 |
| ΟΙ
εργαζόμενοι των ΔΕΚΟ και του στενού δημόσιου τομέα είναι αυτοί που θα υποστούν
τις μεγαλύτερες αλλαγές στο εργασιακό καθεστώς τους. Οι προϋποθέσεις και τα όρια
ηλικίας συνταξιοδότησης μεταβάλλονται, ανοίγοντας, μεταξύ άλλων, το δρόμο και
για αποχωρήσεις υπαλλήλων. Από τις αλλαγές αναμένεται να θιγούν περίπου 68.000
υπάλληλοι που απασχολούνται στις εισηγμένες και τις μη εισηγμένες δημόσιες
επιχειρήσεις (26.300 στις μη εισηγμένες και 41.500 στις εισηγμένες ΔΕΚΟ). Η
ΕΞΠΡΕΣ παρουσιάζει έναν μίνι οδηγό για τις συνταξιοδοτικές προϋποθέσεις και τα
όρια ηλικίας των εργαζομένων σε ΔΕΚΟ και τράπεζες.
Παλιοί ασφαλισμένοι
Οι ασφαλισμένοι πριν από την 1/1/1983 που θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό
δικαίωμα μέχρι 31/12/2010, δηλαδή όσοι έχουν συμπληρώσει μέχρι αυτή την
ημερομηνία τα 25 έτη ασφάλισης, δεν θα δουν καμία ανατροπή ως προς τα όρια
συνταξιοδότησης και τον τρόπο υπολογισμού της σύνταξής τους, ακόμη κι αν
παραμείνουν στην εργασία τους. Αλλαγές θα δουν οι ασφαλισμένοι από 1/1/1983
μέχρι 31/12/1992 που με το προηγούμενο καθεστώς συνταξιοδοτούνταν με 35ετία σε
ηλικία 58 ετών, οι ασφαλισμένοι πριν από το 1983 που δεν θεμελίωσαν
συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι 31/12/2010, οι γυναίκες με 15 έτη ασφάλισης και
ηλικία μικρότερη των 60 ετών, όπως και οι ασφαλισμένες-μητέρες ανηλίκων που δεν
έχουν συμπληρώσει το 2010 25 έτη ασφάλισης και ηλικία 50 ετών ή 5.500 ένσημα και
τα 55 (για πλήρη) ή τα 50 (για μειωμένη σύνταξη).
Ασφαλισμένοι πριν
από το 1983 χωρίς 25ετία
Ασφαλισμένοι πριν από το 1983 που δεν
θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι 31/12/2010. Στην κατηγορία αυτή
υπάγονται οριακές περιπτώσεις ασφαλισμένων που για διάφορους λόγους (π.χ.
διακοπή εργασίας, μη συνεχής ασφαλιστικός βίος) δεν θεμελιώνουν δικαίωμα
συνταξιοδότησης μέχρι 31.12.2010 με τις προϊσχύουσες του ν. 3863/2010 (π.χ.
25ετία). Οι συγκεκριμένοι ασφαλισμένοι μπορούν να αναγνωρίσουν πλασματικά χρόνια
ασφάλισης εφόσον έχουν τουλάχιστον 12 έτη ασφάλισης και να αντιμετωπίσουν την
αύξηση των ορίων που ξεκίνησε από
1/1/2011.
Παράδειγμα
Ασφαλισμένη στο ΤΑΠ-ΟΤΕ πριν την
1/1/1983, με 22 έτη ασφάλισης και ηλικία 55 ετών την 31.12.2010 που δεν έχει
θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι τότε θα θεμελιώσει δικαίωμα πλήρους
συνταξιοδότησης κατά το έτος συμπλήρωσης του 65ου έτους της ηλικίας της (αφού
συμπληρώνει το 60ό έτος της ηλικίας της το έτος 2015) και μειωμένης σύνταξης με
τη συμπλήρωση των 25 ετών ασφάλισης (είτε το έτος 2013 κατά το οποίο θα είναι
ήδη 58 ετών, είτε το έτος 2011 κατόπιν αναγνώρισης τριών πλασματικών
ετών).
Ασφαλισμένοι από 1-1-1983 έως 31-12-1992
Σύμφωνα με
το νόμο 3029/2002 «οι ασφαλισμένοι των ειδικών ταμείων, που υπήχθησαν από
1.1.1983 έως 31.12.1992 στην ασφάλιση οποιουδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης
θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης με τη συμπλήρωση 35 ετών ασφάλισης και του
58ου έτους της ηλικίας τους».
Με τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 10
του ν.3863/2010 αυξάνεται από 1.1.2011 ο ανωτέρω απαιτούμενος για συνταξιοδότηση
χρόνος ασφάλισης των ασφαλισμένων των (πρώην) ειδικών ταμείων που υπήχθησαν στην
ασφάλιση οποιουδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης από 1.1.1983 έως 31.12.1992 κατά 1
έτος και μέχρι τη συμπλήρωση 40 ετών ασφάλισης. Επιπλέον, αυξάνεται σταδιακά από
1.1.2012 και το όριο ηλικίας μέχρι τη συμπλήρωση του 60ού έτους.
Από το
συνδυασμό των διατάξεων προκύπτει ότι η θεμελίωση δικαιώματος αυτής της
κατηγορίας ασφαλισμένων μέχρι 31.12.2010 υπάρχει εφόσον πληρούνται και το όριο
ηλικίας (58 έτη) και ο χρόνος ασφάλισης (35 έτη). Στην περίπτωση αυτή δεν μπορεί
να υπάρξει δυνατότητα συνταξιοδότησής τους με αναστολή καταβολής της σύνταξης,
αφού η συνταξιοδότηση με χρόνο ασφάλισης 35 ετών δεν προβλεπόταν από τις
καταστατικές διατάξεις των ειδικών ταμείων.
Στην περίπτωση που δεν
πληρούνται οι προϋποθέσεις αυτές μέχρι 31.12.2010, τότε οι ασφαλισμένοι της
κατηγορίας αυτής υποχρεούνται σε σταδιακή αύξηση του ορίου ηλικίας στο 60ό ή 65ο
(κατά περίπτωση) και του χρόνου ασφάλισης (40 έτη ή 35 αντίστοιχα). Στην
περίπτωση αυτή ισχύει και η δυνατότητα αναγνώρισης των νέων πλασματικών χρόνων
(4 φέτος και έως 7 το 2014).
Κατηγορίες
Την αύξηση των
ορίων ηλικίας και τη μείωση του ποσοστού αναπλήρωσης έχουν να αντιμετωπίσουν οι
εργαζόμενοι στον ευρύτερο δημόσιο τομέα και στις τράπεζες φέτος. Έτσι οι εν λόγω
ασφαλισμένοι είναι διπλά χαμένοι, λόγω του νόμου 3029/2002 και του νόμου 2084/92
που προβλέπει την αύξηση κατά ένα εξάμηνο του ορίου ηλικίας ή των απαιτούμενων
ετών ασφάλισης. Ουσιαστικά 5 αλλαγές στα όρια ηλικίας και στο ποσό της σύνταξης
«φέρνει» η νέα χρονιά για τους ασφαλισμένους στα ταμεία των ΔΕΚΟ και των
τραπεζών. Οι αλλαγές και σε αυτή την περίπτωση υλοποιούνται σε δόσεις, ενώ δεν
επηρεάζονται όσοι έχουν ήδη θεμελιώσει συνταξιοδοτικό
δικαίωμα.
Συγκεκριμένα, οι 4 αλλαγές αφορούν αύξηση των ορίων ηλικίας
συνταξιοδότησης με βάση τα όσα προβλέπονται στον ασφαλιστικό νόμο του 2010, ενώ
παράλληλα συνεχίζεται η μείωση του ποσοστού αναπλήρωσης στον ευρύτερο δημόσιο
τομέα, με βάση όσα προβλέπονται σε έναν παλαιότερο νόμο (3029/02) και
υλοποιούνται σταδιακά.
Αναλυτικά ισχύουν τα εξής:
1. Ασφαλισμένοι
με 35 έτη ασφάλισης. Διπλή θα είναι η επιβάρυνση για όσους ασφαλίστηκαν στα
ειδικά ταμεία από 1ης Ιανουαρίου 1983 έως 31 Δεκεμβρίου 1992. Συγκεκριμένα
αυξάνονται τόσο τα απαιτούμενα έτη ασφάλισης, που το 2012 θα φτάσουν τα 37, όσο
και το όριο ηλικίας που θα πάει στο 59ο έτος.
Για παράδειγμα, ασφαλισμένος
στο ΤΑΠ-ΟΤΕ που συμπληρώνει 35 έτη ασφάλισης και είναι 58 ετών το 2012 μπορεί να
συνταξιοδοτηθεί στα 59 με συνολικά 37 έτη. Θα πρέπει κατά συνέπεια να
συμπληρώσει αυτό τον απαραίτητο χρόνο.
2. Ασφαλισμένοι που αποχωρούν με
15ετία ή 25ετία. Αυξάνεται το όριο ηλικίας κατά δώδεκα μήνες το χρόνο για πλήρη
συνταξιοδότηση λόγω γήρατος. Η αύξηση είχε ξεκινήσει από το 2011 και θα
συνεχιστεί μέχρι και τη συμπλήρωση του 65ου έτους της ηλικίας. Η αλλαγή αυτή δεν
αφορά τις περιπτώσεις των ασφαλισμένων στα βαρέα και ανθυγιεινά.
Επιπλέον,
στις περιπτώσεις που προβλέπεται χορήγηση μειωμένης σύνταξης σε γυναίκες
ασφαλισμένες με όριο ηλικίας μικρότερο του 60ού έτους, επίσης προβλέπεται αύξηση
κατά δώδεκα μήνες το χρόνο.
Ενδεικτικά σημειώνεται πως: ασφαλισμένη που τη
νέα χρονιά συμπληρώνει το 60ό έτος της ηλικίας της κατοχυρώνει το όριο ηλικίας
που ισχύει. Δηλαδή θα μπορέσει να ανοίξει την πόρτα εξόδου με τη συμπλήρωση του
62ου έτους.
3. Ασφαλισμένες - μητέρες ανήλικων τέκνων με 25 έτη ασφάλισης.
Αυξάνεται το όριο ηλικίας τόσο για την πλήρη όσο και για τη μειωμένη σύνταξη. Οι
ρυθμίσεις αφορούν μητέρες με ανήλικα παιδιά των φορέων και κλάδων που εντάχθηκαν
στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ με το νόμο 3655/2008, καθώς και των ασφαλισμένων των ενταχθέντων
στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ κλάδων σύνταξης του ΤΑΠ-ΙΛΤ, ΤΣΠ-ΑΤΕ και ΤΣΕΑΠΓΣΟ.
Τη νέα
χρονιά θα καταβάλλεται πλήρης σύνταξη σε ηλικία 55 ετών και μειωμένη σε ηλικία
53 ετών, αρκεί βέβαια να έχει συμπληρωθεί 25ετία. Δηλαδή αυξάνονται τα όρια
ηλικίας κατά μία τριετία σε σχέση με τη φετινή χρονιά.
Όπως σε όλες τις
περιπτώσεις των αυξήσεων με το καθεστώς του νέου νόμου 3655/2010, έτσι κι εδώ η
ασφαλισμένη μητέρα ανήλικων παιδιών ακολουθεί το όριο ηλικίας όπως διαμορφώνεται
κατά τη συμπλήρωση του απαιτούμενου συντάξιμου χρόνου, εφόσον συντρέχει και η
ανηλικότητα του παιδιού. Οι μητέρες που έως την 31η Δεκεμβρίου 2010 συγκέντρωναν
κάποια στιγμή αθροιστικά αυτές τις προϋποθέσεις δεν επηρεάζονται.
Για
παράδειγμα, μητέρα ενός ανήλικου παιδιού έχει συμπληρώσει 24 έτη ασφάλισης το
2011. Η συγκεκριμένη ασφαλισμένη, για να μην επιβαρυνθεί, δεν θα εξαγοράσει τον
απαραίτητο χρόνο ασφάλισης και θα συμπληρώσει με εργασία την 25ετία το 2012.
Έτσι θα θεμελιώσει δικαίωμα για να συνταξιοδοτηθεί σε ηλικία 53 ετών με μειωμένη
και στα 55 έτη με πλήρη σύνταξη.
4. Γονείς τριών τέκνων. Το όριο ηλικίας
πηγαίνει τη νέα χρονιά στο 55ο έτος για όσους έχουν συμπληρώσει 20 έτη
ασφάλισης. Το δικαίωμα αυτό μπορεί να ασκηθεί από τις μητέρες και τους πατέρες
διαζευγμένους που έχουν την επιμέλεια των τέκνων με δικαστική απόφαση.
5.
Ποσοστό αναπλήρωσης. Με βάση το νόμο 3029/02 το ποσοστό αναπλήρωσης στον
ευρύτερο δημόσιο τομέα μειώνεται από 1ης Ιανουαρίου 2008 κατά 1% το χρόνο. Εδώ
πρέπει να σημειωθεί πως:
- Η μείωση αυτή αφορά τα χρόνια που συμπληρώνει
ο εργαζόμενος μετά την 1η Ιανουαρίου 2008 και όχι τα χρόνια που έχει συμπληρώσει
μέχρι το τέλος του 2007.
Δηλαδή για έναν εργαζόμενο που συμπληρώνει τη νέα
χρονιά 35 έτη ασφάλισης και συνταξιοδοτείται τα 30 χρόνια υπολογίζονται με
ποσοστό αναπλήρωσης 80% και μόνο τα 5 χρόνια με 75%.
- Τα χρόνια ασφάλισης
που έχουν συμπληρωθεί μέχρι το τέλος του 2007 υπολογίζονται με βάση τον
τελευταίο μισθό που θα έχει ο εργαζόμενος το 2010. Μόνο τα 5 χρόνια θα
υπολογιστούν με βάση τις αποδοχές της τελευταίας πενταετίας.
- Για κανένα
εργαζόμενο δεν προκύπτει χαμηλότερη σύνταξη σε σχέση με εκείνη που θα έπαιρνε
στο τέλος του προηγούμενου χρόνου.
Απλώς για κάθε επιπλέον χρόνο αντί να
πάρει περίπου επιπλέον 32 ευρώ σύνταξη, θα πάρει με βάση τη συγκεκριμένη αλλαγή
περίπου 24 ευρώ παραπάνω. Αυτό σημαίνει ότι αυτή η συγκεκριμένη αλλαγή δεν
αποτελεί σε καμιά περίπτωση κριτήριο ή λόγο να συνταξιοδοτηθεί ο εργαζόμενος
νωρίτερα.
Τρόπος υπολογισμού της σύνταξης
Για όσους
θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης μέχρι 31.12.2010 ισχύει ο σημερινός τρόπος
υπολογισμού με όσα προβλέπονται στους κανονισμούς των πρώην ειδικών ταμείων.
Τμήμα σύνταξης από 1.1.2008 με βάση το μέσο όρο των αποδοχών και συντελεστή
αναπλήρωσης που μειώνεται 1% για κάθε έτος, δηλαδή συντελεστής 79% για το 2008,
78% για το 2009 κοκ. Αν παραμείνουν πλέον των 35 ετών για κάθε πλήρες έτος θα
έχουν συντελεστή 2,5% για τα χρόνια μέχρι και 37 και 3,5% για τα χρόνια πάνω από
37 και μέχρι και 40 χρόνια. Για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης από 1.1.2011
μέχρι 31.12.2014 το ετήσιο ποσοστό αναπλήρωσης για κάθε έτος από 1.1.2013 και
μετά περιορίζεται στο 2%. Από 1.1.2015 και μετά υπολογίζεται το τμήμα σύνταξης
μέχρι 31.12.2007 όπως παραπάνω, ενώ για το τμήμα σύνταξης για το χρόνο από
1.1.2011 ο τρόπος υπολογισμού γίνεται με βάση το μέσο όρο αποδοχών που
καταβλήθηκαν από 1.1.2011 και μετά, που θα αναπροσαρμόζονται με το δείκτη τιμών
καταναλωτή και με ποσοστό ωρίμασης.
Πλασματικά
Από
1.1.2012 δίδεται δικαίωμα εξαγοράς ή αναγνώρισης μέχρι 5 πλασματικών χρόνων. Ο
τρόπος εξαγοράς προβλέπει:
1. Για τη στρατιωτική θητεία από 1.1.2011 μέχρι
31.12.2014 θα έχει έκπτωση 30%.
2. Γονική άδεια: Το κόστος ισούται με
165,2 ευρώ για κάθε μήνα για τους ασφαλισμένους του ΙΚΑ, 309,75 για τους
ασφαλισμένους της ΕΤΕ και 305,6 για τους ασφαλισμένους της ΤτΕ.
3. Ο
χρόνος επιδότησης ασθενείας και ανεργίας έως 1 έτος ισχύει ή υφίσταται χωρίς
καταβολή εισφορών.
4. Εκπαιδευτική άδεια (άνευ αποδοχών) μέχρι 2 χρόνια
και χρόνος απεργιών. Για τους ασφαλισμένους στην Εθνική Τράπεζα το κόστος αυτό
ανά μήνα ανέρχεται στα 1.125 ευρώ.
5. Χρόνος σπουδών με ποσό εξαγοράς
165,20 ευρώ ανά μήνα, ενώ για την επικουρική ανέρχεται σε 49,56 ευρώ κάθε
μήνα.
6. Χρόνος ανεργίας μετά την υπαγωγή στην ασφάλιση, εξαγορά όπως
ακριβώς ο χρόνος σπουδών.
7. Για παιδιά αναγνωρίζεται για 1 παιδί 1
χρόνος, για 2 παιδιά 3 χρόνια και για 3 παιδιά και πάνω μέχρι 5
χρόνια.
www.express.gr
|
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου