Τρίτη 19 Ιουλίου 2011

Γραμματόσημα με... μπαγκέτα και μπουζούκι.


Η έκδοση από τα ΕΛΤΑ γραμματόσημου για τα 150 χρόνια από τη γέννηση στην Κέρκυρα του σπουδαίου μουσουργού και συνθέτη της μουσικής του Ολυμπιακού Υμνου Σπύρου Σαμάρα φέρνει στο προσκήνιο μία ενδιαφέρουσα θεματική συλλογή με αναφορά τιμής και μνήμης σε έλληνες μουσικούς δημιουργούς
Ο Σπύρος Σαμάρας έχει κερδίσει, για τον πολύ κόσμο, την υστεροφημία, μαζί με τον Παλαμά, χάρη στην άφθαρτη στο πέρασμα του χρόνου παρουσία· και συγκίνηση· του Ολυμπιακού Υμνου. Οταν έγραψε τη μουσική του ήταν ήδη διάσημος ανά την Ευρώπη μουσουργός με ανοικτά γι' αυτόν όλα τα μεγάλα λυρικά θέατρα με αφετηρία το 1886 με την περίφημη όπερα «Φλόρα Μιράμπιλις».


Την εποχή των Ολυμπιακών Αγώνων (1896) ο Σαμάρας ζούσε στη Βιέννη και με την επιμονή του Δημητρίου Βικέλα, πρώτου προέδρου της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής, του ανετέθη η μουσική επένδυση του Υμνου. Ηδη ο Παλαμάς είχε γράψει το ποίημα. Και ο Παλαμάς ήταν επιλογή του Βικέλα που εκτιμούσε ιδιαίτερα τον νέο ακόμη ποιητή. Ο Σαμάρας έστειλε την παρτιτούρα στην Αθήνα, γραμμένη για πιάνο και έτυχε της έγκρισης σε μια δοκιμαστική εκτέλεση στην αίθουσα του «Παρνασσού». Στη συνέχεια προσαρμόσθηκε στις χορωδιακές απαιτήσεις. Ο Σαμάρας ήρθε στην Αθήνα και στο Καλλιμάρμαρο Παναθηναϊκό Στάδιο «έβαλε φτερά στους στίχους» του μεγάλου Παλαμά.
Ο Ιωάννης Χρυσάφης, κορυφαίος παιδαγωγός της Γυμναστικής και της Αθλησης - που έλαβε μέρος στους πρώτους Ολυμπιακούς Αγώνες (1896) ως νέος προπονητής της ομάδας Γυμναστικής του Εθνικού Γ.Σ. (που απαρτιζόταν από νεαρούς αθλητές) αλλά και προπονητής και άλλων Ολυμπιονικών οι οποίοι ανήκαν στον ιστορικό αυτόν σύλλογο - γράφει:
«Την εκτέλεσιν του Υµνου (περιελάµβανε τα τέσσερα πασίγνωστα τετράστιχα του Παλαµά), διηύθηνεν ο ίδιος ο Σαµάρας και ήτο αληθώς η µεγίστη δυνατή µουσική απόδοσις της Ελλάδος, διότι είχον συγκεντρωθή όλαι ανεξαιρέτως αι µουσικαί του Στρατού και του Ναυτικού καθώς και αι φιλαρµονικαί και της πρωτευούσης και των επαρχιών, επίσης δε και όλαι αι χορωδίαι. Και είχον οµολογουµένως εκτελέση εν τελείως συντονισµένον και επιβλητικόν σύνολον το οποίον µέσα εις την απέραντον εκείνην κόγχην συνεκλόνισε πραγµατικώς την ψυχήν των θεατών εις τοιούτον βαθµόν ώστε όλοι από του βασιλέως µέχρι του τελευταίου πολίτου να ζητήσουν την επανάληψίν του, η οποία και εξετελέσθη».http://nstatic.doldigital.net/taneawebstatic/7E5A47AC775E3B11ECAC47265D94F80B.jpg
Εν αρχή ο Μάντζαρος. Ο συνθέτης του Εθνικού Υμνου σε ποίηση Σολωμού Νικόλαος Δ. Μάντζαρος (1795-1879), είναι ο πρώτος έλληνας μουσουργός που εμφανίσθηκε στον ελληνικό φιλοτελισμό.
Σε γραμματόσημο της έκδοσης του 1957 για τα 150 χρόνια από τον θάνατο του Σολωμού, εικονίζονται τα πορτρέτα ποιητή και μουσουργού στο ίδιο γραμματόσημο. Χρειάσθηκε να περάσουν 26 ολόκληρα χρόνια (1983) για τη δεύτερη εμφάνιση μουσουργού, δηλαδή του Μανόλη Καλομοίρη, σε σειρά διαφόρων προσωπικοτήτων (Μαρίνος Αντύπας, Νικ. Πλαστήρας, Νικ. Καζαντζάκης, Γεώργιος Παπανδρέου, Γ. Παπανικολάου _ τον ανακαλύψαντα την πενικιλίνη _, και η Κυρά της Ρω).
Στα ενδιάμεσα 25 χρόνια ο κόσμος της μουσικής είχε κάποιες άλλες εμφανίσεις στον ελληνικό φιλοτελισμό. Ο Μπετόβεν για τα 200 χρόνια από τον θάνατό του (μαζί με τον Γκάντι), η Μαρία Κάλλας στην ίδια σειρά και ο νομπελίστας Γιώργος Σεφέρης (1980 Europa), η σπουδαία πιανίστρια Τζίνα Μπαχάουερ (1981) κ.ά.
Η έκδοση του 1985, για το Ευρωπαϊκό Ετος της Μουσικής (Europa) παρουσίασε σε λαμπρή σχεδίαση του Παν. Γράββαλου, δύο γραμματόσημα: αφ' ενός τη μουσική αναμέτρηση του Απόλλωνα με τον Μαρσύα και αφ' ετέρου τον μεγάλο μουσουργό Νικόλαο Σκαλκώτα (1904-1949) και τον μοναδικό μαέστρο των μαέστρων Δημήτρη Μητρόπουλο (1896-1960). Δεύτερη εμφάνιση της Κάλλας το 1997 σε σειρά «προσωπικοτήτων» (Ρήγας, Τρικούπης, Ελύτης κ.ά.).

Δεν υπάρχουν σχόλια: