κανείς πίσω και το ΔΝΤ, υπό την πίεση των εκπροσώπων των αναδυόμενων οικονομιών στο διοικητικό του συμβούλιο, που πιστεύουν ότι το Ταμείο έχει φανεί υπερβολικά γενναιόδωρο και ελαστικό προς την πλούσια Ελλάδα, να αποχωρήσει από το ελληνικό πρόγραμμα. Αν συμβεί κάτι τέτοιο, δεδομένης της ανελαστικής απροθυμίας των Ευρωπαίων να αναπληρώσουν το χρηματοδοτικό κενό που θα δημιουργηθεί, η παραμονή της Ελλάδας στην Ευρωζώνη θα είναι ξανά μετέρωρη.

Το πιο αποκαρδιωτικό στοιχείο σε όλα αυτά είναι ότι η προσπάθεια εξεύρευση κοινού τόπου μεταξύ των επίσημων δανειστών μας για το μέλλον του ελληνικού προγράμματος γίνεται με έναν τρόπο που περίπου εγγυάται την αποτυχία του και - ως παράπλευρη απώλεια - την τοριστική οικονομική και κοινωνική διάλυση της χώρας. Η επιμονή, του κ. Τόμσεν ιδιαίτερα, σε ένα (ακόμα) εμπροσθοβαρές δημοσιονομικό πλαίσιο, με περικοπές που φαίνεται να ξεπερνούν τα 9 δισ. ευρώ μόνο για το 2013, έρχεται σε ευθεία αντίθεση με τις πρόσφατες δηλώσεις της προϊσταμένης του Κριστίν Λαγκάρντ στο Τόκιο, περί της ανάγκης «με δεδομένη την κατάσταση [...] να δίνεται λίγο περισσότερος χρόνος» για τον ισοσκελισμό του προϋπολογισμού. Η προσέγγιση Τόμσεν, βασισμένη σε ένα φετιχισμό επικεντρωμένο στην επίτευξη στόχων για το έλλειμμα, θα βαθύνει ακόμα περισσότερο την ύφεση, δυσχεραίνοντας και τη δημοσιονομική προσαρμογή. Ή, όπως το έθεσε προ ολίγων ημερών η Goldman Sachs, που δεν ακριβώς προπύργιο αριστεριστών, η εμπροσθοβαρής προσέγγιση «κινδυνεύει να γίνει αντι-παραγωγική, εξαιτίας των αρνητικών επιπτώσεων που θα έχει στην οικονομική δραστηριότητα και άρα στα έσοδα και τις δαπάνες μέσω των αυτόματων σταθεροποιητών. Ως αποτέλεσμα, τα σχέδια εξυγίανσης ενδέχεται να μην καταφέρουν να μειώσουν το έλλειμμα και, παράλληλα, να δημιουργήσουν ένα πιο δυχερές πολιτικό τοπίο στην Ελλάδα καθώς οι προοπτικές της οικονομίας θα επιδεινωθούν περαιτέρω».

Το ΔΝΤ σωστά επιμένει ότι το ελληνικό χρέος δεν είναι βιώσιμο. Δεν θα καταστεί όμως βιώσιμο μέσω της πλήρους εξουθένωσης της ελληνικής οικονομίας, ούτε η ανταγωνιστικότητα της χώρας θα επανέλθει πλήττοντας ακόμα περισσότερο τους ήδη ανεπαρκώς αμειβόμενους και πολλαπλά επιβαρυμένους εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα. Πολιτικές σαν κι αυτές συνδέουν άρρηκτα στον κοινό νου τις μεταρρυθμίσεις με την απώλεια εισοδήματος και προοπτικής και σκοτώνουν κάθε προσπάθεια για τη επειγόντως αναγκαία διαρθρωτική αναμόρφωση της οικονομίας και της λειτουργίας του κράτους. Συναινώντας σε τέτοια μέτρα, η κυβέρνηση θα υπονομεύσει αποφασιστικά τις δυνατότητες μεσοπρόθεσμης ανάκαμψης της χώρας - και το πολιτικό της μέλλον - για χάρη του σημαντικού αλλά βραχυπρόθεσμου οφέλους της επόμενης δόσης.

Δεν υπάρχουν σχόλια: