Σάββατο 1 Μαρτίου 2014

Μεγάλα ψέμματα και μισές αλήθειες για το χρέος


Τα τελευταία χρόνια η έννοια του χρέους έχει μετατραπεί σε ύβρη. Πολιτικοί, οικονομολόγοι, πανελίστες ακόμα και απλοί άνθρωποι αντιμετωπίζουν το χρέος με τον ίδιο τρόπο που οι άνθρωποι του μεσαίωνα αντιμετώπιζαν την πανούκλα και τη χολέρα.


Αυτό που έχει αλλάξει από τότε μέχρι σήμερα, είναι ότι οι σημερινές παγκόσμιες ηγεσίες έχουν βάλει σε καραντίνα τους μοναδικούς τρόπους που έχουν οι σύγχρονες κοινωνίες να αντιμετωπίσουν το δημόσιο χρέος. Ο πληθωρισμός, η υποτίμηση, η κατάργηση των φορολογικών παραδείσων, αποτελούν για τους σύγχρονους πολιτικούς τις μεγαλύτερες απειλές για την πολιτική τους αντί για τρόπους αντιμετώπισης του χρέους.

Όμως η ιστορία βρίθει περιπτώσεων λαών που αντιμετώπισαν το χρέος με ένα διαφορετικό και πολύ -όπως αποδείχθηκε- αποτελεσματικό τρόπο. Πολύ πριν η Αργεντινή και το Εκουαδόρ προχωρήσουν στην μονομερή διαγραφή του χρέους, η Δημοκρατία των Σοβιέτ, αρνήθηκε να αναγνωρίσει τα δάνεια που είχε υπογράψει η Ρωσία επί τσάρου.
Ο Ρεμόν Πουανκαρέ, ο οποίος έσωσε το φράγκο υποτιμώντας το κατά 80%, μειώνοντας έτσι το χρέος της Γαλλίας, το οποίο εξοφλήθηκε με υποτιμημένο νόμισμα.
Η Γερμανία της Βαϊμάρης, ακολούθησε το δρόμο του υπερπληθωρισμού (χρηματοδότηση της λευκής απεργίας του Ρουρ) και της επαναδιαπραγμάτευσης. Το ίδιο έκαναν και οι ΗΠΑ και η Βρετανία μετά τον πόλεμο, οι οποίες, χωρίς πρόγραμμα λιτότητας, αλλά αφήνοντας τον πληθωρισμό να κυλήσει, μείωσαν σχεδόν στο μισό το φορτίο του δημόσιου χρέους τους (Από 116 % στο 66 % του ΑΕΠ το 1945-1955 στην πρώτη περίπτωση και από 216 % στο 138 % στη δεύτερη).

Σήμερα η χρεοκοπία μετατράπηκε σε ιεροσυλία, ο πληθωρισμός τέθηκε υπό διωγμόν (ακόμα κι όταν το ποσοστό του είναι σχεδόν μηδενικό), η υποτίμηση έγινε απαγορευμένος καρπός. Αλλά, παρόλο που οι πιστωτές έχουν απαλλαγεί από τον κίνδυνο της χρεοκοπίας, εξακολουθούν να απαιτούν «ασφάλιστρα κινδύνου ». Και όχι μόνο αυτό, αλλά οι δανειστές έχουν ανακαλύψει τρόπους ώστε να παίρνουν όσο το δυνατόν περισσότερα απο τους πτωχούς και την μεσαία τάξη. Και στην προσπάθειά τους αυτή , έχουν την στήριξη των τραπεζικών ιδρυμάτων τα οποία στην συντριπτική τους πλειοψηφία είναι σε ζωή απο τα χρήματα των φορολογούμενων.



Σήμερα, το μισό διεθνές εμπόριο αγαθών και υπηρεσιών περνά μέσα από φορολογικούς παραδείσους. Εκείνοι που επωφελούνται από αυτό δεν περιορίζονται μόνο σε Ρώσους ολιγάρχες. Σε αυτούς περιλαμβάνονται κατά κύριο λόγο επιχειρήσεις που προστατεύονται και από το κράτος (κι έχουν επιρροή στα ΜΜΕ) όπως οι Total, Apple, Google, Citigroup και BNP-Paribas και πολλές άλλες τράπεζες, πολυεθνικές αλλά και επιχειρήσεις τοπικής εμβέλειας. Εκτιμάται μάλιστα ότι τα ποσά που αφαιρούνται από το κοινωνικό σύνολο κατ' αυτόν τον τρόπο υπό συνθήκες πλήρους νομιμότητας, πλησιάζουν το ένα τρισεκατομμύριο ευρώ μόνο στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Δηλαδή, σε πολλές χώρες, η απώλεια εσόδων ξεπερνά το εθνικό τους χρέος. Στη Γαλλία, υπογραμμίζουν διάφοροι οικονομολόγοι, «αν μπορούσαμε να ανακτήσουμε έστω και το μισό του εν λόγω ποσού, ο προϋπολογισμός θα ισοσκελιζόταν χωρίς να θυσιαστούν οι συντάξεις, οι θέσεις στο Δημόσιο ή οι οικολογικές επενδύσεις του μέλλοντος».

Και όμως κανείς δεν διανοείται να ακουμπήσει αυτή την νόμιμη ληστεία σε βάρος των φορολογουμένων και να αντιμετωπίσει το πρόβλημα του χρέους. Αλήθεια, οι κ.κ. Σαμαράς και Βενιζέλος, ενώ είναι λαλίστατοι για τις ευθύνες του απλού έλληνα, δεν έχουν πεί ούτε λέξη για τις μεγάλες επιχειρήσεις που λειτουργούν στην Ελλάδα οι οποίες βασίζουν την οικονομική τους δραστηριότητα στους φορολογικούς παραδείσους. Και γιατί να το κάνουν άλλωστε αφού, οι απλοί φορολογούμενοι δεν μπορούν από μόνοι τους να μειώσουν το φορολογητέο εισόδημά τους προσφέροντας πλασματικά μερίσματα στις θυγατρικές τους στις νήσους Καϊμάν. 


Δεν υπάρχουν σχόλια: