Οι θέσεις Βενιζέλου για το Μνημόνιο.

Μαζί με το στόχο επιμήκυνσης του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Ευάγγελος Βενιζέλος θέτει 6 σημεία - προτάσεις στο πλαίσιο της δικής του οπτικής για την όποια επαναδιαπραγμάτευση προκύψει μετά τις εκλογές της 17^ης Ιουνίου. Επιπλέον, θέτει για πρώτη φορά ζήτημα με την προοπτική έκδοσης ευρωομολόγου. Ο καθηγητής Εφαρμοσμένης Οικονομικής Χρήστος Κόλλιας σχολιάζει για το tvxs.gr την πλατφόρμα Βενιζέλου. Εκλογές και Οικονομία

Παρακολουθήσαμε τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ να εκφράζει την άποψη ότι η έκδοση ευρωομολόγου μπορεί εν τέλει να μην συμφέρει την Ελλάδα, καθώς το τελικό επιτόκιο ενδέχεται να ξεπερνά το αντίστοιχο (μεσοσταθμικά 3,6%) της δανειακής σύμβασης, όπως αυτό προέκυψε μετά και το PSI. 

Η αλήθεια είναι ότι βρισκόμαστε σε ένα πολύ αρχικό επίπεδο αυτής της συζήτησης. Δεν έχουμε φτάσει στις λεπτομέρειες γύρω από αυτό το ευρωομόλογο: τι θα αντανακλά, αν θα εκδοθεί από κάποιο κεντρικό μηχανισμό της ΕΕ ή από τα κράτη με εγγύηση της ΕΚΤ κ.ο.κ. Όλες αυτές οι πτυχές είναι εκείνες οι οποίες θα διαμορφώσουν τελικά το επιτόκιο δανεισμού μέσα από ένα ευρωομόλογο. Το ζήτημα, όμως, έχει πρωτίστως μία πολιτική και συμβολική σημασία, με την έννοια ότι αφορά στην κοινή διαχείριση του προβλήματος χρέους συνολικά της Ευρωζώνης. Σε κάθε περίπτωση, το επιτόκιο δανεισμού το οποίο θα προκύψει από μία ανάλογη διαδικασία θα είναι πολύ χαμηλότερο από αυτό το οποίο θα μπορούσε να πετύχει το ελληνικό Δημόσιο στις αγορές υπό τις παρούσες συνθήκες και γενικότερα θα αφορά σε μία πολύ πιο ασφαλή επένδυση.

Το ΠΑΣΟΚ αξιώνει τώρα την προστασία των συλλογικών συμβάσεων εργασίας. Ποιος είναι ο ρόλος τους στο πεδίο της ανταγωνιστικότητας; Υπάρχουν περιθώρια να γίνει αποδεκτή από την τρόικα η λεγόμενη συλλογική αυτονομία;

Οι συλλογικές συμβάσεις, οι οποίες διασφαλίζουν εγγυήσεις για το ασθενέστερο μέρος που είναι οι εργαζόμενοι, αποτελούν έναν από τους τελευταίους παράγοντες οι οποίοι επηρεάζουν την ανταγωνιστικότητα στην ελληνική οικονομία. Είναι πιο πιθανή η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας μέσα από μία απλούστευση του γραφειοκρατικού πλαισίου ή μία σταθερότητα στο φορολογικό σύστημα, παρά μέσα από την κατάρρευση των συλλογικών συμβάσεων, οι οποίες εξάλλου αποτελούν και μία ιστορική κατάκτηση των εργαζομένων και χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής και προστασίας. Το πρόβλημα της ελληνικής ανταγωνιστικότητας δεν είναι το ύψος των αποδοχών αλλά το μη μισθολογικό κόστος εργασίας και άλλοι παράγοντες. Θεωρώ ότι, στο πλαίσιο μιας πολιτικής διαπραγμάτευσης με εύλογα επιχειρήματα, πιθανόν η τρόικα να δεχόταν κάποια άμβλυνση των συνεπειών τις οποίες επιφέρουν στην αγορά εργασίας οι σημερινές συνθήκες. Αν η Ελλάδα υποδείκνυε παραδείγματα ευρωπαϊκών χωρών όπου οι συλλογικές συμβάσεις αποτελούν κεκτημένο εθνικό πλαίσιο, δεν θα μπορούσαν οι δανειστές να αρνηθούν εύκολα, στο βαθμό βέβαια που θα τους αντιπροτείνονταν άλλα εύλογα μέτρα για την αντιμετώπιση των υπαρκτών, ομολογουμένως, στρεβλώσεων στην ελληνική αγορά εργασίας.

Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ κάνει λόγο για 50 δις τα οποία προβλέπει η δανειακή σύμβαση με στόχο τη χορήγηση ρευστότητας στην ελληνική αγορά. Διατίθενται πράγματι αυτά τα χρήματα γι' αυτόν τον σκοπό;

Υποθέτω ότι ο κ. Βενιζέλος έχει στο μυαλό του τη χρηματοδότηση για τη ρευστότητα του τραπεζικού συστήματος, το οποίο αποτελεί ίσως τον κρισιμότερο παράγοντα του συνολικού προβλήματος (ήδη έχουν εκταμιευτεί τα πρώτα 18 δις), που αφορά την κάλυψη της ελλειμματικής λειτουργίας του γενικού προϋπολογισμού (προσεγγίζει ήδη τα 2 δις στο 4μηνο Ιαν-Απρ). Ξέρετε, το πρόβλημα είναι ότι συνεχίζουμε να παράγουμε ελλείμματα, πράγμα που σημαίνει ότι κάποιος πρέπει να μας δανείσει, να καλύψει αυτή τη διαφορά για λογαριασμό μας, ειδάλλως θα καταφύγουμε ακόμη μια φορά σε περικοπές δαπανών του Δημοσίου.

Ειδικότερα, γίνεται λόγος για απελευθέρωση επενδύσεων ύψους 55 δις ευρώ οι οποίες είναι καθηλωμένες λόγω της ελλιπούς χρηματοδότησης από τις τράπεζες. Πώς μπορεί να διασφαλιστεί μία ανάλογη εξέλιξη; Είναι θέμα δυνατότητας ή βούλησης των τραπεζών να χρηματοδοτούν επενδύσεις σε αυτή τη συγκυρία;

Θεωρώ πως είναι θέμα και δυνατότητας και βούλησης, πρωτίστως όμως δυνατότητας. Η ενίσχυση της ρευστότητας του τραπεζικού συστήματος θα το καταστήσει ικανό να χρηματοδοτήσει αυτά τα επενδυτικά σχέδια. Αυτό βέβαια προϋποθέτει και την αντίστοιχη πολιτική ώθηση προς αυτή την κατεύθυνση, η οποία θα διασφαλίσει ότι αυτά τα ποσά δεν θα καλύψουν απλώς τις άμεσες ανάγκες των διάφορων τραπεζικών ομίλων. Νομίζω ότι είναι εφικτό. Η ρευστότητα των τραπεζών είναι πολύ κρίσιμο θέμα, διότι η αγορά έχει «στεγνώσει» τελείως. Το μεγαλύτερο τμήμα των ενισχύσεων αφορά τη ρευστότητα στην αγορά και τα επενδυτικά σχέδια.

Ο κ. Βενιζέλος αξιώνει τη στήριξη όλων των προγραμμάτων για τους άνεργους νέους μέσα από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο. Πρόκειται για επιπλέον κονδύλια;

Αν η αναφορά δεν περιορίζεται στα κονδύλια τα οποία δεν έχει καταφέρει ακόμη η Ελλάδα να απορροφήσει από το ΕΣΠΑ, τότε μιλάμε όντως για επιπλέον κονδύλια. Σημειωτέον, το θέμα της ανεργίας των νέων αφορά όλο τον ευρωπαϊκό νότο και ήδη είναι σε εξέλιξη η συζήτηση για τρόπους αντιμετώπισης του προβλήματος.

Θεωρείτε ότι υπάρχουν στην πράξη περιθώρια να διαθέσει η ΕΕ περαιτέρω κονδύλια, για αμιγώς αναπτυξιακούς σκοπούς;

Εδώ έχουμε να κάνουμε με δύο παραμέτρους: Πρώτον, η υπαρκτή πλέον μετατόπιση της ΕΕ προς περισσότερο αναπτυξιακές στρατηγικές, μετά την εκλογή Ολάντ αλλά και μετά τη διαπίστωση ότι «η συνταγή δεν βγαίνει». Βέβαια, αυτή είναι μία αργόσυρτη διαδικασία, ωστόσο, η συζήτηση για το ευρωομόλογο είναι ενδεικτική του κλίματος. Δεύτερον, το κατά πόσο η Ελλάδα θα φανεί διατεθειμένη να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις τις οποίες έχει αναλάβει, ασχέτως αν θα διαπραγματευτεί επί μέρους αλλαγές, ρυθμίσεις ή βελτιώσεις. Με άλλα λόγια, το κατά πόσο δεν θα προχωρήσει σε αυτό που εγώ θα ονόμαζα «επιθετικές ενέργειες» όσον αφορά το Μνημόνιο και τη δανειακή σύμβαση. Είναι τελείως διαφορετικό να ζητήσεις από τον εταίρο σου να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και να αξιώσεις την εκ βάθρων αναθεώρηση του Μνημονίου και τελείως διαφορετικό να πεις την επόμενη μέρα: «εγώ καταργώ τους νόμους που προκύπτουν από τις υποχρεώσεις τις οποίες έχω αναλάβει και ζητώ ένα νέο Μνημόνιο». Δεδομένου και ότι δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή στο τραπέζι ένα ολοκληρωμένο και συνεκτικό εναλλακτικό ελληνικό πρόγραμμα για την αντιμετώπιση των προβλημάτων. Είναι ενδεικτικό το γεγονός ότι στη μετεκλογική περίοδο, με την προσπάθεια σχηματισμού κυβέρνησης, ουσιαστικά παρακολουθήσαμε έναν διαγωνισμό διαφόρων ιδεών τις οποίες κυριολεκτικά βγάζαμε από το συρτάρι για το πώς θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί το ένα ή το άλλο πρόβλημα. Και αυτό νομίζω ότι αποτελεί μία ευθύνη του πολιτικού προσωπικού το οποίο ουσιαστικά δεν έχει προτείνει στους Ευρωπαίους έναν εναλλακτικό δρόμο. Οι Ευρωπαίοι θέλουν να τους πούμε ότι θα πάμε από τα ελλείμματα στα πλεονάσματα. Το πώς θα πάμε δεν τους ενδιαφέρει. Αν τους πείσουμε ότι μπορούμε να το κάνουμε με κάποιον άλλον τρόπο δεν έχουν λόγο να μην το αποδεχτούν.

www.tvxs.gr