Η Φώτιση και ο Φωτισμός

Γράφει ο Χρήστος Α.Τούμπουρος

Τα Φώτα φέτος, όπως και κάθε χρόνο γιορτάστηκαν στα γεφύρια. Στο γεφύρι της Άρτας, του Τζαρή, του Κοράκου και της Πλάκας. Μόνο που τα δύο τελευταία είναι καταβυθισμένα.  Τα έφαγε η απραξία, η αδιαφορία και η «αστοχία» των υπεύθυνων και η εμφύλια καταστροφή. Προσήλθε ο κόσμος και καλά έκανε, ευχήθηκε και προσευχήθηκε, δοξολόγησε και φωτογραφήθηκε. Εδώ να δεις κατάσταση! Χιλιάδες οι φωτογραφίες στα μέσα δικτύωσης. Κι άλλοι άρπαξαν και τα μικρόφωνα και κατακρεούργησαν γλώσσα και λόγο, λογική και αλήθεια. Μετά ταύτα ο καθείς στο σπιτάκι του…

Τέσσερα γιοφύρια. Τα τρία σηματοδοτούν την παράδοση, τον πολιτισμό και τον τρόπο ζωής των προγόνων μας. Κι όσο κι αν θέλουμε να τα παραμερίσουμε, εκεί γυρνάμε.

«Ο κόσμος φτιάχνουν εκκλησιές,

φτιάχνουν και μοναστήρια,

φτιάχνουν και πετρογέφυρα

για να περνάει ο κόσμος»

Η συνάντηση και η επικοινωνία μεταξύ τους ήταν Θεία Μυσταγωγία… Η κατάνυξη και η ταπεινοσύνη, ο γιορτασμός και η θλίψη, ο αγώνας και η προκοπή ήταν υπόθεση όλων.

Και μάλιστα σήμερα διδάσκουν αυτά τα γεφύρια. Διδάσκουν πως σε μια εποχή που οι πολιτικές πρόνοιας και πολιτισμού ιδιωτικοποιούνται, άμεσα ή έμμεσα, και η «φιλανθρωπία – ευεργεσία» τείνει να αποτελέσει το απαραίτητο καρύκευμα της αδυσώπητης αυθαιρεσίας, αρπαγής και εκμετάλλευσης, λογικό είναι ο κάθε «επενδυτής» να μεταμφιεστεί σε… «ευεργέτη»!!!

Ο ευεργέτης όμως το συμφέρον του «θα κοιτάξει». Το γενικότερο καλό, το καλό της Πολιτείας, θα μετατραπεί σε ψίχουλα ευγνωμοσύνης.

Ήδη άρχισε το πανηγύρι… Γνωστό είναι πως το κοινό και κοινωνούμενο από όλους αγαθό, λιμάνια, γεφύρια, «το νεράκι του θεού», το ηλεκτρικό ρεύμα, τρένα, δρόμοι, νοσοκομεία, αεροδρόμια, αυτό που ονομάστηκε κάποτε δημόσιο αγαθό επί του οποίου στηρίχτηκαν και τα κοινωνικά δικαιώματα, τα οποία και θεωρήθηκαν σημάδι ανάπτυξης, πολιτισμού και ανθρωπισμού παίρνουν το δρόμο της ιδιωτικοποίησης και αφαιρείται βάρβαρα ή τεχνηέντως το χαρακτηριστικό του δημοσίου. Τα παραδείγματα πολλά.

Έτσι μού έρχεται κατά νου, αυτά που γράφει ο Παπακώστας, ο μέγας αυτός Τζουμερκιώτης. «Ολίγον κατωτέρω εκ της φάλαγγος Ραφταναίων βιαίας, ως και από εξακοντιζούσης ποταμώδους πηγής, εξόδου του Αράχθου διασκελίζει αυτόν υπερήφανος μονότοξος λιθίνη γέφυρα, θαυμάσιον έργον εμπείρου και αρχιτεκτονικής εμπνεύσεως, εντοπίου -εκ Πραμάντων- Αρχιμάστορα. Το υπέροχον τούτο έργον φέρον το όνομα της ιστορικής « Πλάκας» υπενθυμίζει εθνικήν μας δόξαν, παλαιοτέραν μεν την Μάρκου Μπότσαρη, Γώγου και Κουτελίδα, κατόπιν δε και των Θεοδ. Γρίβα και Κωνστ. Κωττίκα». (Νικ. Χ. Παπακώστα, Ηπειρωτικά, Αθήνα 1967, σελ. 257.)
Πίστευε ο μέγας αυτός πατριώτης και διαλαλούσε την εθνική μας δόξα. Πού να φανταστεί ότι θα άλλαζαν άρδην τα πράγματα. Η εθνική δόξα απαιτεί καταρχάς έθνος. Το έθνος, εθνική συνείδηση. Τη συνείδηση δηλαδή που «συνέταξαν» οι πρόγονοί μας με αγώνες, θυσίες και ποταμούς αίματος.

Την «εθνική συνείδηση» θα την προσδιόριζε ο μπάρμα Γιάννης ο Σκαρίμπας-αν ζούσε-, ως ευρώ. Τα πράγματα είναι χειρότερα. Εθνική συνείδηση δεν υπάρχει γι’ αυτό ποτάμια, γεφύρια και συνειδήσεις θα τα πνίξει η ιδιωτικοποίηση.

Και για να είμαστε σοβαροί.

Το γεφύρι της Άρτας είναι γεφύρι πολιτισμού, συμφιλίωσης και παράδοσης.

Της Πλάκας παράδειγμα αδιαφορίας. Το ιστορικό γεφύρι, έμφορτο ηρωικής ιστορίας, θρύλων και παραδόσεων, αλλά και θαυμαστής τοπικής αρχιτεκτονικής, κτισμένο το 1866 από τοπικούς μαστόρους με πρωτομάστορα τον Πραμαντιώτη Κώστα Μπέκα και τοπικά υλικά. (Ξεκίνησε η αναστήλωσή του. Προσοχή όμως γιατί:

"Ο ΓΙΓΑΝΤΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΝΑΝΟΙ ΤΗΣ ΠΛΑΚΑΣ…

«Όταν σωριάζεται ένας γίγαντας, όταν κείται πια νεκρός, τότε αποκαλύπτεται το μέγεθός του! Αιωνία η μνήμη του…
Και τα ανθρωπάκια -αναστηλωμένοι του κόμματος αρμόδιοι- πασχίζουν για τον πλούσιο κατά τ’ άλλα νεκρόδειπνο. Στιγμιαία η μνήμη τους»

Σπύρος Μαντάς

Του Κοράκου αιτία να αναστηλωθεί για να διδάξει τη συμφιλίωση και τη συνένωση ανθρώπων και τη συλλειτουργία απόψεων και ιδεολογιών.

Του Τζαρή σύγχρονο, απρόσωπο κατασκεύασμα της Τεχνικής.

Κατά τα άλλα ισοπεδώνουμε τα πάντα και αλλάζουμε τα Φώτα και στη γιορτή των Φώτων. Όχι κύριοι. Δεν είναι είδηση ποιος ή ποιοι παρευρέθηκαν και τι έκαναν μετά.

Είδηση είναι, αν και πώς διαφυλάττουμε τις αξίες και προωθούμε τα διδάγματα της ιστορίας των γεφυριών.

Τον καημό δηλαδή του Ηπειρώτη να ζήσει ελεύθερα και ανθρώπινα, συλλογικά και δημιουργικά.

Τον αγώνα και την αγωνία του, το ιδρωκόπημά του για ένα αύριο καλύτερο…

Κι ο αγώνας αυτός δεν φωτογραφίζεται…

Χρήστος Α.Τούμπουρος