«Tο χάσμα που άνοιξε ο σεισμός ευθύς εγιόμισε άνθη»

Γράφει ο Χρήστος Τούμπουρος

Το χάσμα αφορά βαθύ ρήγμα εδάφους, αφορά κάθε κενό που οφείλεται σε διακοπή μιας συνέχειας. Η συνέχεια αυτή μπορεί να αναφέρεται στην ηλικία, στις απόψεις του καθενός, στις σχέσεις και στη συντροφιά, στην ιδεολογία και την πρακτική. Το χάσμα στο όνειρο και στο όραμα, στην προκοπή και στη συνέχεια. Στον ανθρωπισμό, στην ηθική και στην οικουμενικότητα. Στις σχέσεις ανθρώπων και λαών, στην ειρήνη και στην αποδοχή…

Ποια αποδοχή; Των ανθρώπων; «Λύκοι οι λαοί. Τροχίζουν τα Μίση τα γιαταγάνια» Κ. Παλαμάς. Των συνανθρώπων; «Στην Κηφισιά, πριν μπεις, είναι μια βίλα/ με σύρμα αγκαθωτό, δέντρα και χλόη./Μέσα της κλειούν παιδάκια εγκληματίες/και τα φρουρούν μαντράχαλοι αθώοι.» Ασημάκης Πανσέληνος

Αυτό είναι το χάσμα! Μαντράχαλοι που ονοματίστηκαν «αθώοι», κέρβεροι, φύλακες και αιματοπότες εγκλείουν και φυλάνε την αθωότητα και το μέλλον!!! Και εμποδίζουν τους πάντες να σκαρφαλώσουν και να ξεφύγουν από το βάραθρο και τη βαρβαρότητα. Τη βαρβαρότητα της παρακμής. «Στης Πολιτείας τη μάντρα οι λύκοι! Παντού είναι λύκοι!» Κ. Παλαμάς

«Αγεφύρωτη η απόσταση!» Δεν καλύπτεται το χάσμα μεταξύ της ελπίδας για ένα καλύτερο αύριο και της σκληρής πραγματικότητας που έσβησε κάθε όνειρο και κάθε προοπτική. Δεν καλύπτεται το βάραθρο με δολοφονημένη την ανθρωπιά, γιατί το δάκτυλο κόλλησε στη σκανδάλη, γιατί πολλαπλασιάζονται οι εκατόμβες των νεκρών των πολέμων που κηρύσσουν οι απανταχού «λάτρεις» και «υπηρέτες» της ειρήνης και του πολιτισμού. Κι όλα αυτά τα επιβάλλουν με τις βόμβες και τα θωρηκτά περιφρουρώντας «τα άγια συμφέροντά τους» και αδιαφορώντας για τη ζωή των άλλων. «Κοράκοι, όλοι κοράκοι αληθινοί, χειρότεροι από τον κόρακα όπου βγήκε από την Κιβωτό και εθρέφοταν από τα λείψανα, όπου είχε αφήσει ο κατακλυσμός του κόσμου» (Σολωμός).

«Κι ο άνθρωπος κατάντησε πραμάτεια» (Γ. Σεφέρης). Ούτε καν πραμάτεια. Ο έμπορος την πραμάτεια του την προσέχει και τη φυλάει ως «κόρην οφθαλμού» και δεν την φορτώνει στα σαπιοκάραβα και όσοι λαγαρίσουν στη στεριά… Όσοι… Οι υπόλοιποι «στα βάραθρα του ακμαιότατου πολιτισμού μας!» Χάσμα, αξεπέραστο, απύθμενο χάσμα. Το χάσμα που εδράζεται στην πανανθρώπινη αξία και στο ύψιστο δικαίωμα που έχει κάθε άνθρωπος. Το δικαίωμα στη ζωή. Και το δικαίωμα αυτό είναι φυσικό και εγγενές για όλους και όχι προϊόν σύμβασης … Εξαρτάται καταπώς ορίζονται τα συμφέροντα των ισχυρών. Καταπού είναι, «πού πέφτουν» οι δρόμοι του πετρελαίου. Ύψιστο δικαίωμα, μοναδική και ανεπανάληπτη αξία το «δικαίωμα» των ισχυρών επί της εκμεταλλεύσεως του πετρελαίου. 

«Κι είδα έναν Άραβα μικρό, σημαδεμένο/ έφεγγαν χέρια, πρόσωπο, μάτια κι ήταν όλος /χιλιάδες που άφηναν τη γη τους κι επιστρέφανε/ μέσα στην άμμο, σε σκηνές, στο άσπρο φως. /Κι όταν μιλούσε δάκρυζε η φωνή του και όλο ικέτευε /για κάποια θέση στη ζωή ή έστω αντίσταση/ στο θάνατο που ερχότανε αργά και τον ρουφούσε/ Μα εγώ έπλενα τα χέρια μου. Άγρια μοναξιά/ τα χρόνια που έφευγαν με είχανε ποτίσει» 

Νίκος-Αλέξης Ασλάνογλου, «Πρόσφυγες στην άμμο» εκδ. Νεφέλη, 2007)

Εδώ κι αν είναι το χάσμα! «Στραβά μάτια!» Δεν μας αφορά. Μακριά, πιο πέρα, «πρόβλημα μεν, αλλουνών δε». Χάσμα με την συνείδησή μας και την υπευθυνότητά μας, με την ιδιότητά μας ως πολίτες και με την φυσιολογικότητά μας ως άνθρωποι και όχι σαν εγκληματίες. Ο μέγας σεισμός είναι εδώ. Υπάρχει μια μερίδα ανθρώπων που ''πουλάει ευσπλαχνία''. Η ευσπλαχνία φυσικά δεν έχει τίποτα κακό από μόνη της, είναι ένα φυσικό ανθρώπινο συναίσθημα. Τούτη όμως η ομάδα, γιατί περί ομάδας πρόκειται, ''πουλάει την ευσπλαχνία''. Την κάνει σύνθημα, την κάνει ηχηρή, εκκωφαντική, της βάζει ταμπέλα και πάνω της χτίζει καριέρα. Καριέρες χτίζονται σήμερα πάνω στην ευσπλαχνία από αρπακτικά άλλου είδους...

Αυτό το χάσμα δεν κλείνει με οτιδήποτε. Δεν μπαζώνεται. Γιομίζεται με άνθη. Τα άνθη της παιδείας. Όσοι το καταλάβουν… Όσοι ελπίζουν ακόμη στον άνθρωπο… 

«Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος/δεν θα πάψεις ούτε στιγμή ν’ αγωνίζεσαι για την ειρήνη και για το δίκαιο»

Τ. Λειβαδίτης