Το Σεπτέμβριο του 2012 η Ευρώπη
αλλά και όλα τα διεθνή κέντρα, πολιτικά και οικονομικά, πήραν μια βαθιά ανάσα
ανακούφισης. Αποκλείστηκαν περαιτέρω περιπέτειες στη βαριά τραυματισμένη
Ευρωζώνη -και ιδίως σε Ελλάδα, Πορτογαλία, Ιρλανδία, στις τρεις χώρες σε
πρόγραμμα...
Το Συνταγματικό Δικαστήριο της Γερμανίας είχε
δώσει το πράσινο φως για τη συνταγματικότητα του μηχανισμού διάσωσης, με μια
απόφαση «δαντέλα». Έκριναν ότι ο σχετικός νόμος συνάδει «κατά το μάλλον προς τη
συνταγματική απαίτηση σύμφωνα με την οποία η δημοσιονομική κυριαρχία παραμένει
στα χέρια του γερμανικού Κοινοβουλίου».
Ταυτόχρονα καθόριζαν το plafond της γερμανικής
συμμετοχής πέραν του οποίου η υπόθεση επέστρεφε στο γερμανικό Κοινοβούλιο προς
έγκριση, στην Άνω και Κάτω Βουλή, Δηλαδή, με άλλα λόγια, η διαχείριση
της κρίσης είναι ζήτημα και ευθύνη κατά κύριο λόγο της εκτελεστικής και της
νομοθετικής εξουσίας.
Απόφαση υπόδειγμα -νομίζω- του διαχωρισμού των
ρόλων και ορίων, αλλά και της συνεργασίας των διαφορετικών εξουσιών σε μια
Δημοκρατία για την εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος. Και, κυρίως, υπόδειγμα
γνώσης και επίγνωσης της συγκυρίας, της διεθνούς και ειδικότερα της κρίσης της
ευρωπαϊκής οικονομίας.
Τον περασμένο Φεβρουάριο το γερμανικό
Συνταγματικό Δικαστήριο έδωσε άλλο ένα δείγμα γραφής, όταν κλήθηκε να κρίνει τη
νομιμότητα του προγράμματος αγορών ομολόγων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Επί της ουσίας, αναγνώρισε τη χρησιμότητα και κρισιμότητα του προγράμματος ως
έναντι των αναταράξεων των αγορών και γι' αυτό το λόγο πέταξε τη μπάλα στο
Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, ανοίγοντας την πόρτα σε μια απόφαση που να καλύπτει την
ενέργεια της ΕΚΤ.
Διαβάζουμε στην απόφαση: «Με την
επιφύλαξη της ερμηνείας από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το Ομοσπονδιακό
Συνταγματικό Δικαστήριο θεωρεί την απόφαση ασυμβίβαστη με το πρωτογενές
δίκαιο... Μια άλλη εκτίμηση θα μπορούσε, ωστόσο, να είναι δικαιολογημένη, εφόσον
η απόφαση θα μπορούσε να ερμηνευθεί σύμφωνα με το πρωτογενές δίκαιο».
Συμπέρασμα: Η οικονομική κρίση
που συγκλόνισε συθέμελα την Ευρωζώνη, την Ευρωπαϊκή Ένωση και πλήγωσε βαθιά
ιδίως τις τρεις χώρες σε πρόγραμμα, είναι τα στοιχεία που καθορίζουν τη συγκυρία
και προκαλούν εφ' όλης της ύλης ανατροπές.
Στην Ελλάδα, το τελευταίο διάστημα έχουμε
σωρεία δικαστικών αποφάσεων που κρίνουν αντισυνταγματικές αποφάσεις της
νομοθετικής και εκτελεστικής εξουσίας, αποφάσεις που προέκυψαν με το περίστροφο
της κρίσης στον κρόταφο.
Δύο τα τινά: ή τα δικαστήρια δεν
λαμβάνουν υπ' όψιν τη συγκυρία, οπότε αποφασίζουν σε κενό χρόνου ή τη λαμβάνουν
υπ' όψιν, αλλά έχουν συνολικά άλλη θεώρηση για τους δέοντες χειρισμούς έναντι
της κρίσης.
Υπάρχει, δηλαδή, σύγκρουση εξουσιών; Εκ
του αποτελέσματος ναι, αλλά θα ήταν παρακινδυνευμένο να αποδοθούν ντε
και καλά προθέσεις.
Εμένα προσωπικά θα με βόλευε να πιστεύω πως οι
δικαστές παραμένουν δογματικά στην τήρηση του Συντάγματος κλείνοντας τα μάτια
στη συγκυρία. Προτιμώ να πρόκειται για επιστημονικό λάθος και πως αυτό είναι και
η μήτρα των κοινωνικών αδικιών που παράγουν αυτές οι αποφάσεις, για
παράδειγμα άμεσα εκτελεστή η απόφαση του Μισθοδικείου, έναντι αναστολής στην
εκτέλεση της πρωτοβάθμιας απόφασης για τις καθαρίστριες.
Αν ισχύει η εκδοχή του επιστημονικού λάθους,
φαντάζομαι πως ένας διάλογος της δικαστικής με την εκτελεστική-νομοθετική
εξουσία σίγουρα θα βοηθήσει στην επαναβεβαίωση των ορίων της κάθε μίας από τις
τρεις, με στόχο πάντα την εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος.
Δηλαδή, πώς οι Γερμανοί το κατάφεραν και πώς οι
Πορτογάλοι δικαστές, ακόμη κι αν δεν το επέλεξαν, πάντως ανέτρεψαν αποφάσεις της
κυβέρνησης, όταν πια η χώρα τους «τελείωνε τα μαθήματά της», ένα μήνα δηλαδή
πριν τη λήξη του Μνημονίου, έτσι που ο Πορτογάλος πρωθυπουργός είχε πολλαπλές
δυνατότητες, κατά δήλωσή του, κάλυψης των κενών.
Λυπάμαι, αλλά δεν είναι η περίπτωση της
Ελλάδας. Εμείς βρισκόμαστε στο πιο κρίσιμο σημείο της δυνατότητας
εξόδου από Μνημόνια/Τρόικες και στο ακόμη πιο κρίσιμο, της πιθανότητας έναρξης
διαπραγμάτευσης του χρέους.
Ερώτημα: Ποιος θα πάρει την
ευθύνη ανατροπής των πιθανοτήτων για δρομολόγηση της εξόδου από την κρίση; Αυτό
είναι το ζήτημα.
Της Ουρανίας Καργούδη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου