Κάποτε, η διάθεση ενός προιόντος
πολυκαιρισμένου, θεωρείτο όνειδος για τον πωλητή και αφορμή σοβαρής ποινής από
την αγορανομία. Κάποτε, το να επισημάνει ένας καταναλωτής ότι του διέθεταν ένα
τέτοιο προιόν-ιδίως αν επρόκειτο για τρόφιμα- του έδινε το δικαίωμα να φτάσει
μέχρι κλεισίματος ενός μαγαζιού και διασυρμού του καταστηματάρχη. Τότε όμως, δεν
υπήρχε η υποχρέωση αναγραφής ημερομηνιών λήξεως για τα προιόντα, και μπορούσαν
να προκύψουν πολλά ατυχήματα, αλλά και παρεξηγήσεις, οι οποίες λύνονταν μέσω
ενός ελέγχου στο Χημείο του Κράτους..
Εκείνες τις
εποχές, είχαν πράγματι συμβεί πολλά σκάνδαλα με διατροφικά και άλλα προιόντα,
καθώς ο καταναλωτής δεν είχε πάντα την άμεση δυνατότητα ή αντίληψη περί του τι
του πρόσφεραν να καταναλώσει. Το μεγαλύτερο δε πρόβλημα, το είχαν οι πιό φτωχοί,
οι οποίοι πλήρωναν τους μπακάληδες με βερεσέδια ή ψώνιζαν τα ευτελέστερα είδη
διατροφής, έχοντας εν μέρει γνώση για τους ενδεχόμενους κινδύνους. Να λάβουμε
όμως υπόψη ότι σε παλιότερες εποχές, οι συνθήκες διατήρησης τροφίμων ήταν αρκετά
δυσκολότερες από τις σημερινές, καθώς δεν υπήρχαν οι καταψύκτες, ούτε οι
σύγχρονες υποδομές, οπότε η εγγύηση φρεσκάδας ήταν δύσκολη υπόθεση...
Από τον καιρό που επικράτησαν τα
σούπερ-μάρκετ με τις φθηνές τιμές και τη διάθεση προσιτών ειδών "για όλες τις
τσέπες", τα πράγματα άλλαξαν, υποτίθεται προς το καλύτερο για τους καταναλωτές.
Βεβαίως, οι πιό σκεπτικοί είχαν προβλέψει, ότι οι μεγάλες ποσότητες θα αποβούν
μοιραία εις βάρος της ποιότητας του προσφερομένου προιόντος. Διότι, όταν πρέπει
να παράγεται μεγάλη ποσότητα, και να πουλάς σε ανταγωνιστικές τιμές, εννοείται
ότι δεν σε συμφέρει να χρησιμοποιήσεις την πρώτη ποιότητα υλικών για την
παρασκευή, όταν μάλιστα υπάρχουν τόσα κόλπα στις παρασκευές προιόντων, που
μπορούν να αποκρύψουν τη σκαρτίλα. Αυτά όμως, οι σύγχρονοι καταναλωτές τα είχαν
κάπου υπόψη τους, και απλώς έπαιρναν τα μέτρα τους προσέχοντας την ποιότητα κατά
την κατανάλωση και τις ημερομηνίες λήξεως που έμπαιναν υποχρεωτικά στα προιόντα
εδώ και κάποιες δεκαετίες...
Τώρα όμως με την κρίση, έγινε και η καλή
τροφή και το καλό προιόν, μεγάλη πολυτέλεια. Αλλο όμως το καλό-πολυτελείας και
άλλο το ασφαλές που είναι σαφώς υποχρέωση του προμηθευτή και του πωλητή να το
διασφαλίσει. Ο καταναλωτής, είναι ο τελευταίος τροχός της αμάξης σ΄αυτό το
παιχνίδι, κυρίως όταν δεν έχει πολλά χρήματα και πρέπει να προσπαθήσει να
γεμίσει το οικογενειακό ψυγείο με τα ολίγα. Ηδη γνωρίζουμε ότι στις διάφορες
γειτονιές, το τεφτέρι με τα βερεσέδια έχει επανέλθει προ καιρού, αλλά τώρα
μαθαίνουμε ότι και στα σούπερ μάρκετ, ανοίγει πόρτα επισημοποίησης των ληγμένων
προιόντων... Συγκεκριμένα, η διαθεσιμότητα προιόντων ληγμένης διατηρησιμότητας,
θα επιτρέπεται αρκεί να τοποθετούνται σε ξεχωριστή κατηγορία με την ανάλογη
αναγραφή πινακίδας. Βεβαίως, το αρμόδιο υπουργείο (που ασχολείται με τα της
ανάπτυξης), φρόντισε να μας καθησυχάσει ότι όλα είναι υπό έλεγχον, καθώς ο
χρόνος παράτασης από την ημερομηνία λήξεως των προιόντων είναι ορισμένος, ενώ οι
παραβάτες θα τιμωρούνται με τσουχτερά πρόστιμα!
Μετά απ΄αυτό, ο κάθε λογικός καταναλωτής, τι
μπορεί να σκεφτεί; Μια λύση είναι να αποφεύγονται τα ληγμένα για όσους δεν έχουν
καμία όρεξη να διακινδυνεύουν την υγεία τους. Εντάξει, αλλά δεν είναι όλοι οι
καταναλωτές ιδιώτες ή νοικοκυραίοι που θα προτιμήσουν να αγοράσουν λιγότερα
πράγματα και μικρότερες ποσότητες αρκεί να είναι ασφαλείς. Υπάρχουν και τα
εστιατόρια, τα ταχυφαγεία, τα κυλικεία, οι καφετερίες, ακόμα και τα νοσοκομεία
που πιθανότατα θα προτιμήσουν να αγοράζουν ληγμένα, προκειμένου να μειώσουν το
κόστος προμηθειών τους. Και σ΄αυτήν την περίπτωση, δύσκολο να ελεγχθεί από τον
καταναλωτή, στον οποίο θα σερβίρουν μαγειρεμένο και με διακόσμηση το ληγμένο
διατροφικό είδος. Οσο για το τι μπορεί να παρουσιάσει ο καθένας όταν πάει σπίτι
του ή την άλλη μέρα, δεν τους απασχολεί, δεδομένου ότι όλοι οι καταναλωτές δεν
τρώνε τα ίδια πράγματα στο ίδιο μέρος την ίδια στιγμή! Εφ΄όσον υπάρχει η
δικαιολογία της απροσδιόριστης αιτίασης μιας αδιαθεσίας, πολύ δύσκολο να σταθεί
κατηγορία εναντίον ενός πωλητή που ταίζει με ληγμένα τρόφιμα τους πελάτες του..
Ωστόσο, η υγεία των καταναλωτών κινδυνεύει ούτως ή άλλως, ενώ δεν ξέρουμε μήπως
με την ελευθερία διαθεσιμότητας ληγμένων, ανοίξει η όρεξη παραποίησης
ημερομηνιών λήξεων, πράγμα που δύσκολα θα γίνει αντιληπτό.
Κατά τα άλλα,
η ζωή συνεχίζεται και ίσως το αρμόδιο υπουργείο, να θεωρεί ότι μ΄αυτόν τον τρόπο
(που υποτίθεται ότι ελέγχει αυστηρά), βοηθάει την επιβίωση των σούπερ μάρκετ
και εταιριών τροφίμων, ώστε να μην κλείσουν με την κρίση. Καλό είναι βέβαια να
σκέφτονται την στήριξη επιχειρήσεων, αλλά προς Θεού, όχι να γίνεται αυτό εις
βάρος της δημόσιας υγείας!
της Ελίνας Γαληνού
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου