Σαν σήμερα τον Οκτώβριο του 1981, το ΠΑΣΟΚ κέρδιζε τις
εκλογές με ποσοστό 48,06 %. Μια νίκη που άλλαξε την πορεία της χώρας...
Πέρασαν όμως τις πύλες του Ευρωκοινοβουλίου ένας του ΚΚΕ εσωτ. κι ένας της ακροδεξιάς ΕΠΕΝ. Οι πρώτες ευρωεκλογές στην Ελλάδα έγιναν ταυτόχρονα με τις εθνικές. Τις υπόλοιπες από τις 24 έδρες μοιράστηκαν δέκα το ΠΑΣΟΚ, εννιά η ΝΔ και τρεις το ΚΚΕ.
Η άνοδος των σοσιαλιστών στην εξουσία συνοδεύτηκε με έμπρακτους περιορισμούς στην αστυνόμευση της ελεύθερης γνώμης, μεγαλύτερη ελευθερία στην έκφραση και διευκόλυνση της συνδικαλιστικής δράσης. Τα πράγματα οδηγήθηκαν σε αυτό που ο λαός περιέγραψε με τη φράση «επί ΝΔ υπήρχε αυταρχικό κράτος, επί ΠΑΣΟΚ δεν υπάρχει κράτος».
Αποτέλεσμα ήταν να θεσπιστεί το περιβόητο «άρθρο 4» που έβαζε περιορισμούς στη λήψη αποφάσεων για απεργία (3 Ιουνίου 1983). Καταργήθηκε στην πράξη από τους συνδικαλιστές, καταργήθηκε και τυπικά μερικά χρόνια αργότερα (22 Οκτωβρίου 1987).
Με νομοσχέδιο που κατατέθηκε στη Βουλή (30 Απριλίου 1983), αναγνωρίστηκε η Εθνική αντίσταση, ενώ τα μέτρα συμφιλίωσης επέτρεψαν στον εξόριστο στη Σοβιετική Ενωση αρχηγό του Δημοκρατικού Στρατού, Μάρκο Βαφειάδη, να επιστρέψει στην Ελλάδα (26 Μαρτίου 1983), όπως και άλλοι κομμουνιστές που είχαν καταφύγει στις χώρες του «υπαρκτού σοσιαλισμού».
Τομές παντού Η κυβέρνηση επιδίωξε να τονώσει την οικονομία με την ενίσχυση του συνεταιριστικού κινήματος τόσο στον αγροτικό τομέα όσο και στον χώρο των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Μάλλον δεν τα κατάφερε, παρά την υπέρμετρη χρηματοδότηση. Ομως, το προστατευτικό χέρι της πολιτείας απλώθηκε σ' ολόκληρη τη χώρα καθώς ξεκίνησαν να υλοποιούνται οι δεσμεύσεις για το ΕΣΥ, το Εθνικό Σύστημα Υγείας.
Ο κηρυγμένος εναντίον της ΕΟΚ Ανδρέας Παπανδρέου βρέθηκε να προεδρεύει το δεύτερο εξάμηνο του 1983, ενώ η Κοινότητα για μια στιγμή έφτασε στα πρόθυρα της διάλυσης. Ο Ελληνας πρωθυπουργός μιλούσε για την επερχόμενη πάλη Βορρά - Νότου (πλούσιων και φτωχών χωρών) και για την ανάγκη να ανταποκριθεί η Ευρώπη στην τεχνολογική πρόκληση.
Στο νεοδημοκρατικό στρατόπεδο, η εκλογική ήττα επέφερε αλυσιδωτές αντιδράσεις: Ο Γεώργιος Ράλλης παραιτήθηκε από αρχηγός του κόμματος και, στη θέση του, εκλέχτηκε ο Ευάγγελος Αβέρωφ (9 Δεκεμβρίου 1981), που, με τη σειρά του, παραιτήθηκε παραχωρώντας την αρχηγία στον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, την 1η Σεπτεμβρίου 1984. Οι μεθοδεύσεις του νέου αρχηγού σχεδόν εξανάγκασαν τον Κωνσταντίνο Στεφανόπουλο να αποχωρήσει από το κόμμα, ακολουθούμενος από μικρή ομάδα βουλευτών.
Στις 10 Μαρτίου 1985, λίγο πριν από τη λήξη της θητείας του, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής παραιτήθηκε από Πρόεδρος της Δημοκρατίας, μπροστά στη διαφαινόμενη συρρίκνωση των προεδρικών εξουσιών με τη συνταγματική αναθεώρηση που προωθούσε η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ. Στη θέση του εκλέχτηκε ο Χρήστος Σαρτζετάκης (29 Μαρτίου), ενώ προκηρύχτηκαν εκλογές για την αναθεωρητική Βουλή. Εγιναν στις 2 Ιουνίου 1985 κι έδωσαν στο ΠΑΣΟΚ 45,82% και 161 έδρες, στη ΝΔ 40,85% και 126 έδρες, στο ΚΚΕ 9,89% και δώδεκα έδρες και στο ΚΚΕ εσωτ. 1,84% και μια έδρα.
Οταν 18 Οκτωβρίου 1981 είχε έρθει η ώρα της Αλλαγής και του ΠΑΣΟΚ: Πήρε 48,06% των ψήφων και 172 έδρες, έναντι 35,86% της ΝΔ και 115 εδρών, ενώ τις υπόλοιπες 13 κέρδισε το ΚΚΕ με 10,93%. Αλλο κόμμα δεν πέρασε τις πύλες της Βουλής σ' εκείνες τις εκλογές.
Πέρασαν όμως τις πύλες του Ευρωκοινοβουλίου ένας του ΚΚΕ εσωτ. κι ένας της ακροδεξιάς ΕΠΕΝ. Οι πρώτες ευρωεκλογές στην Ελλάδα έγιναν ταυτόχρονα με τις εθνικές. Τις υπόλοιπες από τις 24 έδρες μοιράστηκαν δέκα το ΠΑΣΟΚ, εννιά η ΝΔ και τρεις το ΚΚΕ.
Η άνοδος των σοσιαλιστών στην εξουσία συνοδεύτηκε με έμπρακτους περιορισμούς στην αστυνόμευση της ελεύθερης γνώμης, μεγαλύτερη ελευθερία στην έκφραση και διευκόλυνση της συνδικαλιστικής δράσης. Τα πράγματα οδηγήθηκαν σε αυτό που ο λαός περιέγραψε με τη φράση «επί ΝΔ υπήρχε αυταρχικό κράτος, επί ΠΑΣΟΚ δεν υπάρχει κράτος».
Αποτέλεσμα ήταν να θεσπιστεί το περιβόητο «άρθρο 4» που έβαζε περιορισμούς στη λήψη αποφάσεων για απεργία (3 Ιουνίου 1983). Καταργήθηκε στην πράξη από τους συνδικαλιστές, καταργήθηκε και τυπικά μερικά χρόνια αργότερα (22 Οκτωβρίου 1987).
Με νομοσχέδιο που κατατέθηκε στη Βουλή (30 Απριλίου 1983), αναγνωρίστηκε η Εθνική αντίσταση, ενώ τα μέτρα συμφιλίωσης επέτρεψαν στον εξόριστο στη Σοβιετική Ενωση αρχηγό του Δημοκρατικού Στρατού, Μάρκο Βαφειάδη, να επιστρέψει στην Ελλάδα (26 Μαρτίου 1983), όπως και άλλοι κομμουνιστές που είχαν καταφύγει στις χώρες του «υπαρκτού σοσιαλισμού».
Τομές παντού Η κυβέρνηση επιδίωξε να τονώσει την οικονομία με την ενίσχυση του συνεταιριστικού κινήματος τόσο στον αγροτικό τομέα όσο και στον χώρο των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Μάλλον δεν τα κατάφερε, παρά την υπέρμετρη χρηματοδότηση. Ομως, το προστατευτικό χέρι της πολιτείας απλώθηκε σ' ολόκληρη τη χώρα καθώς ξεκίνησαν να υλοποιούνται οι δεσμεύσεις για το ΕΣΥ, το Εθνικό Σύστημα Υγείας.
Ο κηρυγμένος εναντίον της ΕΟΚ Ανδρέας Παπανδρέου βρέθηκε να προεδρεύει το δεύτερο εξάμηνο του 1983, ενώ η Κοινότητα για μια στιγμή έφτασε στα πρόθυρα της διάλυσης. Ο Ελληνας πρωθυπουργός μιλούσε για την επερχόμενη πάλη Βορρά - Νότου (πλούσιων και φτωχών χωρών) και για την ανάγκη να ανταποκριθεί η Ευρώπη στην τεχνολογική πρόκληση.
Στο νεοδημοκρατικό στρατόπεδο, η εκλογική ήττα επέφερε αλυσιδωτές αντιδράσεις: Ο Γεώργιος Ράλλης παραιτήθηκε από αρχηγός του κόμματος και, στη θέση του, εκλέχτηκε ο Ευάγγελος Αβέρωφ (9 Δεκεμβρίου 1981), που, με τη σειρά του, παραιτήθηκε παραχωρώντας την αρχηγία στον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, την 1η Σεπτεμβρίου 1984. Οι μεθοδεύσεις του νέου αρχηγού σχεδόν εξανάγκασαν τον Κωνσταντίνο Στεφανόπουλο να αποχωρήσει από το κόμμα, ακολουθούμενος από μικρή ομάδα βουλευτών.
Στις 10 Μαρτίου 1985, λίγο πριν από τη λήξη της θητείας του, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής παραιτήθηκε από Πρόεδρος της Δημοκρατίας, μπροστά στη διαφαινόμενη συρρίκνωση των προεδρικών εξουσιών με τη συνταγματική αναθεώρηση που προωθούσε η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ. Στη θέση του εκλέχτηκε ο Χρήστος Σαρτζετάκης (29 Μαρτίου), ενώ προκηρύχτηκαν εκλογές για την αναθεωρητική Βουλή. Εγιναν στις 2 Ιουνίου 1985 κι έδωσαν στο ΠΑΣΟΚ 45,82% και 161 έδρες, στη ΝΔ 40,85% και 126 έδρες, στο ΚΚΕ 9,89% και δώδεκα έδρες και στο ΚΚΕ εσωτ. 1,84% και μια έδρα.
Ακολουθεί απόσπασμα από την πρώτη επινίκια δήλωση του Ιδρυτή
και τότε Προέδρου του ΠΑΣΟΚ, Ανδρέα Γ. Παπανδρέου
"Απόψε κατέχομαι από βαθιά συγκίνηση. Είμαι πράγματι συγκινημένος για τη μεγάλη εμπιστοσύνη που μου έχετε δείξει. Και έχω ταυτόχρονα το αίσθημα βαθιάς ευθύνης, την οποία επωμίζομαι εγώ και οι συνεργάτες μου, για να πραγματώσουμε το έργο της αλλαγής. Πράγματι, πιστεύετε αυτά που πιστεύω και εγώ, γιατί η αλλαγή σήμερα είναι όρος για την επιβίωση του έθνους, για την ευημερία του λαού μας..
..για να βγει πέρα το πρόγραμμα της μεγάλης αλλαγής, για να εδραιωθούν επιτέλους οι προσδοκίες του λαού μας, θα απαιτηθεί η άμεση ενεργός συμμετοχή σας στο πρόγραμμα της αλλαγής. Την πλατειά λαϊκή συναίνεση σε κάθε μέτρο που θα πάρουμε. Και θα κάνουμε την αλλαγή χειροπιαστή. Η αλλαγή θα δείξει το πρόσωπό της πάρα πολύ γρήγορα, πολύ άμεσα..
.στόχος μας, πολιτική μας, είναι η ευημερία του λαού. Είναι η εθνική υπερηφάνεια και η κοινωνική δικαιοσύνη.
.είμαστε αποφασισμένοι να εκτελέσουμε το πρόγραμμά μας κατά γράμμα, γιατί μας δώσατε αυτό που ζητούσαμε. Ζητούσαμε ισχυρή αυτοδύναμη πλειοψηφία στη βουλή των Ελλήνων, για να προχωρήσουμε δίχως δισταγμούς, δίχως αναστολές στην πραγμάτωση του προγράμματος μας.
..θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι θα μείνουμε στις επάλξεις αυτού του αγώνα για τη νέα Ελλάδα, που όλοι προσδοκούμε. Μια Ελλάδα που θα ανήκει στο λαό της. Μια Ελλάδα που θα τη διαφεντεύει ο λαός της.
. εμπρός για το μεγάλο αξιόλογο έργο οικοδόμησης της νέας Ελλάδας. Γειά σας, ευχαριστώ. Και να ξέρετε, πως θα τιμήσω το μεγάλο συμβόλαιο τιμής, που συνήψα τόσα χρόνια μαζί σας"
www.ethnos.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου