Άρθρο του Οικονομολόγου Κώστα Κωνή.Υποψήφιου Περιφερειακού Συμβούλου στον ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΤΟΜΕΑ της Περιφέρειας Αττικής με τον Συνδυασμό '' Αττική-ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΓΟΥΡΟΣ ''.
Το Πρόγραμμα Καλλικράτης και οι εκτεταμένες αλλαγές που θεσμοθετεί και εισάγει, επιχειρεί το συνολικό επανασχεδιασμό των επιπέδων διακυβέρνησης, στη βάση μιας Νέας Αρχιτεκτονικής της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης. Μια Νέα Αρχιτεκτονική, από 1 Ιανουαρίου 2011, η οποία:
- κινείται εντός του πλαισίου που ορίζει το Σύνταγμα, ήτοι επιτελικό κράτος με αποκεντρωμένα όργανα εξοπλισμένα με αποφασιστικές αρμοδιότητες και δύο λειτουργικούς βαθμούς αυτοδιοίκησης, ικανούς να ανταποκριθούν στις ανάγκες σχεδιασμού και υλοποίησης της τοπικής και περιφερειακής ανάπτυξης, συνδυάζοντας τη δημοκρατική συμμετοχή με την αποτελεσματική διευθέτηση των τοπικών υποθέσεων και την εξυπηρέτηση του πολίτη,
- αφήνει πίσω τον παραδοσιακό συγκεντρωτισμό, αποκεντρώνει τη διοίκηση και της προσδίδει χαρακτηριστικά όπως ευελιξία, αποτελεσματικότητα, αξιοποίηση τοπικών και περιφερειακών πλεονεκτημάτων που συναντώνται σε όλα τα προηγμένα κράτη. Εκτός από αναπτυξιακό εφαλτήριο, η Νέα Αρχιτεκτονική αναμένεται να επηρεάσει θετικά τα δημοσιονομικά μεγέθη, μέσω της αύξησης της αποτελεσματικότητας των ΟΤΑ και του κράτους γενικότερα, όπως επίσης να συμβάλλει θετικά στην εύρυθμη λειτουργία της αγοράς και τον περιορισμό φαινόμενων αδιαφάνειας και αθέμιτου ανταγωνισμού.
- οργανώνει την άσκηση της εξουσίας με όρους διεύρυνσης της συμμετοχής του πολίτη και εμβάθυνσης της δημοκρατίας, αλλά και ανάδειξης του ρόλου της κοινωνίας των πολιτών, των κοινωνικών οργανώσεων και του εθελοντισμού,
- αξιοποιεί νέα εργαλεία και τις νέες μεθόδους της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και της αυτόματης εξυπηρέτησης, με διαδραστικές υπηρεσίες,
- γίνεται το θεσμικό κλειδί για την αλλαγή του αναπτυξιακού μοντέλου της χώρας, προσανατολίζοντας τις κρατικές δομές και λειτουργίες στις ανάγκες της πράσινης ανάπτυξης
- ενσωματώνει τις αρχές της διαφάνειας, της ανοιχτής διακυβέρνησης, της αξιολόγησης και της λογοδοσίας στη διοικητική λειτουργία αλλά και της αξιοκρατίας στην πρόσληψη του προσωπικού, που απαλλάσσει πλέον την τοπική αυτοδιοίκηση από μια διαρκή κριτική.
Το Πρόγραμμα Καλλικράτης, αναγνωρίζοντας τον κρίσιμο ρόλο των ΟΤΑ για την εδαφική στρατηγική ανάπτυξης και λαμβάνοντας υπόψη τους δύο πρωταρχικούς στόχους της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης, δηλαδή την ενθάρρυνση της συμμετοχής στην ευρωπαϊκή διαδικασία και την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας της κοινοτικής δράσης, προχώρησε σε σημαντικές στρατηγικές επιλογές.
- Βασικές αρχές του Προγράμματος Καλλικράτης είναι αφενός μεν ο δραστικός περιορισμός των διοικητικών δομών σε δύο πλέον μόνο βαθμούς αυτοδιοίκησης, τους Δήμους και τις Περιφέρειες, και μία Αποκεντρωμένη Διοίκηση, αφετέρου δε η οριοθέτηση των αρμοδιοτήτων των δύο βαθμών της αυτοδιοίκησης επί της αρχής της δοτής αρμοδιότητας, όπως αυτή σαφέστατα διαπνέει τη Συνθήκη για τη λειτουργία της ΕΕ. Έτσι, οι δύο βαθμοί λειτουργούν μόνο εντός των ορίων των αρμοδιοτήτων που τους απονέμονται και οι σχέσεις τους δεν είναι σχέσεις ιεραρχίας και ελέγχου αλλά σχέσεις συνεργασίας και συναλληλίας.
ΣΚΕΨΕΙΣ και ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ των ΝΕΩΝ ΔΗΜΩΝ.
Με βάση τις προβλέψεις του βασικού Νόμου 3852/7.6.2010 (ΦΕΚ 87 Α) προκύπτει η ανάγκη τεχνικής/μελετητικής προσέγγισης, τόσο των νέων συνενωμένων Δήμων όσο και των Δήμων που παραμένουν ως έχουν, σε μια σειρά από θεματικά πεδία τα οποία αποτελούν ταυτόχρονα υποχρέωση αλλά και πρόκληση για τις νέες Δημοτικές Αρχές. Η τεχνική/μελετητική αυτή υποστήριξη καθίσταται αναγκαία αφενός μεν διότι οι μεταβολές στον υφιστάμενο ρόλο των ΟΤΑ Α' Βαθμού είναι εκτεταμένες, αφετέρου δε διότι η φύση αυτών των μεταβολών είναι πολυδιάστατη και θίγει κάθε πτυχή λειτουργίας ενός Δήμου. Επιπλέον καθίσταται σαφές ότι από 1ης Ιανουαρίου 2011 οι νέες Δημοτικές Αρχές θα πρέπει να είναι σε θέση να λειτουργήσουν με επάρκεια και να εξυπηρετήσουν καθημερινά το πολίτη/δημότη, ενώ παράλληλα θα πρέπει να ανταποκριθούν σε μία σειρά υποχρεωτικών ενεργειών μέσα σε ένα αυστηρό και στενό χρονικό ορίζοντα. Δηλαδή έργο πρέπει να συνεχίζεται να παράγεται ενώ θα βρίσκεται σε εξέλιξη μια εκτεταμένη αλλαγή στη θεμελιώδη οργανωτική και λειτουργική δομή του Οργανισμού του Δήμου. Οι δεκάδες των ερμηνευτικών/ρυθμιστικών Υπουργικών Αποφάσεων, των Προεδρικών Διαταγμάτων και των Εγκυκλίων σε συνδυασμό με τις λοιπές ενέργειες (πχ εκπαίδευση/επιμόρφωση προσωπικού, έκδοση προτύπων κειμένων κλπ) που προβλέπονται και αναμένονται από τον Επιχειρησιακό Σχεδιασμό του ΥΠΕΣ για την υποστήριξη του Προγράμματος Καλλικράτης δεν αρκούν σαν μέτρα υποστήριξης από μόνα τους, προκειμένου να καταστεί ένας Δήμος πλήρως επιχειρησιακός, λειτουργικός και αποτελεσματικός σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα. Οι ακόλουθες προτάσεις τεχνικής υποστήριξης Δήμων στοχεύουν στην ουσιαστική επιτάχυνση των ενεργειών στις οποίες θα πρέπει να προβούν τα νέα Δημοτικά Συμβούλια που θα προκύψουν από τις επικείμενες εκλογικές διαδικασίες, προκειμένου να συμμορφωθούν ταχύτερα και να καταστούν λειτουργικοί εντός του απαιτούμενου χρονικού πλαισίου. Ενδεικτικά παρατίθενται τα δυνητικά θεματικά πεδία που χρήζουν άμεσης υποστήριξης για την επαρκέστερη αντιμετώπισή τους :
1. Εκπόνηση Μελέτης Αναδιοργάνωσης Υπηρεσιών και Δομών που ενδεικτικά περιλαμβάνει : - Μελέτη υφιστάμενης κατάστασης του Δήμου, εντοπισμό αναγκών ανακατανομής υφιστάμενων ανθρώπινων πόρων και εντοπισμό ελλείψεων σε προσωπικό και ιδιαίτερα σε επιστημονικό δυναμικό, λαμβάνοντας υπόψη τις πρόσθετες αρμοδιότητες που μεταφέρονται στο Δήμο και τα αποτελέσματα από τις μετατάξεις που τυχόν έχουν δρομολογηθεί ή ολοκληρωθεί.
- Σύνταξη πλήρους Σχεδίου νέου ΟΕΥ Δήμου με παράθεση αρμοδιοτήτων, καθηκόντων και καθορισμό οργανικών θέσεων λαμβάνοντας υπόψη τη νέα οργανωτική δομή που προβλέπεται και τις νέες αρμοδιότητες που μεταβιβάζονται.
- Σύνταξη Σχεδίων απαιτούμενων νέων Κανονισμών (Κανονισμός Λειτουργίας Δημοτικού Συμβουλίου, Κώδικας Δεοντολογίας, Κανονισμός Μέτρησης Αξιολόγησης Επίδοσης Δημοτικών Υπηρεσιών, Οδηγός Δημότη και Χάρτα Δικαιωμάτων και Υποχρεώσεων Δημοτών, Κανονισμός Διαβούλευσης και Χάρτα Λήψης Αποφάσεων, Κανονισμός Πληροφόρησης, Σχέδιο Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών και Φυσικών Καταστροφών κλπ).
- Προσαρμογή υφιστάμενου Συστήματος Διαχείρισης Ποιότητας ή/και Διαχειριστικής Επάρκειας (Τύπου Α και Β για συγχρηματοδοτούμενα έργα δημοσίου χαρακτήρα) προκειμένου να συνεχίζουν να συμμορφώνονται με τη νέα οργανωτική δομή που καθιερώνεται.
Μελέτη προσδιορισμού αναγκαίων παρεμβάσεων αναβάθμισης και διασύνδεσης της Ιστοσελίδας του Δήμου και του Τμήματος Μηχανοργάνωσης με βάση την απαίτηση για καθιέρωση αρχών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης (δημιουργία e-ΚΕΠ, παροχή εκτεταμένων ηλεκτρονικών υπηρεσιών στους πολίτες, δημοσίευση κάθε Δημοτικής απόφασης στην ιστοσελίδα, διενέργειας ηλεκτρονικών διαγωνισμών προμηθειών, διασύνδεση με κεντρική ηλεκτρονική διεπαφή και κρατικές τράπεζες πληροφοριών και δεδομένων κλπ).
2. Μελέτη σχετικά με τον τρόπο συγχώνευσης, λειτουργίας και αξιοποίησης των Δημοτικών Επιχειρήσεων και Οργανισμών (Κοινωφελείς Επιχειρήσεις και Ανώνυμες Εταιρείες) με βάση το νέο υποχρεωτικό θεσμικό πλαίσιο.
3. Σύνταξη με βάση τη καθιερωμένη μεθοδολογία, του νέου υποχρεωτικού Επιχειρησιακού Σχεδίου του Δήμου, ήτοι του Πενταετούς Τεχνικού Επιχειρησιακού Προγράμματος και των επιμέρους Ετήσιων Προγραμμάτων Δράσεων στα οποία επιμερίζεται, με ταυτόχρονη κατάρτιση των αναγκαίων προϋπολογισμών.
4. Μελέτη ανάπτυξης και παρουσίασης των αναγκαίων μεθοδολογιών και μηχανισμών υλοποίησης των νέων αρμοδιοτήτων που μεταβιβάζονται στους Δήμους με παράλληλο εντοπισμό των ελλείψεων σε σχετικούς πόρους (ανθρώπινο δυναμικό, επιμόρφωση, τεχνικές οδηγίες εργασίας, θεσμικό πλαίσιο κλπ) και υλικοτεχνική υποδομή - Επιμόρφωση/ενημέρωση υφιστάμενου ανθρώπινου δυναμικού του Δήμου για συγκεκριμένα θεματικά πεδία νέων αρμοδιοτήτων (πχ έλεγχοι προς υποστήριξη του ΕΦΕΤ, αδειοδότηση τεχνικών ανελκυστήρων, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, διαχείριση αποβλήτων κλπ).
5. Μελέτη παράθεσης προτάσεων για αναπτυξιακά έργα/δυνητικούς στόχους που εντάσσονται στους νέους τομείς δραστηριοτήτων/αρμοδιοτήτων του Δήμου, ήτοι Γεωργία, Αλιεία, Κτηνοτροφία, Πράσινη Ανάπτυξη/Περιβάλλον, Δημόσια Υγεία, Τουρισμός κλπ (επισημαίνεται ότι νησιωτικοί και ορεινοί Δήμοι επιφορτίζονται και με πρόσθετες αρμοδιότητες που μεταβιβάζονται από τις πρώην Περιφέρειες, πέραν αυτών που μεταβιβάζονται από τις πρώην ΝΑ).
6. Μελέτη παρουσίασης αναπτυξιακού ρόλου του Δήμου εντός του πλαισίου που διαμορφώνεται με τη δυνατότητα συμμετοχής σε Δίκτυα Δήμων και Περιφερειών και σε Ευρωπαϊκούς Ομίλους Εδαφικής Συνεργασίας, με ταυτόχρονη παράθεση δυνητικών ευκαιριών χρηματοδότησης αναπτυξιακών σχεδίων μέσα από μηχανισμούς όπως το ΕΣΠΑ 2007-2013, τα Περιφερειακά Προγράμματα, το Πρόγραμμα ΕΛΛΑΔΑ, το Εθνικό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα Αυτοδιοίκησης, καθώς και τα αμιγώς Ευρωπαϊκά Προγράμματα και Κοινοτικές Πρωτοβουλίες.
7. Μια σειρά αρμοδιοτήτων, όπως η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, που περνά ουσιαστικά στην Αυτοδιοίκηση, όπως και πολλές άλλες που χρειάζεται να μελετηθούν σωστά για να υπάρξουν θετικά αποτελέσματα για τις τοπικές κοινωνίες, αλλά και για την επί σειρά των ετών ζητούμενη Αποκέντρωση.
Ήρθε η στιγμή να αποδείξει η Τοπική Αυτοδιοίκηση, ότι το πάγιο αίτημα της που τώρα έγινε πραγματικότητα με το Νέο θεσμικό πλαίσιο του «Καλλικράτη», είναι σε θέση να ανταποκριθεί στην πρόκληση.Μια πρόκληση που θα αποτελέσει τον ακροτελεύτιο Σταθμό του παρελθόντος και αφετηρία του μέλλοντος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου