Σάββατο 26 Μαΐου 2012

Μέρκελ - Ολάντ.Δύο κόσμοι, μία ριψοκίνδυνη πολιτική.



Η σχέση μεταξύ Ολάντ και Μέρκελ θα είναι καθοριστική για το μέλλον της Ευρώπης και για το κοινό νόμισμα .

Τα εγκαίνια της σημαντικότερης σχέσης στην Ευρώπη -εκείνης μεταξύ της καγκελαρίου Αγκελα Μέρκελ και του Γάλλου προέδρου Φρανσουά Ολάντ- πραγματοποιήθηκαν την Τρίτη, με έναν κεραυνό εν αιθρία, μία συγγνώμη και μια αίσθηση αρμονίας, που για κάποιο λόγο έμοιαζε πιο ειλικρινής από την αντιπαλότητα που είχε προηγηθεί. Λίγες ώρες μετά την ορκωμοσία του, ο κ. Ολάντ κόντεψε να ακυρώσει το ταξίδι του στη Γερμανία, αφού το προεδρικό αεροσκάφος χτυπήθηκε από κεραυνό λίγο μετά την απογείωσή του. Ο πρόεδρος επέστρεψε στο Παρίσι, άλλαξε αεροσκάφος και πέταξε μέσα από την καταιγίδα στο Βερολίνο.

«Σόρι», είπε στα αγγλικά στην κ. Μέρκελ. «Το αεροπλάνο μου είχε ένα πρόβλημα». Η κ. Μέρκελ είπε στην πρώτη τους κοινή συνέντευξη Τύπου ότι «οι οιωνοί για συνεργασία είναι καλοί», καθώς, αντί να ακυρώσει τη συνάντηση, ο κ. Ολάντ επέμεινε και έφτασε στο Βερολίνο. «Θέλουμε να συνεργαστούμε με όλες τις χώρες για το καλό του ευρώ», είπε ο κ. Ολάντ, υπογραμμίζοντας τα σημεία στα οποία συμφωνεί με την κ. Μέρκελ. Στο ζήτημα της λιτότητας, όμως, που στηρίζει η κ. Μέρκελ και της ανάπτυξης, που προωθεί ο κ. Ολάντ, δεν υπήρξε πρόοδος. Η σχέση μεταξύ των δύο ηγετών θα είναι καθοριστική για το μέλλον της Ε.Ε. και του κοινού της νομίσματος. Ο κ. Ολάντ αντιμετωπίζει δύσκολη οικονομική συγκυρία στη χώρα του. Η Κομισιόν εκτιμά δε ότι το έλλειμμα του γαλλικού προϋπολογισμού θα κυμανθεί γύρω στο 4,2% του ΑΕΠ, πολύ υψηλότερο από τον στόχο του 3% που έχει δεσμευθεί να τηρήσει ο κ. Ολάντ.

Παρά το ιδιαίτερα βαρυφορτωμένο του πρόγραμμα, ο κ. Ολάντ βρήκε χρόνο να πετάξει στο Βερολίνο, σηματοδοτώντας τη σημασία που αποδίδει στις σχέσεις των δύο χωρών. Το έγκριτο περιοδικό Spiegel περιέγραψε τη συνάντηση, σε άρθρο του υπό τον τίτλο «Θεραπεία για ζευγάρια», ως σύσκεψη αρχηγών «οι οποίοι είναι αλυσοδεμένοι ο ένας στον άλλον, παρότι τους τελευταίους μήνες έμοιαζαν με αντιπάλους». Οι δύο ηγέτες βρίσκονται σε αντιδιαμετρικά αντίθετες θέσεις. Ο κ. Ολάντ μόλις κέρδισε εκλογές και διαθέτει λαϊκή εντολή για την αντιμετώπιση των προβλημάτων της χώρας του με αριστερές πολιτικές. Το κόμμα της κ. Μέρκελ υπέστη διαδοχικές ήττες σε εκλογές κρατιδίων, ενώ η καγκελάριος προεδρεύει διασπασμένου κυβερνητικού συνασπισμού στο Βερολίνο. Και οι δύο αντιμετωπίζουν το δύσκολο έργο της εξισορρόπησης των προσδοκιών των ψηφοφόρων, τους οποίους θα ήθελαν να εξευμενίσουν, με τις απαιτήσεις ομαλότητας και σταθερότητας των χρηματαγορών. «Πρέπει να δείξουν στους υποστηρικτές τους στις χώρες τους ότι δεν υποχωρούν κάτω από την πρώτη πίεση», λέει ο Τόμας Κλάου, αναλυτής του ινστιτούτου European Council on Foreign Relations στο Παρίσι. «Κάθε παρατεταμένο γαλλογερμανικό σχίσμα θα ήταν ιδιαίτερα αποσταθεροποιητικό για την Ευρωζώνη, και άρα πολύ επικίνδυνο. Αυτό, από μόνο του, δημιουργεί μεγάλη πίεση για άμεση επίτευξη συμφωνίας», καταλήγει ο κ. Κλάου.

Ο κ. Ολάντ διόρισε την Τρίτη τον Ζαν-Μαρκ Ερό στην πρωθυπουργία. Ο Ερό είναι άριστος γνώστης της γερμανικής, την οποία δίδαξε ως καθηγητής λυκείου, και είναι έτσι ο καταλληλότερος για να επιτύχει τη σύσφιγξη των σχέσεων με την πολιτική τάξη της Γερμανίας. Ο 62χρονος κ. Ερό, όμως, διατηρεί καλές σχέσεις με τη γερμανική αντιπολίτευση του SPD και τον ηγέτη του, Ζίγκμαρ Γκάμπριελ. Ο κ. Γκάμπριελ παραχώρησε τη δική του συνέντευξη Τύπου την Τρίτη, στην οποία επαίνεσε τον Φρανσουά Ολάντ, ασκώντας παράλληλα σκληρή κριτική στη διαχείριση της κρίσης από την κ. Μέρκελ.

Παρά τις προσπάθειες των δύο πλευρών να ρυθμίσουν κάθε λεπτομέρεια της συνάντησης Ολάντ - Μέρκελ, η τελετή ήταν πρόχειρη και κακά οργανωμένη. Οι δύο ηγέτες δεν προσπάθησαν να υποβαθμίσουν τις διαφορές τους, ενώ ο κ. Ολάντ αποκάλυψε ότι συμφώνησε με τη Γερμανίδα ομόλογό του πως κάθε του πρόταση για αλλαγές στο Σύμφωνο Σταθερότητας θα συζητηθεί ενδελεχώς.

Η κ. Μέρκελ είπε, τέλος, ότι εκτός από τις λίγες φράσεις στα αγγλικά που αντάλλαξε με τον Φρανσουά Ολάντ, όταν οι διερμηνείς ήταν απόντες, ο καθένας μίλησε στη μητρική του γλώσσα. «Μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι όταν μιλώ γαλλικά, η καγκελάριος καταλαβαίνει, ενώ ισχύει το ίδιο και στην περίπτωσή μου», είπε ο Ολάντ.

Αποτελέσματα μόνο με συμβιβασμούς
Οσοι ανέμεναν εντυπωσιακά αποτελέσματα από την πρώτη συνάντηση Μέρκελ - Ολάντ έμειναν απογοητευμένοι, παρότι ουδείς μπορεί να αρνηθεί ότι η σύσκεψη αυτή, την ημέρα της ορκωμοσίας του Φρανσουά Ολάντ, υπήρξε κίνηση αβροφροσύνης, που υπογράμμισε την αξία της διατήρησης του άξονα Παρισίων - Βερολίνου.

Παρά τις γνωστές τους διαφωνίες, οι δύο ηγέτες δεσμεύθηκαν να υπερβούν τις διαφορές τους, πραγματοποιώντας μάλιστα μικρά, αλλά σημαντικά, συμβιβαστικά βήματα. Ο Ολάντ υποσχέθηκε έτσι, έστω και έμμεσα, να στηρίξει το Σύμφωνο Σταθερότητας, ενώ η Μέρκελ παραδέχθηκε την ανάγκη τόνωσης της ανάπτυξης.

Αγκελα Μέρκελ και Φρανσουά Ολάντ αντιπροσωπεύουν τις δύο σημαντικότερες σχολές της σύγχρονης οικονομικής σκέψης. Η κεντροδεξιά προσέγγιση, που υπογραμμίζει την ανάγκη σταθερότητας και ανταγωνιστικότητας, και η κεντροαριστερή σχολή, πιο ευαίσθητη στο θέμα της ανάπτυξης, της απασχόλησης και της κοινωνικής δικαιοσύνης. Και οι δύο ηγέτες μοιάζουν όμως, χάρη στο λιτό, ρεαλιστικό και υπομονετικό πολιτικό τους ύφος. Χωρίς να αποφύγουν την αναγκαία ιδεολογική αντιπαράθεση και συζήτηση, είναι ικανοί να συνδυάσουν τις θέσεις τους και να συμφωνήσουν.

Μέρκελ και Ολάντ συνειδητοποιούν ότι χρειάζονται ο ένας τον άλλο και ότι καμία χώρα δεν είναι ικανή να επιβάλει μονομερώς τις απόψεις της στις υπόλοιπες. Η αναζήτηση αυτή για συμβιβαστικές λύσεις αποτελεί, άλλωστε και την ύστατη ελπίδα σωτηρίας του ευρωπαϊκού οικοδομήματος.
Οσοι υποστηρίζουν ότι μια κανονική σχέση Γερμανίας - Γαλλίας, χωρίς εντυπωσιασμούς και πυρετεχνήματα, δεν θα παρουσιάζει ενδιαφέρον, ξεχνούν ότι μόνο ο ρεαλισμός και η διάθεση συμβιβασμού μπορούν να φέρουν αποτελέσματα.

The New York Times, Reuters

Δεν υπάρχουν σχόλια: